​The Joy of Sex: 50 χρόνια μετά

Το The Joy of Sex, που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1972, χαρακτηρίστηκε ως σεξουαλικό βιβλίο μαγειρικής, με στάσεις και προτιμήσεις που παρουσιάζονται ως χαλαρές συνταγές.

Όπως κάθε καλός συγγραφέας βιβλίων μαγειρικής γνωρίζει, ωστόσο, μερικές φορές οι άνθρωποι χρειάζονται μια εικόνα για να έχουν μια αίσθηση του τελικού πιάτου. Η επιτυχία του βιβλίου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα άφθονα λεπτομερή του σκίτσα, καθώς και στην παιχνιδιάρικη και μη αγχωτική προσέγγισή του στο σεξ [«μη αγχωτικό» (unanxious) είναι μια λέξη που χρησιμοποιεί πολύ ο συγγραφέας του βιβλίου].

Για πολλούς από αυτούς που γεννήθηκαν στις δεκαετίες του 1970, του ‘80 και στις αρχές της δεκαετίας του '90, το «The Joy of Sex» άλλαξε τα πάντα. Όχι με τον τρόπο που προοριζόταν, φυσικά (ως γκουρμέ οδηγός για τον έρωτα), αλλά μάλλον ως ο μεταδότης της απαίσιας συνειδητοποίησης ότι οι γονείς μας όχι μόνο έκαναν σεξ, αλλά το έκαναν με χαρά. Και ήταν τόσο πρόθυμοι που είχαν αγοράσει, και πιθανώς διαβάσει, έναν ερωτικό οδηγό 250 σελίδων.

Ήταν τόση η δημοτικότητα του βιβλίου (έχει πουλήσει πάνω από 12 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως και έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από δώδεκα γλώσσες) που έγινε σχετικά σύνηθες για τους ανθρώπους να το έχουν στα ράφια ή ακόμα και στο τραπεζάκι του σαλονιού.

Το εξώφυλλο του βιβλίου αναφέρει τον Alex Comfort, γιατρό, μυθιστοριογράφο και ποιητή, ως επιμελητή του. Αντί όμως να επιμεληθεί απλά και διακριτικά τις σεξουαλικές συμβουλές και αποδράσεις ενός ευτυχισμένα παντρεμένου ζευγαριού, ο Comfort αργότερα αποκάλυψε ότι είχε γράψει ο ίδιος το βιβλίο, με τη βοήθεια της μακροχρόνιας ερωμένης του (επίσης καλύτερης φίλης της γυναίκας του και μετέπειτα συζύγου του). Οι προσωπικές του polaroid φωτογραφίες και οι περιγραφές σεξουαλικών στάσεων χρησίμευσαν ως βάση για πολλά από τα σκίτσα του βιβλίου, μαζί με φωτογραφίες του έγχρωμου εικονογράφου Charles Raymond και της συζύγου του Edeltraud τις οποίες ο Chris Foss χρησιμοποίησε ως αναφορά για τα σκίτσα του.

Την εποχή της δημοσίευσης, το βιβλίο ήταν επαναστατικό – ίσως όχι ως προς το περιεχόμενό του, αλλά τη δημοτικότητά του, και ακολούθησε τα βιβλία του Alfred Kinsey για τη σεξουαλική συμπεριφορά ανδρών και γυναικών στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και στις αρχές της δεκαετίας του 1950.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 η σεξουαλική επανάσταση βρισκόταν σε εξέλιξη και είναι πιθανό ότι το «Joy of Sex» αντανακλούσε την αυξημένη κοινωνική εστίαση στη σεξουαλική ευχαρίστηση και εργάστηκε για να την ενισχύσει.

Ο αρχικός τίτλος του βιβλίου ήταν «Doing Sex Properly» (Κάνοντας Σεξ Σωστά). Στον πυρήνα του, οι συμβουλές του βιβλίου είναι αρκετά απλές. Ο Comfort προτρέπει τον αναγνώστη να είναι ανοιχτόμυαλος για το σεξ, να εξερευνάει, να πειραματίζεται, και να επικοινωνεί χωρίς κρίση. Πενήντα χρόνια μετά, όλα αυτά συνεχίζουν να είναι καλές συμβουλές.

Η ποιοτική έρευνα (που επικεντρώνεται σε θεματολογίες και όχι σε δεδομένα) δείχνει ότι πολλοί άνθρωποι βλέπουν τη σεξουαλική ικανοποίηση ως αντανάκλαση της σεξουαλικής «ανοιχτότητας», όπως και της προθυμίας να εκπληρώσουν τις επιθυμίες τους, καθώς και τα πιο προφανή σημεία αναφοράς όπως ο οργασμός και η σεξουαλική συχνότητα. Οι άνθρωποι που επικοινωνούν πραγματικά με τον σύντροφό τους σχετικά με το τι τους διεγείρει (και τι όχι) και που είναι έτοιμοι να μιλήσουν για τις συχνά ντροπιαστικές λεπτομέρειες του σεξ, τείνουν να αναφέρουν ότι κάνουν καλύτερο σεξ. Αναφέρουν επίσης καλύτερες σχέσεις γενικά (ενδεχομένως σε μεγάλο βαθμό λόγω του καλύτερου σεξ). Και δεν είναι μόνο ότι οι άνθρωποι που είναι καλύτεροι στην επικοινωνία γενικά είναι επίσης καλύτεροι στην επικοινωνία για το σεξ – μάλλον, φαίνεται ότι υπάρχει κάτι το ιδιαίτερο στο να μιλάμε ανοιχτά για σεξουαλικές επιθυμίες και ανάγκες, τόσο που βελτιώνει τόσο τη σεξουαλική όσο και τη γενικότερη ικανοποίηση σε μια σχέση.

Σήμερα, υπάρχουν πολλά πράγματα στο βιβλίο που είναι ξεπερασμένα ή λανθασμένα. Η άνεση φαίνεται να συνδέεται με τη σεξουαλική τελειομανία. Αν και απορρίπτει ορισμένους σεξουαλικούς μύθους (όπως την εγγενή υπεροχή ενός «κολπικού» έναντι του «κλειτοριδικού» οργασμού), φαίνεται να πιστεύει ότι οι περισσότερες σεξουαλικές συνευρέσεις μπορούν (και ίσως πρέπει) να χαρακτηρίζονται από ταυτόχρονους οργασμούς. Μεταγενέστερη έρευνα δείχνει ότι όταν απαιτούμε σεξουαλική τελειομανία (είτε από τον εαυτό μας ή τους συντρόφους μας) τείνουμε να απολαμβάνουμε το σεξ πολύ λιγότερο.

Το βιβλίο επικεντρώνεται πολύ στο ετεροφυλόφιλο cisgender σεξ – ένας σύγχρονος επανασχεδιασμός του βιβλίου θα χρειαζόταν μια ενισχυμένη εστίαση στην ποικιλομορφία του φύλου και της σεξουαλικής ταυτότητας και στους πολλούς τρόπους με τους οποίους κάνουμε σεξ. (Να σημειώσουμε ότι υπάρχουν αναθεωρημένες εκδόσεις και spin-offs, συμπεριλαμβανομένων των «The Joy of Gay Sex» και «The Joy of Lesbian Sex».)

Οι συμβουλές στο πρωτότυπο, ωστόσο, γύρω από την ανοιχτή και μη επικριτική επικοινωνία για το σεξ και τις σεξουαλικές ανάγκες ισχύουν ακόμα και σήμερα για όλους. Και ο Comfort αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ομάδες ανθρώπων για τις οποίες χρειάζονται άλλα βιβλία. Αν και η γλώσσα που χρησιμοποιεί γύρω από αυτά τα ζητήματα φαίνεται αμήχανη ή παράξενη σήμερα, υπάρχει μια ευρεία αποδοχή της έλξης του ίδιου φύλου (χωρίς να αναφέρει κανένα στοιχείο ο Comfort ισχυρίζεται ότι όλοι είναι αμφιφυλόφιλοι) και πτυχές της ρευστότητας του φύλου.

Υπάρχουν ακόμη περισσότερες πτυχές του βιβλίου που χρειάζονται αναθεώρηση ή ενημέρωση, αλλά και απολαυστικές συμπεριλήψεις στην έκδοση του 1972. Η σημερινή επιστημονική υποστήριξη για το «The Joy of Sex» στο σύνολό του είναι μικτή, και το βιβλίο είναι ξεπερασμένο, cis-heterosexual (ετερόφυλο) και ανδροκεντρικό. Παραδόξως όμως, παραμένει απολαυστικό.

Το κεντρικό μήνυμα –ότι το σεξ μπορεί να είναι πηγή ευχαρίστησης, αγάπης, επικοινωνίας και παιχνιδιού –παραμένει, ωστόσο, τόσο αληθινό σήμερα όσο ήταν το 1972.

​*Με στοιχεία από The Conversation