- CITY GUIDE
- PODCAST
-
32°
Joan Didion: Το τέλος στην 71η οδό
Η Αμερικανίδα συγγραφέας που κατέγραψε την αντικουλτούρα και τα μητροπολιτικά κινήματα της δεκαετίας του 1960 και 1970 δεν μένει πια εδώ
![Σώτη Τριανταφύλλου Σώτη Τριανταφύλλου](/images/120x120/3/jpg/files/2023-10-18/swth-triantafyllou.jpg)
![Η Σώτη Τριανταφύλλου γράφει για την αμερικανίδα συγγραφέα Joan Didion που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών Η συγγραφέας Joan Didion στις φυλακές του Αλκατράζ που έκλεισαν το 1963](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2021/12/25/joan-didion_1.jpg)
Η Σώτη Τριανταφύλλου γράφει για την Αμερικανίδα συγγραφέα Joan Didion που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών.
Είδα την Joan Didion ένα βράδυ στις αρχές της δεκαετίας του 1980 σε μια γιορτή στο σπίτι του Carl Marzani στο Τσέλσι. Δεν θυμάμαι τι γιόρταζε ο Carl· πιθανότατα ένα βιβλίο του για τον Όργουελ και τον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας. Ο Carl πάντως είχε μόλις αγοράσει ηλεκτρονικό υπολογιστή και μας τον έδειχνε· τον κοιτούσαμε όλοι θαμπωμένοι: «Εδώ έγραψα το βιβλίο!» Η Joan Didion στεκόταν στην άκρη του δωματίου, πολύ ήσυχη: μου έκανε εντύπωση το πόσο αδύνατη ήταν, πιο αδύνατη κι από μένα· όσο για το κομπιούτερ του Carl, δεν φαινόταν να την πολυενδιαφέρει. Οι υπόλοιποι καλεσμένοι έμοιαζαν σαν να είχαν βγει από κατασκοπική ταινία: αν και ο Carl Marzani δεν ήταν πλέον κομμουνιστής ―είχε μετακινηθεί προς τη σοσιαλδημοκρατία και την οικολογία, συνεργαζόταν μάλιστα με την εφημερίδα «Έθνος»― διατηρούσε φιλίες με την Old Left. Μερικοί από την Old Left θύμιζαν πραγματικά τον Κατάσκοπο που Ήρθε από το Κρύο. Στον κύκλο του Carl είχαν προστεθεί αριστεροί glitterati του Μανχάτταν και της Καλιφόρνιας, όπως η Joan Didion.
![Η Σώτη Τριανταφύλλου γράφει για την αμερικανίδα συγγραφέα Joan Didion που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών Η συγγραφέας Joan Didion στις φυλακές του Αλκατράζ που έκλεισαν το 1963](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/joan-didion.jpg)
H Didion είχε έρθει στη Νέα Υόρκη από την Καλιφόρνια όπου είχε καταγράψει τα ποικίλα πολιτιστικά φαινόμενα της δεκαετίας του 1960 και 1970. Τότε, στη δεκαετία του 1980, ήταν γνωστή για τα δοκίμιά της "Slouching Towards Bethlehem" και "The White Album", καθώς και για το μυθιστόρημα "Play It as It Lays". Ένιωθα σαν είχε γράψει το "Play it as It Lays" για μένα: η κεντρική ηρωίδα οδηγούσε στους αυτοκινητοδρόμους της Καλιφόρνιας· είχε μια μορφή δρομομανίας. Tη Wanderlust που έχω κι εγώ. Το 1983 ―νομίζω ότι τότε ήταν που την είδα στο σπίτι του Carl― έγραφε ένα βιβλίο για την αμερικανική επέμβαση στο Σαλβαδόρ: μαζί με την ομώνυμη ταινία του Oliver Stone, στην οποία πρωταγωνιστούσαν ο James Woods και ο Jim Belushi, το βιβλίο "Salvador" ήταν το πιο πειστικό ντοκουμέντο για τις φρικαλεότητες των ακροδεξιών ομάδων θανάτου που εξόπλιζε η CIA.
Εκείνη την εποχή ήταν ακόμα ζωντανό το ρεύμα της Νέας Δημοσιογραφίας που χρησιμοποιούσε τα υλικά και τα εργαλεία της λογοτεχνίας χωρίς να διεκδικεί αντικειμενικότητα. Σε αυτό το πλαίσιο, η Didion κατάφερε να αποτυπώσει την αμερικανική εμπειρία: η διαδρομή της από το Σακραμέντο στο Ντιτρόιτ και στη συνέχεια στο Μπέρκλεϋ και στο Μπέντγουντ του Λος Άντζελες συνέπεσε με βαθιές αλλαγές στην αμερικανική ζωή τις οποίες περιέγραφε όχι μόνον ως αυτόπτης μάρτυρας αλλά και ως παράγοντας, ως παίκτης, αυτών των αλλαγών. Ενώ δημοσίευε άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες (Vogue, Life, Esquire, The Saturday Evening Pοst, New York Times, New York Review of Books), χρησιμοποιούσε το υλικό της επικαιρότητας για τα μυθιστορήματά της, όπως για το "Democracy", όπου, παρά τον τίτλο, αφηγείται μια ερωτική ιστορία ―με πολιτικό φόντο, τον Ψυχρό Πόλεμο και το Βιετνάμ. Με τα χρόνια, έγινε η κατ’ εξοχήν εκπρόσωπος αυτής της Νέας Δημοσιογραφίας συνδυάζοντας την κοινωνική μαρτυρία, την αυτοβιογραφία και τον πολιτικό σχολιασμό.
![Η Σώτη Τριανταφύλλου γράφει για την αμερικανίδα συγγραφέα Joan Didion που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών Η συγγραφέας Joan Didion στέκεται στο πάρκο Golden Gate Park με μια ομάδα χίπηδων κατά τη διάρκεια της συγγραφής του άρθρου της «Slouching Towards Bethlehem»](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/joan-didion-pethane.jpg)
Το 2003 έφυγε από τη ζωή ο αγαπημένος της σύζυγος John Gregory Dunn με τον οποίον ήταν μαζί από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, και αρρώστησε βαριά η κόρη της η Quintana που πέθανε λίγους μήνες αργότερα. Το βιβλίο της «Η χρονιά της μαγικής σκέψης» όπου έκφραζε τον πόνο γι’ αυτές τις απώλειες, διασκεύασε για τη σκηνή ο David Hare και το έργο ανέβηκε στο Μπρόντγουεϋ με πρωταγωνίστρια τη Vanessa Redgrave.
![Η Σώτη Τριανταφύλλου γράφει για την αμερικανίδα συγγραφέα Joan Didion που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών Ο Μπαράκ Ομπάμα κατά τη διάρκεια παρασημοφόρησης της Joan Didion για την προσφορά της](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/joan-didion-barack-obama.jpg)
Στο ντοκυμαντέρ The Center Cannot Hold που γύρισε το 2017 ο ανιψιός της, ο γνωστός ηθοποιός Griffin Dunn, φαίνεται απλή, σεμνή και ειλικρινής ―και υπερβολικά αδύνατη· έπασχε, απ’ ό,τι έμαθα, από διάφορες νευρολογικές ασθένειες, από κάτι σαν Πάρκινσον, από κάτι σαν σκλήρυνση κατά πλάκας. Αν και το έργο της στρεφόταν πολύ συχνά γύρω από τον εαυτό της, πράγμα που οι Αμερικανοί δεν βλέπουν ποτέ με καλό μάτι― και το λογοτεχνικό της ύφος θεωρήθηκε συχνά υπερβολικά περίτεχνο, η Didion είχε μια μοναδική ιδιότητα: υπήρξε σύμβολο χειραφέτησης και cool στις δεκαετίες όπου το cool είχε σημασία, ενώ συνδύαζε μια τυπική αμερικανική modernity, μια αισθητική στο γράψιμο και στο βλέμμα που γεφύρωνε τη Νέα Υόρκη με το Σαν Φρανσίσκο και το Λος Άντζελες. Από τα λιγοστά λόγια που ανταλλάξαμε στο σπίτι του Carl Marzani θυμάμαι ότι μου είπε «Είναι καιρός να γυρίσω στην Καλιφόρνια, στο Λος Φελίζ [Mου είχε κάνει εντύπωση ότι πρόφερε το Λος Φελίζ «Λασφίλας»]. Αν μείνω εδώ θα σπάσω στο τέλος κανένα γοφό.» Είναι κάτι που λέω κι εγώ τώρα που μεγάλωσα: η Νέα Υόρκη παραείναι γρήγορη για μένα· στην Καλιφόρνια απλώς πατάω το πόδι στο γκάζι.
![Η Σώτη Τριανταφύλλου γράφει για την αμερικανίδα συγγραφέα Joan Didion που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών Η συγγραφέας Joan Didion στο πάρκο Golden Gate Park](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/joan-didion-sigrafeas.jpg)
Έμενε στην 71η οδό, κυριολεκτικά δίπλα σ’ ένα φίλο μου, τον David Gurevich, γνωστό από το βιβλίο «Από τον Λένιν στον Λέννον». Όμως δεν την είδα ποτέ σ’ εκείνο τον δρόμο. Το 1971, μαζί με τον John Gregory Dunne, έγραψε το σενάριο της ταινίας «Πανικός στο Needle Park» διασκευάζοντας το μυθιστόρημα του James Mills: από το παράθυρό της στην 71η οδό έβλεπε αυτή τη νησίδα της λεωφόρου Άμστερνταμ όπου κάποτε μαζεύονταν βαποράκια και τζάνκι.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μια συζήτηση με τον μεταφραστή του βιβλίου, Χαράλαμπο Γιαννακόπουλο
Το επάγγελμα του συγγραφέα είναι πολύ μοναχικό
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Τι σημαίνει να «νιώθεις ότι πεθαίνεις στη θέση ενός άλλου»;
Ένα συλλεκτικό τεκμήριο από τον Θανάση Κ. Κάππο για τον σπουδαίο τραγουδιστή, μέσα από αφηγήσεις ανθρώπων που τον έζησαν από κοντά
Μια ιστορία αγάπης, απώλειας και συμφιλίωσης σε καιρούς ανησυχητικών αλλαγών
Greekling, όπως Γραικύλος, εκ του Graeculus: φράση υποτιμητική που χρησιμοποιούνταν από τους Ρωμαίους για συμπολίτες τους που ήθελαν να το παίζουν Έλληνες. Κατά (μειωτική) επέκταση: ο υποταγμένος Έλληνας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Ο γνωστός συγγραφέας και διαφημιστής μάς μιλάει για το νέο του βιβλίο «Το Φωτόδεντρο»
Πιστεύεται ότι γράφτηκε γύρω στον Απρίλιο-Ιούνιο του 1920 από ένα σανατόριο
Μια συζήτηση με τον μεταφραστή του βιβλίου του Douglas Murray
Η αργεντινή συγγραφέας μιλάει για το νέο της βιβλίο «Η δική μας πλευρά της νύχτας» και το Φεστιβάλ ΛΕΑ
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Η Athens Voice προτείνει τα βιβλία των διακοπών
Ο Ισλανδός ποιητής, συγγραφέας, μουσικός και εκδότης μιλάει στην Athens Voice
Το graphic novel «Σκιές στο φως» περιγράφει κυρίως την προσωπικότητά του από την παιδική του ηλικία και τα καθοριστικά πρώτα χρόνια του στην Αγγλία, μέχρι την καθιέρωσή του
Η μόνη απαίτηση είναι το βιβλίο να σε διασκεδάζει, ανεξάρτητα από το αν καταφέρει να κάνει οτιδήποτε άλλο
Ο Θανάσης Παπανδρόπουλος και ο Κώστας Χρηστίδης δίνουν μία διαφορετική υπόσταση στην έννοια του επιχειρείν και του χώρου μέσα στον οποίον αυτό μπορεί να αναπτυχθεί
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.