Βιβλιο

Τα βιβλία του χειμώνα, τα βιβλία που θα διαβάσουμε

Τα βιβλία είναι το χόμπι μου, τα διαβάζω (και τα γράφω) με τρέλα. Τι διαβάζω αυτήν την εποχή, που προσφέρεται για διάβασμα

Μανίνα Ζουμπουλάκη
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Άγκαθα Κρίστι, Κωνσταντινούπολη, Ο Ενδοξότερος Αγώνας, Τα μικρά της Επανάστασης, Μεγαλώνοντας κορίτσια, Prince: Τα βιβλία που θα διαβάσουμε

Καμιά δεκαριά βιβλία αραδιασμένα γύρω από το κρεβάτι μου, στο κομοδίνο, στο πάτωμα και στο πάπλωμα: ορίστε τι με ανεβάζει, τι με κάνει πολύ χάπυ άνθρωπο. Δεν με ενδιαφέρει να τα κρατήσω στη συλλογή μου (δανείζω και χαρίζω βιβλία αμέσως μόλις τα τελειώσω)… αλλά τα εξώφυλλα και οπισθόφυλλα, όπως τα βλέπω έτσι όλα μαζί, μου φτιάχνουν τη διάθεση. Πόσο μάλλον το διάβασμα βιβλίων, μια απόλαυση που χάνεται από ό,τι μου λένε όσοι ξέρουν. Εγώ δεν θέλω να ξέρω, πραγματικά αν «πεθάνει το βιβλίο», όπως γράφουν/λένε οι δυσοίωνοι, θα στεναχωρηθώ πάρα πολύ. Αφήστε που θα κλαίω τα εκατοντάδες βιβλιαράκια, δανεικά και αγύριστα, που πέρασαν από τα χέρια μου και έσβησαν στην ομίχλη…

Νέα εσοδεία: βγήκε ολόκληρη σχεδόν η Άγκαθα Κρίστι, από τον «Φόνο της κυρίας ΜακΓκίντυ», «Οι ελέφαντες θυμούνται», «Εγκλήματα στην καρδιά του χειμώνα», ένα σωρό, μια και η συγχωρεμένη έγραφε ακατάπαυστα: 66 μυθιστορήματα, 14 συλλογές διηγημάτων, θεατρικά… η «Ποντικοπαγίδα» παιζόταν ασταμάτητα σε κεντρικό θέατρο στο Λονδίνο από το 1952 μέχρι το 2020, που έκλεισε το θέατρο λόγω της πανδημίας. Θεωρείται η «πλέον μεταφρασμένη συγγραφέας του κόσμου», μια και έχει μεταφραστεί μέχρι και στα Σουαχίλι. Τα βιβλία της πουλάνε πάντα, και παρόλο που τα είχα διαβάσει από 3-4 φορές το καθένα στις παραδοσιακές εκδόσεις «Λυχνάρι», εξακολουθούν να μου αρέσουν, ή μάλλον, να με παρασύρουν στον κόσμο της Αγκαθα (15/9/1890-21/1/1976). Με προσγειώνουν σε μια φανταστική Αγγλία πριν τον 1ο και 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, με αγαθούς εφημέριους, κομψές δεσποσύνες, αφοσιωμένες καμαριέρες, πονηρούς τυχοδιώκτες κι άλλους χαρακτήρες τόσο ζωηρούς που όταν πρωτο-πήγα στην Αγγλία περίμενα να τους δω μπροστά μου. Κυρίως, με τον Ηρακλή Πουαρώ και την Μις Μαρπλ, τους γοητευτικότερους και πιο πνευματώδεις ντεντέκτιβ όλων των εποχών. 

Άγκαθα Κρίστι © Bettmann / Getty Images

Η τωρινή σειρά είναι προσεγμένη, με φρέσκιες μεταφράσεις, ωραία εξώφυλλα και διαφωτιστικά εισαγωγικά σημειώματα. Όσο χωνόμαστε στο χειμώνα, τόσο πιο κατάλληλα αναγνώσματα μου φαίνονται, και τόσο πιο πολύ αργώ να κοιμηθώ τις νύχτες (επειδή διαβάζω λέμε).

Άλλο: ιστορικό μυθιστόρημα από αυτά που ξεχνιέσαι επειδή μεταφέρεσαι - στον 7ο αιώνα και στην Κωνσταντινούπολη: το «Κωνσταντινούπολη» του δημοσιογράφου-συγγραφέα (και μεταφραστή του Στέφαν Τσβάιχ) Baptiste Touverey. Όχι μόνον μηχανορραφίες και κακοί ηγεμόνες και επαναστατημένοι ήρωες, αλλά ΚΑΙ ερωτική ιστορία στο καπάκι, με τόσες λεπτομέρειες της καθημερινότητας σε μια Πόλη όσο μαγική την φανταζόμαστε, επί Βυζαντίου τρομερά εγκληματικού και παράλληλα φαντασμαγορικού. Απορώ πώς δεν το τσίμπησε ακόμα η Μιμή Ντενίση. 

Στα πλαίσια του ιστορικού αλλά σε άλλη κατηγορία, ο Αριστείδης Χατζής κεντάει με το «Ο Ενδοξότερος Αγώνας – Η Ελληνική Επανάσταση του 1821»: το βιβλίο πραγματοποιεί αυτό που υπόσχεται ο τίτλος αλλά το κάνει με μυθιστορηματική δομή, εστιάζοντας σε προσωπικότητες της Επανάστασης και στα προσωπικά τους, που μας ενδιαφέρουν μποκού εμάς τους κουτσομπόληδες αναγνώστες, κι όχι μόνον στα στρατιωτικά/πολεμικά, που όμως κι αυτά είναι κομμάτι του μύθου… και της Ιστορίας μας. Τα footnotes, οι επεξηγήσεις και παραπομπές τις οποίες συνήθως βαριέμαι στα βιβλία και τις διαβάζω χαριστικά, επειδή πετάγονται μπροστά μου με νουμεράκια, εδώ τις τρώω με το κουτάλι – είναι καταπληκτικές, βιβλία από μόνες τους! Δεν είναι ιστορικό μυθιστόρημα το «Ενδοξότερος Αγώνας», είναι ένα πολύ καλό, ενδιαφέρον και ωραίο βιβλίο. Αν έχετε φίλο/η που αγαπάει την Ιστορία, θα ξετρελαθεί (ήδη σκέφτομαι πχ τον πεθερό του αδερφού μου που τα σκίζει κάτι τέτοια, και καμιά δεκαριά ακόμα φανατικούς της Ιστορίας – άμα δεν ταιριάζαμε, δεν θα συμπεθεριάζαμε…)

Πάνω στο θέμα ‘21, διαβάζεται σα νεράκι το «Τα μικρά της Επανάστασης – όσα δεν ξέραμε για το 1821 μέσα από 200 σύντομα κείμενα», του Παύλου Κουτουζή. Τα κείμενα διαβάζονταν στον 9,84 και είναι σύντομα, απλά, ανατριχιαστικά ορισμένες φορές όταν αναφέρονται σε σημεία και τέρατα του ΄21… αλλά ανθρώπινα: σε φέρνουν κοντά σε αυτούς τους ανθρώπους που πολέμησαν, σφάχτηκαν, προδόθηκαν και τέλος πάντων αγωνίστηκαν 200 χρόνια πριν (από εμάς) στον τόπο που ζούμε εμείς τώρα.

Στα γραφεία της Athens Voice τσίμπησα ένα βιβλιαράκι που μου γυάλισε ο τίτλος, «Μεγαλώνοντας κορίτσια που αγαπούν τον εαυτό τους σε έναν κόσμο που προσπαθεί να τα πείσει για το αντίθετο», των Kasey Edwards & Dr Christopher Scanlon, επειδή μεγαλώνω και κορίτσι μέσα σε όλα, κυρίως ανάμεσα σε αγόρια. Λοιπόν ενώ τέτοιου είδους βιβλία λένε τα αυτονόητα, κι ενώ συνήθως δεν τα διαβάζω παρά μόνον ή ούτε καν διαγωνίως, αυτό το διάβασα τσακ-μπαμ, βρήκα μικρά μυστικούλια για (δυνατά) κοριτσάκια, και θα ήταν ακόμα πιο χρήσιμο αν το είχα διαβάσει όσο η κόρη μου ήτανε τσικό. Οι συγγραφείς έχουν δύο μικρές κόρες και οι συμβουλές που δίνουν είναι εμπειρικές, άρα εφαρμόσιμες.

Τέεεεελος…. Το καλύτερο το αφήνω καπάκι, η βιογραφία του Πρινς, «Prince με ανοιχτό και με κλειστό μικρόφωνο», του Neal Karlen, μεταφρασμένο από τον Γιάννη Νένε. Ο Γιάννης μάς είχε μιλήσει για το βιβλίο όταν το ξεκίνησε, μας είχε αναφέρει κομμάτια και αποσπάσματα με τον ενθουσιασμό του μουσικού παραγωγού/μουσικόφιλου… «Το βιβλίο μοιάζει με έναν παλιό λογαριασμό που έπρεπε να πληρωθεί, έναν αγώνα μπάσκετ one-to-one που κάποτε έπρεπε να λήξει», γράφει στον πρόλογο, και σόρι που μπορεί τώρα να παρεξηγηθεί ο συγγραφέας, χρόνια συνεργάτης του Rolling Stone και ειδικός στην αμερικάνικη μουσική (το θέτω τόσο πλατιά επειδή υποθέτω ότι είναι ειδικός σε πολλά είδη, μη το ψάχνουμε), καλός ο συγγραφέας και μπράβο του αλλά πιο πολλά μπράβο στον Νένε. Που ξέρει να γράφει για μουσική καλύτερα από τον καθένα, αλλά και να μεταφράζει για μουσική καλύτερα από τον καθένα.

Τα έχω όλα ανοιχτά και τα διαβάζω λάου λάου, επειδή το διάβασμα είναι απόλαυση, που γίνεται απολαυστικότερη τις παγωμένες νύχτες του χειμώνα. Όσο υπάρχουν βιβλία, μας ανοίγουν μικρά φωτεινά παραθυράκια στην σκληρή πραγματικότητα. Τα οποία παραθυράκια μάς επιτρέπουν να την αγνοούμε, έστω για λίγο...


  • «Οι ελέφαντες θυμούνται», «Ο φόνος της κυρίας ΜακΓκίντυ», «Εγκλήματα στην καρδιά του χειμώνα» κι άλλοι τίτλοι της Αγκαθα Κρίστι, εκδόσεις Ψυχογιός
  • «Κωνσταντινούπολη», Baptiste Touverey, εκδόσεις Κάκτος
  • «1821 Ο ενδοξότερος αγώνας», Αριστείδης Χατζής, εκδόσεις Παπαδόπουλος
  • «Τα μικρά της Επανάστασης – όσα δεν ξέραμε για το 1821 μέσα από 200 σύντομα κείμενα», Παύλος Κουτουζής, εκδόσεις Διόπτρα
  • «Μεγαλώνοντας Κορίτσια που αγαπούν τον εαυτό τους σε έναν κόσμο που προσπαθεί να τα πείσει για το αντίθετο», Kasey Edwards & Dr Christopher Scanlon, Διόπτρα
  • «Prince, με ανοιχτό και κλειστό μικρόφωνο» Neal Karlen, Ψυχογιός.