Το «Πανδοχείο», της Δέσποινας Χατζή

Μεταξύ Ελλάδας και ιταλικού Νότου, και της ελληνόφωνης Καλαβρίας, από το 1941 έως και τα σύγχρονα χρόνια διαδραματίζεται το νέο μυθιστόρημα της Δέσποινας Χατζή «Το Πανδοχείο», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας. Η συγγραφέας μιλάει στην ATHENS VOICE για την ιστορία του βιβλίου, για τους ήρωές του, για τη σχέση της με την Ιταλία και τα μελλοντικά σχέδια της.

Πείτε μας δυο λόγια για το βιβλίο σας. Είναι εξ ολοκλήρου μυθοπλασία ή ο αναγνώστης θα αναγνωρίσει και στοιχεία της πραγματικότητας;
Το βιβλίο Το Πανδοχείο είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα ενταγμένο σε ιστορικό πλαίσιο, κατά συνέπεια δεν είναι εξ ολοκλήρου μυθοπλασία.

Πώς εμπνευστήκατε την ιστορία που θα διαβάσουμε στο Πανδοχείο;
Πολλές φορές οι ιστορίες με βρίσκουν, δεν τις βρίσκω. Σ’  ένα ταξίδι στον ιταλικό Νότο, λοιπόν, με βρήκε η ιστορία, για την ακρίβεια στη Σικελία. Ωστόσο το εγχείρημα φάνταζε -αν όχι δύσκολο- τουλάχιστον απαιτητικό και σκέφτηκα ότι, για να γραφτεί αυτό το βιβλίο, θα έπρεπε να αποκτήσω ένα βασικό «κλειδί», κι αυτό δεν ήταν άλλο από το να βιώσω αυτή την εμπειρία από πρώτο χέρι. Έτσι λίγους μήνες μετά επισκέφθηκα την περιοχή της ελληνόφωνης Καλαβρίας, καθώς και πόλεις της Σικελίας που πιθανόν θα εξυπηρετούσαν τη μυθιστορία. Οι φιλόξενοι άνθρωποι της αλλοτινής Μεγάλης Ελλάδας μου παραχώρησαν το προνόμιο της ξενάγησης, της αφήγησης συγκλονιστικών γεγονότων, καθώς και μια πλούσια βιβλιογραφία που στην πορεία αποδείχτηκε πολύτιμη και κάπως έτσι στήθηκε αφηγηματικά Το Πανδοχείο στο Ρήγιο της Καλαβρίας.

Τώρα που έχετε ολοκληρώσει το βιβλίο και κυκλοφορεί κανονικά στα βιβλιοπωλεία, υπάρχει κάποιος από τους ήρωές σας με τον οποίο έχετε δεθεί περισσότερο. Και γιατί;
Ναι, πρόκειται για τη Λέλα Γκρεκοράτσε, μία αλκοολική γυναίκα με καταγωγή από το Σάντο Στέφανο ντι Καμάστρα της Σικελίας. Την αγάπησα πολύ, γιατί όπως στη ζωή έτσι και στα βιβλία αγαπώ τους παρερμηνευμένους χαρακτήρες, αυτούς που νομίζεις ότι τους ξέρεις, ότι τους «έχεις» και σπεύδεις ανόητα να τους κατατάξεις κάπου προκειμένου να νιώσεις εσύ καλά. Σε μια κοινωνία, λοιπόν, που οι ρόλοι έπαψαν να είναι διακριτοί, που δεν ξέρουμε ποιος είναι ο «καλός», ο «κακός» ή ο «άσχημος», χαρακτήρες σαν τη Λέλα Γκρεκοράτσε μας διαψεύδουν ευχάριστα, αποδεικνύοντάς μας ότι ο χαρακτήρας ή οι ιδιότητες που αποδίδουμε στους ανθρώπους ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας μας, αφού κάθε ορθολογιστικό συμπέρασμα είναι προϊόν της δικής μας διαμόρφωσης ή καχυποψίας.

Ποιος ήταν ο λόγος για τον οποίο ένα σημαντικό κομμάτι του μυθιστορήματός σας διαδραματίζεται στην ελληνόφωνη Καλαβρία; Έχετε κάποια ιδιαίτερη σχέση με την Ιταλία; Απ’ όσο ξέρουμε μιλάτε ιταλικά…
Από τον υπότιτλο του βιβλίου «Η ζωή στην ελληνόφωνη Καλαβρία» αντιλαμβάνεται κανείς ότι ήθελα να αναδείξω αφηγηματικά στοιχεία της Magna Grecia, αυτής της άλλης Ελλάδας πέρα από τα γεωγραφικά μας σύνορα. Σχετικά με την Ιταλία βρίσκομαι ανά τακτά διαστήματα εκεί -για την ακρίβεια στη Μπολόνια- και λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων και γιατί είναι μια χώρα πολύ ελκυστική-πηγή έμπνευσης θα έλεγα- για ανθρώπους που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο εμπλέκονται σε κάποια δημιουργική δραστηριότητα.

Είστε ένας άνθρωπος που του αρέσει να προσφέρει, άλλωστε εργάζεστε εθελοντικά για τους Γιατρούς του Κόσμου. Δίνετε αντίστοιχα χαρακτηριστικά στους ήρωες των βιβλίων σας, ενδεχομένως για να περάσετε και κάποιο μήνυμα;
Το αποφεύγω συνειδητά, γιατί είναι προσωπική υπόθεση του καθενός το πώς θα διαχειρίζεται τον ελεύθερο χρόνο του. Έπειτα ο εθελοντισμός δεν είναι φιλανθρωπία, είναι δράση. Οπότε τέτοιου είδους μηνύματα τα βρίσκω κάπως άκομψα. Μου θυμίζουν το ανέκδοτο με τον πρόσκοπο που ήθελε σώνει και καλά να περάσει τη γιαγιά στο απέναντι πεζοδρόμιο για να κάνει μια καλή πράξη.

Ποια είναι τα μελλοντικά συγγραφικά σχέδιά σας;
Πάνε λίγες μέρες που ξεκίνησα το επόμενο βιβλίο μου το οποίο εντάσσεται κι αυτό σε ιστορικό πλαίσιο, αλλά μ’ έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο.