Φτιάχνοντας βιβλιοθήκες σε σχολεία Ρομά και σε φυλακές

Στο «Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ», η Άννα καταγράφει όσα έζησε ενώ κρυβόταν με την οικογένειά της από τους Γερμανούς, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πριν συλληφθούν όλοι από την Γκεστάπο. Από την οικογένεια επέζησε μόνο ο πατέρας της, Όττο, χάρη στον οποίο εκδόθηκε αυτό το ημερολόγιο, που περιγράφει τα όνειρα και τους φόβους μιας κοπέλας, που δεν διαφέρουν από τα όνειρα και τις ανησυχίες των εφήβων οποιασδήποτε εποχής και οποιασδήποτε χώρας. Παράλληλα, είναι και ένα μήνυμα ελπίδας.

Το «Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ» είναι ένα από τα δεκάδες βιβλία της βιβλιοθήκης που θα δωρίσει η Ελληνική Λέσχη Βιβλίου σε σχολεία που βρίσκονται εντός φυλακών. Είναι η μία πλευρά της δράσης της Λέσχης, καθώς η δεύτερη αφορά τη δημιουργία δανειστικών βιβλιοθηκών σε σχολεία όπου φοιτούν (και) μαθητές Ρομά.

Η Ειρήνη Κωστούλα ξεκίνησε ως εθελόντρια ανάγνωσης στη Λέσχη και τα τελευταία δύο χρόνια είναι και μέλος του ΔΣ. Ο εθελοντής αναγνώστης διαβάζει ένα βιβλίο όχι ως κριτικός αλλά ως αναγνώστης και αν του άρεσε, αν τον συγκίνησε, το βαθμολογεί. Εάν το συγκεκριμένο βιβλίο πάρει υψηλές βαθμολογίες από αρκετούς αναγνώστες, θα το αξιολογήσει μια επιτροπή η οποία θα αποφασίσει εάν θα συμπεριληφθεί στα βιβλία που προτείνει. Αυτά σήμερα είναι λίγο λιγότερα από 10.000.

Η κυρία Κωστούλα λέει ότι τα βιβλία που επιλέγονται για τις φυλακές είναι αυτά που δημιουργούν αισιοδοξία, με ήρωες ανθρώπους που αγωνίστηκαν στη ζωή τους. Και στα σχολεία «εκείνα που διευρύνουν το πνεύμα, που μπορούν να ανοίξουν νέους ορίζοντες». Συνολικά θα δημιουργηθούν 17 δανειστικές βιβλιοθήκες, 11 σε σχολεία με μαθητές Ρομά και 6 σε φυλακές.

Η Ελληνική Λέσχη Βιβλίου δημιουργήθηκε το 1977 και μέλος της από την επόμενη χρονιά είναι η 89 ετών σήμερα Ήβη Σταυροπούλου. «Να με καλέσετε στο σταθερό κύριε Σκριβάνε, να ακουγόμαστε καλύτερα», μου είπε. Ο ιδρυτής της Λέσχης, ο Παναγιώτης Ρολάκης, ο οποίος ασχολείται και σήμερα ενεργά, στα 90 του, ήταν παλιός της γνωστός. Εκείνος της πρότεινε να ασχοληθεί, «εγώ ήμουν ήδη παντρεμένη με δύο παιδιά και καθώς τα παιδιά μεγάλωναν, ήθελα να προσφέρω σε ένα τομέα που με ενδιέφερε πολύ και να βοηθήσω στο σκοπό της Λέσχης που είναι το καλό βιβλίο να πάει σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους».

Μέχρι σήμερα η Λέσχη, η οποία όλα αυτά τα χρόνια βασίζεται στους εθελοντές, έχει δημιουργήσει 870 δανειστικές βιβλιοθήκες σε σχολεία εντός και εκτός Ελλάδας, έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 400 εκδηλώσεις «Μ’ ένα βιβλίο συζητώ», 150 Εβδομάδες Βιβλίου σε σχολεία και πολλά ακόμη για τα οποία μπορείτε να μάθετε με μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα της (www.elbi.gr, 2106463888).

Ευγενέστατη η κυρία Σταυροπούλου, αλλά η αλήθεια είναι ότι ήρθα σε δύσκολη θέση όταν με ρώτησε ποιο ήταν το τελευταίο βιβλίο που διάβασα. «Η αλήθεια είναι ότι δεν διαβάζω πολύ, μόνο στις διακοπές. Ποιο θα μου προτείνατε εσείς; Πιο πολύ μου αρέσουν οι αληθινές ιστορίες». «Τότε, σας προτείνω να διαβάσετε το “Βιβλίο της ζωής”, του Μάρτιν Γκρέι». Πρόκειται για το βιβλίο που εξέδωσε ο Γκρέι μετά το διάσημο «Στ’ όνομα όλων των δικών μου» και είναι οι συμβουλές ενός ανθρώπου που επέζησε από το Ολοκαύτωμα.

Μου πρότεινε, επίσης, και το «Νόημα της ζωής», του Βίκτορ Φρανκλ. «Ήταν το βιβλίο πρωταγωνιστής σε μια εκδήλωση που είχαμε κάνει λίγο πριν την πανδημία και συμμετείχα κι εγώ, στις φυλακές νέων Αυλών. Περιγράφει την εμπειρία του συγγραφέα από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου κατάλαβε ότι αυτοί που τελικά επέζησαν ήταν όσοι είχαν ένα νόημα στη ζωής τους ή ένα έργο να ολοκληρώσουν. Ήταν ένα ωραίο μήνυμα και για αυτά τα παιδιά εκεί, να μην το βάλουν κάτω». 

Κοινωνική Λοταρία

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή η Λέσχη πραγματοποιούσε την εκδήλωση «Μουσικό απόγευμα», που συμπεριελάμβανε την αγορά λαχνών, με τα έσοδα να πηγαίνουν στη δημιουργία βιβλιοθηκών «για σένα». Φέτος, λόγω της πανδημίας, θα πραγματοποιηθεί μόνο η λοταρία. Λαχνούς μπορείτε να προμηθεύστε από τη Λέσχη, κάνουν τρία ευρώ ο καθένας και στην κλήρωση που θα γίνει στις 15 Ιουνίου τα δώρα, που προέρχονται από εταιρείες και οργανισμούς, είναι από καραμέλες μέχρι βιβλία, ρούχα, κρασιά, εισιτήρια κ.λπ. Τα έσοδα της λοταρίας θα διατεθούν για τον εμπλουτισμό της Δανειστικής Βιβλιοθήκης του Διαπολιτισμικού Κέντρου ΠΥΞΙΔΑ - Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, στην Αθήνα. 

Info

Η δράση της Ελληνικής Λέσχης Βιβλίου για τα σχολεία με μαθητές Ρομά και για σχολεία σε φυλακές υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, ύψους €12 εκατ., που χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το Solidarity Now.