«Η πλεξούδα» ενώνει τρεις διαφορετικές γυναίκες

«Μια γυναίκα ελεύθερη είναι ακριβώς το αντίθετο από μια γυναίκα ελευθέρων ηθών». Με τη φράση αυτή της Σιμόν Ντε Μποβουάρ ξεκινά το πρώτο της μυθιστόρημα η Λετίσια  Κολομπανί, που φέρει τον τίτλο «Η πλεξούδα». Μια ιστορία που ενώνει τις ζωές τριών διαφορετικών και άγνωστων μεταξύ τους γυναικών με μαεστρία, υπομονή, προσεκτικές κινήσεις σαν να έχει πιάσει η συγγραφέας στα χέρια της τρεις τούφες μαλλιών για να δημιουργήσει μια όμορφη πλεξούδα. Και καθώς τα μαλλιά ακουμπάνε το ένα το άλλο, μπλέκονται και διασταυρώνονται ξανά και ξανά, οι αγωνίες, ο φόβος και ο πόνος αυτών των ηρωίδων της σύγχρονης ζωής καταλαγιάζει, γιατί αισθάνονται πως δεν είναι πια μόνες. Αισθάνονται πως μπορούν να τα καταφέρουν, να ορθώσουν το ανάστημά τους για να κατακτήσουν την προσωπική τους ελευθερία, την αξιοπρέπειά τους, την προσωπικότητά τους και εν τέλει την ευτυχία. Κόντρα σε στερεότυπα, ήθη, παραδόσεις, προκαταλήψεις, νοοτροπίες που ματαιώνουν κάθε όνειρο και επιθυμία. Η καθεμιά χωριστά αλλά και με έναν τρόπο όλες μαζί, αποφασίζουν να διεκδικήσουν αυτό που τους αξίζει ρισκάροντας τα πάντα, ακόμα και την ίδια τους τη ζωή. 

Η πρώτη γυναίκα είναι η Σμίτα, η οποία είναι μια Ντάλιτ, ανήκει στην κάστα των Ανέγγιχτων, βρίσκεται δηλαδή στο χαμηλότερο σκαλοπάτι της ινδικής κοινωνίας. Δουλειά της είναι να κουβαλάει ένα καλάθι και να αδειάζει με τα χέρια της τα αποχωρητήρια των επιφανών κατοίκων στο Μπαντλαπούρ, όπου ζει με τον άντρα της Ναγκαράτζαν και τη μικρή της κόρη τη Λαλίτα. Αδειάζει είκοσι σπίτια την ημέρα και η πληρωμή της είναι αποφάγια ή παλιόρουχα. Ο άντρας της μαζεύει επίσης αρουραίους με τα γυμνά του χέρια από τα χωράφια των πλουσίων, για να μην καταστρέφουν τις καλλιέργειές τους, και η δική του αμοιβή είναι οι ίδιοι οι αρουραίοι που τους ψήνουν για να φάνε. Η Σμίτα ξέρει πως σε λίγο καιρό πρέπει να αρχίζει να παίρνει τη Λαλίτα μαζί της για να αρχίσει και εκείνη να ακολουθεί την παράδοση της οικογένειά της και να καθαρίζει τα αποχωρητήρια. Όμως δεν αντέχει στη σκέψη. Θέλει η κόρη της να μορφωθεί και να ξεφύγει από τη δική της κόλαση. Γι’ αυτό και θα τολμήσει το ακατόρθωτο.

Η δεύτερη γυναίκα είναι η εικοσάχρονη Τζούλια από το Παλέρμο. Ο πατέρας της Πιέτρο Λανφρέντι διαθέτει μια βιοτεχνία η οποία δημιουργεί περούκες και ποστίς από αληθινά μαλλιά και η ίδια εργάζεται μαζί του. Όλα όμως αλλάζουν όταν ο πατέρας της πέφτει σε κώμα μετά από ένα σοβαρό ατύχημα. Η Τζούλια αναλαμβάνει την επιχείρηση ελπίζοντας πως ο πατέρας της θα συνέλθει, ενώ την ίδια περίοδο γνωρίζει τον έρωτα της ζωής της. Και ενώ ελπίζει και αρχίζει να κάνει δειλά δειλά όνειρα, διαπιστώνει έντρομη πως η βιοτεχνία βρίσκεται στα πρόθυρα χρεωκοπίας. Ο κόσμος της γκρεμίζεται και εκείνη πρέπει να βάλει την οικογένειά της πάνω από όλα.

Η τρίτη είναι η Σάρα, μια εξαιρετικά επιτυχημένη δικηγόρος, σαράντα ετών, που ζει στο Μόντρεαλ με την κόρη της Χάνα και τα δίδυμα Σάιμον και Ίθαν –από δύο διαφορετικούς γάμους–  και είναι μετοχικός συνέταιρος της φημισμένης δικηγορικής εταιρείας Τζόνσον & Λόκγουντ. Είναι στοχοπροσηλωμένη στη δουλειά της και δεν επιτρέπει στον εαυτό της να λείψει ποτέ για σχολικές γιορτές, διακοπές, αργίες. Όταν ο καρκίνος εμφανίζεται αναπάντεχα καταφέρνει με νύχια και με δόντια να μην το μάθει κανείς. Μόνο που ένα τυχαίο γεγονός φέρνει την αλήθεια στο φως και τότε έρχεται αντιμέτωπη με τον αποκλεισμό στο εργασιακό της περιβάλλον και τον άμεσο παροπλισμό της. Και πρέπει να σταθεί ξανά αγέρωχη μπροστά στα γεγονότα.

Τρεις γυναίκες της σύγχρονης εποχής. Τρεις γυναίκες που ζουν σε διαφορετικά μήκη και πλάτη της γης, ανήκουν σε διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, πιστεύουν σε διαφορετικές θρησκείες. Τρεις γυναίκες που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους μα κινούνται χωρίς να το ξέρουν πάνω σε κοινούς άξονες. Σε εκείνους που πηγαίνουν κόντρα στη βία, στον εξευτελισμό της ανθρώπινης υπόστασης, στην περιθωριοποίηση, στην αμφισβήτηση, στο μίσος, στον ρατσισμό, στην περιφρόνηση. Είναι μόνες μα τολμούν να σηκώσουν το βλέμμα ψηλά και να πιστέψουν στον εαυτό τους διεκδικώντας τα όνειρά τους, επιζητώντας την ελευθερία τους, λυτρώνοντας την ψυχή τους.

«Εκείνος που σώζει μια ζωή, σώζει ολόκληρο τον κόσμο»

Η λιτή γραφή της συγγραφέως αναδεικνύει με καθαρές γραμμές τη φρίκη της πραγματικότητας που αντιμετωπίζουν οι πρωταγωνίστριές της, την απελπισία τους, την αγωνία για το μέλλον, τον πόνο, την απόγνωση. Η τριτοπρόσωπη αφήγηση ξεδιπλώνει το εσωτερικό ταξίδι τους μέχρι τη στιγμή που αποφασίζουν να ρισκάρουν και να βρουν το μονοπάτι τους στη ζωή, με μια ένταση που διαπερνά τις σελίδες. Τα μικρά κεφάλαια και οι εναλλαγές των γυναικών βοηθούν ώστε το ενδιαφέρον να μείνει αμείωτο μέχρι το τέλος, μέχρι ακριβώς το σημείο που ο συνδετικός τους κρίκος αποκαλύπτεται και συγκινεί.

Η μητρότητα, η θηλυκότητα, η αγάπη, ο έρωτας, η επιβίωση ενώνονται με τη δύναμη της πίστης σε μια «Πλεξούδα» και φανερώνουν πως πάντα γίνονται θαύματα, αρκεί να το πιστέψεις.