Αναγνώστης με αιτία: Ο Άρης Σφακιανάκης γραφει για το βιβλίο «Άμνετ» της Μάγκι Ο’ Φάρελ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός
Η κόρη μου, μες στη σοφία της, αποφάσισε στα δεκάξι της ότι δεν την ενδιέφερε το ελληνικό πανεπιστήμιο κι έφυγε να σπουδάσει στην Αγγλία. (Ίνσαλαχ!) Έκτοτε ζει εκεί, στη χώρα του Σαίξπηρ. Και επειδή εγώ αγαπώ τα έργα του άγγλου δραματουργού (αν και ομολογώ ότι προτιμώ να τα διαβάζω από το να τα βλέπω στη σκηνή – εκτός κι αν πρόκειται από τον «Άμλετ» του Σμεκτουνόφσκι) αποφάσισα σε ένα ταξίδι μου στη Γηραιά Αλβιόνα να πάρω την κόρη μου και να επισκεφτούμε τη γενέθλια πόλη του Σαίξπηρ, το Στράφορντ-απόν-Έιβον.
Φτάσαμε εκεί ύστερα από τρεις ώρες με το τρένο από το Λονδίνο. Τι υπέροχη αίσθηση να περπατάς στα μέρη που γεννήθηκε και μεγάλωσε ένας συγγραφέας που εκτιμάς ιδιαίτερα… Και μάλιστα να περπατάς παρέα με την κόρη σου που σπούδασε θέατρο. Η μικρή αυτή πολίχνη είναι χτισμένη πάνω σε ποτάμι κι έχει σπίτια τεχνοτροπίας Τυδόρ που σε μεταφέρουν αιώνες πίσω. Έτυχε να πέσουμε σε εποχή Χριστουγέννων και περιδιαβήκαμε μια υπαίθρια αγορά πίνοντας καυτή σοκολάτα ενώ γύρω μας συνωστίζονταν χαρούμενα πρόσωπα – χωρίς μάσκες, αξέχαστες στιγμές. Επισκεφτήκαμε αργότερα το σπίτι όπου γεννήθηκε ο συγγραφέας καθώς κι εκείνο της μάνας του. Μπήκαμε και στο θέατρο της Royal Shakespeare Company – από όπου αφαίρεσα επιτήδεια μια πένα με φτερό χήνας, απομίμηση εκείνης που έγραφε ο Σαίξπηρ. Δυστυχώς δεν είχε κάποια παράσταση εκείνη τη μέρα να παρακολουθήσουμε κι έτσι συνεχίσαμε να βολτάρουμε τυλιγμένοι στα χοντρά παλτά μας γιατί έκανε ψοφόκρυο.
Εκείνο το ταξίδι μου έφερε στο νου το βιβλίο της Μάγκι Ο’ Φάρελ, «Άμνετ». Επειδή η δράση του τοποθετείται σε εκείνον ακριβώς τον τόπο. Για την ακρίβεια, στα χρόνια που έζησε ο Σαίξπηρ. Μάλιστα, πρόκειται για την εξιστόρηση της οικογενειακής σάγκας του άγγλου θεατράνθρωπου.
Στην αρχή πίστεψα ότι θα διάβαζα μια βιογραφία του Σαίξπηρ και ξεκίνησα με πολύ κέφι την ανάγνωση. Γρήγορα όμως διαπίστωσα ότι ο αγαπημένος μου συγγραφέας δεν έπαιζε και τόσο μεγάλο ρόλο στο μυθιστόρημα. Μάλλον δεύτερος ρόλος του είχε δοθεί κι οι εμφανίσεις του ήταν περισσότερο του στιλ καμέο. Πρωταγωνιστική φιγούρα στο βιβλίο είναι η γυναίκα του Σαίξπηρ, μια αλλοπαρμένη ύπαρξη που κατέχει τη γνώση των θεραπευτικών βοτάνων, παρέχει υπηρεσίες ιαματικές στους κατοίκους της κωμόπολης που ζητούν τη συνδρομή της και αναγκάζεται να συγκατοικήσει με τα πεθερικά της (τους γονείς του Σαίξπηρ, μ’ άλλα λόγια) φέρνοντας στον κόσμο τα παιδιά του. Το ένα παιδί μάλιστα, το αγόρι, βαφτίζεται Άμνετ – αλλιώς Άμλετ, στην τοπική εκφορά του λόγου.
Κι ενώ ο λογομαθής Σαίξπηρ, υιός γαντοποιού, μετακομίζει στο Λονδίνο κι αρχίζει να ασχολείται με το θέατρο, η γυναίκα του με τα τρία παιδιά μένει στην επαρχία να τον περιμένει. Ο αναγνώστης μεταφέρεται περίτεχνα στον τόπο και στην εποχή εκείνου του καιρού, εντρυφεί μαζί με την ηρωίδα στα βοτάνια και τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, κατασκευάζει μαζί της τα επουλωτικά επιθέματα και αντιμετωπίζει κοντά της την απουσία του Σαίξπηρ.
Η Ιρλανδή Ο’ Φάρελ περιγράφει κάποια στιγμή στο βιβλίο της με τόσο ανατριχιαστικές λεπτομέρειες την πανδημία πανούκλας η οποία ξεσπάει στη Βρετανία κατά τα τέλη του 16ου αιώνα που με ανάγκασε να μπω αμέσως στο emvolio.gov.gr και να κλείσω ραντεβού για το εμβόλιο.
«Τότε έγραφα για πράγματα που δεν είχαμε βρει ακόμα λέξεις να τα περιγράψουν, όπως η τοξική αρρενωπότητα, τα fake news), η κουλτούρα της επαγρύπνησης εναντίον φυλετικών προκαταλήψεων και διακρίσεων»
Το βιβλίο του Σέρχιο Πιτόλ «Η τέχνη της φυγής» (Δώμα, μετ. Αγγελική Βασιλάκου) είναι ο πρώτος τόμος της «Τριλογίας της μνήμης» του Μεξικανού συγγραφέα. Το ξεκίνησα και δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου.
Αυτή την εβδομάδα ασχολούμαστε με το πώς μπορεί να μιλήσει κανείς για κουίρ υποκείμενα στην ιστορία, μέσα από το δοκίμιο «Can and should we queer the past» του Justin Bengry
Greekling, όπως Γραικύλος, εκ του Graeculus: φράση υποτιμητική που χρησιμοποιούνταν από τους Ρωμαίους για συμπολίτες τους που ήθελαν να το παίζουν Έλληνες. Κατά (μειωτική) επέκταση: ο υποταγμένος Έλληνας
25°
