Βιβλία ιστορίας, ανάλυσης και φιλοσοφίας για αυτές τις γιορτές

Τα παιδιά της Επανάστασης - Graphic Novel, Chris Jaymes, Ale Aragon, μτφ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κάκτος
Ο αγώνας των Ελλήνων για ανεξαρτησία ήταν μια σύγκρουση που επηρέασε ολόκληρο τον τότε κόσμο. Σε αυτή την εικονογραφημένη εκδοχή των Chris Jaymes και Ale Aragon, ο γιος του Σουλιώτη αρχηγού Κίτσου Μπότσαρη, ο Μάρκος, μεγαλώνει αιχμάλωτος στο παλάτι του Αλή Πασά. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1821, επιστρέφει στη φωτιά της επανάστασης με σκοπό να οδηγήσει τον λαό του στη νίκη. Σε αυτό το ταξίδι προς την ελευθερία, θα σταθεί απέναντι στους δαίμονές του και θα γνωρίσει την αγάπη, την προδοσία, την εκδίκηση και τη δόξα. Τα Παιδιά της Επανάστασης είναι μια σκοτεινή αφήγηση ενηλικίωσης και εξιλέωσης, με φόντο την πάλη ενός λαού για ανεξαρτησία, και φέρνει στο προσκήνιο με πρωτότυπο τρόπο, μέσω μιας ιστορίας φαντασίας, ένα κομμάτι της παγκόσμιας ιστορίας που παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστο.

---

Η αρχαία Αστική Οδός και το μετρό κάτω από τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, Κωνσταντίνα Καζά - Παπαγεωργίου, εκδ. Καπόν
Στο βιβλίο παρουσιάζονται τα ευρήματα από τις ανασκαφές που διενήργησε η Αρχαιολογική Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, ενώ χαρασσόταν η υπόγεια Γραμμή 2 του μετρό. Η συγκεκριμένη Γραμμή και η Λ. Βουλιαγμένης ακολουθούν την πορεία της αρχαίας Αστικής Οδού, η οποία συνέδεε την Αθήνα με τους δήμους στα δυτικά του Υμηττού, φτάνοντας μέχρι το Ιερό του Σουνίου και τα μεταλλεία της Λαυρεωτικής. Η αρχαιολόγος Κωνσταντίνα Καζά - Παπαγεωργίου, με κείμενα κατανοητά και ενδιαφέροντα και με φωτογραφίες από τις ανασκαφές και τα ευρήματα, προβάλλει την ιστορία ενός από τους κύριους οδικούς άξονες της Αττικής, εν χρήσει από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

---

Η τέχνη της ζωγραφικής στον αρχαιοελληνικό κόσμο, Δημήτρης Πλάντζος, εκδ. Καπόν
Το νέο βιβλίο του Δημήτρη Πλάντζου, κλασικού αρχαιολόγου και αναπληρωτή καθηγητή στο ΕΚΠΑ, προσφέρει μια εμπεριστατωμένη επισκόπηση της αρχαίας ελληνικής ζωγραφικής μέσα από τα σωζόμενα μνημεία. Παράλληλα, επιχειρεί μια μοναδική στο είδος της διεπιστημονική μελέτη των αρχαιολογικών καταλοίπων μέσα από τις φιλοσοφικές αντιλήψεις και θεωρητικές προσεγγίσεις τόσο της αρχαιότητας όσο και του καιρού μας. Η μελέτη αυτή απευθύνεται στους θαυμαστές της αρχαίας ελληνικής τέχνης, στους μελετητές της κλασικής αρχαιότητας, στους φοιτητές αρχαιολογίας και ιστορίας της τέχνης, και σε κάθε αρχαιόφιλο, Έλληνα ή ξένο, καθώς κυκλοφορεί παράλληλα και στην αγγλική γλώσσα.

---

24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821, Μαρίζα Ντεκάστρο, εκδ. Καπόν
Στις σελίδες του βιβλίου παρουσιάζονται 24 εικόνες που αφηγούνται γεγονότα της Επανάστασης, από την έναρξή της το 1821 μέχρι την ανεξαρτησία της Ελλάδας το 1830. Είναι οι εικόνες που φιλοτέχνησε ο λαϊκός ζωγράφος Δημήτριος Ζωγράφος με την καθοδήγηση του στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη, για να μην ξεχαστούν όσα συνέβησαν εκείνα τα ταραγμένα χρόνια. Η Μαρίζα Ντεκάστρο σκηνοθέτησε με παιδαγωγική σπουδή 24 υποθετικούς διαλόγους με παιδιά και νέους. Παρακολουθώντας τον κάθε διάλογο, οι μικροί αλλά και μεγάλοι αναγνώστες καθοδηγούνται σε μια γοητευτική αποκρυπτογράφηση και ερμηνεία του κόσμου των εικόνων του Μακρυγιάννη, ανακαλύπτοντας μικρές και μεγάλες στιγμές της Επανάστασης του 1821 και της εποχής της που δεν βρίσκουμε στα σχολικά βιβλία! Επιστημονική επιμέλεια: Φωτεινή Ασημακοπούλου.

---

Η άνοδος και η πτώση της κλασικής Ελλάδας, Τζόσουα Όμπερ, μτφ. Μιχάλης Λαλιώτης, εκδ. Δώμα
Στην κλασική Ελλάδα ο πλούτος δεν ήταν συγκεντρωμένος σε μια ελίτ γύρω από κάποιο ανάκτορο, αλλά αντίθετα ήταν μοιρασμένος σε ευρύτατα στρώματα του πληθυσμού. Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτή η εντελώς ασυνήθιστη και εξαιρετικά παρατεταμένη οικονομική άνθηση; Ο Τζοσάια Όμπερ, καθηγητής κλασικών σπουδών και πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, επιχειρεί να δώσει μια απάντηση. Και αφηγείται εκ νέου την ιστορία της κλασικής αρχαιότητας, από τις απαρχές της μέχρι το τέλος του κόσμου των ελληνικών πόλεων-κρατών, φωτίζοντας πτυχές παραμελημένες ή ολότελα άγνωστες και παρουσιάζοντας γεγονότα γνωστά, μέσα από ένα πρίσμα εντελώς πρωτότυπο.

---

Δάνειον Έθνος, Ηρακλής Δ. Λογοθέτης, εκδ. Σμίλη
Ένα άγνωστο για πολλούς επεισόδιο της Επανάστασης του 1821, όπου η προσωρινή κυβέρνηση των Ελλήνων αποπειράται να συνάψει κρυφή συμμαχική συνθήκη με τους Ιππότες της Μάλτας. Αλλά ενώ οι Έλληνες και οι Ιππότες προφασίζονται ότι στρώνουν κοινό τραπέζι, ετοιμάζονται να δειπνήσουν χωριστά. Το Δάνειον Έθνος, με αφορμή αυτό το ξεχασμένο επεισόδιο, που ανέσυρε ο Κωνσταντίνος Σάθας το 1865 από τα ράφια της Ιστορίας, φανερώνει τις αμυχές από τα παλιά τραύματα, αναξέει τις πληγές από τα πρόσφατα δεινά μας, και αφουγκράζεται τους τριγμούς από τον περιπετειώδη απόπλου του ελληνικού έθνους στη θάλασσα της πολυπόθητης ανεξαρτησίας του.

---

Το ταξίδι - Η Οδύσσεια του Κυπριακού, Ευάγγελος Μαυρουδής, εκδ. Κέδρος
Με κινηματογραφικό τρόπο ο συγγραφέας παρουσιάζει τον ελληνοκυπριακό διχασμό και τις αντιπαραθέσεις με τους Τούρκους και τους Βρετανούς. Ο επίσκοπος Κιτίου και μετέπειτα αρχιεπίσκοπος Μακάριος, ο τότε βοηθός εισαγγελέα και αργότερα ηγέτης των Τουρκοκύπριων Ραούφ Ντενκτάς, ιστορικά στελέχη της ελληνικής και της κυπριακής Αριστεράς, πασίγνωστοι εκείνη την εποχή φιλελεύθεροι πολιτικοί, ηγέτες της Δεξιάς, επιστήμονες, καλλιτέχνες, αλλά και αξιωματούχοι της αποικιακής κυβέρνησης και των μυστικών υπηρεσιών συγκροτούν μια ανάγλυφη τοιχογραφία της κυπριακής κοινωνίας, που φωτίζει την πορεία του νησιού προς την ένοπλη σύγκρουση, τον διχασμό και το αδιέξοδο.

---

Η Ελλάδα στη γειτονιά της, Κωνσταντίνος Φίλης, εκδ. Παπαδόπουλος
Ο Κωνσταντίνος Φίλης αναδεικνύει και αναλύει τα γεγονότα που σημάδεψαν την ελληνική εξωτερική πολιτική και τις μελλοντικές επιλογές της ελληνικής ηγεσίας. 2015-2020: Πότε εξυπηρετήθηκε το εθνικό συμφέρον και πού αναδιπλωθήκαμε; Αντιδρούμε σωστά έναντι της Τουρκίας; Αξιοποιούμε σωστά τα πλεονεκτήματα της γεωγραφίας και της συμμετοχής μας στους δυτικούς θεσμούς; Ποια είναι η θέση μας στην ενεργειακή σκακιέρα; Μήπως βρισκόμαστε πλέον στη λάθος πλευρά της ιστορίας; Ο εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων ιχνηλατεί την πορεία της Ελλάδας μέσα από φλέγοντα ζητήματα όπως η συμμετοχή της Τουρκίας στον πόλεμο της Συρίας και η εμπλοκή της στο θέμα της Λιβύης, τα ενεργειακά ζητήματα της Μεσογείου και οι διεκδικήσεις της ΑΟΖ, η Συμφωνία των Πρεσπών αλλά και η πανδημία του κορωνοϊού.

---

Πανδημίες, μια σύντομη εισαγωγή, Christian W. McMillen, μτφ. Νίκος Αποστολόπουλος, εκδ. Παπαδόπουλος
Στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επισκόπηση των πανδημιών που έχουν πλήξει ιστορικά την ανθρωπότητα, ο καθηγητής Christian W. McMillen περιγράφει πώς η ιστορία επηρεάζεται από τις πανδημίες αλλά και πώς οι κοινωνικές συμπεριφορές επηρεάζουν την εξέλιξη των πανδημιών. Ο συγγραφέας διατρέχει τις σημαντικές πανδημίες της ανθρώπινης ιστορίας, αναλύει τις εκάστοτε κρατικές αντιδράσεις και δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη μετα-πανδημιακή ανάπτυξη της δημόσιας υγείας και την έκρηξη της ιατρικής έρευνας. Γραμμένο από τον Δεκέμβριο του 2016, το βιβλίο προέβλεψε την ανάγκη να μάθουν οι κυβερνήσεις από προηγούμενες εμπειρίες και να συνεργαστούν παγκοσμίως και προληπτικά για την αποτροπή μελλοντικής πανδημίας.

---

Εκ του συστάδην, Γιάννης Καλιόρης, εκδ. Αρμός
Το βιβλίο αποτελεί ένα οδοιπορικό σε πτυχές της νεοελληνικής πραγματικότητας, κοινωνικές, πολιτικές, πολιτιστικές, λογοτεχνίας και γλώσσας, και φυσικά πολυπολιτισμικής προβληματικής. Παράλληλα και μια επιστημολογική προσέγγιση του τρόπου συμμετοχής της ιδεολογίας στη γνωστική διαδικασία, όταν προκύπτει διάσταση ανάμεσα σ’ αυτό που μπορώ να γνωρίσω πραγματικά και σ’ αυτό που έχω ανάγκη να πιστεύω για να έχει η ζωή μου το νόημα που αποφάσισα να της δώσω δυνάμει ενός άπαξ διά παντός αξιολογικού δεδικασμένου.

---

Μικρή ιστορία περί των πάντων (σχεδόν), Bill Bryson, μτφ. Ανδρέας Μιχαηλίδης, εκδ. Μεταίχμιο
Στο κλασικό αυτό έργο εκλαϊκευμένης επιστήμης, διεθνές best seller, ο Bill Bryson κατορθώνει το φαινομενικά ακατόρθωτο: να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τον κόσμο, παρουσιάζοντας τις σύγχρονες θεωρίες της επιστήμης με τον πιο προσιτό και διασκεδαστικό τρόπο. Με άφθονο χιούμορ αλλά και αξιοσημείωτη σαφήνεια, μας παρασύρει σε ένα συναρπαστικό ταξίδι από τη γέννηση και την εξέλιξη του σύμπαντος μέχρι τη δημιουργία του πολιτισμού και τις νεότερες ανακαλύψεις. Και αφού μας διαφωτίζει ακόμα και για δύσκολα θέματα της αστρονομίας, της φυσικής, της χημείας και των άλλων θετικών επιστημών, δεν σταματά να υπενθυμίζει ότι, παρά τη ραγδαία επιστημονική εξέλιξη, είναι πολλά τα ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα.