Ο Τζόναθαν Φράνζεν, τα πουλιά και η κλιματική αλλαγή
Γιατί είναι σημαντικά τα πουλιά και πώς έγινε πτηνοδίφης ο διάσημος συγγραφέας.
![Βιβλίο «Το τέλος του τέλους της γης» του Τζόναθαν Φράνζεν, εκδ.Ψυχογιός Βιβλίο «Το τέλος του τέλους της γης» του Τζόναθαν Φράνζεν, εκδ.Ψυχογιός](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2020/09/22/jonathan-franzen1.jpg)
Ο Άρης Σφακιανάκης γράφει κριτική για το βιβλίο «Το τέλος του τέλους της γης» του Τζόναθαν Φράνζεν, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός
«Γιατί σωπαίνετε εσείς οι διανοούμενοι;» είχε ρωτήσει πριν καιρό ένας δημοσιογράφος τον Αμερικάνο συγγραφέα Πολ Όστερ.
«Μα, εμείς θέλουμε να μιλήσουμε, αλλά πού; Στην τηλεόραση δεν μας καλούν πια. Ούτε καν στο ραδιόφωνο. Όσο για τις εφημερίδες…»
«Και τότε, τι μένει;» είχε ρωτήσει μελαγχολικά ο δημοσιογράφος.
«Να γράφουμε βιβλία», είχε αποκριθεί ο Όστερ.
Την ανάγκη τους να μιλήσουν για την κλιματική αλλαγή κάνουν βιβλία δύο σπουδαίοι Αμερικάνοι συγγραφείς: ο Τζόναθαν Φράνζεν και ο έτερος Τζόναθαν (Σάφραν Φόερ). Το βιβλίο του δεύτερου θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις Κέδρος, ενώ το βιβλίο του πρώτου κυκλοφορεί ήδη από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Κι επειδή μου αρέσει η πεζογραφία του Φράνζεν (όχι τόσο «Οι διορθώσεις», όσο «Η Αγνή») πήρα να διαβάσω τη συλλογή των δοκιμίων του με τίτλο «Το τέλος του τέλους της γης».
Αυτό το υβριδικό σχήμα, η ανάμιξη πεζογραφίας με δοκίμιο, είναι εξαιρετικά επιτυχημένο όταν ασκείται από δοκιμασμένα πληκτρολόγια (άλλοτε θα μιλούσαμε για πένες). Ο Φράνζεν πιάνει αρκετά θέματα –ακόμη και την Ίντιθ Γουόρτον–, όμως το κυρίως μενού του είναι τα πουλιά. Τα πουλιά και η κλιματική αλλαγή. Μας εξηγεί γιατί είναι σημαντικά τα πουλιά και πώς έγινε πτηνοδίφης ο ίδιος. Μας καλεί να ταξιδέψουμε μαζί του ανά τον κόσμο, όπου περιηγείται καταγράφοντας κάθε είδος ενδημικού πτηνού. Ταυτόχρονα επιχειρεί να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε τι σημαίνει κλιματική αλλαγή, τι καταστροφές πρόκειται να επιφέρει στα οικοσυστήματα και πόσο πιο φτωχός θα απομείνει ο άνθρωπος – αν και εφόσον απομείνει βέβαια.
Ενίοτε γίνεται ακραίος: «Αληθεύει», γράφει ο Φράνζεν σε μετάφραση Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη, «ότι η πιο αποτελεσματική και απλή δράση που μπορούν να αναλάβουν οι άνθρωποι, όχι μόνο για να πολεμήσουν την κλιματική αλλαγή αλλά και για να διατηρήσουν έναν κόσμο βιοποικιλότητας, είναι να μην κάνουν παιδιά».
Τέλος, περιγράφει το ταξίδι του στην Ανταρκτική, τη δική του Έσχατη Θούλη. Τότε πραγματικά τον ζήλεψα –όσο κι αν απεχθάνομαι το ψύχος– για τα συγκλονιστικά τοπία που έβλεπε και τα χρώματα γύρω του που έμοιαζαν με αποτέλεσμα λήψης παραισθησιογόνων. Στις παγωμένες κοιλάδες συναντά έναν αυτοκρατορικό πιγκουίνο, καταγράφει την πτήση ενός σμήνους βαθυκύανων άλμπατρος και πέφτει πάνω σε μια παρέα πρόσχαρων βασιλικών πιγκουίνων που καθώς δεν έχουν συναντήσει ξανά ανθρώπους δείχνουν άφοβοι και ιδιαίτερα φιλικοί.
Στις μέρες μας, καθώς το ταξίδι μ’ ένα παγοθραυστικό στη θάλασσα του Αμούδσεν και στους παγετώνες του Ανταρκτικού κύκλου είναι πλέον ανέφικτο λόγω κορωνοϊού –και δυσβάστακτου οικονομικού κόστους– προτείνω ταπεινά να αντικρίσετε τα μυθικά εκείνα τοπία που έλκυσαν τόσους εξερευνητές μέσα από τα διαυγή μάτια ενός συγγραφέα που αγαπάει τον πλανήτη και τα είδη του.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μάθε απο το παρελθόν σου, αγάπησε τον εαυτό σου, ζήσε τη ζωή που σου αξίζει
Γράφοντας για αυτά που έχουν σημασία, με τον πιο συναρπαστικό τρόπο
Μιλήσαμε με αφορμή το νέο της βιβλίο «Η φωνή στα χέρια της» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ίκαρος
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Τι τη συγκινεί, τι τη θυμώνει, τι νοσταλγεί στην καθημερινή της ζωή και τι της λείπει από το παρελθόν; Μιλήσαμε μαζί της με αφορμή το πρώτο της βιβλίο με ποιήματα
Πώς η επιμονή, η αφοσίωση στη δημιουργική σου φωνή και μια σειρά από ευφάνταστα σωματικά τελετουργικά μπορούν να δώσουν φτερά στην καλλιτεχνική δημιουργία
Διαβάστε δύο ποιήματα από τη νέα συλλογή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Η ψυχαναλύτρια Galit Atlas φωτίζει τη σκοτεινή επικράτεια του ασυνείδητου, αυτή που μας στοιχειώνει εν αγνοία μας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Tι μας ενδιαφέρει η πεισιθάνατη αναζήτηση ενός μετανάστη Ιρανού που μέσα σε όλα τα άλλα είναι και ορφανός από μητέρα, ενώ ο πατέρας του δουλεύει σε εκτροφείο ορνίθων;
Μια συζήτηση για το βιβλίο της «Πρόσωπα του μύθου, του θρύλου, της μουσικής» και το πώς οι μύθοι και οι θρύλοι εικονογραφούν ένα είδος πρωτόγονης ψυχολογίας
«Η ζωή με το δικό σου φως» του Abdellah Taïa είναι μια γοητευτική καταβύθιση σ’ έναν κόσμο άγνωστο, σκληρό και ανθρώπινο, όπου οι κατηγοριοποιήσεις και οι κανόνες της Δύσης δεν χωρούν
Μια συζήτηση με τους συγγραφείς για τον ρόλο του επιχειρείν στη δημοκρατία
Ο υδράργυρος ανεβαίνει και τα συναισθήματα στις σελίδες κορυφώνονται
Τα βιβλία που θα προσθέσουμε στις καλοκαιρινές μας αναγνώσεις
Σπουδή εφηβικής αφύπνισης, παραμένει ένα από τα πιο αγαπημένα βιβλία του 20ού αιώνα
«Το τρίτο στεφάνι», οι περιπέτειες του λογοτέχνη με τον νόμο στην Αυστραλία και η οριστική επιστροφή του στην Ελλάδα καταγράφονται στο βιβλίο «Το Τέρας και ο Κολοσσός»
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.