Βιβλιο

Η Κάλλας, ο Μινωτής, ο Κουν και τα μαγειρευτά της Κάκιας

Ένα λεύκωμα με ιστορίες και αναμνήσεις 60 χρόνων από την αυλή του περίφημου «Λεωνίδα» στην Επίδαυρο

Γιάννης Νένες
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

«Η Κάλλας, ο Μινωτής, ο Κουν και τα μαγειρευτά της Κάκιας»: Ανέκδοτες φωτογραφίες και ιστορίες από την αυλή του εστιατορίου «Λεωνίδας» στην Επίδαυρο (Ελληνογερμανική Αγωγή).

Η πρώτη λέξη που σου έρχεται στο μυαλό όταν ακούς «Λεωνίδας», συγγνώμη αλλά δεν είναι οι Θερμοπύλες. Είναι η Επίδαυρος. Και φυσικά η αυλή του Λεωνίδα, η επί 60 χρόνια πιο κοντινή και πιο νόστιμη πηγή φαγητού και ξεκούρασης για τους αποκαμωμένους, μετά την παράσταση ηθοποιούς, τους διάσημους προσκεκλημένους αλλά και θεατές ξελιγωμένους που ήταν σχεδόν αδύνατο να βρουν άλλο μέρος για να φάνε κάτι πριν το –συνήθως- ταξίδι της επιστροφής στην Αθήνα.

«Η Κάλλας, ο Μινωτής, ο Κουν και τα μαγειρευτά της Κάκιας» είναι ένα λεύκωμα 200 σελίδων για την Επίδαυρο, μέσα από ιστορίες που έμειναν αξέχαστες στην αυλή του «Λεωνίδα». Ιστορίες 60 χρόνων ζωής, γεμάτες από την αγάπη μετά-την –των –τοιούτων-παθημάτων-κάθαρσιν, ηθοποιούς και δημιουργούς που,  χαλαρωμένοι από την ένταση και ελαφρώς γκολ από το γλυκό, καλοκαιρινό κρασί, έλεγαν πολλά, γελούσαν πολύ, έβγαιναν στη φόρα παρασκηνιακά ενσταντανέ, σχόλια, κριτικές πριν τους κριτικούς, μυστικά της τέχνης και του πυροτεχνήματος, ακόμα και αυστηρά fashion police σχόλια γιατί, αυτά έχει το θέατρο. Και το καλοκαίρι.

Είναι θεαματική η λίστα των ανθρώπων, σημαντικών και δημοφιλών καλλιτεχνών και διανοούμενων που άνοιξαν στον δημοσιογράφο Φώτη Απέργη, τα άλμπουμ με φωτογραφίες αληθινές, τυπωμένες και όχι selfies, φωτογραφίες παπαράτσι  προ ψηφιακής κάμερας καθώς και το ντουλάπι με τις αναμνήσεις, πρόθυμα ανταποκρινόμενοι στην πρόσκληση της «Ελληνογερμανικής Αγωγής», προσφέροντας απλόχερα τις ανέκδοτες προσωπικές μαρτυρίες τους, με σκοπό τη δημιουργία ενός πρωτότυπου θεατρικού λευκώματος, με στίγμα ιστορικό, κοινωνικό και εκπαιδευτικό:
Γιώργος Αρμένης, Κώστας Γεωργουσόπουλος, Αντιγόνη Γλυκοφρύδη, Στεφανία Γουλιώτη, Κατερίνα Ευαγγελάτου, Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, Νίκος Καραθάνος, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Γιώργος Κιμούλης, Λένα Κιτσοπούλου, Λυδία Κονιόρδου, Στάθης Λιβαθινός, Δημήτρης Λιγνάδης, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Γιώργος Μιχαλακόπουλος, Αμαλία Μουτούση, Γιάννης Μπέζος, Μανουέλλα Παυλίδου, Εύα Νάθενα,  Μαρία Ναυπλιώτου, Λευτέρης Παυλόπουλος, Δημήτρης Πιατάς, Κώστας Τσιάνος, Πέτρος Φιλιππίδης, Διονύσης Φωτόπουλος, Αιμίλιος Χειλάκης.

Το εξώφυλλο του Αλέκου Φασιανού © Ελληνογερμανική Αγωγή

Ο τίτλος είναι χαρακτηριστικός και περιλαμβάνει την αίγλη, το κύρος, τη σημασία των νυχτών «μετά την παράσταση» αλλά και τη ζεστασιά, τη νοστιμιά από τα μαγειρευτά της Κάκιας – γιατί έτσι, με το μικρό τους όνομα, είναι γνωστοί όσοι προσφέρουν αγνό, μαμαδίστικο φαγητό.

Αλίκη Βουγιουκλάκη - Κάκια Λιακοπούλου © Ελληνογερμανική Αγωγή

Μερικές από τις άγνωστες πτυχές  που έρχονται στο φως για πρώτη φορά μέσα από τις απολαυστικές αφηγήσεις 26 καταξιωμένων ανθρώπων του θεάτρου, νοστιμιές και τις παρασκηνιακές απορίες στις οποίες απαντάει αυτό το απολαυστικό λεύκωμα:
Ποια παράσταση είχε τέτοια κοσμοπλημμύρα, ώστε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Κωνσταντίνος Τσάτσος αναγκάστηκαν να καθίσουν σε δύο καρέκλες μπροστά στους τραγωδούς; Πότε και για χάρη ποιας διασημότητας ηλεκτροδοτήθηκε το Λυγουριό; Ποιο φαγητό άρεσε στην Κατίνα Παξινού να σερβίρει η ίδια στους άλλους ηθοποιούς; Ποιοι τραγωδοί μετά τις πρόβες ξενυχτούσαν παίζοντας σκάκι ή παντομίμα; Πώς βρέθηκε ο νεαρός Διονύσης Φωτόπουλος να κατασκευάζει ένα ξίφος, για να το χρησιμοποιήσει η Μαρία Κάλλας στην παράσταση της «Νόρμα»; Ποια περίοδο υπήρξε «άβατο» η ταβέρνα «Λεωνίδας» και για ποιους; Τι είχαν ζητήσει ο Σπύρος Ευαγγελάτος και ο Κώστας Τσιάνος από τους ηθοποιούς τους, σε περίπτωση που κάποιοι συντηρητικοί θεατές αποφάσιζαν να αντιδράσουν στις, τολμηρές για την εποχή, θεατρικές προτάσεις τους; Πώς είχε επικρίνει ο Αλέξης Μινωτής σε μια πρόβα τον νεαρό μαθητή του Δημήτρη Λιγνάδη; Ποια σπουδαία τραγωδός δέχτηκε ν’ αρχίσει η πρόβα πιο αργά, για να παρακολουθήσουν οι νέοι του χορού το Ευρωμπάσκετ; Ποιο τοπικό γλυκό άρεσε στον Φρανσουά Μιτεράν, αλλά και ποια απρόοπτα έζησαν στου «Λεωνίδα» ο Πίτερ Χολ, ο Τζόρτζιο Αρμάνι και ο Ίβο Βαν Χόβε; Γιατί η Αμαλία Μουτούση διέκοψε στην πρεμιέρα της παράστασης του Λευτέρη Βογιατζή τον κομμό της Αντιγόνης και ξάπλωσε για λίγο μπροστά στους θεατές;  Τι προσευχόταν μεσ’ στην αγωνία της η Μαρία Ναυπλιώτου πριν από την πρεμιέρα των «Φοινισσών»;

Κατίνα Παξινού, 1955 © Ελληνογερμανική Αγωγή

Ιστορίες γεμάτες συγκίνηση αλλά και χιούμορ, που τις έζησαν οι ίδιοι στη διάρκεια έξι δεκαετιών συμμετέχοντας στις παραστάσεις αρχαίου δράματος στην Επίδαυρο. Επίκεντρο των ιστοριών, η αυλή του «Λεωνίδα». Οικοδέσποινα της ονομαστής ταβέρνας μαζί με τους δύο γιους της, Νίκο και Γιώργο Λιακόπουλο, η Κάκια Λιακοπούλου ιστορεί τους σταθμούς ζωής αυτών των 60 χρόνων μαζί με την ευρύτερη οικογένεια των καλλιτεχνών τιμώντας τη μνήμη του Λεωνίδα Λιακόπουλου. Η έκδοση είναι εμπλουτισμένη με δεκάδες από τις ιστορικές φωτογραφίες, με τα αυτόγραφα και τις αφιερώσεις των πρωταγωνιστών στους τοίχους του εστιατορίου.

Ο Λεωνίδας Λιακόπουλος με τα παιδιά του, Νίκο και Γιώργο © Ελληνογερμανική Αγωγή
 
Κάκια Λιακοπούλου - Καριοφυλλιά Καραμπέτη © Ελληνογερμανική Αγωγή
 
Σχέδιο του Αλέκου Φασιανού με αφιέρωση © Ελληνογερμανική Αγωγή

Η πρωτοβουλία της έκδοσης, η παραγωγή και η ψηφιοποίηση των φωτογραφιών ειδικά για το λεύκωμα αυτό, ανήκει στην «Ελληνογερμανική Αγωγή». Η οποία, με την πεποίθηση ότι η παιδεία και ο πολιτισμός συνδέονται στην ταυτότητα ενός σύγχρονου εκπαιδευτικού οργανισμούμέσα από την έκδοση αυτή επιδιώκει να αναδείξει την έγνοια της κοινωνίας της Επιδαύρου για τον τόπο της και την ιστορία του, όσο και τον αγώνα και την αγωνία του θεατρικού κόσμου απέναντι στο δημιουργικό του έργο.

Φρανσουά Μιτεράν, Λεωνίδας Λιακόπουλος, παραμονή Χριστουγέννων 1991 © Ελληνογερμανική Αγωγή
Αλέξης Σολομός, Μαίρη Αρώνη, Νεφέλες 1970 © Ελληνογερμανική Αγωγή
 
Λεωνίδας Λιακόπουλος, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Θόδωρος Αγγελόπουλος © Ελληνογερμανική Αγωγή

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη προλογίζοντας το λεύκωμα επισημαίνει: «Αυτή η πρωτότυπη μελέτη, στην οποία καταγράφεται ένα σημαντικό μέρος της σύγχρονης ιστορίας του ελληνικού θεάτρου, ανοίγει ένα τεράστιο παράθυρο μπροστά στα μάτια μας, για να δούμε το καθημερινό πρόσωπο εκείνων που στο θέατρο της Επιδαύρου ποιούν ήθος». 

Αλέξης Μινωτής, Διονύσης Φωτόπουλος, Πίτερ Χολ © Ελληνογερμανική Αγωγή
 
Ευχαριστήριο σημείωμα από τον Αλέξη Μινωτή © Ελληνογερμανική Αγωγή
 
Επίδαυρος 1956, Αντιγόνη με την Αννα Συνοδινού και τον Θάνο Κωτσόπουλο σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή © Ελληνογερμανική Αγωγή

To λεύκωμα διατίθεται από την «Ελληνογερμανική Αγωγή» χωρίς χρέωση σε περιορισμένο αριθμό σε έντυπη μορφή. Θα είναι επίσης διαθέσιμο διαδικτυακά στη διεύθυνση www.ea.gr.  

Η Λυδία Κονιόρδου, σε γλέντι στου Λεωνίδα © Ελληνογερμανική Αγωγή
 
Κατάλογος Λεωνίδα, 1968 © Ελληνογερμανική Αγωγή
 
Λεωνίδας Λιακόπουλος, Ανδρέας Βουτσινάς, Γιάννης Τσαρούχης © Ελληνογερμανική Αγωγή
 
Λήδα Τασοπούλου © Ελληνογερμανική Αγωγή
 


Μία έκδοση των εκπαιδευτηρίων «Ελληνογερμανική Αγωγή»
Επιμέλεια: Φώτης Απέργης
Προλογίζει η Υπουργός Πολιτισμού & Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη
Έργο εξωφύλλου: Αλέκος Φασιανός