Sebastian Faulks: Μου λείπουν οι κολπίσκοι της Ελλάδας

Ο Sebastian Faulks είναι ένας από τους πιο γνωστούς και καταξιωμένους σύγχρονους Βρετανούς συγγραφείς. Παρ’ όλα αυτά, επιλέγει οι ιστορίες των βιβλίων του –που έχουν γίνει πολλάκις best seller– να διαδραματίζονται στο Παρίσι, όπως και το μυθιστόρημα «Η ηχώ του Παρισιού», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος. Με αφορμή το εξαιρετικό αυτό βιβλίο αλλά και την πανδημία που έχει εξαπλωθεί παγκοσμίως, ο διάσημος συγγραφέας παραχώρησε στην A.V. μια χειμαρρώδη και ενδιαφέρουσα συνέντευξη, και μίλησε για όλα επισημαίνοντας πόσο πολύ ανυπομονεί να έρθει σύντομα στην Ελλάδα και να απολαύσει τις παραλίες και την ξεχωριστή ρετσίνα.

Αυτές οι μέρες της πανδημίας είναι δύσκολες και σκληρές για όλους μας. Πώς τις βιώνετε;
Βρίσκομαι στο σπίτι μου, στο δυτικό Λονδίνο, με τη σύζυγό μου και το μικρότερο παιδί μας και το σκυλί μας, ένα Lodger. Έχω περάσει πολύ χρόνο στον μικρό μας κήπο, είτε διαβάζοντας είτε κόβοντας δέντρα και θάμνους. Έβαλα επίσης μια νέα στέγη με πιλήματα στο υπόστεγο. Έχω βγάλει το ποδήλατο του μεγαλύτερου γιου μας από τη σοφίτα και επέστρεψα στον δρόμο. Αλλά κυρίως εργάζομαι. Είμαι πολύ τυχερός στο ότι ήμουν στα μισά ενός νέου μυθιστορήματος και έφτασα σε ένα στάδιο όπου ήξερα ότι θα λειτουργούσε, αν και χρειαζόταν όλη μου την προσοχή. Συνεπώς, κατά κάποιον τρόπο, αυτές οι μέρες είναι γεμάτες δουλειά, όπως συνήθως.

Αισθάνεστε ασφαλής με τις αποφάσεις που έχουν παρθεί στη χώρα σας;
Οι άνθρωποι με φυλετικές πολιτικές πεποιθήσεις θα προτιμούσαν να δουν υψηλό αριθμό θανάτων και να αποδειχθούν «σωστοί» στο να μισούν την κυβέρνηση. Αν και δεν είμαι μεγάλος θαυμαστής αυτής της κυβέρνησης γενικά, νομίζω ότι έκαναν το σωστό στο να καθοδηγούνται από τις επιστημονικές συμβουλές. Δεν είμαι επιδημιολόγος, επομένως δεν είμαι σε θέση να πω εάν αυτή η συμβουλή ήταν σωστή.

Ποια βιβλία σάς κρατάνε συντροφιά;
Διαβάζω «Το μαγικό βουνό» του Τόμας Μαν, το οποίο διάβασα πρώτη φόρα πριν 25 χρόνια καθώς συνερχόμουν από πνευμονία. Είμαι έτοιμος να ξεκινήσω το «They Came Like Swallows» του Αμερικανού συγγραφέα Γουίλιαμ Μάξγουελ.

Νιώθετε την ανάγκη να γράψετε ένα νέο βιβλίο με αφορμή αυτή τη ζοφερή κατάσταση που βιώνουμε;
Γράφω ένα ούτως ή άλλως. Αλλά δεν θα έγραφα ΠΟΤΕ για μια τρέχουσα κατάσταση. Αυτό είναι αντικείμενο της δημοσιογραφίας. Τα μυθιστορήματα μπορούν να εκμεταλλευτούν την προοπτική και την υστερινή γνώση, για να δημιουργήσουν ένα είδος σοφίας, αν είστε τυχεροί, που αντηχεί πολύ πέρα από τη στιγμή και τα νέα της ημέρας. Θα ήθελα να διαβάσω ένα καλό αναλυτικό άρθρο σχετικά με τον ιό εν ευθέτω χρόνω. Αλλά δεν θα ήθελα να διαβάσω ένα μυθιστόρημα που προσπαθεί να προσελκύσει τους αναγνώστες ως «επίκαιρο».

Η συγγραφή σάς δίνει ενέργεια ή σας εξουθενώνει;
Και τα δύο υποθέτω. Μπορεί να κουράζομαι, αλλά φοβάμαι την ημέρα που δεν θα έχω λόγια να γράψω. Δεν θα ήξερα τι να κάνω.

Γιατί οι ιστορίες σας διαδραματίζονται στο Παρίσι; Τι σας σαγηνεύει;
Πήγα για πρώτη φορά στο Παρίσι σε ηλικία 17 ετών, αφού έφυγα από το σχολείο. Ήταν μια περίοδος που με διαμόρφωσε, κατά την οποία διάβασα πάρα πολύ, πήγαινα σε γκαλερί και κινηματογράφους κάθε μέρα και έμαθα γαλλικά. Ήμουν επίσης πολύ μοναχικός. Δεν μου αρέσει πραγματικά το Παρίσι, αν και θαυμάζω την ομορφιά και την αυτοπεποίθησή του. Κάθε όνομα δρόμου και κάθε στάση μετρό τιμά έναν διάσημο Γάλλο ή έναν Γάλλο αποικιακό πολίτη. Είναι η πόλη που αυτοθαυμάζεται περισσότερο, στη χώρα του κόσμου που επίσης αυτοθαυμάζεται περισσότερο από όλες. Ως παιδί από την άλλη πλευρά του Καναλιού, 20 μίλια μακριά, το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να θαυμάσω ταπεινά τον αυτοθαυμασμό αυτόν. Δεν νομίζω ότι κανείς, ειδικά οι Γάλλοι, αγαπούν πραγματικά τους Παριζιάνους. Αλλά δεν χρειάζεται να σου αρέσουν ως άνθρωποι για να τους βρίσκεις ενδιαφέροντες.

Έχετε σκεφτεί να μετακομίσετε στο Παρίσι;
Ναι, έζησα εκεί γράφοντας την «Ηχώ του Παρισιού» το 2016 και έψαχνα να αγοράσω ένα διαμέρισμα. Αλλά στο τέλος… Δεν ξέρω. Το Παρίσι είναι για τους Παριζιάνους. Είναι για τον Φρανσουά Τρυφό και τον Ζαν Γκαμπέν και τη Ζαν Μορό, όχι για μένα.

Ποια ήταν η αφορμή για να γράψετε το βιβλίο «Η ηχώ του Παρισιού»;
Ξύπνησα ένα πρωί στο Σαν Φρανσίσκο και είπα στον εαυτό μου: «Υπάρχει κάτι για μένα στο Παρίσι». Το βιβλίο αφορά το πώς ζούμε τώρα, σε κάποιο βαθμό. Έχω δει στη γενιά των παιδιών μου μια διαφορετική προσέγγιση, όσον αφορά τη γνώση και την ιστορία. Γοητεύτηκα από το πώς θα μπορούσαν να περιηγηθούν στον κόσμο, γνωρίζοντας τόσο λίγα και έχοντας αποθηκεύσει πράγματα που η γενιά μου κρατούσε στο μυαλό της, σε ένα βαρύ κομμάτι υλικού, σε ένα hardware στις τσέπες τους. Αλλά το ερώτημα που θέτει το βιβλίο είναι: η γνώση και η κατανόηση σας επιτρέπουν σε μεγάλο βαθμό να ζήσετε πραγματικά μια πιο πλούσια και πιο αξιόλογη ζωή; Ή μπορείτε απλώς να περιφέρεστε σαν τον Ταρίκ, σαν μια μπάλα σε μια μηχανή φλίπερ;

Δύο αφηγητές. Μια γυναίκα και ένα αγόρι. Πόσο δύσκολο ήταν για εσάς να ισορροπήσετε ανάμεσα σε αυτούς τους δύο χαρακτήρες;
Η Χάνα αντιπροσωπεύει τη ζωή που βρίσκεται στο μικροσκόπιο και εξετάζεται.  Ο Ταρίκ την αυθόρμητη και απροειδοποίητη πλευρά της. Η δυσκολία ήταν να κάνω τον καθένα, όχι μόνο ένα σύμβολο, αλλά ένα πραγματικό άτομο με αδυναμίες και αντιφάσεις. Ήταν ευχάριστο να το κάνεις γιατί δημιούργησε τελικά τόση κωμωδία.

Πιστεύετε ότι η αλήθεια θεραπεύει και η ενσυναίσθηση ενώνει;
Οι άνθρωποι δεν μπορούν να συμφωνήσουν για το τι είναι η «αλήθεια». Θα έλεγα ότι η καλή τέχνη θεραπεύει. Και η ικανότητα να χάνεις τον εαυτό σου και να μπαίνεις στο μυαλό και στην εμπειρία ενός άλλου ατόμου –η ενσυναίσθηση– είναι το απόλυτο σημείο εκκίνησης της τέχνης.

Εκτός από τη συγγραφή, τι σας κάνει χαρούμενο και ολοκληρωμένο;
Μου αρέσει να παίζω τένις και αυτό το πολύ αγγλικό άθλημα, το κρίκετ – το οποίο έχω παίξει στην Κέρκυρα. Μου αρέσει να μαγειρεύω και να πίνω κρασί.

Τι ελπίζετε για το άμεσο μέλλον;
Να μπορώ να ταξιδέψω ξανά.  Θα ήθελα να επιστρέψω στη Σάμο, ένα νησί που επισκέφτηκα σε ηλικία 18 ετών. Και στην Αθήνα, στην Ακρόπολη. Ίσως και πάλι στην Κεφαλονιά. Όλοι αυτοί οι κολπίσκοι όπου έχω κολυμπήσει είναι αξέχαστοι. Πάνω απ’ όλα, να δοκιμάσω καλή δυνατή ρετσίνα που δεν ντρέπεται για τη γεύση της και δεν είναι πολύ παγωμένη για να προσπαθήσει να τη μεταμφιέσει.