Βιβλιο

Σαν εκείνον που χάρισε τον ίσκιο του

Το νέο βιβλίο του Άκη Καπέτα με τίτλο «Ωρολογοποιός» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν

A.V. Guest
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Απόστολος Θηβαίος διαβάζει το βιβλίο «Ωρολογοποιός» του Άκη Καπέτα που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν

Τα χείλη της σαν κάτι να είπαν. Η πρόζα του χαμού της δεν σώζεται. Μόνο ένα ρολόι που έπαψε τους χτύπους του μαζί με την καρδιά της Μαρίνας. Το όνομά της που στιγμάτισε πριν από χρόνια την ελληνική ποίηση εδώ φτάνει στην εποχή μας. Πάντα όμορφη και δυστοπική σαν πατρίδα, κάπου κάπου πικρή και άπιαστη. Η Μαρίνα του ομώνυμου μέρους που συνθέτει τον Ωρολογοποιό του πρωτοεμφανιζόμενου Άκη Καπέτα ρίχνεται στον αγώνα της τέταρτης, βιομηχανικής επανάστασης, κερδίζει την θέση της μες στον κόσμο και σαν ψυχή που επιθυμεί να εξαρθεί διαλύεται στις σταγόνες της τελευταίας ζωής της.

Οι εκδόσεις Βακχικόν μας έχουν συνηθίσει τον τελευταίο καιρό σε εξαιρετικές εκδόσεις, τόσο στο μυθιστόρημα όσο και την ποίηση. Αστυνομική λογοτεχνία, έξυπνα βιβλία και εγχειρίδια της εποχής μας φανερώνουν το στίγμα που ήδη καλλιεργούν οι εκδόσεις στον καινούριο, θεματικό χάρτη της σύγχρονης λογοτεχνίας. Ο Ωρολογοποιός του Α. Καπέτα επιβεβαιώνει τις αδοκίμαστες, εξαιρετικές φωνές ενός νέου είδους που ήδη αναζητά τον βηματισμό του, γυρεύοντας τη θέση του μες στην ιστορία με τους καταλόγους της που όλα τα καταπίνουν. Τώρα τα υλικά αναμειγνύονται, ποίηση και πρόζα συνυπάρχουν στις μυθιστορίες. Οι τελευταίες προικισμένες με το είδος της συναισθηματικής νοηματοδότησης που επιβάλλει η εποχή μας, στιγματισμένες από κρίσεις, επαναστάσεις, την αισθητική της διάλυσης, και το είδος του παράφορου υποκειμενισμού, μπορούν κάποτε να γίνουν καταστροφικές με όλους τους κινδύνους εντός τους, βαθύτατα γοητευτικές.

Το μυθιστόρημα του Καπέτα με το εξαιρετικό εξώφυλλο απαντά σε εκείνο το θαυμαστό πραγματικό που ανατρέπει, μεταφρασμένο στην επικαιρότητα. Οι ιδιοτροπίες του καινούριου αιώνα διαμορφώνουν ιδανικά την ατμόσφαιρα στο γεμάτο εκπλήξεις βιβλίο. Ικανό να περιγράψει τον εφιάλτη της έξαλλης ψυχής μας που ξοδεύεται στις τρομερές ταχύτητες, τις σταθερές τροχιές. Φλεγόμενο όπως ο μύθος, μα με μια αστείρευτη σημασία, ενδεικτική του ταλέντου που χαρακτηρίζει την γραφή του Άκη Καπέτα.

Είμαι ο Πάμπλο, el relojero, ο ωρολογοποιός, για να σώσω την ψυχή μου πρέπει να κάνω μια καλή πράξη.

Είναι ο Ορφέας με την ωραία του και άτυχη Ευρυδίκη. Αυτήν την φορά χαμένοι στους μοντέρνους αραμπάδες, κρυμμένοι πίσω από λαμπερά νέον και έναν καταιγισμό παραφοράς και φιλοδοξίας. Η μοίρα του, τότε και τώρα, παραμένει γραμμένη. Το ορκίζεται πως σχεδόν άγγιξε την ζωή που ονειρεύτηκε μαζί της, όμως τώρα εκείνη λιώνει από την σκουριά. Η Ευρυδίκη του Άκη Καπέτα διαθέτει στυλ, οικονομική αυτονομία, ικανότητα και αυξημένες απαιτήσεις. Βλέπετε ο καινούριος της ρόλος, σημαίνει αυτό που η γυναίκα σαν σύμβολο και σαν ζωή θυσίασε στον δίκαιο αγώνα της. Ο μύθος όμως, παραμένει μύθος. Γεννά τις ίδιες, μαλακές πεταλούδες που σηκώνονται από τα πέτρινα μάτια του σύμπαντος για να επαναφέρουν στο προσκήνιο έναν ρυθμό γνώριμο. Οι δυο τους ποτέ δεν θα ζήσουν μαζί, οι ζωές τους θα χωριστούν. Πάντα ένας μικρός θεός η αιτία της καταστροφής. Ίσως από έρωτα, ίσως από επιθυμία, ωστόσο στον Ωρολογοποιό των εκδόσεων Βακχικόν ο συγγραφέας, Άκης Καπέτας θέτει σε λειτουργία όλους τους μετρονόμους αυτού του κόσμου. Και την κατάλληλη στιγμή, σαν να ξεριζώνει γερά λιθάρια καταργεί τον χρόνο. Με ένα ιδιόρρυθμο φιλμ, κινούμενο πότε στην αφήγηση και άλλοτε στον στίχο που μετατίθεται σε όλες τις διαστάσεις του χρόνου, οι ιστορίες του βιβλίου ανιχνεύουν την στιγμή που μετεωρίζεται, ό,τι εννοείται, ένα είδος χάρης που έχει σοφά προβλέψει το ίδιο το σύμπαν τίθεται σε λειτουργία. Κάτι σαν το εκπληκτικό recitativo, το φωνητικό, οργανικό μέλος που συναντάται στην όπερα, ο Ωρολογοποιός, η Μαρίνα, η Δέσποινα, ονόματα ιερά που ανήκουν σε μυστηριώδη πρόσωπα, γεννούν αιώνιες περσόνες και ισοδύναμα. Μια τραγική ειρωνεία εμπρός στον αιώνα που για μια στιγμή πίστεψε πως όλα τα εξήγησε και τώρα τρελός τριγυρνά όπως εκείνος που χάρισε τον ίσκιο του. Εκείνο που εμπρός σου συμβαίνει πάλιωσε κιόλας, ισχυρίστηκαν οι ποιητές και κανείς δεν τους αμφισβήτησε. Οι ζωγράφοι έλιωσαν τα ρολόγια, τα δέντρα, τους δείκτες, εγκατέλειψαν την αίσθηση μες στην ερημιά και εκείνη έλαμψε. Το αρχαίο, λάλον ύδωρ έδωσε πάλι τον χρησμό του και έκτοτε πολλοί χάθηκαν στην υπεράσπιση της φαντασίας μας. Ο Ωρολογοποιός των εκδόσεων Βακχικόν συστήνει στο αναγνωστικό κοινό έναν αξιόλογο, νέο συγγραφέα που κάνει την εμφάνισή του, μεταφράζοντας στο ύφος μας ένα είδος λατινοαμερικάνικου ρεαλισμού. Η φόρμα του ελεύθερη, προσδίδοντας ένα είδος έκπληξης και οικονομίας στην μετάδοση του αισθήματος. Η γραφή του Άκη Καπέτα δεν έχει να κάνει σε τίποτε με την επιτηδευμένη γλώσσα, την περιττή διακόσμηση. Η γλώσσα του φανερώνεται σύγχρονη, διατηρώντας στο ακέραιο τόσες παράταιρες, λεκτικές αυθαιρεσίες. Ένα είδος ορολογίας που σχηματοποιεί την ζωή μας για να χαθεί μες στα καινούρια σύμβολα που παρελαύνουν εμπρός μας, σωστά κολλαρισμένα μανεκέν. Φόντο μια Ισπανία, μετρημένη και πειθαρχημένη μες στην αδάμαστη ομορφιά της. Αδάμαστη αφού δεν πεθαίνει συγκρατημένη πίκρα και απλόχερα όμορφη, προσωποποιημένη στην συνείδησή μας, πότε με το αδυσώπητο βλέμμα του ιδιότροπου Γκόγια και άλλοτε με το πιανιστικό ντουέντε του Λόρκα σε ένα έργο δίχως τέλος. Αυτήν την Ισπανία αισθάνομαι πως υπονοεί ο συγγραφέας και μες στο μέτρο της η ομορφιά της μου κάνει.


Η ικανοποίηση ενός αναγνώστη στηρίζεται εν πολλοίς στην πρωτοτυπία της ιστορίας, στην κατάλληλη ατμόσφαιρα του μικρού ή του μεγάλου, προσωπικού μυθιστορήματος. Ο Ωρολογοποιός των εκδόσεων Βακχικόν κερδίζει από αυτό το σημείωμα μια θέση ανάμεσα στα ενδιαφέροντα βιβλία των ημερών. Θα πρέπει να αναμετρηθεί με δεκάδες, αξιόλογους τίτλους που επιβεβαιώνουν το αμείωτο ενδιαφέρον του κοινού στο βιβλίο. Ωστόσο, αξίζει να συγκρατήσουμε τον τίτλο του λησμονώντας για λίγο τις βλαβερές συνέπειες του χρόνου. Για χάρη του Άκη Καπέτα και του εξαίρετου εγχειριδίου. Άλλωστε ο τελευταίος στέκει πάντα στο πλευρό μας.