- CITY GUIDE
- PODCAST
-
32°
![58544-130620.jpg 58544-130620.jpg](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2014/01/15/58544-130620.jpg)
Ο Ίαν ΜακΓιούαν ξέρει να γράφει βιβλία που αιχμαλωτίζουν άμεσα, ενίοτε βάναυσα, το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την πρώτη παράγραφο. Και το κάνει με έναν ιδιοφυώς απλό και δοκιμασμένο τρόπο: προοικονομώντας σημαντικές εξελίξεις της πλοκής, αλλά αποκρύπτοντας τα «πώς» και «γιατί» αυτών των εξελίξεων. Το έχει κάνει επανειλημμένα στο παρελθόν (π.χ. με την «Εξιλέωση»), το πράττει και τώρα, πιο δεξιοτεχνικά από ποτέ, με το τελευταίο του βιβλίο, την «Επιχείρηση Ζάχαρη» (εκδ. Πατάκη).
Είναι δύσκολο να μιλήσεις διεξοδικά γι’ αυτό το μυθιστόρημα χωρίς τον κίνδυνο να ρίξεις φως στις πολυεπίπεδες, εγκιβωτισμένες ανατροπές του. Ας αποτολμήσουμε όμως μία βασική σύνοψη: εν έτει 1972, μια μανιώδης ταχυαναγνώστρια μυθιστορημάτων προσλαμβάνεται στην υπηρεσία πληροφοριών της Βρετανίας, την MI5. Πρώτη της αποστολή, να στρατολογήσει έναν ανερχόμενο συγγραφέα για τους ιδεολογικούς (βλέπε προπαγανδιστικούς) σκοπούς της κυβέρνησης – μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου η πολιτιστική προπαγάνδα βρίσκεται στο φόρτε της. Εκείνη – φυσικά – τον ερωτεύεται, περιπλέκοντας την κατάσταση.
Μόνο που σε αυτό το εκ πρώτης όψεως τυπικό μυθιστόρημα μυστηρίου, πολλά πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται. Και όχι με τον συχνά τυποποιημένο τρόπο της κατασκοπικής/ αστυνομικής λογοτεχνίας. Η βασική θεματική είναι η απάτη, σε όλες τις μορφές της, αλλά κυρίως η απάτη ως ζωτικό στοιχείο της λογοτεχνίας και κατ’ επέκταση, της ζωής μας. Η απάτη της μυθοπλασίας, με έναν τρόπο που δεν μπορεί να γίνει κατανοητός, παρά μόνο όταν ολοκληρώσει κανείς την ανάγνωση και διαπιστώσει, έκπληκτος, τις διελκυστίνδες μεταξύ «είναι» και «φαίνεσθαι» που αρμολογούν τα φανταστικά απομνημονεύματα της Σερίνα Φρουμ.
Πολέμιος μιας τάσης που θέλει το σύγχρονο «υψηλό» μυθιστόρημα να είναι απαραιτήτως «δύσπεπτο» και με ελλειπτική ή ανύπαρκτη πλοκή, όπως έχει δηλώσει κατά καιρούς σε συνεντεύξεις του, ο 65χρονος Βρετανός επιμένει να παραδίδει μυθιστορήματα αγκυροβολημένα σε πλοκές σφιχτές, σύνθετες, δραματικές και αξιομνημόνευτες. Και το πετυχαίνει πάντα με όχημα το σασπένς. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως η γλώσσα παραγκωνίζεται χάριν πλοκής. Λεπταίσθητη, διαυγής, ειρωνική, πλούσια σε αναπάντεχες μεταφορές χωρίς ποτέ να γίνεται φλύαρη και αυτάρεσκη, σε κάνει να νιώθεις πως κάθε λέξη είναι επιλεγμένη σκόπιμα – και εκ των υστέρων αντιλαμβάνεσαι γιατί. Η Κατερίνα Σχινά, που μετάφρασε και τα δύο προηγούμενα βιβλία του μεταφέρει την κομψότητα της πρόζας του στην πάντα πιο αναλυτική γλώσσα μας.
Από πολλές απόψεις, η «Επιχείρηση Ζάχαρη» είναι ένας ύμνος στη μυθοπλασία, στη σύλληψη, συγγραφή και πρόσληψη μιας ιστορίας, στη μυθοπλαστική απάτη που είναι η βάση ολόκληρου του πολιτισμού μας. Ζούμε τη ζωή μας αφηγούμενοι ιστορίες στους άλλους, όσο και στον εαυτό μας. Κατασκευάζουμε τη ζωή μας – γράφοντας βιβλία, γράφοντας ερωτικά γράμματα, ακόμα και απλά διαβάζοντας βιβλία όπως κάνει η Σερίνα. Και επιχειρώντας κάτι τέτοιο, τα περνάμε ζάχαρη, καθώς νοστιμεύουμε το σύντομο διάλειμμα που αποτελεί η ζωή: αυτή είναι η πραγματική Επιχείρηση Ζάχαρη.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μια νουβέλα που θα κυκλοφορήσει εντός των επόμενων εβδομάδων από την Κάπα Εκδοτική.
Μια ομάδα σχεδιαστών συγκέντρωσε στο βιβλίο «Travelogue» πρωτότυπες πατέντες από κάθε γωνιά της Ελλάδας
Οικολογία: Γιατί χρειαζόμαστε την άγρια φύση — και γιατί αυτό μάς αφορά όλους
«Τότε έγραφα για πράγματα που δεν είχαμε βρει ακόμα λέξεις να τα περιγράψουν, όπως η τοξική αρρενωπότητα, τα fake news), η κουλτούρα της επαγρύπνησης εναντίον φυλετικών προκαταλήψεων και διακρίσεων»
Ένα βιβλίο γεμάτο χαριτωμένες παρατηρήσεις
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Το βιβλίο του Σέρχιο Πιτόλ «Η τέχνη της φυγής» (Δώμα, μετ. Αγγελική Βασιλάκου) είναι ο πρώτος τόμος της «Τριλογίας της μνήμης» του Μεξικανού συγγραφέα. Το ξεκίνησα και δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου.
Αυτή την εβδομάδα ασχολούμαστε με το πώς μπορεί να μιλήσει κανείς για κουίρ υποκείμενα στην ιστορία, μέσα από το δοκίμιο «Can and should we queer the past» του Justin Bengry
Μια συζήτηση με τον μεταφραστή του βιβλίου, Χαράλαμπο Γιαννακόπουλο
Το επάγγελμα του συγγραφέα είναι πολύ μοναχικό
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Τι σημαίνει να «νιώθεις ότι πεθαίνεις στη θέση ενός άλλου»;
Ένα συλλεκτικό τεκμήριο από τον Θανάση Κ. Κάππο για τον σπουδαίο τραγουδιστή, μέσα από αφηγήσεις ανθρώπων που τον έζησαν από κοντά
Μια ιστορία αγάπης, απώλειας και συμφιλίωσης σε καιρούς ανησυχητικών αλλαγών
Greekling, όπως Γραικύλος, εκ του Graeculus: φράση υποτιμητική που χρησιμοποιούνταν από τους Ρωμαίους για συμπολίτες τους που ήθελαν να το παίζουν Έλληνες. Κατά (μειωτική) επέκταση: ο υποταγμένος Έλληνας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Τρεις μικροί εκδοτικοί οίκοι, με παιδικά βιβλία που ξεχωρίζουν
Ο γνωστός συγγραφέας και διαφημιστής μάς μιλάει για το νέο του βιβλίο «Το Φωτόδεντρο»
Πιστεύεται ότι γράφτηκε γύρω στον Απρίλιο-Ιούνιο του 1920 από ένα σανατόριο
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.