3 βιβλία που δεν πρέπει να λείπουν από τη βαλίτσα σου

Τα διαβάσαμε, τα προτείνουμε ανεπιφύλακτα για φέτος το καλοκαίρι.

Άμος Οζ, «Μεταξύ φίλων», εκδόσεις Καστανιώτη

Μια θαυμάσια συλλογή διηγημάτων που άνετα θα μπορούσαν να αποτελέσουν το προσχέδιο- σημειώσεις ενός απολαυστικού μυθιστορήματος. Κι εδώ έγκειται το μεταλλείο- μεγαλείο του βιβλίου αυτού: ο μάγος Οζ μπορεί να κάνει τα πάντα καταργώντας τις ετικέτες, ασχέτως αν προτιμά τη μικρή φόρμα. Το έργο γεννήθηκε στο κιμπούτς που ο συγγραφέας έζησε στα τέλη του '50, όμως στο κιμπούτς «Ικάτ» που επινοεί σκιαγραφεί με λεπτομέρειες και ενσυναίσθηση όλα τα προσωπικά μεγάλα δράματα ή μικρές ευτυχίες που γνώρισε ο εικοστός αιώνας μέσα από τη συλλογική πραγμάτωση του κατά τι «ισραηλινού σοσιαλιστικού οράματος»: γυναίκες, άντρες, λιτή ζωή, σκληρή δουλειά, όνειρα, φλερτ, μυστικά, αλληλένδετες υπάρξεις, γονίδια επί το έργο, αστραφτερά μαργαριτάρια ανθρωπιάς κοντράστ με την ξηρασία και της φύσης αλλά και κάποιων ψυχών, ανίκανων να αφουγκραστούν τις παράξενες γλώσσες της ύπαρξης. Νεαρές κόρες, ηλικιωμένοι πατεράδες, μεσήλικες κηπουροί, τρυφερές δασκάλες, σκληρές αγωνίστριες, φοβισμένα μικράκια, μαρξιστές, σιωνιστές και στο βάθος το εντυπωσιακό πορτρέτο μιας εποχής, γραμμένο με μια ανθρωπιά που συγκινεί και σε βουρκώνει. Μετάφραση: Μάγκυ Κοέν. 

---

Ελίας Κανέττι, «Η Τύφλωση», Γράμματα 
Μια επιβλητική αλληγορία κι ένα μυθιστόρημα που στο ράφι πάει κολλητά με τον «Οδυσσέα» του Τζόις. Κλασικό, μοναδικό και αξεπέραστο, με ήρωα τον Κην. Έναν διάσημο σινολόγο που ζει απομονωμένος μέσα στη γιγάντια βιβλιοθήκη του, όλος ο κόσμος γι’ αυτόν βρίσκεται στο κεφάλι του, με το «έξω» να αποτελεί μια δυσάρεστη σύμβαση. Όταν η γριά και κουτοπόνηρη οικονόμος του, Θηρεσία, τον παγιδεύει και τον αναγκάζει να την παντρευτεί, η πρόσκρουση του μοναχικού στοχαστή με την καθημερινή ζωή τον οδηγεί στην τρέλα. Το μοναδικό μυθιστόρημα του Κανέττι κρατά ατόφιο το αριστείο του από τη δεκαετία του '30 που γράφτηκε ως και σήμερα. Το σύνορο ανάμεσα στη μοναξιά και την απελπισία, το πάθος και το σκοτάδι της λογικής, η εξουσία και η επιβολή της, η κόλαση των άλλων, το έπος του «έρωτα» από συμφέρον και της επιδοτούμενης «στοργής» που μαθηματικά οδηγεί στον εξευτελισμό. Συνδεδεμένο άμεσα με το «Μάζα και Εξουσία», το μυθιστόρημα αυτό είναι μια βαθύτερη πραγματεία για τη συμπεριφορά του πλήθους, που από το ατομικό περνά στον όχλο αλλά και στην ψυχολογία των «επιζώντων» που σε μια στιγμή καταρρέουν σε ρόλο απόλυτου θύματος. Μετάφραση: Τζένη Μαστοράκη. 

---

Μισέλ Ουελμπέκ, «Σεροτονίνη», βιβλιοπωλείον της Εστίας 

Ο συγγραφέας που τον λατρεύουμε τοτεμικά, αλλά και τοτεμικά τον μισούν κάποιοι άλλοι. Γιατί στην περίπτωση Ουελμπέκ το take it or leave it είναι ο μόνος τρόπος, αποδοχή ή απόρριψη, λογοτεχνία ολκής ή τσαρλατανισμός περιωπής. Ανήκουμε στους πρώτους, κι εδώ έχουμε έναν ακόμα λόγο για να τον αγαπάμε περισσότερο: ο ήρωας είναι μεν ο καθαρά ουελμπεκικός απεγνωσμένος, κατατονικός, σεξομανής, κυνικός, χημικά ισοσταθμισμένος, αλλοτριωμένος, κυνικός, πορνοδιεστραμμένος λευκός Ευρωπαίος χωρίς πίστη σε τίποτα. Ούτε σε ιδέα, ούτε σε αξία, ούτε σε προσμονή μέλλοντος, ούτε σε κάποιο σημάδι αγάπης και ζωής, όπως κινούνται στη χώρα της απόγνωσης και την ήπειρο της παρακμής. Όμως στη «Σεροτονίνη» ο Ουελμπέκ κάνει την έκπληξη. Γιατί χωρίς να απαρνηθεί τίποτα από τα «πιστεύω» του, καταφέρνει σχεδόν προφητικά και να περιγράψει το «τώρα» της Γαλλίας αλλά και να αφήσει ένα παρηγορητικό σημάδι για το μέλλον των ανθρώπων του, καταφέρνοντας να γράψει επιτέλους ένα αποκαλυπτικό μυθιστόρημα που ευθέως και για πρώτη φορά μιλά για συγχώρεση, αγάπη, φιλιά, νοσταλγία, αθωότητα και προσπάθεια σύνδεσης των «υποκειμένων» του με τη φυλή των ανθρώπων. Μετάφραση: Γιώργος Καράμπελας.