- CITY GUIDE
- PODCAST
-
29°
Οι ζωές των άλλων
Το μυθιστόρημα της Τζέννυ Έρπενμπεκ δεν είναι ένα βιβλίο για τον εκπατρισμό, την προσφυγιά, το ξερίζωμα, αλλά ένα βιβλίο ενσυναίσθησης
Οι «Περαστικοί» της Τζέννυ Έρπενμπεκ είναι ένα βιβλίο για το τι βλέπουμε όταν κοιτάζουμε τον άλλον.
Άλλο ένα βιβλίο για τον εκπατρισμό, την προσφυγιά, το ξερίζωμα; Άλλο ένα βιβλίο για την ενοχή του δυτικού ανθρώπου απέναντι στα ανεξιχνίαστα πρόσωπα των ξένων, των απελπισμένων που τρέπονται σε φυγή από τις πατρογονικές τους εστίες, σήμερα θέατρα αμείλικτου πολέμου, δίχως να ξέρουν πού και πώς θα καταλήξουν; Παρά το θέμα του, δεν είναι αυτό, το νέο μυθιστόρημα της Τζέννυ Έρπενμπεκ. Είναι ένα βιβλίο για την προσωρινότητα που καταντάει μονιμότητα, για το αβέβαιο της ύπαρξης που αποτελεί τη μόνη βεβαιότητά μας – αλλά κυρίως είναι ένα βιβλίο για το τι βλέπουμε όταν κοιτάζουμε τον άλλον. Βλέπουμε την εικόνα μας παραλλαγμένη; Βλέπουμε μια σκιά χωρίς ταυτότητα; Βλέπουμε κάτι ξένο που μας γεννάει φόβο ή αποστροφή; Ή δεν τον βλέπουμε καν, διαπερνώντας τον σαν να είναι διάφανος; Κι όταν επιτέλους τον βλέπουμε, τι από μας αναγνωρίζουμε στο πρόσωπό του;
Ο Ρίχαρντ, o κεντρικός ήρωας του βιβλίου, καθηγητής κλασικών σπουδών στα πρόθυρα της συνταξιοδότησης, δεν έχει δει τους άντρες με το σκούρο δέρμα που έχουν συγκεντρωθεί έξω από το Κόκκινο Δημαρχείο με την πινακίδα «Γινόμαστε ορατοί», παρ’ ότι έχει περάσει από δίπλα τους. Τους βλέπει πραγματικά, μόνο όταν ανοίγει την τηλεόραση. Μόνο μέσα από τη διαμεσολαβημένη εικόνα η πραγματικότητα γίνεται πραγματική. Όταν θα πλησιάσει αυτούς τους άντρες με το σκούρο δέρμα, από καθαρή περιέργεια στην αρχή, θα διαπιστώσει ότι δεν γνωρίζει τίποτε για τον τόπο τους, την Αφρική. «Πού βρίσκεται αλήθεια η Μπουρκίνα Φάσο;» αναρωτιέται. Μοιάζει κι αυτός λιγάκι με τον «Αμερικανό αντιπρόεδρο που μίλησε πρόσφατα για την Αφρική ως μία χώρα, ενώ υπάρχουν 54 χώρες. Πενήντα τέσσερις; Κι αυτός δεν το ήξερε».
Ο Ρίχαρντ δεν βλέπει, δεν ξέρει. Ετοιμάζει το τσάι του, με γάλα και ζάχαρη, μια φέτα ψωμί με μέλι, μια φέτα με τυρί, ακούει Μπαχ. Όμως θέλει να μάθει. Ξεριζωμένο παιδί κι εκείνος στη διάρκεια του πολέμου, δεν νιώθει ακριβώς αλληλεγγύη για τους άντρες με το μαύρο δέρμα, πολλούς σχεδόν παιδιά, αλλά περιέργεια. Τους πλησιάζει ψυχρά, σαν να είναι αντικείμενο επιστημονικής έρευνας∙ διαβάζει βιβλία για το θέμα και σχεδιάζει έναν κατάλογο με ερωτήσεις τις οποίες θέλει να υποβάλει στους πρόσφυγες, για να διακρίνει το σημείο τομής ανάμεσα στο πριν και στο μετά, ανάμεσα στη ζωή τους όπως ήταν και στην άλλη ζωή στον ξένο τόπο. Ντρέπεται κανείς και μόνο που διαβάζει αυτές τις ερωτήσεις: «Πού μεγαλώσατε;» «Ποια ήταν η αγαπημένη σας κρυψώνα στα παιδικά σας χρόνια;» «Μπορείτε να φανταστείτε ότι θα γεράσετε εδώ;» «Πού θέλετε να σας θάψουν;»
Δύσκολο το θέμα της Έρπενμπεκ, στην κόψη της ηθικολογίας και του διδακτισμού∙ όμως το ταλέντο και η συγγραφική της ευφυΐα απομακρύνουν τον κίνδυνο. Η πλούσια συνθετική της φαντασία (τα παραμύθια των Γκριμ, ο Χέλντερλιν, ο Μπρεχτ, η μακρινή φωνή από τον Μεσαίωνα Γκότφριντ φον Στράσμπουργκ και ο «Τριστάνος» του συνυφαίνονται εδώ με τις πιο πρόσφατες και πιο οδυνηρές αφηγήσεις πολέμου και εκπατρισμού), ο στοχαστικός τόνος, η λιτότητα και η ηρεμία της γραφής συμπράττουν για τη δημιουργία ενός βιβλίου, που θα το λέγαμε, δίχως υπερβολή, το μυθιστόρημα της ενσυναίσθησης.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μάθε απο το παρελθόν σου, αγάπησε τον εαυτό σου, ζήσε τη ζωή που σου αξίζει
Γράφοντας για αυτά που έχουν σημασία, με τον πιο συναρπαστικό τρόπο
Μιλήσαμε με αφορμή το νέο της βιβλίο «Η φωνή στα χέρια της» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ίκαρος
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Τι τη συγκινεί, τι τη θυμώνει, τι νοσταλγεί στην καθημερινή της ζωή και τι της λείπει από το παρελθόν; Μιλήσαμε μαζί της με αφορμή το πρώτο της βιβλίο με ποιήματα
Πώς η επιμονή, η αφοσίωση στη δημιουργική σου φωνή και μια σειρά από ευφάνταστα σωματικά τελετουργικά μπορούν να δώσουν φτερά στην καλλιτεχνική δημιουργία
Διαβάστε δύο ποιήματα από τη νέα συλλογή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Η ψυχαναλύτρια Galit Atlas φωτίζει τη σκοτεινή επικράτεια του ασυνείδητου, αυτή που μας στοιχειώνει εν αγνοία μας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Tι μας ενδιαφέρει η πεισιθάνατη αναζήτηση ενός μετανάστη Ιρανού που μέσα σε όλα τα άλλα είναι και ορφανός από μητέρα, ενώ ο πατέρας του δουλεύει σε εκτροφείο ορνίθων;
Μια συζήτηση για το βιβλίο της «Πρόσωπα του μύθου, του θρύλου, της μουσικής» και το πώς οι μύθοι και οι θρύλοι εικονογραφούν ένα είδος πρωτόγονης ψυχολογίας
«Η ζωή με το δικό σου φως» του Abdellah Taïa είναι μια γοητευτική καταβύθιση σ’ έναν κόσμο άγνωστο, σκληρό και ανθρώπινο, όπου οι κατηγοριοποιήσεις και οι κανόνες της Δύσης δεν χωρούν
Μια συζήτηση με τους συγγραφείς για τον ρόλο του επιχειρείν στη δημοκρατία
Ο υδράργυρος ανεβαίνει και τα συναισθήματα στις σελίδες κορυφώνονται
Τα βιβλία που θα προσθέσουμε στις καλοκαιρινές μας αναγνώσεις
Σπουδή εφηβικής αφύπνισης, παραμένει ένα από τα πιο αγαπημένα βιβλία του 20ού αιώνα
«Το τρίτο στεφάνι», οι περιπέτειες του λογοτέχνη με τον νόμο στην Αυστραλία και η οριστική επιστροφή του στην Ελλάδα καταγράφονται στο βιβλίο «Το Τέρας και ο Κολοσσός»
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.