Με βήματα αργά, αλλά σταθερά, η Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, αποκτά τη δική της παραγωγή ταινιών και βιβλίων «είδους», είτε αυτό είναι ταινία τρόμου με ζόμπι (βλ. «Το κακό»), είτε κόμικ και ταινία ηρωικής φαντασίας («Τα χρονικά του Δρακοφοίνικα», η κινηματογραφική μεταφορά του οποίου έκανε αίσθηση στις φετινές Νυχτές Πρεμιέρας).
Στην κατεύθυνση του epic fantasy κινείται η τριλογία «Το δέντρο του Άραϋ» του πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα Μανώλη Σιμιτσάκη. Το πρώτο βιβλίο της σειράς, με υπότιτλο «Συναίσθημα» μόλις κυκλοφόρησε από τις νεοσύστατες εκδόσεις Λυκόφως και ήδη έχει γίνει word of mouth στη fantasy κοινότητα της Ελλάδας. Όχι μόνο επειδή οι σοβαρές εγχώριες προσπάθειες στο είδος είναι προς το παρόν μετρημένες στα δάχτυλα, αλλά και επειδή ο Σιμιτσάκης επιχειρεί να κάνει εντελώς καινούργιο στα ελληνικά πράγματα: να συνθέσει ένα πρωτίστως φιλοσοφικό και υπαρξιακό, δευτερευόντως δε περιπετειώδες με την κλασική έννοια, έπος που αντλεί έμπνευση (και ανοίγει διακειμενικό διάλογο) με πλήθος επιρροών, από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και μυθολογία έως τις σύγχρονες θρησκείες.
Στο «Δέντρο του Άραϋ» κυρίαρχη θεματική είναι ο θάνατος και οι μεταφυσικές αντιλήψεις γύρω από αυτόν. Ο συγγραφέας ζωντανεύει στο χαρτί δύο μεταθανάτιους κόσμους στους οποίους καταλήγουν οι ψυχές, ανάλογα με τα πεπραγμένα τους επί γης. Όμως, μία σκοτεινή δύναμη αρχίζει να απειλεί την ισορροπία των κόσμων. Κυρίαρχη εικόνα στο βιβλίο είναι το δέντρο του τίτλου από το οποίο κρέμονται οι ψυχές των κατοίκων της γαλήνιας διάστασης του Βίλβετ – μία προφανής αναφορά σε δέντρα που εντοπίζουμε σε διάφορες θρησκείες, από το εβραϊκό Δέντρο της ζωής, το σκανδιναβικό Υγκντράσιλ και το δέντρο της γνώσης στη Γένεση, αλλά και σε εικόνες δέντρων εμποτισμένες με συμβολική σημασία σε σύγχρονες ταινίες, όπως το «The Fountain» και τον «Αντίχριστο».
Ο Μανώλης Σιμιτσάκης εξηγεί πώς συνέλαβε την ιδέα των βιβλίων: «Όλα ξεκίνησαν ένα καλοκαίρι πριν από κάμποσα χρόνια, μέσα στο οποίο έχασα τέσσερις δικούς μου ανθρώπους, από διαφορετικές αιτίες τον καθένα. Η θλίψη με είχε σκεπάσει χωρίς να το έχω συνειδητοποιήσει πλήρως. Οι μηχανισμοί, όμως, που κρύβουμε μέσα μας και που φροντίζουν για την ψυχική μας ισορροπία -καμιά φορά συμβαίνει το αντίθετο, εξαρτάται από το πώς βλέπει κανείς τα πράγματα στη ζωή του-, ευτυχώς ενεργοποιήθηκαν ένα μεσημέρι, κατά τη διάρκεια μιας σιέστας, εκεί που η πραγματικότητα αγγίζει τα όνειρα και όλα είναι εξίσου αληθινά, και είδα τι συμβαίνει μετά τον θάνατο.
Ουσιαστικά, είδα το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου μου. Είδα τι σημαίνει να είσαι ελεύθερη ψυχή. Και ήταν κάτι που έπρεπε να μεταδώσω με κάποιο τρόπο, γιατί είναι ιδιαίτερο. Έτσι, πήρα την απόφαση να γράψω το πρώτο κεφάλαιο, δειλά δειλά – μέχρι τότε έγραφα μόνο ποίηση -, ύστερα το δεύτερο, μέχρι που η ιστορία η ίδια αποφάσισε να γραφτεί από μόνη της, υπαγορεύοντάς μου τις αράδες της.
Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί μια ιστορία 1000 σελίδων περίπου που έχει να κάνει, κατά κύριο λόγο, με την αναζήτηση του ανθρώπου πέρα από το θάνατο και τα ερωτήματα που από αυτόν προκύπτουν. Είναι μια περιπέτεια γεμάτη δυσκολίες, τρόμο κι ευχάριστες εκπλήξεις, σκαμπανεβάσματα, ανατροπές, φαντασία και μαγεία, συμβολισμούς κι αλληγορίες, σκοτεινή και φωτεινή, δεμένα όλα σε ένα εύπεπτο περιτύλιγμα, αφήνοντας στον καθένα ένα μικρό δωράκι, να το ανοίξει όταν αυτός θα είναι έτοιμος να καταλάβει το περιεχόμενο».
Για τοι πράγμα μιλάει η τριλογία; Ποιος ο βασικός της σκοπός; «Η τριλογία τραβάει το σάβανο του θανάτου. Και αυτός είναι ο βασικότερος της σκοπός. Να απαλύνει από την σκιά που χρόνια κυβερνά – ναι, κυβερνά – το ανθρώπινο είδος. Οι κοινωνίες θα ήταν εντελώς διαφορετικά διαμορφωμένες εάν ο άνθρωπος γνώριζε πως ο θάνατος δεν υπάρχει. Και θα δούμε στα βιβλία πώς και γιατί οι κοινωνίες διαμορφώθηκαν σε κάτι ξεχωριστό στα πεδία του θανάτου. Ελπίζω πως θα καταφέρω να δώσω μια ξεχωριστή χροιά σε ένα τόσο παρεξηγημένο θέμα, όπως είναι ο θάνατος. Εάν το καλοσκεφτείτε, δεν υπάρχει θάνατος. Μόνο οι έννοιες που ο ίδιος ο άνθρωπος έχει προσδώσει αλλάζουν μορφή. Όλα τα υπόλοιπα παραμένουν ίδια».
Πώς βλέπει την κατάσταση με το fantasy στην Ελλάδα; «Το είδος ήταν αρκετά παρεξηγημένο στην Ελλάδα. Τουλάχιστον μέχρι λίγα χρόνια πριν. Ακούγανε fantasy και αμέσως ερχόταν στο μυαλό τους μια ιστορία η οποία περιείχε μόνο δράκους και χαζούς βάρβαρους. Ας είναι καλά η παγκόσμια αλλαγή στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, που μας έφερε τον «Άρχοντα των δαχτυλιδιών», τον «Harry Potter», και άλλες αξιόλογες σειρές βιβλίων και ταινιών. Έτσι, διαρκώς ξεπετάγονται θαυμαστές τους είδους και, τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει πολύ καλές προσπάθειες από συναδέλφους του χώρου. Ελπίζω πως κι εγώ θα βάλω ένα λιθαράκι στο λογοτεχνικό αυτό κομμάτι. Τέλος, θέλω να τονίσω, προς οποιονδήποτε επίδοξο συγγραφέα του είδους και μη, πως ο χώρος γενικά του βιβλίου είναι στριμωγμένος, δύσκολα εκδίδονται και προωθούνται Έλληνες συγγραφείς εάν δεν είναι ήδη γνωστοί, αλλά όποιος το ψάξει και το κυνηγήσει θα βρει μια διέξοδο για να ικανοποιήσει το κοινό του».
Μπορείτε να διαβάστε ελεύθερα τα πρώτα κεφάλαια στην επίσημη σελίδα του βιβλίου, αλλά και επιπλέον λογοτεχνικό υλικό.
Μάθετε εδώ περισσότερα και μπείτε και στη σελίδα της τριλογίας στο Facebook.
Το πρώτο βιβλίο της σειράς «Συναίσθημα» κυκλοφορεί από τις εκδ. Λυκόφως και στα καταστήματα Public. Το δεύτερο και τρίτο μέρος, «Πίστη» και «Φαντασία» αντίστοιχα, είναι υπό έκδοση.
Ο Παναγιώτης Σκληρός μας ταξιδεύει στη Λευκάδατων δεκαετιών του ’50, του ’60 και του ’70 μέσα από τα βιβλία «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες» και «Η Αλτάνη και άλλες Λευκαδίτικες ιστορίες»
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
9°
