Βιβλιο

«Η ξηρασία» είναι ένα καταιγιστικό καθαρόαιμο αστυνομικό μυθιστόρημα

Και αποτελεί το συγγραφικό ντεμπούτο της Jane Harper (εκδ. Μεταίχμιο)

Κέλλη Κρητικού
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η παρατεταμένη ξηρασία που βιώνει η Αυστραλία το τελευταίο διάστημα, δεν ξεπερνά ακόμη τη λεγόμενη ξηρασία της χιλιετίας, που καταγράφηκε από το 1997 ως το 2005 και θεωρείται η πιο καταστροφική για τη χώρα. Παρ’ όλ’ αυτά, έχει ήδη προκαλέσει τεράστια προβλήματα στις καλλιέργειες, σοβαρές ελλείψεις νερού, ανυπέρβλητες δυσκολίες στους αγρότες που πληρώνουν αστρονομικά ποσά για να ταΐσουν τα ζώα τους, ενώ η UNESCO κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τα παιδιά και το ψυχολογικό βάρος στο οποίο υπόκεινται και το οποίο τα αναγκάζει να μεγαλώσουν πρόωρα. Πιο επίκαιρο από ποτέ λοιπόν, το συγγραφικό ντεμπούτο της Jane Harper «Η ξηρασία» έρχεται να ταράξει τα νερά της αστυνομικής λογοτεχνίας και να παρασύρει τον αναγνώστη σε μια συνταρακτική ιστορία με φόντο την απόγνωση και τη θλίψη μιας ολόκληρης πόλης.

Μια διπλή δολοφονία και μία αυτοκτονία έρχονται να επιτείνουν το αίσθημα απελπισίας και παραίτησης των κατοίκων της μικρής κοινωνίας της Κιβάρα. Η ξηρασία που πλήττει την Αυστραλία επί δύο συναπτά έτη, έχει διαβρώσει καταλυτικά τις ανθρώπινες σχέσεις και έχει οδηγήσει δεκάδες ανθρώπους στα όρια της μελαγχολίας και της παραίτησης από τη ζωή. Η είδηση, λοιπόν, πως ο Λιουκ Χάντλερ σκότωσε τη σύζυγό του και τον εξάχρονο γιο του και στη συνέχεια αυτοκτόνησε, δεν προκαλεί μεγάλη έκπληξη στα μέλη της κοινότητας. Οι περισσότεροι συμπάσχουν με τον αυτόχειρα και κατανοούν απόλυτα το απονενοημένο διάβημά του. Μόνο που μια λεπτομέρεια στοιχειώνει τους γονείς του Λιουκ: αν η επίσημη εκδοχή της αστυνομίας ισχύει, γιατί ο γιος τους αποφάσισε να μην σκοτώσει και τη δεκατριών μηνών κόρη του που βρισκόταν στο σπίτι την ώρα του φονικού;

Ο αστυνομικός Άρον Φαλκ επιστρέφει εσπευσμένα στη γενέτειρά του για την κηδεία του παιδικού του φίλου Λιουκ και αναγκάζεται να συμμετάσχει στην έρευνα, για να απαλύνει την οδύνη των δικών του ανθρώπων. Σύντομα, θα διαπιστώσει με τη βοήθεια του αρχιφύλακα Ράκο, πως υπάρχουν κενά στην ιστορία. Μόνο που ο Φαλκ έχει να αντιμετωπίσει τα φαντάσματα του παρελθόντος που τον στοιχειώνουν ακόμα και τον κυνηγούν χωρίς έλεος. Μπορεί ένα ψεύτικο άλλοθι να καθορίσει το παρόν και να φέρει στο φως την αλήθεια;

«Επειδή τώρα ξεμπέρδεψε, έτσι δεν είναι; Εμείς οι υπόλοιποι είμαστε κολλημένοι εδώ και σαπίζουμε, ενώ αυτός δεν χρειάζεται πια να ανησυχεί για τη σοδειά, για τις ληξιπρόθεσμες δόσεις ή την επόμενη βροχόπτωση».

Σαρώνοντας τα βραβεία το 2017 και συναρπάζοντας αναγνωστικό κοινό και κριτικούς, η Jane Harper απέδειξε πως το ταλέντο δεν χρειάζεται κλισέ για να ευδοκιμήσει και πως η μεστή γραφή μπορεί να σπάσει το φράγμα του χώρου και να δημιουργήσει νέα ρεύματα στην αστυνομική λογοτεχνία. «Η ξηρασία» είναι ένα πολυεπιπέδο και ολοκληρωμένο μυθιστόρημα που κατορθώνει να συνδυάσει με καθαρότητα την εξιχνίαση μιας υπόθεσης, τους κραδασμούς μιας ολόκληρης κοινωνίας, τις προκαταλήψεις αλλά και την επίδραση των παιδικών τραυμάτων στη διαμόρφωση της προσωπικότητας.

Κοφτοί διάλογοι και αψεγάδιαστη γραφή δημιουργούν ένα police procedural μυθιστόρημα με αληθοφανείς καταθέσεις, αντικρουόμενες ενδείξεις, αντιφατικές μαρτυρίες και στοιχεία τα οποία οδηγούν τελικά σε μια ρεαλιστική επίλυση. O ρυθμός καταιγιστικός και την ίδια στιγμή με μια βαρύτητα που ξεπερνάει τα γεγονότα. Η εκρηκτική εισαγωγή του βιβλίου κυριολεκτικά κόβει την ανάσα και βυθίζει απότομα τον αναγνώστη στα ζοφερά νερά της ιστορίας, αν και η εξέλιξη της υπόθεσης δεν στηρίζει τη δύναμή της στην ωμή και αδικαιολόγητη βία. Οι ανατροπές διαδέχονται η μία την άλλη χωρίς προειδοποίηση, ενώ οι σκηνές που διαδραματίζονται στο παρελθόν εμφανίζονται με πλάγιους χαρακτήρες, γεγονός που βοηθάει στην αποσαφήνιση των χρονικών εναλλαγών και στη σταδιακή αποτύπωση της προσωπικότητας, του χαρακτήρα και των ψυχολογικών ασταθειών των ηρώων.

«Ο θάνατος σπάνια αλλάζει τα συναισθήματά μας για κάποιον. Περισσότερο τα εντείνει πάρα το αντίθετο».

«Η ξηρασία» είναι ένα καταιγιστικό καθαρόαιμο αστυνομικό μυθιστόρημα που σαγηνεύει με το βάθος και την ομορφιά των χαρακτήρων που έχει σμιλεύσει η Jane Harper. Ο αναγνώστης αδυνατεί να αντισταθεί στη γοητεία τους˙ ταυτίζεται μαζί τους, και νιώθει αυτή την απερίγραπτη λαχτάρα για μια λυτρωτική βροχή καθώς λιώνει κάτω από την αμείλικτη θερμοκρασία που καίει τα πάντα γύρω της. Ο Άρον Φάλκ κλέβει τις εντυπώσεις: ζει μόνος και στοιχειωμένος από την αναγκαστική φυγή του από τη γενέθλια πόλη του. Έχει μόνο γνωστούς και όχι φίλους στη Μελβούρνη, όπου ζει. Το παρελθόν τον έχει σημαδέψει ανεξίτηλα. Η έλλειψη μητρικής στοργής και αγκαλιάς έχει ποτίσει τα κύτταρά του. Του λείπουν οι ανέμελες στιγμές με τον Λιουκ, την Γκρέτσεν και την Έλι. Η απόρριψη της κοινωνίας που έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του, τον στιγμάτισε.  Σάπιο, πηχτό και μαύρο το ποτάμι της πόλης. Έχει στερέψει, όπως και η ζωή του. Ουρλιάζει γιατί η φύση καθρεφτίζει τον εσωτερικό του κόσμο, τη μοναξιά του, την οδύνη που του τρώει τα σωθικά κάθε μέρα. Παλεύει με τους δαίμονές του και προσπαθεί να μπει στο μυαλό του Λιουκ  και να κατανοήσει τις αποφάσεις του αφού θεωρεί πως είχε μια ευτυχισμένη ζωή. Μια ζωή που ο ίδιος θα ήθελε να αποκτήσει.

Η Μπαρμπ και ο Τζέρι Χάντλερ, οι γονείς του Λιουκ παλεύουν για την υστεροφημία του γιου τους απαλλάσσοντας ταυτόχρονα τη μικρή Σαρλότ από το στίγμα που θα καταστρέψει το μέλλον της, και είναι συγκινητικός ο τρόπος που επικοινωνεί ο καθένας τα συναισθήματά του μπροστά σε αυτή την τραγωδία. Οι δευτεραγωνιστές διαδραματίζουν σημαίνοντα ρόλο στις εξελίξεις και το παζλ των αποφάσεών τους ολοκληρώνεται την κατάλληλη στιγμή αποκαλύπτοντας την αλήθεια.

«Κανείς δεν σου λέει ότι θα είναι έτσι, ε; Ναι, φυσικά, όλοι σου λένε τα συλλυπητήριά τους, όλοι είναι πολύ πρόθυμοι να πεταχτούν να σε δουν για να μάθουν πρώτοι τα κουτσομπολιά, αλλά κανείς δεν αναφέρει ότι θα πρέπει να ψάξεις στα συρτάρια του νεκρού γιου σου και να επιστρέψεις τα βιβλία τους στη βιβλιοθήκη, ε; Κανείς δεν σου λέει πώς να τα βγάλεις πέρα μ’ αυτά».

Η συγγραφέας αποτυπώνει αριστουργηματικά την ξηρασία που διέπει κάθε τομέα της καθημερινότητά των κατοίκων της Κιβάρα. Βαλτώνουν, μαραζώνουν, απελπίζονται, καταρρέουν ψυχολογικά, χάνουν την ψυχραιμία τους και κάθε ψήγμα λογικής συμπεριφοράς. Ο αέρας έχει γεύση ζεστή και αηδιαστική. Τα κουνέλια τρώνε ό,τι απέμεινε. Η επιφανειακή ηρεμία κρύβει μια έκρηξη μεγατόνων που κανείς δεν ξέρει πώς τελικά θα εκδηλωθεί και ποιους θα παρασύρει στον θάνατο. Άδολη αγάπη, φιλία, άρρηκτοι δεσμοί, ενοχές, εφιάλτες, λάθη, κρυμμένοι σκελετοί στην ντουλάπα, αναζητούν να ξεδιψάσουν και να λυτρωθούν.

«Η ξηρασία» -σε εξαιρετική μετάφραση της Χίλντας Παπαδημητρίου- είναι ένα σκοτεινό και ζοφερό μυθιστόρημα, που ξεδιπλώνει μια συγκλονιστική ιστορία με μια πρωτόγνωρη ορμή μετουσιώνοντάς το σε ένα ανατρεπτικό θρίλερ με κοινωνικές προεκτάσεις.

 «Η ξηρασία» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.