Βιβλιο

Ο «Δύτης» του Μίνωα Ευσταθιάδη καταδύεται και καθηλώνει

Μια ελληνική τραγωδία με νουάρ ατμόσφαιρα από τις εκδόσεις Ίκαρος

Κέλλη Κρητικού
ΤΕΥΧΟΣ 689
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Με ένα εξώφυλλο λιτό, όπου δεσπόζει η αινιγματική φιγούρα ενός τυφλοπόντικα σε γκρίζο φόντο, και έναν τίτλο που εξάπτει τη φαντασία, ο Μίνως Ευσταθιάδης προσκαλεί τον αναγνώστη να ζήσει την εμπειρία της αυτόνομης κατάδυσης στα ταραγμένα νερά μιας ζοφερής ιστορίας με αινιγματικούς χαρακτήρες, ατμοσφαιρική αφήγηση, υψηλής έντασης σασπένς και ένα φινάλε που κόβει την ανάσα.

Όλα αρχίζουν με την ανάθεση μιας περίεργης υπόθεσης στον ιδιωτικό ερευνητή Κρις Πάπας, που ζει στο Αμβούργο. Ένας υπέργηρος Γερμανός, χωρίς να αποκαλύψει την ταυτότητά του, ζητάει τη 48ωρη παρακολούθηση της Εύας Ντέμπλιγκ αφήνοντας μια αξιόλογη προκαταβολή. Ο Κρις αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας την αποστολή του, χωρίς όμως αξιόλογα αποτελέσματα. Οι εξελίξεις τον προλαβαίνουν και τον προκαλούν να επιστρέψει στα πάτρια εδάφη, στον τόπο καταγωγής του παππού και του πατέρα του. Στο Αίγιο. Εκεί, θα αναμετρηθεί με τον εαυτό του και τις δυνάμεις του και θα προσπαθήσει να ξετυλίξει το κουβάρι μιας τραγωδίας που στιγμάτισε σε πολλαπλά επίπεδα τους πρωταγωνιστές και τον χορό της και εξακολουθεί να καταδυναστεύει τις ψυχές τους.

Η πένα του Μίνου Ευσταθιάδη κινείται με χειρουργική ακρίβεια πάνω στο χαρτί και δίνει πνοή σε μια ανατριχιαστικά δυνατή αστυνομική ιστορία. Λιτός λόγος, εύστοχες περιγραφές, αυθεντικοί διάλογοι με ταχύτητα πολυβόλου, χρήση ενεστώτα, αύρα κλασικού αστυνομικού μυθιστορήματος. Στόχος του συγγραφέα δεν είναι ο εντυπωσιασμός αλλά η ολοκληρωμένη πλοκή που θα μαγέψει τον αναγνώστη με τη σκοτεινή ομορφιά της και δεν θα τον αφήσει να αναδυθεί στην επιφάνεια χωρίς να αντικρίσει την αλήθεια κατάματα. Και το κατορθώνει, με ασύλληπτη ακρίβεια και υποδειγματική συγγραφική δεινότητα.

«Ενώ το σώμα παρασύρεται αργά αργά προς τα κάτω και πάλι από τα βάρη, μια ανεξήγητη ευφορία με κυριεύει. Τίποτα πια δεν φαντάζει επικίνδυνο ή έστω ξένο. Η κατάβαση στον μαύρο παράδεισο είναι απλώς μια επιστροφή στον κόσμο από τον οποίο προερχόμαστε. Μήτρα, αμνιακό υγρό, αρχή».

Το δίδυμο του ιδιωτικού ερευνητή και της femme fatale παίρνει τη θέση του στου βατήρες εκκίνησης, ο ηλικιωμένος Γερμανός πυροβολεί και ένας ξέφρενος αγώνας ανώμαλου δρόμου ξεκινά. Ένα παράξενο, αμφίσημο και σκληρό έργο ξεδιπλώνει τη δύναμή του και αναμετράται με τους ήρωές του, με απόλυτη ισορροπία και οικονομία λόγου. Τίποτα δεν περισσεύει, τίποτα δεν λείπει. Κλειστοφοβική αίσθηση, ένα διαρκές παιχνίδι αντιθέσεων και η αίσθηση ότι η αποκάλυψη είναι στην επόμενη σκηνή. Και αμέσως επέρχεται η ματαίωση των προσδοκιών και η αναζωπύρωση των υποθέσεων.

«Είμαι ο Κανένας. Είναι αποκαλυπτικά όμορφο να έχεις γεννηθεί ανάμεσα σε δύο χώρες. Γρήγορα νιώθεις πως δεν σε θέλει καμιά τους».

Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση του Κρις Πάπας αφοπλίζει. Τραβάει σαν μαγνήτης το βλέμμα. Δυναμικός, απρόβλεπτος, διχασμένος ανάμεσα σε δυο πατρίδες, με ένα καυστικό χιούμορ που καταφέρνει να αποδώσει μοναδικά τα παράδοξα της ελληνικής καθημερινότητας, με ένα παράλογο θράσος μπροστά στον κίνδυνο και μια ασυγκράτητη επιθυμία να βρει την άκρη του νήματος, με όποιο κόστος. «Ο φθηνότερος ντετέκτιβ του Αμβούργου στο φθηνότερο σπίτι του Αιγίου» στέκεται αποφασισμένος απέναντι στον Αγαμέμνονα και τη φρίκη της γερμανικής κατοχής σε μια ιλιγγιώδη κούρσα θανάτου με σπασμένα φρένα.

Η μοίρα επεμβαίνει καταλυτικά και οι χαρακτήρες που τον πλαισιώνουν επιτείνουν την αγωνία. Η Εύα Ντέμπλιγκ, ο Νικόλαος Παπαποστόλου, ο Κώστας, η Ελένη, ο Άντον Ροτ, ο Χρήστος Αδάμ, ο Στέλιος ο βαρκάρης και ο γιος του Άδωνης, περιπλέκουν καταστάσεις και συναισθήματα και αναδεικνύουν την κοινωνική διάσταση της ιστορίας. Δεν υπάρχουν μόνο καλοί ή μόνο κακοί, είναι εύθραυστες προσωπικότητες που έχουν διαβρωθεί στην πάροδο του χρόνου. Διαταραγμένες ψυχές που προσπαθούν να επιβιώσουν κουβαλώντας τις συναισθηματικές ήττες της ζωής τους.

«Ο κόσμος είναι σπασμένος. Πάντα ήταν. Κι εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο παρά να αλληθωρίζουμε προς τα σκόρπια κομμάτια στο πάτωμα ή στον ουρανό».

Οι αναδρομές στο παρελθόν διακόπτουν συχνά τη λογική ακολουθία της πλοκής, και ρίχνουν φως σε προδοσίες, φόνους, ίντριγκες, πάθη και ένοχα μυστικά. Ηθικά διλήμματα εγείρονται, προβάλλουν οι άγραφοι νόμοι της κλειστής κοινωνίας και οι λεπτές ισορροπίες που οφείλουν να προστατευτούν. Η πόλη παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς όλα συμβαίνουν εκεί. Τα στοιχεία προστίθενται το ένα μετά το άλλο, και οι σκηνές εναλλάσσονται με χαρακτηριστική ηρεμία. Και η ανακάλυψη του θύτη δεν είναι το τέλος, αλλά το έναυσμα για να φανερωθεί η αδυσώπητη αλήθεια.

«Από τον Αισχύλο στον Μπέκετ» 243 σελίδες γεμάτες ανατροπές, μυστήριο, συναισθήματα, σκέψεις, αποφάσεις, λάθη, ενοχές, αγωνίες και μια συγκλονιστική αποκάλυψη που καταλύει τις αντιστάσεις.