Βιβλιο

Έλζα Λαμπράκη: Τα δέκα βιβλία μιας μεγάλης κυρίας της Αθήνας

Η σύζυγος του ιδρυτή του «Βήματος» και των «Νέων» Δημήτρη Λαμπράκη περιγράφει μια μακρά και πολύ ενδιαφέρουσα ζωή (εκδόσεις Ερμής)

Δημήτρης Φύσσας
ΤΕΥΧΟΣ 679
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η αθηναία Έλζα Λαμπράκη, γυναίκα του δημοσιογράφου Δημήτρη Λαμπράκη, ιδρυτή του «Βήματος» και των «Νέων», καθώς και μητέρα του συνεχιστή Χρήστου Λαμπράκη, έζησε μια μακρά και πολύ ενδιαφέρουσα ζωή (1908 - 2012), γεμάτη συγγραφή, ανθρωπιστική δράση, χιούμορ, παιδιά και δισέγγονα – αλλά και μια μεγάλη πίκρα, αφού ο γιος της Χρήστος είχε πεθάνει πριν από την ίδια.  

Τώρα οι εκδόσεις «Ερμής», οι δεσμοί των οποίων με τον παλιό Οργανισμό Λαμπράκη είναι γνωστοί, κυκλοφόρησε την καλαίσθητη κασετίνα «Η Έλζα Λαμπράκη και τα δέκα βιβλία της», τα ολιγοσέλιδα δηλαδή έργα που η εκλιπούσα είχε γράψει σε μεγάλη ηλικία, μετά από παροτρύνσεις των κοντινών της προσώπων και «δίχως λογοτεχνικές αξιώσεις», όπως γράφει η ίδια. Στην κασετίνα περιλαμβάνεται και ένα εντέκατο βιβλιαράκι, με προλεγόμενα της κ. Λένας Σαββίδη, κόρης της Έλζας, η οποία δίνει βασικές βιογραφικές πληροφορίες για τη μητέρα και τα «δέκα βιβλία» της, με το ανάλογο φωτογραφικό και αναμνηστικό υλικό.

Τέσσερα από τα βιβλιαράκια είναι ταξιδωτικά και αφορούν ταξίδια σε Ινδία - Θιβέτ, Κίνα (δύο φορές), Μάλτα και Ντουμπάι – το τελευταίο είναι το μόνο που δεν έχει ημερολογιακή μορφή. Έρχονται ύστερα τα «17 διηγήματα», πολλά από τα οποία είναι αυτοβιογραφικά με καθόλου ή ελάχιστη μυθοπλασία. Ευθέως αυτοβιογραφικά είναι τα «Απολογούμαι» και «Κομμάτια της ζωής μου», με ποικίλου ενδιαφέροντος περιστατικά, πολλές φορές με γνωστά πρόσωπα της παλιάς δημόσιας ζωής. Υπάρχει επίσης το «Εν είδει χρονογραφήματος», με εννιά χιουμοριστικά κομμάτια μεταξύ δημοσιογραφίας και αυτοβιογραφίας, τα περισσότερα αξιανάγνωστα. Ένα ακόμα τομίδιο περιλαμβάνει δύο τίτλους: «Οι ατυχίες της Φρόσως» (δέκα περιστατικά από τη ζωή της αδερφής της Έλζας, πολύ γουστόζικα) και «Ο Πόρος», με περιγραφές και αφηγήσεις από το νησί αυτό, όπου από δεκαετίες ήταν το οικογενειακό εξοχικό των Λαμπράκηδων.  

 

Άφησα τελευταίο το τομίδιο «Η Αθήνα - Τα παιδικά μου χρόνια», με πολύ ενδιαφέρουσες καταγραφές από κέντρο της πόλης μας πριν ακόμα διαδοθεί ο ηλεκτρισμός –ας σημειωθεί ότι η Έλζα μεγάλωσε στην Ερμού– αλλά και από τις Τζιτζιφιές, το Φάληρο, την Κηφισιά και το Τέρμα Πατησίων, καθώς και το πρώτο αεροπορικό της ταξίδι: με υδροπλάνο, παρακαλώ, Αθήνα - Πάτρα το 1929. Μπόνους: φωτογραφίες από την παλιά Αθήνα.