Βιβλιο

Ο Daniel Clowes σχεδιάζει τα πιο γοητευτικά κόμικς της ζωής του στην «Υπομονή»

Το καινούργιο του εικονογραφημένο μυθιστόρημα διηγείται μια βαθιά συγκινητική ιστορία

Δημήτρης Καραθάνος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το νέο graphic novel του Daniel Clowes δικαιώνει τη διαχρονική κομίστικη αίγλη του. Είκοσι κάτι χρόνια μετά το «Ghost World» και μια ολόκληρη εποχή έπειτα από το «Eightball» και τα στριπάκια της Fantagraphics, ο δημιουργός των «David Boring», «Like A Velvet Glove Cast In Iron», «Lloyd Llewellyn» και των τόσων άλλων λαμπρών δειγμάτων της φόρμας της ένατης τέχνης στην υπέρτατη εκδοχή της, αποδεικνύει γιατί παραμένει όχι μονάχα μια ξεχωριστή φωνή στην κουλτούρα του κόμικ, αλλά και στο σύνολο της σύγχρονης λογοτεχνίας.

Η προμετωπίδα του τελευταίου του έργου, «ένα συμπαντικό χωροχρονικό ταξίδι θανάτου στο αρχέγονο άπειρο της παντοτινής αγάπης» δίνει το κλίμα μιας ιστορίας που διαβάζεται ταυτόχρονα σαν τεχνο-θρίλερ, ερωτική μπαλάντα και υπαρξιακή περιπλάνηση στις ομιχλώδεις λεωφόρους των what-ifs. «Να με λοιπόν εδώ, μια ολόκληρη ζωή μακριά από τον αγαπημένο μου άγγελο και το κτήνος που τη σκότωσε», δηλώνει ο Τζακ Μπάρλοου, ενόσω ταξιδεύει στους λαβύρινθους του χρόνου επιδιώκοντας να δώσει διαφορετικούς τίτλους τέλους στο πικρό του φλερτ με την ευτυχία.

 

Τζακ και Υπομονή, αυτός δεν θέλει παρά να γίνει ένας καλός μπαμπάς και σωστός σύζυγος, αυτή αναλογίζεται το παρελθόν της σαν φρικτό ριάλιτι. Όταν η Υπομονή βρίσκεται δολοφονημένη στο διαμέρισμά τους, ο Τζακ αποφασίζει να εντοπίσει το κτήνος που κυκλοφορεί ελεύθερο και ταξιδεύει στο Γουάιτ Όουκ, όπου εκείνη μεγάλωσε, προκειμένου να ξετυλίξει το νήμα που τον χωρίζει από την αιτία του θανάτου της. Επιπλέον, καταστρώνει ένα σχέδιο σύμφωνα με το οποίο θα κατορθώσει να ανατρέψει τη ροή των γεγονότων, έστω και αν αναρωτιέται: «Τι υποτίθεται ότι κάνω ακριβώς; Θέλω πράγματι να σώσω εκείνο το μωρό και να επιστρέψω στην παλιά μου ζωή ή έχω γίνει ένα αιμοδιψές πλάσμα που διεκδικεί τον χαμένο ανδρισμό του; Το μόνο που ξέρω είναι ότι, αν δεν είχα αυτή την ανίερη δύναμη να με ωθεί, το θλιβερό σαρκίο μου θα είχε καταρρεύσει σ’ ένα σωρό από συντρίμμια».

Το δράμα εκτυλίσσεται σε τέσσερις πράξεις: 2012, 2029, 2006, 1985. Σε κάθε κεφάλαιο, ο Τζακ, κάτοχος πλέον μιας συσκευής η οποία του επιτρέπει να ταξιδεύει στον χρόνο, γίνεται γνώστης μιας νέας αλήθειας γύρω από το παρελθόν της Υπομονής, ένα παρελθόν με κοινό θλιβερό παρονομαστή τη φτώχεια, την κακοποίηση, την εκμετάλλευση. Σύμφωνα με την εμμονική αποστολή του, o δρόμος για την εξιλέωση ακολουθεί σαφείς συντεταγμένες: «Αφού πήρα τον έλεγχο της συσκευής και αυτό που ο Μπέρνι αποκαλούσε “χυμό”, κάθισα να σιγουρευτώ ότι όλα ήταν ξεκάθαρα στο μυαλό μου. Αποφάσισα ότι θα χρειαζόταν ένα μόνο ταξίδι, ένας μόνο στόχος, κι αυτός θα ήταν να εξασφαλίσω τη γέννηση του μωρού μου. Αν συνέβαινε αυτό, τα πάντα θα ήταν εντάξει». Η διαδρομή του ωστόσο θα είναι γεμάτη εκπλήξεις και η «Υπομονή» είναι μια από αυτές τις ιστορίες που ξέρεις ότι δεν πρόκειται να έχουν χάπι εντ.

Tο graphic novel του Daniel Clowes, το οποίο πέρασε 19 εβδομάδες στη λίστα των μπεστ σέλερ των New York Times, ενώ ήδη ετοιμάζεται η μεταφορά του στη μεγάλη οθόνη, κατακτά δίκαια μια θέση στα πάνω ράφια των κομιξάδικων. Στις σελίδες του σκιτσάρεται με πλούσια χρώματα το καρδιογράφημα της αγάπης, όσο και τα δεινά της ψυχής που υποφέρει από θλίψη, οργή, ενοχή, μετάνοια. Είναι μια οικουμενική αφήγηση που στηρίζεται στην επιθυμία του καθενός μας να δώσει διαφορετική κατεύθυνση στο παρελθόν του και στα γεγονότα που αναμασώνται με την οδύνη της εκ των υστέρων γνώσης. Όπως το διατυπώνει ο ήρωάς του, «δεν μου λες φίλε, αν μπορούσες να πας πίσω στον χρόνο και να σκοτώσεις τη μάνα του Χίτλερ, θα το έκανες, έτσι;». Η τέχνη του Daniel Clowes φτάνει στην κορύφωσή της και στην «Υπομονή» μετατρέπει τη μελαγχολία του σε δύναμη.

Daniel Clowes, «Υπομονή», 184 σελίδες, εκδόσεις Οξύ, μετάφραση Δημήτρης Πολιτάκης