Βιβλιο

Οι καλύτερες νουάρ σελίδες του καλοκαιριού σε περιμένουν στο «Κρύο Χώμα» του Adrian McKinty

Ένα συναρπαστικό παράθυρο στην ταραχώδη ιστορία της Βόρειας Ιρλανδίας

Δημήτρης Καραθάνος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η σιέστα μπορεί να περιμένει και ο αναγνώστης θα πρέπει να είναι ευτυχής που έμπλεξε με ένα τόσο εξαιρετικό θρίλερ. Εκτός από μια καλοκουρδισμένη μηχανή ίντριγκας και συγκινήσεων, το βιβλίο του Έιντριαν ΜακΚίντι είναι και ένα ανατριχιαστικό τριπ σε μια χώρα γεμάτη κακόφημους δρόμους, τοιχογραφίες μασκοφόρων και βαριές αναθυμιάσεις από τις εκπυρσοκροτήσεις των καλάσνικοφ: τη Βόρεια Ιρλανδία της περιόδου των Ταραχών. Ταυτόχρονα, το «Κρύο Χώμα» μας εισάγει στο σύμπαν του αστυνόμου Σον Ντάφι, έξοχου στον ρόλο του αντισυμβατικού μπάτσου ο οποίος ακροβατεί ανάμεσα στην εγκεφαλικότητα και τον κυνισμό αναζητώντας τα κομμάτια του μακάβριου παζλ που ξεδιπλώνεται στις σελίδες. Με κάτι τέτοια αστυνομικά, οι βιβλιόφιλοι κάνουν πάρτι.

 Μπέλφαστ, «μια πόλη που βομβάρδιζε τον εαυτό της». Οι απεργίες πείνας των μελών του ΙΡΑ κορυφώνονται και ο Μπόμπι Σαντς έχει ήδη ξεψυχήσει στις φυλακές Μέιζ. Η οργή εκτονώνεται στους δρόμους με πετρέλαιο, πυρίτιδα και κηροζίνη, τα μέτωπα αστυνομίας και διαδηλωτών εφάπτονται και απωθούνται, σοβαρά επεισόδια διαδραματίζονται καθημερινά. Νύχτες του Όλστερ, σωτήριο έτος 1981: βροχές στα αετώματα, ελικόπτερα πάνω από τη λίμνη, εξεγέρσεις που μαίνονται ή καταλαγιάζουν. Σε ένα τέτοιο σκηνικό εμφανίζεται το πρώτο πτώμα, με τις αρχικές ενδείξεις να στρέφουν τις έρευνες σε υπόθεση πεθαμένου καρφιού. Το θύμα είχε πυροβοληθεί πρώτα στο στήθος και μετά στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Το κομμένο του χέρι δεν είχε πολύ αίμα, κάτι που σήμαινε πως ακρωτηριάστηκε αφότου η καρδιά του σταμάτησε να χτυπάει.

 

Το φαινομενικό έγκλημα ρουτίνας για τα δεδομένα του Μπέλφαστ αποδεικνύεται πολύ πιο δόλιο. Το θύμα έχει σπέρμα στον πρωκτό του, μαζί με μια παρτιτούρα όπερας του 19ου αιώνα, ενώ σύντομα αποκαλύπτεται και δεύτερο θύμα με κοινά χαρακτηριστικά. Ενόσω η αστυνομία ψηλαφεί στα τυφλά αναζητώντας στοιχεία για την υπόθεση, μια γυναίκα εντοπίζεται απαγχονισμένη στο δάσος, σε ένα φόντο με όλα τα χαρακτηριστικά της αυτοκτονίας. Τρεις νεκροί, δύο ασύνδετες υποθέσεις, ένας αινιγματικός σίριαλ κίλερ με στρατηγική εγκληματικής ιδιοφυίας, σε μια Ιρλανδία που «δεν ήταν μέρος για σίριαλ κίλερ. Αν ήθελες να σκοτώσεις κόσμο έμπαινες σε μια παραστρατιωτική ομάδα και εκτόνωνες εκεί την ψυχοπάθειά σου». Στο σκοτεινό, δαιδαλώδες σύμπαν του μυθιστορήματος του Έιντριαν ΜακΚίντι ωστόσο, σχεδόν τίποτα δεν είναι ακριβώς αυτό που φαίνεται και ο Ντάφι καλείται να λύσει το αίνιγμα προτού η υπόθεση πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις, σε ένα Όλστερ που είχε άλλα πράγματα στο μυαλό του.

Το «Κρύο Χώμα» είναι το πρώτο από τα έξι βιβλία της σειράς με ήρωα τον αστυνόμο Σον Ντάφι, τον οποίο ελπίζουμε να βλέπουμε συχνά στο μέλλον από τις εκδόσεις Οξύ. Ένας καθολικός μπάτσος στο προτεσταντικό Καρικφέργκους, έναν τόπο «φθισικό, γκρίζο και υγρό, χωρίς αγάπη», ο Ντάφι φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα μικρό κομμάτι του τέλους της ιρλανδικής παράνοιας. Απόφοιτος πανεπιστημίου, ψυχολόγος με αρκετές έρευνες για ανθρωποκτονίες, έχει μόλις προαχθεί σε αστυνόμο του Τμήματος Ερευνών στη μονάδα του Καρικφέργκους. Η αναπνοή του ακολουθεί σαν απρόθυμο φάντασμα και περιμένει τη βόμβα να εκραγεί κάθε που βάζει το κλειδί στη μίζα, σε μια βόρεια Ιρλανδία την οποία βιώνει ως «μια ευρεία υπαρξιακή φυλακή», χωρίς παράλληλα να του λείπει το συναισθηματικό μπρίο, ο απροκάλυπτος ερωτισμός και τα χαρακτηριστικά που τον αναδεικνύουν σε ιδανικό χαρακτήρα στον οποίο δεν θέλεις να πάψεις να επιστρέφεις.

Αντλώντας από την όπερα αλλά και την ελληνική μυθολογία, ο Έιντριαν ΜακΚίντι τοποθετείται στο πλευρό ιρλανδών αριστοτεχνών του νουάρ της στόφας του Stuart Neville, συγκρίνεται με τον Τσάντλερ, (τον οποίο όχι μόνο ανακαλεί στη σπιρτόζικη πρόζα του, αλλά και σερβίροντας στον ήρωά του γενναίες δόσεις από το κοκτέιλ γκίμλετ του «Μεγάλου Αποχαιρετισμού»), προπάντων όμως οικειοποιείται επιτυχημένα το τηλεγραφικό στιλ και τους βαγκνερικούς μονολόγους του Τζέιμς Ελρόι, καθώς και τον τρόπο να χρησιμοποιεί την ιστορία σαν καθρέφτη του παρόντος. Όμοια με τον αμερικανό στιλίστα του αστυνομικού, ξέρει επίσης να σχεδιάζει την ποίηση του μακελειού με τα ζωηρότερα χρώματα: «Ο θάνατος τους άνοιξε τα μάτια και βούτηξαν μέσα στην ακτινοβολία του… η αιωνιότητα τους αποκάλυπτε τα μυστήριά της καθώς σωριάζονταν…». «Κρύο Χώμα» του Έιντριαν ΜακΚίντι: Ένα πραγματικά πρωτότυπο μυστήριο, ένα ζοφερό κομμάτι παρελθόντος, μαεστρικά εξιστορημένο, ένα αστυνομικό μυθιστόρημα ουσίας, για ανθρώπους που προσπαθούσαν να αισθανθούν φυσιολογικοί σε έναν παράλογο κόσμο. Προσδοκούμε τον επόμενο Σον Ντάφι.

Adrian McKinty, «Κρύο Χώμα», σελίδες 400, εκδόσεις Οξύ, μετάφραση Θάνος Καραγιαννόπουλος