Η περιπέτεια του Αλέξανδρου Διομήδη

Της Άννας Κερώση

---

Σε μία εποχή όπου η ελληνική κοινωνία αποστρέφεται την Ιστορία και τους πρωταγωνιστές της, ο συγγραφέας Νίκος Παντελάκης, μεταξύ άλλων και Ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Οικονομικής Ιστορίας, κυκλοφορεί το νέο του βιβλίο «Αλέξανδρος Ν. Διομήδης. Ένας αυθεντικός εκπρόσωπος της αστικής τάξης».

Γιατί όμως να διαβάσουμε σήμερα για τη ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Διομήδη;
Ο συγγραφέας, παρουσιάζοντας τεκμηριωμένα στοιχεία, μεταφέρει καταρχάς στον αναγνώστη το ιστορικό πλαίσιο της εποχής. Βρισκόμαστε αρχές του 20ού αιώνα όπου η Ελλάδα συμβαδίζει με τις δραματικές - πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις. Ο Διομήδης, αφού έχει τελειώσει τις σπουδές του στη Γερμανία, μόλις στα 34 του, διορίζεται νομάρχης Αττικοβοιωτίας και στα 35 του εκλέγεται βουλευτής Σπετσών. Το 1912-1915 αναλαμβάνει υπουργός Οικονομικών. Αργότερα θα γίνει Διοικητής της Εθνικής Τράπεζας και εν συνεχεία ο πρώτος Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Με αφορμή την υπόθεση εξαγωγής συναλλάγματος από την καπνοβιομηχανία Παπαστράτου, θα παραιτηθεί από τη θέση του Διοικητή. Στον απόηχο του Β’ Παγκόσμιου πολέμου, ο Αλέξανδρος Διομήδης επιχειρεί να διασφαλίσει τα περιουσιακά στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας.

 

Στο βιβλίο του Παντελάκη αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα πως ένας εκπρόσωπος της ελληνικής αστικής τάξης θα παραμείνει αυθεντικός και ταυτόχρονα καταφέρνει την αποδαιμονοποίηση που έχει λάβει σήμερα η έννοια «αστική τάξη», ο «αστός». Ο Διομήδης, επιμένοντας σταθερά στις προθέσεις και τις απόψεις του, πολλές φορές οδηγείται σε σύγκρουση με τα κέντρα εξουσίας που μέχρι πρότινος ήταν αναπόσπαστο μέρος τους. Θα έρθει σε ρήξη με τον Βενιζέλο, με τον Βαρβαρέσο και εκπροσώπους του Τύπου.

Πρόκειται σίγουρα για μία περιπετειώδη ζωή ενός προσώπου που ιστορικά και μόνον να το δει κανείς, δίνει την ευκαιρία στον αναγνώστη να καταλάβει πολλά πράγματα για τη νοοτροπία του έλληνα πολιτικού, του τραπεζίτη, του δημοσιογράφου, της επιχείρησης, του ίδιου του λαού που γίνεται αποδέκτης σημαντικών πολιτικών αποφάσεων. Αναδεικνύει ακόμη και τη συνείδηση της πατριδογνωσίας.  Ο Διομήδης θα είναι ίσως από τους πρώτους που, ήδη από το 1947, θα υποστηρίξει με ακλόνητη θέληση ότι το γερμανικό κατοχικό δάνειο αποτελεί ξεχωριστή οφειλή της Γερμανίας και θα διαμαρτυρηθεί έντονα στις ελληνικές κυβερνήσεις που παρέλειπαν να το διεκδικήσουν.

Νικόλαος Σ. Παντελάκης, «Αλέξανδρος Ν. Διομήδης. Ένας αυθεντικός εκπρόσωπος της αστικής τάξης», Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις, Αθήνα, 2018