Δημήτρης Παπακώστας: Ένας σπουδαίος, ολιγογράφος ποιητής

«Παγκόσμια» (;) μέρα ποίησης  σήμερα 21 του Μάρτη και σκέφτηκα να μιλήσω για έναν πάρα πολύ σημαντικό ποιητή, το Δημήτρη Παπακώστα, που έχει γράψει μόνο ένα εντός εμπορίου βιβλίο, το «Αδέσποτα σκυλιά. Αδέσποτα γραπτά» (εκδόσεις «Ποταμός», 2015).

Ο Παπακώστας μού είναι ουσιαστικά άγνωστος. Στο «αφτί» του βιβλίου υπάρχουν οι τίτλοι δυο ακόμα ποιητικών συλλογών εκτός εμπορίου -που όπως είναι λογικό δεν τις ξέρω- και μια μοναδική βιογραφική  πληροφορία: «είναι επιμελητής εκδόσεων».  Στη bιblionet, πάλι, αναφέρονται πολλές επιμέλειες βιβλίων ή σειρών, αλλά σταματάνε το 2014 (ενώ εγώ έχω δε τ΄ όνομά του μέχρι σήμερα σε όχι λίγες άλλες εκδόσεις), καθώς και δυο κριτικές. 

Τα «Αδέσποτα σκυλιά. Αδέσποτα γραπτά» είναι ένα βιβλίο 70 σελίδων, αλλά το «ψαχνό», αφαιρώντας μότο, ενδιάμεσους τίτλους, περιεχόμενα και λευκές (δεν υπάρχουν υποσημειώσεις, ούτε επισημειώσεις), είναι όλες όλες 47. Σ΄ αυτές τις 47 σελίδες βγαίνει ένας ποιητής ειρωνικός, αυτοβιογραφικά ουσιώδης, με ελεγχόμενο συναισθηματισμό, με μηδενική εκζήτηση (τη μάστιγα αυτή του ποιητικού λόγου), με λανθάνουσες και χαίνουσες μνήμες παιδικής ηλικίας και παλιάς οικογένειας. Ένας δημιουργός που μου θυμίζει, ταυτόχρονα, τους περισσότερους από τους ποιητές που εκτιμώ (Καβάφη, Καρυωτάκη, Καβαδία, Αναγνωστάκη, Κατσαρό, Σινόπουλο, Ασλάνογλου, Πατρίκιο, Τσάντα, καθώς και το μακαρίτη φίλο μου Διονύση Μενίδη), ένας αταλάντευτος χρήστης της δημοτικής και του μονοτονισμού (μας έχουνε πρήξει οι πολυτονιστές, ειδικά στην ποίηση). Και πρόσθεσε:  το αναπάντεχο στην επιλογή και/ή  διαπραγμάτευση πολλών από τα θέματά του, συν νεορεμπέτικη μαγκιά συν αντρική ποίηση (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό- κι ας με βρίσετε), συν προκλητική επιγραμματικότητα. Ακόμα, δεν κρύβω ότι ένας από τους λόγους που μ΄ αρέσει το βιβλίο είναι ότι μού θύμισε και τη δική μου ποίηση.

Τα πέντε μέρη του τομίδιου είναι τα εξής: «Αδέσποτα σκυλιά» (16 ποιήματα), «Λαϊκά τραγούδια» (8), «Παλιές φωτογραφίες» (ένα «σπονδυλωτό», με αριθμημένα κομμάτια  1-12 απ΄ τη μάνα τους), «Τρίπολη» (7) και «Οι φίλοι» (7).

Κλείνω αναφέροντας στα γρήγορα και επιλεκτικά, μερικούς τίτλους, ενίοτε με μίνι σχόλια:

Αδέσποτα σκυλιά: Ομώνυμη, σπουδαία ταινία του Σαμ Πέκινπα

Η απαράμιλλη ερωμένη 1, 2:  Ένας από τους ωραιότερους τίτλους ποιημάτων των τελευταίων δεκαετιών συν ένα λαμπρό, φαινομενικά αντιθετικό δίδυμο («Η απαράμιλλη ερωμένη υπάρχει», η αρχή του 1) - («Η απαράμιλλη ερωμένη είναι απούσα εσαεί», η αρχή του 2)

Του στρατού, 1, 2: Οι τίτλοι κατευθείαν από την πεζογραφία του Χάκκα ή του Κάτου. Και μπόνους τα μότο: «Θαλαμοφύλακας 2-4 π.μ.») στο 1, «Πού πάνε οι απολυμένοι» στο 2 (όλο το ποίημα που ακολουθεί είναι μια απάντηση στην πλάγια ερώτηση του μότο)

Από τι αποτελείται η αστρική σκόνη (κι εδώ, όλο το ποίημα είναι μια πολλαπλή απάντηση στην πλάγια ερώτηση του τίτλου)

Οι μεταμορφώσεις μιας λαϊκής τραγουδίστριας

Σαρανταπεντάρια: Όχι πιστόλια, μα παλιά βινυλιάκια, όπως η εικόνα στο εξώφυλλο

Μεγάλο δρόμο θα διαβείς. Μόνος

Ζωντανές παραστάσεις: Το μόνο ποίημα που συνοδεύεται από σκιτσάκι που το οπτικοποιεί

Πριονοκορδέλα: Με περιεχόμενο ένα κι ένα για να στοιχειοθετήσει την απεχθή και επίκαιρη αμερικανιά της σεξουαλικής παρενόχλησης

Γιωργία: Και όχι «Γεωργία». Δηλαδή όπως το προφέρουμε

Παλιά διώροφα: Οι κατεδαφίσεις τους, που στάθηκαν  ο καημός της γενιάς μας, καταγράφονται με μοναδικό τρόπο και με χλευασμό της καθαρεύουσας

Θωμάς, ο τελευταίος περιπατητικός:  Ένα μοναδικό ρέκβιεμ για φίλο που πέθανε- κι όποιος καταλάβει κατάλαβε.

d.fyssas@gmail.com