Τα «Λόγια της Τρέλας» από τον Νίκο Τζαβάρα

«ΝΥΧΤΟΦΥΛΑΚΑΣ είναι η Τρέλα,
γιατί αγρυπνά.
Στην κάθε ώρα στέκεται γελώντας
και γυρεύει τ’ όνομα της νύχτας
και της λέει: επτά, εικοσιοκτώ, δέκα…»

                                   RAINER MARIA RILKE

Με απαράμιλλη ευαισθησία, με πνεύμα και όραμα, με τόνους, περισπωμένες και πνεύματα, με βαθιά αίσθηση της ψυχοπαθολογίας στο σημείο ισορροπίας της με την κορυφαία ποιητική δημιουργία των αιώνων, ο κορυφαίος, επίσης, Έλληνας καθηγητής Ψυχιατρικής και ψυχαναλυτής Νίκος Τζαβάρας εξαντλεί την βαθιά διανοητικότητά του και μας δίνει τα «Λόγια Της Τρέλας», από τις εκδόσεις Ίνδικτος.

Ποίηση πολύ υψηλού επιπέδου, σε μία μετάφραση επίσης πολύ υψηλού επιπέδου από τον λάτρη της ποίησης, Νίκο Τζαβάρα, και με πολύ διακριτική επιμέλεια από τον ίδιον, με καίριες παρατηρήσεις και υποσημειώσεις, οι οποίες υπογραμμίζουν τη συνάντηση των μεγάλων στίχων με την Τρέλα.

Fridrich Holderlin, Fridrich Nietzsche, Georg Buchner, Paul Celan, Robert Walser, Franz Kafka, Rainer Maria Rilke, Gottfried Benn, Ernst Herbeck, αλλά και ο Απόστολος Κελεσίδης είναι εκεί, δίπλα στον Διονύσιο Σολωμό, με τη «Γυναίκα της Ζάκυθος» του.

Στην άκρως καλαίσθητη έκδοση δεν έμεινα για πολύ στα μεγάλα ονόματα, στους κορυφαίους, αλλά στον Απόστολο Κελεσίδη. Δεν τον ήξερα. Το υπομνηματικό σημείωμα του Νίκου Τζαβάρα για τον Απόστολο Κελεσίδη συγκλονίζει, όπως συγκλονίζουν και τα επιλεγμένα από τον Νίκο Τζαβάρα ποιήματα του Απόστολου Κελεσίδη.

«Για τον Απόστολο

Με τον Απόστολο βρεθήκαμε για χρόνια στην ίδια κλινική. Συνήθιζα να τον αποκαλώ ‘Ο ωραίος Υβ Μοντάν γιατί το πρόσωπό του είχε την ίδια εκφραστική δύναμη με τα χαρακτηριστικά του γάλλου ηθοποιού, αλλά ήταν ωραιότερο από το δικό του. Όταν αισθανόταν δυνατός για τον κόσμο, μας εγκατέλειπε αιφνιδιαστικά. Θα έμενε στην Αθήνα για εβδομάδες παράφορα ερωτευμένος με μία κοπέλα που μόλις είχε γνωρίσει. Όφειλε να φύγει όμως από κοντά της. Επέστρεφε με πολλά ασυνάρτητα λόγια μέσα του που είχαν μια παράξενη ομορφιά. Ύστερα από μήνες θα ταξίδευε και πάλι. Άλλωστε οι λέξεις που τον κατέκλυζαν είχαν γίνει ποιήματα».

Η μικρή αυτή συλλογή ποιημάτων, μα και πεζών, περιλαμβάνει κείμενα τα οποία εκφράζουν οριακές καταστάσεις της ανθρώπινης συνείδησης και της ψυχικής αντοχής.

Οι δημιουργοί τους καταφεύγουν σε απαράμιλλους χειρισμούς της γλώσσας, για να αποτυπώσουν είτε δικές τους βιωματικές δοκιμασίες είτε για να ανιχνεύσουν την παραφροσύνη των άλλων που τους άγγιξε.

Καλή και απολαυστική ανάγνωση!