«Στον προσωπικό μου άγγελο» και «Υποβρύχιος Κόσμος», εικονογραφημένοι από τον Γιώργο Μπούτλα αρθρώνονται στο βιβλίο του Θανάση Δρίτσα, Δύο Ποιητικοί Μονόλογοι, εκδόσεις Μπαρτζουλιάνος
«Οι γιατροί», ακούμε να λέει ένας από τους πρωταγωνιστές στο θεατρικό έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ, Ο Αδαής και ο Παράφρων, «ενδιαφέρονται για τα όργανα και όχι για τον άνθρωπο», ενώ στο ίδιο έργο η καλλιτεχνική ύπαρξη διακρίνεται ειδολογικά από την υλικότητα της ανθρώπινης παρουσίασης. Ο γιατρός και μουσικός Θανάσης Δρίτσας (αναφέρεται σε αυτή τη σύμπτωση(;) οι γιατροί να μεταμορφώνονται τα βράδια σε μουσικούς και ο Μπέρνχαρντ) αποζητά το σώμα, την υλικότητα, μέσα από την ύπαρξη ενός Αγγέλου που προσδιορίζει ως προσωπικό και δικό του.
Η αναζήτησή του μετασχηματίζεται σε μια ποιητική αφήγηση εστιασμένη στο πώς οι αισθήσεις τον ανακάλυψαν δίχως να τον εφεύρουν. Αισθήσεις που ανάγονται σε μια «εξόριστη και ακατανόητη αίσθηση» μα ταυτοχρόνως και εμπεριέχονται σε αυτήν και γεννιούνται από αυτή. Η εξόριστη αίσθηση συσχετίζεται με την ακοή και την απεύθυνση. Ο αφηγητής απευθύνεται στον ΄Αγγελο δηλώνοντας : «Ακούω ελάχιστα ενώ εσύ ακούς κάθε ίχνος ήχου» για να παραδεχτεί αργότερα πως ο ΄Αγγελος είναι «πάντα εδώ δίχως να εμφανίζεται ποτέ». Επιχειρώντας να συνδεθεί με τον προσωπικό του ΄Αγγελο ανακαλύπτει τη συνύπαρξή τους μέσα σε μια μήτρα-ενυδρείο, μέσα σε μια καταγωγική θάλασσα όπου το γαλάζιο φως εκπορεύεται από γαλάζιες ανάσες, «κάποτε υπήρξα άνθρωπος […] περιπολούσα τη γαλάζια σκοτεινιά ντυμένος κόκκινο ψάρι». Πνοές δημιουργίας που μορφοποιούνται σε εικόνες σε περιπάτους στον κύκλο των εποχών: «στον γκρίζο ουρανό της μεγαλούπολης, στον «χειμώνα φθηνού παγοπώλη», ή «τρυγώντας κόκκινα λουλούδια».
Ο ΄Αγγελος ακούει και βλέπει επιστρέφοντας στο ανθρώπινο σώμα την εξόριστη και ακατανόητη δική του αίσθηση. « Ο μέσα κόσμος, ο έξω κόσμος, ο πιο άδειος κόσμος από ποτέ». Τα σώματα δίχως αυτή την αίσθηση είναι άδεια δίχως τη δυνατότητα να ονομάσουν, να γράψουν, να ακούσουν και να κοιτάξουν. Ο ΄Αγγελος κενούται και πληρεί τον κόσμο ενώ η ποιητική φωνή διεκδικεί την επιστροφή της ύπαρξής της, εκείνης που αφέθηκε πίσω, όταν εξόριστοι από την ουτοπία, «αθώοι φονιάδες», απόγονοι του Κάιν, αποζητούμε το ΄Ενα, τη γλώσσα ως σύμβολο του ανακοινώσιμου μα και του μη ανακοινώσιμου. «Τα λόγια των ανθρώπων καράβια που έφυγαν βιαστικά από λιμάνια πιο επικίνδυνα από το πέλαγος». Ο Δρίτσας πλέχει σε μια τρικυμία σαιξπηρική και ανάμεσα στα ερείπια του ΄Αγγελου της Ιστορίας των Βάλτερ Μπένγιαμιν και Πάουλ Κλε προκειμένου να ανασυνθέσει εκφραστικά την εαυτότητα μέσα από την ποίηση, αυτό το «ένηχο ενυδρείο».
Το ενυδρείο που διαστέλλεται μέσα στην αφήγηση ενός ονειροπόλου παραμυθά, στον δεύτερο μονόλογο με τίτλο «Υποβρύχιος Κόσμος». ΄Ενας πληγωμένος θυμός για την καταστροφή ενός υλικού κόσμου από τις συνθήκες αναπαραγωγής της υλικότητάς του. Μια οικολογία αφενός της καταστροφής του πλανήτη λόγω της κλιματικής αλλαγής αλλά και μια οικολογία για την έξοδο προς τη ζωή μέσα από το παγωμένο νερό σε έναν άλλο κόσμο, αφού πρώτα έχει διαβρωθεί κάθε ματαιοδοξία μας από την ίδια της τη συνέπεια, την πλημμύρα. Από τον παράδεισο ίσαμε τον κατακλυσμό οι αφηγήσεις μας πηγαινοέρχονται ανάμεσα στην ουτοπία και την καταστροφή μα πάντα διεκδικώντας μια εκ νέου πορεία προς το άλλο της δημιουργίας όπου: «Κάθε λέξη θα μπορεί πλέον να μεταμορφωθεί σε ένα ξεχωριστό είδος θαλάσσιας ανεμώνης και εκατομμύρια εκατομμυρίων χρωματιστές ανεμώνες θα κατακλύσουν τους νέους ωκεανούς». Τι άλλο απομένει στον καλλιτέχνη παρά συνθέτοντας άνθρωπο και ύπαρξη σε ένα να αντέξει, επιμένοντας: «΄Ετσι μπορώ πλέον να τραυματίσω θανατηφόρα τη μνήμη για να παραμείνω εθελούσια δέσμιος της δικαιοσύνης των νερών».
Ο Παναγιώτης Σκληρός μας ταξιδεύει στη Λευκάδατων δεκαετιών του ’50, του ’60 και του ’70 μέσα από τα βιβλία «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες» και «Η Αλτάνη και άλλες Λευκαδίτικες ιστορίες»
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
10°
