Τα βιβλία που θα διαβάσουμε στις γιορτές

ΕΛΛΗΝΙΚΗ & ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Το μεγαλείο της ζωής Michael Kympfmüller, μτφ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Άγρα

Σε αυτό το βιβλίο που έχει κερδίσει το ευρωπαϊκό βραβείο λογοτεχνίας Jean Monnet 2013, ο Κούμπφμίλερ ερευνώντας συστηματικά τον Τύπο της εποχής, την αλληλογραφία, τα τετράδια και τις σημειώσεις του Φραντς Κάφκα μεταμορφώνει την αληθινή ιστορία του τελευταίου χρόνου της ζωής του σ’ ένα μυθιστόρημα αγάπης και ζωντανεύει για μας όχι μόνο τον διάσημο συγγραφέα αλλά και την Ντόρα Ντιάμαντ, τη γυναίκα που στάθηκε δίπλα του. 

Το κορίτσι από τη Γερμανία Armando Lucas Correra, μτφ. Φωτεινή Πίπη, εκδ. Διόπτρα

«Ήμουν σχεδόν δώδεκα χρονών όταν αποφάσισα να σκοτώσω τους γονείς μου». Είναι η πρώτη πρόταση της εξομολόγησης της μικρής Χάνας από το Βερολίνο του 1934. Μέσω της αφήγησής της την παρακολουθούμε καθώς εγκαταλείπει με την οικογένειά της (και άλλους Εβραίους) τη γερμανική πρωτεύουσα, μετά τη Νύχτα των Κρυστάλλων, με το ατμόπλοιο Σεντ Λούις και προορισμό την Αβάνα ελπίζοντας να γλιτώσουν από το μένος των ναζιστών. Όμως, το ταξίδι θα αποδειχτεί ότι δεν τους οδηγεί στη σωτηρία. «Η θεία Χάνα έχασε τον ανιψιό της, τον μόνο της απόγονο, την τελευταία της ελπίδα. Εγώ έχασα τον πατέρα μου». Είναι η πρώτη πρόταση της εξομολόγησης της δωδεκάχρονης Άννας από τη Νέα Υόρκη του 2014. Οι αφηγήσεις τους και οι ζωές τους θα συναντηθούν στο τελευταίο κεφάλαιο που θα δώσει ένα τέλος σε μια πονεμένη ιστορία αλλά δεν θα τερματίσει την ντροπή που κουβαλούν χώρες όπως η Κούβα, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, αφού οι αποφάσεις των κυβερνήσεών τους το ’39 (Μπατίστα, Ρούσβελτ και Μακένζι Κινγκ) έγιναν η αιτία να χάσουν τη ζωή τους 907 άνθρωποι. 

Το δέρμα Curzio Malaparte, μτφ. Παναγιώτης Σκόνδρας, εκδ. Μεταίχμιο

Αν σας θυμίζει κάτι ο τίτλος είναι γιατί το βιβλίο έγινε μια αριστουργηματική ταινία από τη Λιλιάνα Καβάνι. Το αποκήρυξε η ρωμαιοκαθολική εκκλησία, γράφτηκε στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου από μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα των ιταλικών γραμμάτων (από το φασισμό ο συγγραφέας πέρασε στον μαοϊσμό και μετά στον καθολικισμό) και περιγράφει τα μεταπολεμικά δεινά του λαού της Νάπολης, ενώ κάνει δριμεία κριτική τόσο στο φασισμό όσο και στη μεγαλοαστική τάξη.

Μικρή πατρίδα Gael Faye, μτφ. Γιάννης Στρίγκος, εκδ. Πατάκη

«Ο πόλεμος ανάμεσα στους Τούτσι και στους Χούτου γίνεται επειδή δεν είναι από το ίδιο μέρος;» «Όχι, δεν είναι γι’ αυτό, απ’ την ίδια χώρα είναι». «Τότε... επειδή δεν έχουν την ίδια γλώσσα;» «Όχι, την ίδια γλώσσα μιλάνε». «Τότε... επειδή δεν έχουν τον ίδιο θεό;» «Όχι, τον ίδιο θεό έχουν». «Τότε... γιατί πολεμάνε μεταξύ τους;» «Επειδή δεν έχουν την ίδια μύτη». Με το πρώτο του (αυτοβιογραφικό) μυθιστόρημα, ο Faye μας δίνει το ειρηνικό και το εμφυλιακό πορτρέτο της πατρίδας του, Μπουρούντι, με τρόπο που οδήγησε τη γαλλική κριτική να σκύψει στο ταλέντο του. 

Νέα σελήνη Stephenie Meyer, μτφ. Βασιλική Λατσινού, εκδ. Ψυχογιός

Το «έπος του Λυκόφωτος» δεν έκανε μόνο τη Meyer μία πασίγνωστη (και πάμπλουτη) συγγραφέα, αλλά και έχρισε σούπερ σταρ τον Ρόμπερτ Πάτινσον και την Κρίστεν Στιούαρτ που ενσάρκωσαν στο σινεμά τους δύο ερωτευμένους. Η «Σελήνη» είναι η συνέχεια μετά το «Λυκόφως», με το ζευγάρι αποφασισμένο να σώσει την παθιασμένη σχέση του ενάντια στις διαθέσεις των δύο κόσμων που αντιπροσωπεύουν. Εκείνη τον ανθρώπινο κι αυτός τον κόσμο των βρικολάκων.

Οι διορθώσεις Τζόναθαν Φράνζεν, μτφ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Ψυχογιός

Η μεσοαστική οικογένεια μπαίνει στο μικροσκόπιο του «μεγάλου αμερικανού μυθιστοριογράφου» (Time). Ξεκινώντας από τα μέσα του αιώνα και φτάνοντας στην εποχή της κρίσης στη Γουόλ Στριτ παρακολουθεί με χιούμορ και τρυφερότητα τη ζωή της οικογένειας του Άλφρεντ (πάσχει από Αλτσχάιμερ) και της Ένιντ Λάμπερτ, αλλά και των τριών παιδιών τους, που το καθένα τους ζει μία αποτυχία: προσωπική, επαγγελματική ή οικογενειακή.

Παραφροσύνη Θανάσης Χειμωνάς, εκδ. Πατάκη

Μοιάζει με μια καταγραφή γεγονότων της περιόδου ένταξης του συγγραφέα σε πολιτικό κόμμα, όπου το Θανάσης έγινε Ανδρέας («...ο Ανδρέας είχε ένα ψιλοκαλό ονοματάκι, ήταν άφθαρτος και ουσιαστικά το μοναδικό νέο αναγνωρίσιμο πρόσωπο που είχε προσχωρήσει στην Πράσινη Θύελλα τη δύσκολη εκείνη εποχή»), ενώ τη θέση του ΠΑΣΟΚ έχει πάρει το κόμμα Πράσινη θύελλα και πίσω από τους ήρωες κρύβονται υπαρκτά πολιτικά πρόσωπα – έτσι ο αναγνώστης καταλήγει να παίζει το παιχνίδι «μάντεψε ποιος είναι ποιος». 

Η ζωή των άλλων Neel Mukherjee, μτφ. Μιχάλης Λαλιώτης, εκδ. Gema

H ψυχή ενός έθνους μέσα από την ιστορία μιας οικογένειας. Στην Καλκούτα του 1967 ο Σουπράτικ, θέλοντας να αλλάξει τον κόσμο, έχει εμπλακεί επικίνδυνα με τον εξτρεμιστικό πολιτικό ακτιβισμό, χωρίς να το καταλάβουν οι γονείς του. Στο μεταξύ κάτω από την επιφανειακή αταραξία η οικογένεια διαλύεται ακολουθώντας τους κραδασμούς της κοινωνίας. Εκτός από τις φαρμακερές έχθρες μεταξύ συννυφάδων, τα ολέθρια μυστικά και τις δυσκολίες της οικογενειακής επιχείρησης, το χάσμα ανάμεσα στις γενιές μεγαλώνει, όπως και ανάμεσα στους έχοντες και τους μη έχοντες...

Πρόσφυγας Alan Gratz, μτφ. Βασιλική Κοκκίνου, εκδ. Ελληνικά γράμματα

Τρία προσφυγόπουλα σε τρεις διαφορετικές χώρες, τρεις διαφορετικές στιγμές της Ιστορίας. Και τα τρία έχουν ένα και μοναδικό στόχο. Να αποδράσουν. Το εβραιόπουλο Γιόζεφ πρέπει να το σκάσει μετά τη σύλληψη του πατέρα του τη Νύχτα των Κρυστάλλων. Η Ιζαμπέλ θέλει να το σκάσει με την οικογένειά της μέσω της θάλασσας από την Κούβα, το 1994, όπου το μοναδικό νόμισμα είναι κουπόνια για μερίδες φαγητού. Ο Σύριος Μαχμούντ θα προσπαθήσει με την οικογένειά του να βρει τη σωτηρία στην Ευρώπη του 2015. Με έναν ευφυή τρόπο οι ιστορίες τους θα συνδεθούν.

Ταξιδεύοντας στην αιωνιότητα Jane Hawking, μτφ. Έφη Φρυδά, εκδ. Gema

Η Τζέιν Χόκινγκ, η πρώτη σύζυγος του ιδιοφυούς αστροφυσικού Στίβεν Χόκινγκ, αφηγείται τις αναμνήσεις της από την κοινή τους ζωή σε ένα συγκινητικό βιβλίο, στο οποίο βασίστηκε η βραβευμένη με Όσκαρ ταινία «Η θεωρία των πάντων» (2014). Όπως έγραψε ο «Guardian», «Τι γίνεται ο χρόνος όταν διαλύεται ένας γάμος; Και τι απογίνεται μια γυναίκα που έχει τοποθετήσει όλο της το είναι μέσα σ’ αυτή τη σφαίρα; Για την Τζέιν Χόκινγκ η φυσική επιστήμη της αγάπης και της απώλειας βρίσκεται σ’ ένα προσωπικό σύμπαν».

Πώς φιλιούνται οι αχινοί Αλεξάνδρα κ*, εκδ. Πατάκη

Η πρώτη παράγραφος αυτού του πρώτου της συγγραφέως μυθιστορήματος: «Κυριακή μεσημέρι. Η μαμά σου μαγειρεύει το χέρι της κοκκινιστό. Στρώνει το τραπέζι με τ’ αριστερό αλλά λερώνει το τραπεζομάντιλο με αίματα και ζητάει συγγνώμη. Ο μπαμπάς σου δεν ενοχλείται, έχει μουστάκι που τσιμπάει και μια καινούργια καραμπίνα για πουλιά στην αποθήκη. Κρατάει αγκαλιά την αδελφή σου και καπνίζει. Η αδελφή σου είναι μια ροζ μπάλα που δεν είναι σωστό να κλωτσάς. Δεν ξέρεις σε τι χρησιμεύει ούτε γιατί την πήραν από τους γύφτους. Η αδελφή σου μυρίζει ωραία ― ναι, και; Προχτές που δάγκωσες την αδελφή σου προκάλεσες μεγάλη αναστάτωση, σε βάλαν τιμωρία. Ο μπαμπάς σου είναι πολύ όμορφος και γίνεται ομορφότερος όταν θυμώνει. Τον αγαπάς περισσότερο απ’ τη μαμά σου παρόλο που η μαμά σου σ’ αγαπάει περισσότερο απ’ αυτόν. Όμως όλοι αυτό τον καιρό αγαπούν περισσότερο την αδελφή σου παρόλο που κανείς δεν ξέρει σε τι χρησιμεύει».

Εφτά λευκά πουκάμισα Θοδωρής Γκόνης, εκδ. Άγρα

«Διηγήματα, μικρές ιστορίες που γράφτηκαν την περίοδο 2012-2017 ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο. Ιστορίες που γράφτηκαν με το μολύβι και τη γομολάστιχα. Με το σφυγμό τους. Με το ρυθμό της καρδιάς ενός ναυτικού, ενός νομάδα που μετακινείται διαρκώς με το μικρό του κοπάδι, ψάχνοντας το χόρτο του. Ιστορίες που γράφτηκαν κυρίως σε αίθουσες αναμονής αεροπλάνων, λεωφορείων και τρένων. Κι αν όχι όλες, οι περισσότερες κρύβουν ζηλότυπα στις αποσκευές τους το εισιτήριο της οριστικής επιστροφής...» σημειώνει ο διηγηματογράφος.

Το βιβλίο της σκόνης Φίλιπ Πούλμαν, μτφ. Κώστια Κοντολέων, εκδ. Ψυχογιός

Τα πολυβραβευμένα βιβλία της «Τριλογίας του Κόσμου» (από βιβλίο της χρονιάς μέχρι υποψηφιότητα για Booker) τον έκαναν διάσημο σε όλο τον κόσμο και διαβάστηκαν όχι μόνο από έφηβους αλλά και από ενήλικες. Με τη «Σκόνη» εγκαινιάζει μια νέα τριλογία που εξελίσσεται και αυτή στον παράλληλο κόσμο, η Λύρα πρωταγωνιστεί κι εδώ (ως μωρό), ενώ στο επίκεντρο της ιστορίας είναι η πάλη ανάμεσα σε μια απολυταρχική οργάνωση που επιθυμεί να καταπνίξει την έρευνα και σε όσους πιστεύουν στην ελευθερία της σκέψης.

Το βαμμένο πουλί Γιέρζι Κοζίνσκι, μτφ. Τρισεύγενη Παπαϊωάννου, εκδ. Μεταίχμιο

Όταν πρωτοεκδόθηκε το 1965 απαγορεύτηκε στην πατρίδα του πολωνού συγγραφέα, και η οικογένειά του προπηλακίστηκε γιατί οι Ανατολικοευρωπαίοι θεώρησαν ότι το βιβλίο τούς έθιγε. Σήμερα μπορεί να θεωρείται κλασικό αλλά και οι κριτικοί διχάστηκαν τότε, καθώς άλλοι το εκθείασαν και άλλοι το μίσησαν λόγω των βίαιων σκηνών του («Ξέσκισε τα ρούχα του παιδιού. Το κλότσησε στην κοιλιά, ενώ η μάνα σερνόταν στα τέσσερα στο χώμα και ζητούσε έλεος. Ο Καλμπούκος ξεκούμπωσε αργά το παντελόνι του και το κατέβασε, ενώ κρατούσε ακόμη το κοριτσάκι με το ένα χέρι πάνω στο ύψος της μέσης του...»). Ήρωας είναι ένα παιδί που σε πρώτο πρόσωπο περιγράφει όσα έζησε στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν χρειάστηκε να αποχωριστεί τους γονείς του και να ζήσει σε διάφορα σημεία της Ανατολική Ευρώπης δίπλα σε ανθρώπους που προσπαθούν να επιβιώσουν, ενώ η γερμανική κατοχή ενίσχυε τα χειρότερα στοιχεία του χαρακτήρα τους. 

Οι κήποι της Τατιάνας Paullina Simons, μτφ. Γιάννης Σπανδώνης, εκδ. Διόπτρα

Με τον «Μπρούτζινο καβαλάρη» μας σύστησε το ερωτευμένο ζευγάρι Τατιάνα και Αλεξάντερ στο Λένιγκραντ του 1941. Τα ονόματα των δύο εραστών θα γίνουν ο τίτλος στο δεύτερο βιβλίο, ενώ «Οι κήποι» θα βρουν το ζευγάρι στην Αμερική την περίοδο του Ψυχρού πολέμου να παλεύει για να σώσει τον έρωτα, αλλά και να προστατέψει το γιο τους Άντονι από το... παρελθόντος.

Μινώταυρος Phillip W. Simpson, μτφ. Βασιλική Κοκκίνου, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

Μια άλλη εκδοχή του μύθου του Μινώταυρου. Ο συγγραφέας φέρνει τον σπουδαίο ποιητή Οβίδιο να έρχεται στην Κρήτη προκειμένου να συναντήσει τον Μινώταυρο (Αστερίωνα) και να μάθει από αυτόν την αληθινή ιστορία του και όχι αυτή που στηρίχτηκε στις διαδόσεις. Ο τελευταίος εξιστορεί τα παιδικά του χρόνια, την κακομεταχείριση από τον πατριό του, βασιλιά Μίνωα, τις περιπέτειες με τον φίλο του Θησέα, τον έρωτά του για τη Φαίδρα και όσα συνέβησαν πραγματικά στον λαβύρινθο.

Τη μέρα που θα σηκωνόμουν να χορέψω Σπύρος Γιανναράς, εκδ. Άγρα

Στα διηγήματα το χορό σέρνουν ένα παιδί που προσπαθεί να σώσει μια γυναίκα απ’ τον πνιγμό, ένας δικηγόρος του Κολωνακίου που ψάχνει για μπαρμπέρη σ’ ερημικό νησί, μια μεταφράστρια που γίνεται κλοσάρ, ένας μαθητής παραμεθόριου χωριού που ζωγραφίζει γκράφιτι, ένας ρέμπελος housekeeper πολυτελούς βίλας στα Κύθηρα και ένα πλήθος ανθρώπων επί ξυρού ακμής... 

Γκρόβερ Στέργιος Χαζτηκυριακίδης, εκδ. Δίαυλος

Σε αυτό το πρώτο του μυθιστόρημα ο Στέργιος Χατζηκυριακίδης έχει ως ήρωες μια παρέα φοιτητών στο Λονδίνο που θέλουν να βοηθήσουν «το αντιμνημονιακό κίνημα» στην Ελλάδα. Μέσα από την καθημερινότητα αυτής της παρέας, και κάτω από τραγελαφικές κάποιες φορές καταστάσεις, θα αποτυπωθεί η γλυκόπικρη διαδικασία από την επαναστατικότητα στην ενσωμάτωση και από την αμφισβήτηση των πάντων σε αναγκαστικούς συμβιβασμούς. Αν και το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός είναι βασικά στοιχεία του «Γκρόβερ», κάτω από αυτά ξεπηδούν ανάγλυφα τα αδιέξοδα μιας γενιάς που προσπάθησε να αποκτήσει την ταυτότητά της και ακόμα την ψάχνει.

Η σιωπή του φάρου Kimberley Freeman, μτφ. Ουρανία Τουτουντζή, εκδ. Διόπτρα

Ο Όρμος του φάρου στην Αυστραλία θα ενώσει τις ζωές δύο γυναικών που τις χωρίζουν ένας αιώνας. Η Ιζαμπέλα Γουίντερμπουρν μετά από ένα ναυάγιο φτάνει εκεί ελπίζοντας ότι θα γλιτώσει από το σύζυγο και την αυταρχική οικογένειά του. Εκατόν δέκα χρόνια αργότερα θα επιστρέψει εκεί η Λίμπι Σλάτερ προσπαθώντας να ξαναφτιάξει τη ζωή της και να αποκαταστήσει τη σχέση της με την αδελφή της Τζούλιετ – κάτι που δεν φαίνεται καθόλου εύκολο αφού η Λίμπι έχει κάνει στο παρελθόν μια σχεδόν ασυγχώρητη πράξη. 

Ο ήχος του ενός χεριού Ρίτσαρντ Φλάναγκαν, μτφ. Γιώργος Μπλάνος, εκδ. Ψυχογιός

Ο βραβευμένος με Booker συγγραφέας «φέρνει» το 1954 στην «απομονωμένη ορεινή ύπαιθρο του απομονωμένου νησιού της Τασμανίας, που βρισκόταν μακριά από το απομονωμένο νησί της Αυστραλίας» τον Σλοβένο Μπόγιαν Μπίλο ως εργάτη μαζί με την οικογένειά του. Η ιστορία ξεκινάει όταν η γυναίκα του τον αφήνει μόνο με την τρίχρονη κόρη τους και ύστερα παρακολουθεί πώς οι δυο τους εξελίσσονται στα επόμενα 35 χρόνια κουβαλώντας τον πόνο του παρελθόντος, ζώντας τη σκληρότητα της νέας χώρας, προσπαθώντας να δημιουργήσουν ρίζες. «... Επειδή τελικά η Ιστορία διαμορφώνει του ανθρώπους, είχε διαμορφώσει και την ίδια, αλλά τελικά δεν θα την καθόριζε, επειδή τελικά δεν μπορεί να λογοδοτήσει για τις μεγάλες παράλογες, τις μεγάλες ανθρώπινες δυνάμεις: την καταστροφική δύναμη του κακού, τη λυτρωτική δύναμη της αγάπης...».  

---

ΣΑΣΠΕΝΣ ΚΑΙ ΝΤΕΤΕΚΤΙΒ

Κυνηγητό θανάτου James Patterson & Michael Ledwidge, μτφ. Ειρήνη Χριστοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο

Το 2011 υπολογίστηκε ότι ένα στα τέσσερα σκληρόδετα βιβλία της κατηγορίας σασπένς/θρίλερ που πωλούνται ανά τον κόσμο είναι του Πάτερσον, ενώ έχει χαρακτηρισθεί ως «ο άνθρωπος που άλλαξε τη φυσιογνωμία της εκδοτικής βιομηχανίας». Εδώ ο ντετέκτιβ Μάικλ Μπένετ της Αστυνομίας της Νέας Υόρκης καταδιώκει τον επονομαζόμενο Δάσκαλο, που έχει αναλάβει το καθήκον να συμμορφώσει τη Νέα Υόρκη σκοτώνοντας τα αλαζονικά αφεντικά της. 

Η τέταρτη πόρτα Paul Halter, μτφ. Τατιάνα Γαλάτουλα, εκδ. Διόπτρα

Στα αστυνομικά μυθιστορήματα υπάρχει μια ειδική κατηγορία, η οποία ονομάζεται Locked room mystery. Σε αυτή ανήκουν τα μυθιστορήματα που «εξιχνιάζουν» ένα φόνο ο οποίος συμβαίνει σε ένα κλειδωμένο δωμάτιο. Μετρ αυτής της κατηγορίας θεωρούνται οι συγγραφείς Gaston Leroux και John Dickson Carr. Ο Paul Halter έχει χαρακτηρισθεί διάδοχος του τελευταίου. Η «Τέταρτη πόρτα» είναι το πρώτο από μια σειρά αστυνομικά που έγραψε και έχουν συμπεριληφθεί στις λίστες με τα καλύτερα του είδους.

Στην πιο σκοτεινή γωνιά Elizabeth Haynes, μτφ. Αλέξανδρος Χονδρός, εκδ. Gema

Η Κάθριν με το που αντίκρισε τον Λη κατάλαβε ότι είναι ο άνδρας της ζωής της. Και οι φίλες της συμφωνούν απόλυτα. Μέχρι που αποκαλύπτεται ο ασταθής χαρακτήρας του και η διάθεσή του για έλεγχο, που την οδηγεί να σκέφτεται τη διαφυγή της. Τέσσερα χρόνια μετά, η Κάθριν τολμάει να σκεφτεί ότι μπορεί να είναι ασφαλής, μέχρι τη στιγμή που ένα τηλεφώνημα θα τα αλλάξει όλα. Μεταξύ άλλων κέρδισε και το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα από το Amazon UK. 

Diabolic, H άψυχη S.J.Kincaid, μτφ. Αλέξανδρος Ηλιόπουλος, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

Οι Diabolic ή Άψυχοι είναι ανθρωποειδή πλάσματα που συνήθως αγοράζονται από τους ανθρώπους προκειμένου να τους προστατεύουν. Όταν ο διεφθαρμένος αυτοκράτορας θέλει να πάρει όμηρο την κόρη ενός στασιαστή, τη θέση της θα πάρει η Νέμεσις, μια ανθρωποειδής Άψυχη έφηβη που πρέπει να κρατήσει κρυφά τα χαρίσματά της. Μέχρι που η εξέγερση επεκτείνεται υποχρεώνοντας τη Νέμεσις να λάβει δράση, αλλά και να ανακαλύψει ότι έχει και συναισθήματα. 

Πεντιγκρή, Αυτοβιογραφία των νεανικών χρόνων George Simenon, μτφ. Αργυρώ Μακάρωφ, εκδ. Άγρα

Τα βασικά κλειδιά του μυθιστορηματικού κόσμου του Ζορζ Σιμενόν αποκαλύπτονται σε αυτό το αυτοβιογραφικό του μυθιστόρημα - ωμή καταγραφή της παιδικής του ηλικίας. Στις 13 Φεβρουαρίου 1903 γεννιέται στη Λιέγη ο Ροζέ Μαμελέν, γιος του Ντεζιρέ Μαμελέν, υπαλλήλου ασφαλιστικής εταιρείας, και της νοικοκυράς Ελίζ Πέτερς. Γύρω απ’ το παιδί κυκλοφορούν θείοι, θείες, ξαδέλφια, και αργότερα οι ενοικιαστές των δωματίων που νοίκιαζε η μητέρα του: ένα πλούσιο ψηφιδωτό από πρόσωπα με τις χαρές και τις λύπες τους, τις μικρότητές τους, τις τρέλες τους, όπως εκείνη του θείου Λεοπόλντ ο οποίος γίνεται προστάτης του αναρχικού Μαρέτ που βαρύνεται με εμπλοκή σε τρομοκρατική ενέργεια. Στη συνέχεια έρχονται ο πόλεμος, τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα, και φυσικά η αντίδραση και η επανάσταση, όταν ο έφηβος συνειδητοποιεί τη φτώχεια του όπως και τη μετριότητα του κόσμου που τον περιβάλλει. Έχοντας πάρει τον δρόμο της παραβατικότητας και της διαστροφής θα σταματήσει σε οριακό σημείο αποφασισμένος να χτίσει μια άλλη ζωή.

Άγριο βασίλειο Τζιν Φίλιπς, μτφ. Κατερίνα Καπνίση, εκδ. Ψυχογιός

Καθώς το βιβλίο έχει ήδη κυκλοφορήσει σε 28 χώρες και έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός καλοστημένου θρίλερ (η ιστορία διαδραματίζεται σε τρεις ώρες) ήταν ευνόητο να τρέξει το Χόλιγουντ προκειμένου να το μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη. Όταν η Τζόαν ετοιμάζεται να βγει με τον τετράχρονο γιο της από τον ζωολογικό κήπο μια απειλή θα την υποχρεώσει όχι μόνο να επιστρέψει πίσω, αλλά και να φανεί επινοητική μέσα στο «άγριο βασίλειο» προκειμένου να προστατέψει τον γιο της. 

Λίντα, όπως στη δολοφονία της Λίντα  Leif G.W.Persson, μτφ. Τιτίνα Σπερελάκη, εκδ. Πατάκη

Αν ο προσδιορισμός «σουηδικό αστυνομικό» μπορεί να ξυπνήσει μια αίσθηση δεν-αντέχω-άλλον-σουηδό-επιθεωρητή, εδώ αξίζει να δώσεις μια ευκαιρία. Ο αστυνόμος Έβερτ Μπέκστρεμ δεν μοιάζει με κανέναν άλλο σκανδιναβό μυθιστορηματικό αστυνόμο, καθώς είναι μάλλον αντιπαθέστατος (εγωκεντρικός, σεξιστής, ρατσιστής, τεμπέλης... ). Η ύπαρξή του δίνει όμως μια ωραία ευκαιρία στον συγγραφέα να σχολιάσει σαρκαστικά τη σουηδική κοινωνία και δικαιοσύνη, εκτός του ότι γνωρίζει πολύ καλά να κρατάει αμείωτο το σασπένς. 

Ο διάβολος μόνο ξέρει Ian Rankin, μτφ. Νάντη Σακκά, εκδ. Μεταίχμιο

«Ο Ρέμπους ακούμπησε το μαχαίρι και το πιρούνι του στο άδειο πιάτο και άραξε στην καρέκλα του, κοιτάζοντας προσεχτικά τους υπόλοιπους πελάτες του εστιατορίου. “Kάποιος δολοφονήθηκε εδώ, ξέρεις” ανακοίνωσε. “Κι ύστερα σου λένε ότι ο ρομαντισμός έχει πεθάνει”». Από την πρώτη κιόλας παράγραφο είναι αναγνωρίσιμο το σαρκαστικό στιλ Ράτκιν, που και σε αυτή τη νέα περιπέτεια του Ρέμπους επαναφέρει όσα έχουμε αγαπήσει στα βιβλία του: το ανελέητο κυνηγητό, την επιθεωρήτρια Σίβον Κλαρκ και τον Μάλκολμ Φοξ, τους αρχηγούς του υπόκοσμου με τις υπόγειες σχέσεις τους και φυσικά το Εδιμβούργο. 

Κινούμενη άμμος Malin Persson Giolito, μτφ. Μαρία Ρόζα Τραϊκόγλου, εκδ. Διόπτρα

Έχοντας κερδίσει την αναγνώριση (Καλύτερο Σουηδικό Αστυνομικό Μυθιστόρημα 2016 από τη Σουηδική Ακαδημία Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας), η «Άμμος» ξαφνιάζει τόσο με το θέμα της όσο και για το γεγονός πως αφηγήτρια είναι η κατηγορούμενη για τη δολοφονία σπουδαστών μια σχολής. Καθώς περιμένει την απόφαση του δικαστηρίου εξιστορεί όσα συνέβησαν με τρόπο που αφήνει περιθώρια για αμφιβολίες ως προς το τι έκανε ή δεν έκανε.

Μουσικές καρέκλες Arne Dahl, μτφ. Γρηγόρης Κονδύλης, εκδ. Μεταίχμιο

Ο Πολ Γελμ –από τη γνωστή μας, από τα προηγούμενα βιβλία, ομάδα Άλφα– έχει αναλάβει καθήκοντα διευθυντή επιχειρήσεων της μυστικής διεθνούς ομάδας της Ιντερπόλ, Opcop. Ο Dahl έχει πλέον διεθνή διάθεση και στα μέλη της νέας ομάδας του μετράμε έναν Έλληνα, μια Γερμανίδα, έναν Πολωνό, μια Βρετανίδα, μια Λιθουανή, μια μουσουλμάνα από τη Μασσαλία, έναν Ισπανό κι έναν Φινλανδοσουηδό. Μια σειρά εγκλημάτων σε πόλεις του κόσμου δείχνουν να κρύβουν πολιτική εκδίκηση και κάποιο από αυτό να συνδέεται με μια σειρά άλλων εγκλημάτων που συμβαίνουν στη σουηδική πρωτεύουσα.  

---

ΔΟΚΙΜΙΑ, ΜΕΛΕΤΕΣ

Πού να βρω την ψυχή μου, Μίκης Θεοδωράκης, εκδ. Ianos

«Που έτυχε σ’ εμάς να κοινωνήσουμε τέτοιου εξαίσιου λόγου... Μουσικής, Τέχνης και Λόγου, του Μίκη Θεοδωράκη. Μιας προσωπικότητας με προσφορά πολύτιμη και πολύπλευρη. Μιας προσφοράς που σημάδεψε και καθόρισε εν πολλοίς την πολιτιστική ταυτότητα του τόπου μας. Ο κορυφαίος συνθέτης, ο μεγάλος αγωνιστής, ο οραματιστής, ο στοχαστής. Δεν χρειάζονται πολλά λόγια βέβαια για να χαρακτηρίσεις κάποιον αληθινά μεγάλο. Ο ίδιος περιορίζεται σε δύο μόνο λέξεις, αυτές που προσδιορίζουν και την προσπάθειά του να αγγίξει την αλήθεια, να προσεγγίσει το τέλειο: «Συμπαντική Αρμονία». Kαι είναι αυτό που προσπαθεί να κοινωνήσει σε όλους εμάς που, παγιδευμένοι από εκείνους που μας όρισαν μόνο για τα μικρά και για τ’ ασήμαντα, πορευόμαστε αθέλητα, συχνά χωρίς προορισμό, σε δρόμους δαιδαλώδεις». Aπό τον πρόλογο της Ιωάννας Κολοβού. 

Η τέχνη της ευθραυστότητας - Πώς ο Τζάκομο Λεοπάρντι μπορεί να σου σώσει τη ζωή Alessandro D’Avenia, μτφ. Γιάννα Σκαρβέλη, εκδ. Πεδίο

Ο ρομαντικός ποιητής και στοχαστής Λεοπάρντι προσπάθησε να κάνει γόνιμη και ευτυχισμένη μια ζωή γεμάτη ατέλειες, ενώ πίστευε πως κέντρο του κόσμου δεν είναι ο άνθρωπος αλλά η ζωή. Ο D’ Avenia δομεί το βιβλίο του σε μορφή αλληλογραφίας με τον ποιητή, πλέκοντας έτσι έναν διάλογο γύρω από την ύπαρξη, τη ζωή, την ελπίδα, τη δυστυχία και την ευτυχία, τη φιλία, τον έρωτα, την αγάπη… το ευτυχισμένο πάθος που πρέπει να διαποτίζει και να κατευθύνει την καθημερινότητά μας. 

Η τέχνη της ηρεμίας Pico Iyer, εκδ. Key Books

Ο συγγραφέας συναντά ανθρώπους όπως ο Λέοναρντ Κοέν, που ακολούθησε σε κάποια φάση της ζωής του το δρόμο του Ζεν μοναχού, και συνειδητοποίησε ότι η ηρεμία διεγείρει την πνευματικότητα ή μελετάει τη φιλοσοφία ζωής του Μαχάτμα Γκάντι, του Μαρσέλ Προυστ και της Έμιλυ Ντίκινσον, για να αποδείξει ότι το μεγαλύτερο όπλο κατά του στρες είναι η ικανότητά μας να επιλέγουμε μια σκέψη αντί μιας άλλης. 

Οι αρχαίοι Έλληνες, μια εικονογραφημένη ιστορία Diane Harris Cline, εκδ. Ελληνικά Γράμματα

Βασισμένο στη σειρά ντοκιμαντέρ The Greeks του National Geographic, το έργο φωτίζει την ιστορία και τους μύθους των αρχαίων Ελλήνων, ενώ περιέχει κατατοπιστικούς χάρτες που αποτυπώνουν την ακμή και την επίδραση του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Η έκδοση είναι εικονογραφημένη (300+ φωτογραφίες), χωρίζεται σε τρία βασικά κεφάλαια: Αυγή των Ελλήνων (6000-1177 π.Χ.), Ακμή των Ελλήνων (1177-508 π.Χ.) και Απόγειο της δόξας (508-323 π.Χ.). Το τελευταίο κεφάλαιο καλύπτει την κλασική περίοδο, τότε που δημιουργήθηκαν και άνθισαν τα «κληροδοτήματα» που διαμόρφωσαν το σύγχρονο πολιτισμό: δημοκρατία, φιλοσοφία, θέατρο. «Αυτή η έκδοση», εξηγεί η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσινγκτον και συγγραφέας του βιβλίου, εξηγεί «πώς οι Αρχαίοι Έλληνες δημιούργησαν τον πιο πεφωτισμένο πολιτισμό του αρχαίου κόσμου από το 6000 π.Χ. μέχρι το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το 323 π.Χ., και πώς η αρχαιολογία, αλλά και οι νέες επιστημονικές τεχνικές, μας αποκαλύπτουν ακόμα πτυχές του ελληνικού πολιτισμού που μέχρι τώρα μας ήταν άγνωστες».

Showtime Γιώργος Κωνσταντίνου, εκδ. IANOS

Μια αυτοβιογραφία γραμμένη σαν θεατρικό μονόλογο. Ο αγαπημένος ηθοποιός, μπλέκοντας το χιούμορ με τη συγκίνηση, αφηγείται γεγονότα και στιγμές που σημάδεψαν τη ζωή του. «Κάποιες φορές που ξεφυλλίζω άλμπουμ με φωτογραφίες, κοιτάζω ξεχασμένες στιγμές, που όμως υπήρξαν σημαντικές στη ζωή μου. Τότε κακίζω τον εαυτό μου. Θύμησες που διαμόρφωσαν το χαρακτήρα μου, που οδήγησαν σε μονοπάτια δύσβατα τη ζωή μου, ξέφυγαν από το νου μου στο άπειρο. Έτσι αποφάσισα να γράψω κάτι που δεν σβήνεται· που θα μείνει, έστω σε μια παλιά βιβλιοθήκη. Ένα βιβλίο. Φυσικά δεν γινόταν να απομακρυνθούν οι σκέψεις μου από αυτό που θεωρώ βίωμά μου, από την τέχνη μου. Θέατρο, τέχνη, ζωή».  

#girlboss Σοφία Αμορούζο, εκδ. Key

Η Σοφία Αμορούζο πέρασε την εφηβεία της κάνοντας μικροκλοπές και ψάχνοντας στα σκουπίδια για κάνα μισοφαγωμένο κουλούρι. Στα είκοσι δύο της είχε παρατήσει το σχολείο, ήταν άφραγκη και δούλευε στη γραμματεία μιας σχολής Καλών Τεχνών, απλώς για να έχει ασφάλιση. Στο λόμπι της σχολής πήρε την απόφαση να αρχίσει να πουλάει vintage ρούχα στο eBay. Δέκα χρόνια μετά ήταν η ιδρύτρια και CEO του Nasty Gal, μιας εταιρείας με ετήσιο τζίρο 250 εκατομμύρια δολάρια και περισσότερους από 400 υπαλλήλους. Η Σοφία Αμορούζο έγραψε το #GIRLBOSS για κορίτσια σαν κι εκείνη: αουτσάιντερ που αναζητούν τον δρόμο προς την επιτυχία, ακόμα κι αν σ’ αυτόν τον δρόμο φυσάει λυσσασμένα και είναι γεμάτος επικριτές.

Κάνναβη - Μαριχουάνα - Χασίς Κλεάνθης Γρίβας, εκδ. Ιanos 

Ο Κλεάνθης Γρίβας, με όπλο το πάθος του για την ελευθερία του ατόμου, θίγει με αιχμηρό τρόπο ένα μείζον θέμα της κοινωνίας, το πρόβλημα των «ναρκωτικών». Χρησιμοποιώντας τις ευρύτατες γνώσεις του, αναλύει τη χρησιμότητα της «παρεξηγημένης» κάνναβης στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου και επιχειρηματολογεί, διαφωτίζοντας το θέμα από όλες τις πλευρές του: την ιατρική-φαρμακολογική, την ιστορική και κοινωνική, την πολιτική και πολιτισμική, την οικονομική και ιδεολογική, τη φιλοσοφική και ηθική πλευρά του. 

Μικρή ιστορία της θρησκείας Richard Holloway, μτφ. Ουρανία Παπακωνσταντοπούλου, εκδ. Πατάκη

Οι ιστορίες των θρησκειών γραμμένες από έναν πρώην επίσκοπο του Εδιμβούργου. Αν η ιδιότητά του σας κάνει επιφυλακτικούς, δεν θα έπρεπε. Γιατί ο Holloway, διευκρινίζοντας εξαρχής το γεγονός ότι οι θρησκείες δημιουργήθηκαν από την ανθρώπινη ανάγκη να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα ύπαρξης και θανάτου, εξετάζει όλες τις εκδοχές των θρησκειών με αξιοσέβαστη αποστασιοποίηση. Το εκπληκτικό δε είναι ότι το νηφάλιο βιβλίο του μπορεί να ικανοποιήσει από έναν θρησκευόμενο μέχρι έναν αγνωστικιστή ή και άθεο με την προϋπόθεση κανείς τους να μην είναι φανατισμένος.

Οι Πέρσες, από την Περσέπολη στην Τεχεράνη Geoffrey Parker & Brenda Parker, μτφ. Παναγιώτης Σουλτάνης, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Οι συγγραφείς καταγράφουν τις παραδόσεις και την ιστορία της αρχαίας και της νεότερης Περσίας, αλλά και τις επιδράσεις που αυτές άσκησαν στην ευρύτερη περιοχή. Εξετάζουν τους τρόπους με τους οποίους το παρελθόν και η περσική εκδοχή του Ισλάμ επηρεάζουν όχι μονάχα το σύγχρονο Ιράν, μα και ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο ώστε να κατανοήσουμε αν ισχύουν τα στερεότυπα που κυκλοφορούν στη Δύση.

Ορθολογική αισιοδοξία, - Πώς αναδύεται εξελικτικά η ευημερία Matt Ridley, μτφ. Έλσα Βιδάλη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Πνευματώδες, αναζωογονητικό και διαφωτιστικό έργο που καλύπτει όλο το εύρος της ανθρώπινης ιστορίας –από την Εποχή του Λίθου μέχρι το Διαδίκτυο– και εξηγεί με ορθολογικά επιχειρήματα γιατί οι πεσιμιστές δεν έχουν δίκιο που πιστεύουν ότι πάμε από το κακό στο χειρότερο. Ο συγγραφέας δεν αρκείται στο να περιγράψει πώς βελτιώνονται τα πράγματα, αλλά εξηγεί και το γιατί. Επιμέλεια: Ιωάννης Παπαδόγγονας.

Η σαγήνη του μαύρου Fabienne Alice, μτφ. Σοφία Λεωνίδη, εκδ. Άγρα

Η αποθέωση του μαύρου χρώματος μέσα από κείμενα ειδικά γραμμένο για το χρώμα ή μέσα από αναφορές σε ποιήματα, θεατρικά έργα ή μυθιστορήματα, αλλά και μέσα από πίνακες – όλα επιλεγμένα και σχολιασμένα από τη Fabienne Alice. «Ένα τίποτα χωρίς δυνατότητες, ένα ουδέν που πέθανε μόλις έσβησε ο ήλιος, μια αέναη σιωπή χωρίς μέλλον ούτε ελπίδα, έτσι αντηχεί εσωτερικά το μαύρο...» σημειώνει ο Wassiliy Kandinsky. 

---

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ

Μy long run Παντελής Καψής, εκδ. ATHENS VOICE BOOKS

«Ξεκίνησα να τρέχω, όπως οι περισσότεροι, για λόγους υγείας και για να ελέγξω το βάρος μου. Για πολλά χρόνια ήταν μόνο αυτό. Έτρεχα συστηματικά κι ένιωθα καλά με το σώμα μου. Σιγά-σιγά, όμως, το τρέξιμο άρχισε να σημαίνει πολλά περισσότερα. Ήταν η απαντοχή μου σε δύσκολες στιγμές, ήταν μια συνεχής πρόκληση να ξεπερνώ τα όριά μου κι ήταν ένα ταξίδι με πολλούς φίλους πάνω στο οποίο ο καθένας από εμάς μπορούσε να επενδύσει προσδοκίες και όνειρα. Ένα καινούργιο κεφάλαιο στη ζωή μου, από αυτά που σε ανανεώνουν και σου ανοίγουν νέους ορίζοντες. Κάποια στιγμή το συνδύασα με την άλλη μου αγάπη, το γράψιμο, μέσα από μια στήλη στην Athens Voice που οδήγησε σε αυτό το βιβλίο. Συνεχίζω να απολαμβάνω και τα δύο».
Το βιβλίο του Παντελή Καψή «My long run» δεν είναι μόνο ένα απλό «ημερολόγιο» καταγραφής, αλλά και μια (ενδοσκοπική) εξομολόγηση ενός λάτρη του ορεινού –και όχι μόνο– τρεξίματος, που «μοιράζεται» σκέψεις και συναισθήματα με αναγνώστες δρομείς, αλλά και επιχειρεί να κάνει τους υπόλοιπους να δουν με μεγαλύτερη κατανόηση αυτό που εκείνος και τόσοι άλλοι αγαπούν με πάθος.