Βιβλιο

Παραμορφωτικοί φακοί

Η κλειστή τοπική κοινωνία και η αποδεκτή βία στο νέο βιβλίο «Μουσείο Λαογραφίας» του Δημήτρη Φύσσα

Ζωή Καραμήτρου
ΤΕΥΧΟΣ 634
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

«Βλέπω τον κόσμο λες και είμαι ποιητής. Όπως τον θέλω»
- Χάρης Μελιτάς, «Ποτάμι Κόκκινο»

Την αγαπάει. Εξωραΐζει τις συνθήκες της σχέσης που προσδοκά να αναστήσει. Της σχέσης που είχε και έχασε. Η απόσταση τον βοηθά να είναι εξομολογητικός, αυτοκριτικός και μεγαλόκαρδος, με τα μέτρα του γενναιόδωρος, αφού αναβαθμίζει συνεχώς τα προσφερόμενα στη γυναίκα  που διεκδικεί ξανά. Επάνοδο, συγκατοίκηση, έως και γάμο, μα και χρήμα, χρήμα πολύ. Και φανερώνει την αποτυχία της ενηλικίωσής του, όταν αναμετράται με την ψυχή της γυναίκας, δίνοντας αυτά που για κείνη δεν μπορούν να μετρήσουν. Απαιτεί σεβασμό και θαυμασμό από μέρους της, χωρίς να νιώθει πως τούτα τα σημάδια αγάπης κερδίζονται,  δεν απαιτούνται, οπωσδήποτε δεν εκβιάζονται.

Δημήτρης Φύσσας «Μουσείο Λαογραφίας» (Βιβλιοπωλείον της Εστίας)

Το Σδράλι, τόπος ονειρικός κι ονειρεμένος για τον Λέοντα, ήρωα του βιβλίου «Μουσείο Λαογραφίας» του Δημήτρη Φύσσα (Βιβλιοπωλείον της Εστίας), τον συνεπαίρνει με την ομορφιά και τον πρωτογονισμό του. Απομονωμένος εκεί, νιώθει ελεύθερος και  δημιουργικός, οραματίζεται  ένα υπέροχο μέλλον επαγγελματικά και προσωπικά, φοράει παραμορφωτικούς φακούς νομίζοντας ότι εντάσσεται στην τοπική κοινωνία, η οποία όμως κρύβει καλά τους σκληρούς,  απάνθρωπους όρους της ύπαρξής της.

Οι είκοσι τρεις επιστολές που απευθύνει στη γυναίκα που διεκδικεί, σφύζουν από περιγραφές μιας ζωής που δεν υπάρχει. Η φύση ανέγγιχτη και παρούσα σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας τον συνεπαίρνει, όπως και η έλλειψη στοιχειωδών και αυτονόητων ανέσεων. Κουβαλά μαζί του από την παλιά του ζωή μόνο τη συνήθεια του τζόκινγκ και τη ζωγραφική του. Ο λόγος άλλωστε του αναχωρητισμού είναι αυτός, να υπάρξει ξανά ως ζωγράφος, ανταποκρινόμενος σε μια θηριώδη στο μέγεθος και την αμοιβή παραγγελία, που θα του επιτρέψει να αναγεννηθεί ως ταλαντούχος καλλιτέχνης και να επιστρέψει στον κόσμο της τέχνης, θριαμβευτής, επιβεβαιώνοντας την παλιά του καταχώρηση «ως παιδί θαύμα».

Το παιδί βέβαια εξακολουθεί να υπάρχει, παρά την ηλικία των τριανταπέντε χρόνων, και μέσα στην αφέλειά του και τον ενθουσιασμό της αμόλυντης ζωής που νομίζει ότι βιώνει, θα παραγνωρίσει τα σημάδια που δείχνουν ότι ο «αγγελικός περίγυρος» τον στοχοποιεί, και θα τον καταδιώξει, επιφυλλάσοντας  γι’ αυτόν τη μοίρα των γυναικών.

Ο γυναικείος κόσμος της κλειστής κοινωνίας είναι φανερά βαλμένος στην κατώτερη θέση που οι άντρες του τόπου έχουν ορίσει να είναι. Πολύ περισσότερο, κυριαρχεί η σιωπηλή και αποδεκτή βία. Οι άντρες ορίζουν τα πάντα, κυριαρχούν αδιαμαρτύρητα και εξουδετερώνουν την επικίνδυνη, όπως την αντιλαμβάνονται, γυναικεία φύση. Η θρησκευτικότητα έχει ξεστρατίσει σε μια πλήρη παρανόηση, στην απόλυτη τερατώδη στρέβλωση. Και βέβαια, το μείζον ζητούμενο της ζωγραφικής σύνθεσης, η ενότητα της Αριστεράς, η πραγμάτωση του ιδανικού του κοινοτισμού, τόσο οικτρά προδομένο ήδη.

«Τόσο καταλάβαινα, τόσο έκανα», γράφει κάποια στιγμή ο επιστολογράφος, εξομολογητικά και απολογητικά, θέλοντας να αποδείξει τη μεταστροφή του, την ωρίμανση, τη συνειδητή διεκδίκηση. Η δημιουργία από μέρους του μιας εικονικής πραγματικότητας, απολύτως ξένης με την όντως ζωή και καθημερινότητα στο εικονικό Σδράλι, θα αποδειχθεί μοιραία για τον ίδιο.

 Όπως μοιραία, μπορεί να είναι και κάθε ψευδαίσθηση δική μας, του κάθε  αναγνώστη ξεχωριστά, για την προσωπική του πορεία, που κάποια στιγμή επιτακτικά θα αξιώσει να μπει στις «ράγες», στην ορθή της κατεύθυνση.

Βρείτε το βιβλίο στον Ιανό