Βιβλιο

Παγκόσμια ημέρα ποίησης

«Κάποιος» του Νάνου Βαλαωρίτη

Δημήτρης Μαστρογιαννίτης
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κάποιος

Κάποιος κοιτάει μέσα μου και βλέπει ότι με βλέπει

κάποιος ακούει μέσα μου κι ακούει ότι μ’ ακούει

με συναντάει το απόγευμα σε μια γωνιά του δρόμου

μαντεύοντας ποιος θα ‘ναι κει κι όσα θα μου συμβούνε

Κάποιος που είναι μέσα μου μου χτίζει ένα σπιτάκι

και το γκρεμίζει γρήγορα πριν να το κατοικήσω

κάποιος που είναι πάντοτε μπροστά και δε μ’ αφήνει

κλείνοντας και φράζοντας το δρόμο να περάσω

Κάποιος κινείται μέσα μου και ξεκινάει σαν τρένο

γεμάτος ανυπόμονους κι ωραίους ταξιδιώτες

κάποιος μου λέει πως είν’ αργά και δε θα αρθούν εγκαίρως

να μας γλιτώσουν οι καλοί απ’ τις κακές διαθέσεις

Κάποιος μου λέει για στάσου ένα λεπτό περίμενε

στάσου να δω ποιος είσαι συ ποιος είν’ αυτός πού πάμε

μα ήταν άλλος απ’ αυτό που νόμιζα πως ήταν

και που’ ναι πάντα μακριά από εκείνου που είναι

Κάποιος θυμάται μέσα μου έναν παλιό του φίλο

τότε που πέφταν κανονιές η μια πάνω στην άλλη

κάποιος μου λέει δεν είμαι γω που γράφω αυτήν την ώρα

μα ένα χέρι ελαστικό που σπρώχνει το δικό μου

Κάποιος μιλάει μέσα μου όταν μιλάω με κάποιον

και του εξηγεί πως γίνεται το κάθε τι στον κόσμο

πως γίνεται το ανώμαλο απ’ το κανονικό

και ο καπνός απ’ τη φωτιά πως βγαίνει γαλανόλευκος

Κι απ’ τη βροχή το σύννεφο πως χαμηλώνει αθόρυβα

κι αδειάζοντας πως πέθαινε επάνω από τα σπίτια

κι από την πόρτα του μυαλού μια σκέψη πως μπαινόβγαινε

αλείβοντας τα λόγια της με της μιλιάς το μέλι

Ένας σκορπιός τρυπήθηκε απ’ το κεντρί του μόνος

κάποιο ρολόι αδέσποτο μπερδεύοντας τις ώρες

χτυπούσε οκτώ στις έντεκα και δώδεκα στις μία

απάνω στο καμπαναριό ή μέσα στην καρδιά μου

Ανοίξτε αμέσως για να μπει αυτός ο κάποιος άλλος

να μπει απ’ το παράθυρο όπως μια πεταλούδα

που με κοιτάει όταν κοιτώ μέσα στον εαυτό μου

μες το δικό μου πρόσωπο το πρόσωπο ενός άλλου

Από την ποιητική συλλογή Ποιήματα 2 – Η ανισόρροπη μούσα

n

* Ο Νάνος Βαλαωρίτης γεννήθηκε στη Λωζάνη της Ελβετίας το 1921. Σπούδασε φιλολογία και νομικά στα πανεπιστήμια Αθηνών, Λονδίνου, Σορβόνης. Παρουσίασε άρθρα και μετέφρασε πρώτος στο Λονδίνο εκτενώς Έλληνες ποιητές του 1930 -Σεφέρη, Ελύτη, Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο, Γκάτσο. Στην Αγγλία έζησε από το 1944 έως το 1953 και γνώρισε τον Έλιοτ και όλο τον κύκλο του. Το διάστημα 1954-60 έμεινε στο Παρίσι και γνώρισε τον Αντρέ Μπρετόν και τους υπερρεαλιστές.

Το 1960 γύρισε στην Ελλάδα και διηύθυνε το περιοδικό "Πάλι" (1963-1966). Το 1969 παρουσίασε ελληνική ποίηση στο γαλλικό περιοδικό "Lettres Nouvelles". Από το 1968 έως το 1993 δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργική γραφή στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο. Εκεί, ποιητικά του κείμενα εκδόθηκαν από τον οίκο City Lights του Λώρενς Φερλινγκέττι. Οργάνωσε παρουσίαση των Ελλήνων υπερρεαλιστών στο Κέντρο Πομπιντού το 1990-91. Διηύθυνε από το 1989 έως το 1995 με τον ποιητή Αντρέα Παγουλάτο το περιοδικό "Συντέλεια", το οποίο επανεκδόθηκε το 2004 με τίτλο "Νέα Συντέλεια".

Το 1959 βραβεύτηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το οποίο και αρνήθηκε. Πήρε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1982) και το Κρατικό Βραβείο Χρονικού - Μαρτυρίας (1998). Επίσης έλαβε κι ένα βραβείο του Ν.Ρ.Α. [National Poetry Association (Αμερικανική Εταιρεία Ποίησης)] το 1996 -βραβείο που είχε δοθεί προηγουμένως στους Φερλινγκέττι, Γκίνσμπεργκ και άλλους. Έχει λάβει το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το ποιητικό του έργο (2006). Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος Τιμής (2006).

Το 2009 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Βιβλία του έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό σε αγγλικές και γαλλικές μεταφράσεις. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Στην Ελλάδα επέστρεψε μόνιμα το 2004.[πηγή: biblionet.gr]

[Φωτό: Λεπτομέρεια από έργο του Νάνου Βαλαωρίτη]