Θανάσης Διαμαντόπουλος: Η πολιτική ζωή της Ελλάδας σε 11 δεκαετίες
Μια πολιτικοϊστορική σειρά για όσους ενδιαφέρονται να κατανοήσουν τις ρίζες των πολιτικών διαιρέσεων της ελληνικής κοινωνίας
![355805-737332.jpg 355805-737332.jpg](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2017/05/25/355805-737332.jpg)
Η ιδέα να υπάρξει μια σειρά που να καλύπτει την πολιτική ζωή της Ελλάδας με ευσύνοπτα τομίδια, από τα οποία το καθένα να καλύπτει –σε γενικές γραμμές– μια δεκαετία, είναι πολύ καλή. Προσοχή: όχι την Ιστορία, ούτε καν την Πολιτική Ιστορία, μα την πολιτική ζωή. Γιατί ο σχεδιαστής και συγγραφέας της σειράς, αν και «αγγίζει» με πολλούς τρόπους την Ιστορία, είναι ωστόσο πολιτικός επιστήμονας, διαπρεπής καθηγητής στο Πάντειο. Επομένως το μέλημά του είναι σε κάθε τομίδιο να αναδείξει τα βασικά γνωρίσματα της υπό εξέταση περιόδου και μάλιστα ποιες είναι οι «διαιρετικές τομές» που ορίζουν την πολιτική ζωή κατά το αντίστοιχο διάστημα. Μιλάω για «τομίδια», εξαιρετικά ευσύνοπτα μάλιστα, που το καθένα καλύπτει κατά μέσον όρο 90 περίπου σελίδες, ενώ το μεγαλύτερο, που αφορά την τρομερή δεκαετία του ’40, καλύπτει 120. Αυτό είναι όλο. Δηλαδή, αν ήταν Λογοτεχνία, θα ξεπέρναγε μεν το διήγημα, μα δε θα έφτανε και το μυθιστόρημα: θα ήταν νουβέλα.
Συζητώντας με τον Δρ. Θανάση Διαμαντόπουλο, τον ρώτησα αν υπάρχουν σταθερές που διαπερνούν τις επιμέρους δεκαετίες. «Βέβαια», απάντησε. «Πολλά στοιχεία τέτοια θα μπορούσε να δει κανείς. Αρχικά υπάρχει η αντίθεση ανατολικής - δυτικής νοοτροπίας, που εμφανίζεται ήδη από τα χρόνια του Βυζαντίου, και διατηρείται με μεταλλάξει επί αιώνες. Μια δεύτερη σταθερά είναι, στο νεοελληνικό κράτος πια, η αντίθεση μεταξύ κυβερνώντων - αντιπολιτευομένων, που η πρώτοι είναι πάντα πιο ρεαλιστές και οι δεύτεροι πιο μαξιμαλιστές – ενώ οι ρόλοι εναλλάσσονται με ευκολία ανάμεσα και στα ίδια πρόσωπα ακόμα, όταν αλλάξει ο θεσμικός τους ρόλος. Ένα τρίτο στοιχείο είναι η αντίθεση πολιτικών - στρατιωτικών, που έχει πολύμορφες εκφράσεις και άργησε πολύ να ξεπεραστεί. Θα μπορούσα να πω κι άλλες σταθερές, αλλά ας μείνουμε τώρα εδώ».
Και κάτι ακόμα: για τους εραστές της Πολιτικής Ιστορίας, που δεν μπορούν να κάνουν χωρίς «ιστορική γραμμικότητα», αλλά για κάθε άνθρωπο που δεν έχει και πολλές ιστορικές γνώσεις, σε κάθε τομίδιο προτάσσεται ένα Χρονολόγιο της αντίστοιχης περιόδου.
Ο σχεδιασμός της σειράς περιλαμβάνει 11 τομίδια, που γενικά αντιστοιχούν σε αντίστοιχες δεκαετίες του 20ού και του 21ου αιώνα. Εξαιρούνται η περίοδος της τελευταίας δικτατορίας 1967-1974, που εξετάζεται σε αυθύπαρκτη έκδοση, και φυσικά η τρέχουσα, ανολοκλήρωτη δεκαετία, που αισίως βρίσκεται στο 2017.
Μια από τις (πολλές) πρωτοτυπίες της σειράς είναι ότι το πρώτο τομίδιο δεν καλύπτει την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα, η οποία αφήνεται στο πλάι. Ο πρώτος τόμος καλύπτει τη δεκαετία του 1910, όπου κυριαρχεί ο «Εθνικός Διχασμός», προϋποθέτει δηλαδή το κίνημα στο Γουδί (1909) – που πράγματι είναι η απαρχή των εξελίξεων αφού από κει αρχίζει η περίοδος του Βενιζελισμού, η οποία από παλιά βρισκόταν στο επιστημονικό ενδιαφέρον του συγγραφέα.
Η δεκαετία χωρίζεται σε δύο υποπεριόδους: τα χρόνια 1910-15 («Βενιζελισμός της Ανόρθωσης») και 1916-1920 «Κορύφωση του Διχασμού»). Ο τόμος συμπληρώνεται με μικρή αναφορά στην τοτινή μικρή κι αδύναμη Αριστερά, ενώ στην αρχή υπάρχουν «Προλεγόμενα» που ισχύουν εξίσου καλά για κάθε τεύχος της σειράς.
Μέχρι να μελετήσω το βιβλίο και να γράψω το κομμάτι, πληροφορήθηκα πως είχε βγει ο δεύτερος τόμος («Η δεκαετία του ’20»), όπου θα κυριαρχεί βέβαια η μικρασιατική καταστροφή (1922) και οι συνέπειές της, που αποσταθεροποίησαν την πολιτική ζωή για μακρότατο διάστημα. Αν η έκδοση συνεχιστεί με τέτοιο ρυθμό, αυτό σημαίνει πως οι εκδόσεις «Επίκεντρο» θα ολοκληρώσουν σύντομα την καλή σειρά, την οποία και συστήνω ανεπιφύλακτα σε όποιον/α θέλει να αποκτήσει πυκνή και πρωτότυπη πολιτικοϊστορική γνώση σε λίγες σελίδες.
Θανάσης Διαμαντόπουλος, «10 και μία Δεκαετίες πολιτικών διαιρέσεων - Οι διαιρετικές τομές στην Ελλάδα την περίοδο 1910-2017», εκδ. Επίκεντρο, σελ. 88, €6,00
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μάθε απο το παρελθόν σου, αγάπησε τον εαυτό σου, ζήσε τη ζωή που σου αξίζει
Γράφοντας για αυτά που έχουν σημασία, με τον πιο συναρπαστικό τρόπο
Μιλήσαμε με αφορμή το νέο της βιβλίο «Η φωνή στα χέρια της» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ίκαρος
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Τι τη συγκινεί, τι τη θυμώνει, τι νοσταλγεί στην καθημερινή της ζωή και τι της λείπει από το παρελθόν; Μιλήσαμε μαζί της με αφορμή το πρώτο της βιβλίο με ποιήματα
Πώς η επιμονή, η αφοσίωση στη δημιουργική σου φωνή και μια σειρά από ευφάνταστα σωματικά τελετουργικά μπορούν να δώσουν φτερά στην καλλιτεχνική δημιουργία
Διαβάστε δύο ποιήματα από τη νέα συλλογή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Η ψυχαναλύτρια Galit Atlas φωτίζει τη σκοτεινή επικράτεια του ασυνείδητου, αυτή που μας στοιχειώνει εν αγνοία μας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Tι μας ενδιαφέρει η πεισιθάνατη αναζήτηση ενός μετανάστη Ιρανού που μέσα σε όλα τα άλλα είναι και ορφανός από μητέρα, ενώ ο πατέρας του δουλεύει σε εκτροφείο ορνίθων;
Μια συζήτηση για το βιβλίο της «Πρόσωπα του μύθου, του θρύλου, της μουσικής» και το πώς οι μύθοι και οι θρύλοι εικονογραφούν ένα είδος πρωτόγονης ψυχολογίας
«Η ζωή με το δικό σου φως» του Abdellah Taïa είναι μια γοητευτική καταβύθιση σ’ έναν κόσμο άγνωστο, σκληρό και ανθρώπινο, όπου οι κατηγοριοποιήσεις και οι κανόνες της Δύσης δεν χωρούν
Μια συζήτηση με τους συγγραφείς για τον ρόλο του επιχειρείν στη δημοκρατία
Ο υδράργυρος ανεβαίνει και τα συναισθήματα στις σελίδες κορυφώνονται
Τα βιβλία που θα προσθέσουμε στις καλοκαιρινές μας αναγνώσεις
Σπουδή εφηβικής αφύπνισης, παραμένει ένα από τα πιο αγαπημένα βιβλία του 20ού αιώνα
«Το τρίτο στεφάνι», οι περιπέτειες του λογοτέχνη με τον νόμο στην Αυστραλία και η οριστική επιστροφή του στην Ελλάδα καταγράφονται στο βιβλίο «Το Τέρας και ο Κολοσσός»
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.