Βιβλιο

Ήρθε για διαβάσματα γεμάτα ένταση «Η άλλη πλευρά της σιωπής» του Philip Kerr

Ο Μπέρνι Γκούντερ επιστρέφει για μια ακόμη ιστορία νουάρ ντελίριου 

Δημήτρης Καραθάνος
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

O Μπέρνι Γκούντερ ξανά μαζί μας, στο νούμερο 11 της πιο επιτυχημένης σύγχρονης σειράς αστυνομικού. Προσδεθείτε, bon voyage! Ο Philip Kerr, βρετανός μάγος του ιστορικού νουάρ έρχεται για μια ακόμη φορά να απαγγείλει τα μακάβρια παραμύθια του και να ξεδιπλώσει ένα ένα τα σκοτεινά πέπλα του υπόκοσμου του Τρίτου Ράιχ. Σκληρό, σέξι, αλητήριο ανάγνωσμα για όσους θέλουν τα βιβλία τους αυθάδικα και hardboiled.

«Η άλλη πλευρά της σιωπής» ξεκινά σε σκηνικό πολύ πιο ιδανικό από το σκυθρωπό θέατρο του πολέμου στο οποίο έχουμε ακολουθήσει τον πρώην επιθεωρητή της Κρίπο ξανά και ξανά και ξανά. Ο Μπέρνι μεταφέρει το γεωγραφικό στίγμα του φαιού κόσμου του στην ηλιόλουστη πλευρά του χάρτη: Είναι το 1956 και βρισκόμαστε στη γαλλική Ριβιέρα. Ο Γκούντερ είναι μόνος, πλησιάζει τα εξήντα, με ψυχή που την αισθάνεται τουλάχιστον εκατόν πενήντα χρονών, εργάζεται με ψεύτικο διαβατήριο ως κονσιέρζ στο Γκραντ Οτέλ ντε Σεν Ζαν Καπ Φερέ, αλλά θα έδινε τα πάντα για να μπορούσε να ξαναπεράσει τις πόρτες του αρχηγείου της αστυνομίας στην Αλεξάντερπλατς. Εξακολουθεί να έλκεται από τον λάθος τύπο γυναίκας και να αναπολεί τις καλύτερες στιγμές του με το άλλο φύλο με οπερατικό μελοδραματισμό. Όταν σηκώνει το βλέμμα από το γκισέ για παρακολουθήσει έναν γερμανό εγκληματία πολέμου, τον Χάρολντ Χάιντς Χέμπελ, πρώην Χάρολντ Χένιγκ, υπεύθυνο για τον χαμό τουλάχιστον εννέα χιλιάδων ψυχών, τώρα στολισμένο με μεταξωτό μαντίλι Hermès, αντί για τη θηλιά που του άξιζε, να κλείνει μια από τις καλύτερες σουίτες του ξενοδοχείου του, το κυνήγι αρχίζει. Ορίστε, όλη η υπόθεση μπροστά μας, τακτοποιημένη σε λίγες μόλις γραμμές.

Περισσότερα πρόσωπα εμπλουτίζουν το δράμα. Υπάρχει η Ανν Φρεντς, κάτοικος της περιοχής, πλούσια και εξαιρετικά ελκυστική σαραντάρα Αγγλίδα, η οποία έχει εκδοτική προσφορά να γράψει τη βιογραφία του Σόμερσετ Μομ. Το σχέδιό της είναι να διαπρέψει στο μπριτζ για να διεισδύσει στον κύκλο του περίφημου λογοτέχνη, είναι ο Μπέρνι ωστόσο εκείνος που θα κερδίσει πρώτος την πρόσκληση στη βίλα Μορέσκ για μια παρτίδα από το «πιο διασκεδαστικό παιχνίδι που έχει επινοήσει η εφευρετικότητα του ανθρώπου». Το χαρτοπαίγνιο διευκολύνει τη γνωριμία του βετεράνου ντετέκτιβ με τον υπέργηρο συγγραφέα της «Κόψης του ξυραφιού» και της «Ανθρώπινης δουλείας», γνωριμία η οποία με τη σειρά της αποκαλύπτει τη φύση ενός πολύ σκληρότερου παιχνιδιού για τον Μομ: «Είμαι πλούσιος, γέρος και αδερφή. Ο εκβιασμός για μένα δεν είναι κίνδυνος του επαγγέλματος, αλλά επαγγελματική κατάσταση».

Συγγραφέας ολκής, διαβόητος ομοφυλόφιλος αλλά και Βρετανός κατάσκοπος με ένα μεγάλο δίκτυο μυστικών πρακτόρων υπό τον έλεγχό του στο παρελθόν, ο Σόμερσετ Μομ έχει ποζάρει γυμνός με τον Γκάι Μπέρτζες και τον Άντονι Μπλαντ, τους πράκτορες της ΜΙ5 που πέρασαν στην άλλη πλευρά του παραπετάσματος αλλά επίσης πασίγνωστους ομοφυλόφιλους. Το πειστήριο έχει στα χέρια του Χέμπελ, ο ναζί που έκανε νωρίτερα τσεκ ιν στο Γκραντ Οτέλ της Ριβιέρας, και καθώς ζητά πολλά χρήματα για να επιστρέψει το πρόστυχο στιγμιότυπο στον Μομ, το σχέδιο είναι να αναλάβει ο Γκούντερ τον ρόλο του μεσολαβητή, ο οποίος θα αγοράσει τη φωτογραφία με προμήθεια δέκα τοις εκατό για τον εαυτό του. Σε διαφορετική περίπτωση, ο Χάρολντ Χέμπελ απειλεί να τη στείλει στον Τύπο της Αγγλίας. Το διακύβευμα είναι τεράστιο για τον Σόμερσετ Μομ, καθώς εκτός από το όνειδος, υπάρχει το ζήτημα της πίστης στην πατρίδα.

Όπως συμβαίνει με τους εκβιασμούς, και προπάντων με οποιαδήποτε υπόθεση εμπλέκει τον Γκούντερ, οι συνέπειες είναι ευρύτερες και τίποτα δεν εξελίσσεται σύμφωνα με το πλάνο. Ταυτόχρονα με τον Μομ, τους διπλούς κατασκόπους, τον Κιμ Φίλμπι και το δίκτυο των Πέντε του Κέμπριτζ, και τους επιπλέον υπαρκτούς εγκληματίες πολέμου σαν τον Έρικ Κοχ που ζωντανεύουν στο χαρτί, ο Philip Kerr ρίχνει στο αφηγηματικό παιχνίδι περισσότερα πραγματολογικά στοιχεία τα οποία αναμιγνύει με την άρτια μυθοπλασία του, με σημαντικότερο ένα σχετικά άγνωστο περιστατικό που καταγράφεται ως η μεγαλύτερη ναυτική τραγωδία στην Ιστορία: Το πλοίο Βίλχελμ Γκούστλοφ, και την απόπειρά του να διασχίσει το 1945 τη Βαλτική από την Πρωσία, επιδιώκοντας να αποφύγει την προέλαση του Κόκκινου Στρατού. Ρωσικές τορπίλες το στέλνουν στο βυθό, σκοτώνοντας 9.400 ανθρώπους, ανάμεσά τους ένα πολύ οικείο πλάσμα για τον Μπέρνι, τη μητέρα του παιδιού του. Με αυτά τα δεδομένα, ο εκβιασμός του Σόμερσετ Μομ από τον Χέμπελ στη γαλλική Ριβιέρα εξελίσσεται σε προσωπικό ξεκαθάρισμα για τον Μπέρνι. Η υπόθεση είναι κρυπτική σαν κοχλίας σαλιγκαριού και το γράψιμο του συγγραφέα θεσπέσιο σαν όνειρο που επαναλαμβάνεται. Το μακρύ ταξίδι του Μπέρνι Γκούντερ μέσα στη νύχτα της Ιστορίας συνεχίζεται και ο πιο κουλ ντετέκτιβ του πλανήτη περιπλανιέται με απαράμιλλο στιλ στις καλύτερες σελίδες του Philip Kerr.

Philip Kerr, «Η άλλη πλευρά της σιωπής», σελίδες 368, εκδόσεις Κέδρος, μετάφραση Γιώργος Μαραγκός