Βιβλιο

Ποιητική: Μεγάλο, διπλό αφιέρωμα στον υπερρεαλισμό

Τα υπέροχα τεύχη 17 και 18

Δημήτρης Φύσσας
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Εξαιρετικό, άκρως χορταστικό και ρηξικέλευθο, λόγω των πολλών πρωτότυπων οπτικών, είναι το διπλό αφιέρωμα στον  υπερρεαλισμό, που ολοκλήρωσε το περιοδικό Ποιητική των εκδόσεων Πατάκη.

Το πρώτο μέρος, σε επιμέλεια της κ. Ευγενίας Γραμματικοπούλου, και πρόλογο του κ. Χάρη Βλαβιανό και δικό της, περιέχεται στο τεύχος 17. Εδώ δημοσιεύονται κείμενα που υπογράφουν οι κ. Χρυσή Καρατσινίδου, Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου και η επιμελήτρια, καθώς και οι κ. Λεωνίδας Εμπειρίκος, Πέτρος Μαρινίδης, Χρήστος Δανιήλ, Γιώργης Γιατρομάνωλάκης, Νίκος Σιγάλας, Μιχάλης Χρυσανθόπουλος. Υπάρχουν επίσης 12 αδημοσίευτες φωτογραφίες του Ανδρέα Εμπειρίκου και δυο αδημοσίευτα σχέδια του Γιώργου Γουναρόπουλου. 

Το δεύτερο μέρος, σε επιμέλεια της κ. Ιωάννας Ναούμ και πρόλογο του κ. Χάρη Βλαβιανού και δικό της, δημοσιεύεται στο τεύχος 18, που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Εδώ δημοσιεύονται κείμενα που υπογράφουν οι κ. Ελένη  Μπερδούση, Γιώτα Τεμπρίδου, Μαρία Γεωργούλα και η επιμελήτρια, καθώς και οι κ. Σάββας Μιχαήλ, Λεωνίδας Εμπειρίκος, Νίκος Σιγάλας, οι οποίοι αναφέρονται σε ανέκδοτα κείμενα του Ανδρέα Εμπειρίκου που επίσης δημοσιεύονται εδώ.   

Μάτση Χατζηλαζάρου, Νίκος Εγγονόπουλος, Νικόλας Κάλας, Οδυσσέας Ελύτης, Νάνος Βαλαωρίτης και άλλοι υπερρεαλιστές ποιητές έχουν φυσικά την τιμητική τους, ενώ δεν απουσιάζουν και γενικότερες θεωρήσεις. Επιπλέον, και τα δυο τεύχη διαθέτουν, εκτός του αφιερώματος, και πλουσιότατη λοιπή ύλη.

Το σύνολο παρουσιάστηκε μια μέρα μετά την Μέρα της Ποίησης, την Πέμπτη 23 Μαρτίου, στο πατάρι του Πατάκη. Είχα την τύχη να είμαι παρών − ήτανε μια από τις πιο μεστές εκδηλώσεις τέτοιου τύπου που έχω παρακολουθήσει. Γύρω μου ποιητές, πεζογράφοι, δοκιμιογράφοι, πανεπιστημιακοί και των δύο φύλων, σπουδαίοι άνθρωποι πρώτης γραμμής.

Αρχικά μίλησαν οι κ. Ιωάννα Ναούμ, καθηγήτρια Ελληνικής Φιλολογίας στο ΑΠΘ, και Ερριέτη Εγγονοπούλου, καθώς και οι κ. Χάρης Βλαβιανός, συγγραφέας, διευθυντής της Ποιητικής, Σταύρος Πετσόπουλος, εκδότης της Άγρας, που έχει ειδική ευαισθησία σε εκδόσεις σχετικές με τον υπερρεαλισμό (και ο οποίος είπε ότι το αφιέρωμα σχεδιαζόταν από το 2012! − αλλά άργησε κυρίως εξαιτίας συνεχούς εμπλουτισμού), Λεωνίδας Εμπειρίκος και Νίκος Σιγάλας, αμφότεροι ιστορικοί. Στη συνέχεια διαβάστηκαν σημαντικά κείμενα και μεταφράσεις, από τις οποίες αναφέρω τις ανέκδοτες του Νίκου Εγγονόπουλου από Λόρκα, Μαγιακόφσκι, Ντε Κίρικο, τις οποίες παρουσίασε ο κ. Βλαβιανός.

Έχω τη γνώμη ότι το αφιέρωμα αυτό θα παραμείνει για πολλά χρόνια σημείο αναφοράς. Και νομίζω πως κάθε άτομο που διαβάζει ελληνική ποίηση (όχι μόνοι οι εραστές/ερωμένες του υπερρεαλισμού) αξίζει να το αγοράσει και να το μελετάει κάθε τόσο − γιατί δεν ξεμπερδεύεις εύκολα μαζί του. Σαν αναγνώστης, συγχαίρω όλους/ες όσους/ες συμβάλανε στην παραγωγή αυτών των τευχών.