Ο Άρης Τερζόπουλος μας μιλάει για το βιβλίο του «Black Mamba» και τις κρυμμένες αλήθειες της ζωής

Ο εκδότης Άρης Τερζόπουλος είναι ένας τύπος ζεν. Από τότε που, νεαρός ακόμα, «εξασκούσε» την ψυχεδέλεια με τις πιο upbeat παρέες της Αθήνας, αναζητούσε κάτι περισσότερο από το ροκ της γενιάς του. Προερχόμενος από την εκδοτική οικογένεια των Τερζόπουλων, δημιουργούς περιοδικών που έδιναν το δικό τους ιδιαίτερο στιλ, πάντα η αναζήτηση του Άρη είχε το φλέγμα ενός καλλιτέχνη, την άνεση και την κομψότητα ενός ανθρώπου που έχει βρει την προσωπική του ηρεμία. Τα editorial που έγραφε στα περιοδικά του σκιαγράφησαν εξαιρετικά το προφίλ του και, γνωρίζοντάς τα, είναι εύκολο να καταλάβει κανείς τον προβληματισμό και τη θεματική του βιβλίου που έγραψε και μόλις κυκλοφόρησε, με τίτλο «Black Mamba». Ο Άρης συνεχίζει να αναζητάει – ή, μάλλον, δείχνει σαν να το έχει βρει, και τώρα βάζει και τους αναγνώστες του στο κόλπο δίνοντας κλειδιά και ερμηνείες.

Το βιβλίο του είναι ένα μεγάλο, χορταστικό ταξίδι σε χρόνους παρελθόντες και τωρινούς, στα άδυτα της ψυχής και της αρχαίας σκέψης και παράλληλα μία ιστορία που κρύβει περιπέτεια, ενεργειακά πεδία, τους Δελφούς και την Αίγυπτο, τη Νάξο, δαίμονες και δονήσεις, σκοτεινή δύναμη και φωτεινή γνώση. Μπήκα σε αυτόν το χείμαρρο πληροφοριών και μυστικών, κρατώντας δίπλα μου σημειώσεις κι ερωτήσεις. Από αυτές, μόνο το ένα τοις χιλίοις μπόρεσα να του κάνω. Αλλά είναι κι αυτό μία καλή αρχή. Άλλωστε, ομολογεί κι ο ίδιος ότι πρόκειται για το πρώτο βήμα μίας τριλογίας.

Από όσο σε ξέρω από την παλαιότερη συνεργασία μας και έχοντας διαβάσει τα editorial που έγραφες στα διάφορα περιοδικά που διηύθυνες, τα θέματα του «Black Mamba» είναι αυτά που σε απασχολούσαν ανέκαθεν. Αυτό το βιβλίο εκδόθηκε ως επιτομή των αναζητήσεών σου ή ως μία ανάγκη συγγραφικής έκφρασης;

Πέρα από αυτό που απασχολεί τον καθένα μας καθημερινά και που είναι διαφορετικό κατά περίπτωση –για άλλον είναι πώς θα πληρώσω την επόμενη δόση της εφορίας, για άλλον σε ποια τράπεζα θα βάλω τα λεφτά μου και για άλλον από την Κική και την Κοκό ποια να διαλέξω…–, πέρα από αυτά λοιπόν, αυτό που απασχολεί όλους μας συνεχώς, συνειδητά ή ασυνείδητα, είναι ένα: Τι είναι αυτό μέσα στο οποίο ζούμε… Ή εν πάση περιπτώσει αυτό απασχολούσε εμένα και αυτό προσπάθησα να απαντήσω με το «Black Mamba». 

Ένα περίπλοκο βιβλίο που θίγει τόσο πολλά θέματα, στη γραμμή των αναφορών στην παγκόσμια ιστορία που έκανε στα βιβλία του και ο Ουμπέρτο Έκο. Πώς θα το περιέγραφες με λίγες λέξεις;

Όταν με ρώτησαν κάποια στιγμή πώς να το χαρακτηρίσω είπα πως είναι ένα «οντολογικό θρίλερ». Πρακτικά κινείται σε δυο επίπεδα. Το επιφανειακό επίπεδο της δράσης των ηρώων και το ουσιαστικό επίπεδο, που είναι αυτό που ανακαλύπτουν και έχει να κάνει συνολικά με την «οντότητά» μας. Με το τι είναι αυτό που είμαστε και τι είναι αυτό μέσα στο οποίο ζούμε. Τι είναι αυτό που ζούμε από άποψη φιλοσοφική, αλλά και επιστημονική, που έχει κυρίως να κάνει με τα Μαθηματικά και τη Φυσική. Και όλα αυτά μου έγιναν πιο ενδιαφέροντα από τη στιγμή που κατέληξα στο συμπέρασμα πως ούτε αρχίζει ούτε τελειώνει τίποτα, αλλά αυτό μέσα στο οποίο ζει ο καθ’ ένας από εμάς εξελίσσεται αενάως και μάλιστα επηρεάζεται αποφασιστικά από την προσωπική μας παρατήρηση. Και ότι επιπλέον ο καθένας από εμάς κινείται μέσα σ’ ένα σύμπαν δικής του εμπνεύσεως, το οποίο δεν συμπίπτει αναγκαστικά, ούτε σε επίπεδο χώρου ούτε σε επίπεδο χρόνου με το σύμπαν οποιουδήποτε άλλου. Με λίγα λόγια το γεγονός ότι μου παίρνεις αυτή τη συνέντευξη είναι πολύ, μα πάρα πολύ σχετικό, καθώς ούτε εγώ έχω τρόπο να γνωρίζω πως εσύ πράγματι υπάρχεις, ούτε εσύ να γνωρίζεις ότι πράγματι υπάρχω εγώ. Ούτε και στην περίπτωση που πράγματι υπάρχουμε και οι δυο, ότι το δικό σου «τώρα» είναι ταυτόχρονο με το δικό μου.

Διαβάζοντας το βιβλίο είχα την αίσθηση ότι σε μερικούς ήρωες «έβλεπα» εσένα. Στις κινήσεις τους, στις αντιδράσεις τους, στον τρόπο που σκέφτονταν. Έχεις ταυτιστεί με κάποιον από τους ήρωες;

Υποθέτω ότι όλοι όσοι γράφουν λένε αυτό που θέλουν να πουν μέσω των ηρώων του βιβλίου τους, αν το γράψουν με τη μορφή μυθιστορήματος. Αλλιώς κάνουν μια πραγματεία και λένε οι ίδιοι αυτά που θέλουν. Είναι θέμα μορφής. Οπότε, για να σου απαντήσω, «είμαι» σε γενικές γραμμές οι περισσότεροι ήρωές μου, σε διαφορετικές φάσεις της δικής μου αναζήτησης. Είμαι συγχρόνως και αυτός που «ρωτάει» και αυτός που «απαντάει».

Ο ήρωάς σου στο βιβλίο, κάποια στιγμή, κολυμπάει και στα παγωμένα νερά του Αχέροντα όπου ζει μία ενδιαφέρουσα εμπειρία έκλαμψης. Έχεις κολυμπήσει ποτέ στον Αχέροντα; Έχεις ζήσει τέτοιου είδους εμπειρίες κάπου;

Έχω πάει σε όλα τα μέρη που περιγράφει το βιβλίο. Και στον Αχέροντα και στη Φλωρεντία και στην Αίγυπτο και στους Δελφούς. Κολύμπησα στον Αχέροντα και ήταν πολύ ωραία και αναζωογονητικά. Εξαιρετικά αναζωογονητικά. Έχω ζήσει διαφόρων ειδών εμπειρίες, μάλλον και κάποιες από αυτές που ζουν οι ήρωες στο βιβλίο. Αλλά αυτά είναι βιωματικά και προσωπικά και όχι μεταβιβαζόμενα, δεν είναι από αυτά που θα συζητούσα.

Στο βιβλίο υπάρχουν και πολλές σκηνές που θυμίζουν χολιγουντιανή ταινία. Νέα Υόρκη, ξύλο, πιστολίδι, υπερατλαντικές πτήσεις, μυστηριώδεις τύποι με μαύρα κοστούμια και μαύρα γυαλιά, ο πάπυρος με τα μυστικά, ακόμα και ο τρόπος που έκανες το «μοντάζ» ανάμεσα στις σκηνές. Έγραφες σαν να έβλεπες ταινία;

Έγραψα αυτό το βιβλίο για να μεταφραστεί στα αγγλικά και να εκδοθεί στα αγγλικά. Η εποχή μας το κάνει αυτό πιο εύκολο, γιατί δεν είναι απαραίτητο να βρεις εκδότη. Το κυκλοφορείς στο διαδίκτυο. Και το έγραψα μ’ αυτή τη μορφή γιατί έχω σκοπό, αν μπορέσω, να γίνει και ταινία. Έξω... Δεν είναι και τόσο εύκολο αυτό, είναι απλώς εφικτό. Και εφ’ όσον είναι εφικτό, θα δω αν μπορεί να γίνει και πραγματικό.

«Δεν έχει νόημα ούτε να χαίρεσαι ούτε να λυπάσαι ιδιαίτερα για οτιδήποτε συμβαίνει» λέει ένας πεφωτισμένος ήρωάς σου κάποια στιγμή στο βιβλίο. Για μένα αυτό είναι ο ορισμός του cool. Εσύ, έχοντας μία προϊστορία σε cool περιοδικά και στιλ ζωής, ποιος πιστεύεις ότι θα ήταν ο ορισμός του;

Η ζωή μάς δίνει συχνά αιτίες και για να χαιρόμαστε και για να λυπόμαστε. Κατέληξα στο ότι είναι καλύτερη στάση ζωής το να μπορούμε να παραμένουμε ψύχραιμοι ό,τι και να συμβαίνει. Αλλά δεν είναι και τόσο εύκολο. Ούτε για μένα ήταν τόσο εύκολο πάντα. Παρ’ όλο που η πραγματικότητα είναι ψευδαισθητική είναι συγχρόνως και πολύ επίμονη.

Μιλώντας για cool, το βιβλίο έρχεται μέσα σε μία επιμελημένη έκδοση με ανάγλυφο μαύρο εξώφυλλο με χρυσοτυπία, κλεισμένο μέσα σε μία μαύρη, μαγνητική κασετίνα. Κρίνοντας ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του, τι μήνυμα θέλεις να δώσεις με αυτό το αμπαλάζ;

Με το αμπαλάζ; Δεν νομίζω πως ήθελα να δώσω κάποιο μήνυμα μ’ αυτό. Ήθελα κάτι που να ταιριάζει με το περιεχόμενο. Βοήθησαν και πολλοί φίλοι σ’ αυτό.

Το μεγάλο τελευταίο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στη «διδασκαλία» του πατέρα προς την κόρη όπου την εισάγει στη σημασία της υπέρβασης. Και σε αυτό το κεφάλαιο «είδα» και πάλι εσένα, ακόμα περισσότερο επειδή αφιερώνεις το βιβλίο στις δύο κόρες σου, την Αφροδίτη και τη Δέσποινα. Πώς είναι η σχέση σου μαζί τους;

Νομίζω πως όχι μόνο εγώ, αλλά και όσοι έχουν παιδιά βρίσκουν αυτή τη σχέση μάλλον την πιο ενδιαφέρουσα στη ζωή μας. Αγαπάω πολύ και τις δυο κόρες μου, και τώρα πια είναι σε ηλικία που μπορούμε να συζητάμε όσο πάει και περισσότερα πράγματα.

Το «Black Mamba» κλείνει πολύ σκοτεινά. Προς το τέλος του βιβλίου ανακαλύπτουμε τι σημαίνει ο τίτλος και μένουμε να περιμένουμε τη Μεγάλη Σύγκρουση που είναι προ των πυλών. Είσαι τόσο σκοτεινός στις προβλέψεις σου για τον κόσμο; Ή απλώς μας προετοιμάζεις για ένα sequel;

Η Μεγάλη Σύγκρουση, που λες, είναι ήδη εδώ. Και είναι πολυεπίπεδη. Το αν εξελιχθεί πιο θεαματικά από ό,τι τώρα, είναι κάτι που θα το δούμε ίσως σύντομα. Είναι πιο πιθανό να συμβεί παρά να μη συμβεί. Είναι τέτοιες οι συγκρουσιακές συνιστώσες που συγκλίνουν, που είναι τελείως απίθανο να μη συμβεί σε κάποιο βάθος χρόνου. Αλλά η Ιστορία δεν εξελίσσεται πάντα βάσει πιθανοτήτων. Το βιβλίο τελειώνει εκεί που τελειώνει γιατί πράγματι «θέλει» μια συνέχεια –και μάλλον δύο– για να ολοκληρωθεί. Ξέρω τι θα ήταν αυτές οι συνέχειες, αλλά δεν ξέρω και αν πράγματι θα τις γράψω. Θεωρητικά, είναι το πρώτο μέρος μιας τριλογίας, που ίσως ολοκληρωθεί. Αλλά ίσως και να μην ολοκληρωθεί ποτέ. Μπορεί να αλλάξω γνώμη και να γίνω πιανίστας.