Πέτρος Μαρτινίδης, «17 ώρες»

Θεσσαλονίκη, 2016, φετινό καλοκαίρι δηλαδή. Όταν τα στρατεύματα των No Borders καταλαμβάνουν-κατασκηνώνουν στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και η πόλη παραδίδεται σε μερικές ακόμα «διαταράξεις κοινής ησυχίας», καθώς στον ήδη ταλαιπωρημένο αστικό ιστό καταγράφονται και πάλι «ένδοξες» σκηνές παγκόσμιας επαναστατικής γυμναστικής σε συνδυασμό με ασκήσεις ουτοπίας των «εγχώριων στρατευμάτων». Ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνά, η ΕΡΤ 3 έχει ξανανοίξει, οι αδούλωτοι μαχητές - δημοσιογράφοι του κινήματος ενάντια στο μαύρο εξετέλασαν την αποστολή τους: κι αυτοί κι άλλοι τόσοι διορίζονται-επαναπροσλαμβάνονται στις... «επάλξεις της ενημέρωσης».

Ο αγώνας τώρα δικαιώνεται: Στο campus του πανεπιστημίου, εξίσου αδούλωτοι και αλύτρωτοι πολέμιοι του καπιταλισμού αλλά και στα όρια του «μας ψεκάζουν οι δυνάμεις της νέας τάξης» μαρξιστοελληνορθόδοξοι συριζανελικοί καθηγητές συγγράφουν στο fb ή υμνούν όπου σταθούν κι όπου βρεθούν, στα αμφιθέατρα και τις διαλέξεις, τις μέρες και τα έργα της «πρώτης φοράς αριστερά». Συνεπικουρούμενοι από καριερίστες πρώην συμφοιτητές τους, κάποτε στα αμφιθέατρα, μεγαλοστελέχη τώρα στον «ευρύτερο ιδιωτικοδημόσιο τομέα», που δεν τους είναι είναι δα και πολύ δύσκολο να αλλαξοπιστήσουν. Ενώ, φερ’ ειπείν, πρότερα τάσσονταν κατά της εξόρυξης μεταλλευμάτων στη Χαλκιδική, απεναντίας τώρα αναλαμβάνουν διευθυντικά πόστα στην εταιρεία που τα εκμεταλλεύεται.

Θεσσαλονίκη, το περσινό καλοκαίρι, μια νύχτα τυχαία, Μελενίκου, Ροτόντα, περαστικοί, σκοτάδι, λάμψη και ταχύτατα σαν αστραπή, η βόμβα, το μοιραίο μπουμ. Μια έκρηξη που... «τους ένωσε όλους οριστικά. Έγιναν τα πέντε μοιραία θύματα όταν κομματιάστηκε το τοξωτό, σαν τροχιά τσικλητήρειου άλματος, γεφυράκι μεταξύ Ροτόντας και Εθνικής Αμύνης».

Εντάσσοντας τη δράση και το μυστήριο στο συγκεκριμένο χωροχρόνο, κοντά δηλαδή στο πανεπιστήμιο, τα στούντιο της ραδιοτηλεόρασης στην Αγγελάκη, εγγύς στα μουσεία, όπου βυζαντινόλαγνες κυρίες υμνούν τη μοναστική ζωή και τη δικέφαλη Κωνσταντινούπολη του τότε ως προάγγελο της παρισινής κομμούνας, αλλά και τα πέριξ γραφεία - γκαρσονιέρες όπου αρκετοί γιατροί ή επιστήμονες διατηρούν την ιδιωτική τους έδρα, ο Πέτρος Μαρτινίδης συγγράφει μια απολαυστικά επίκαιρη ιστορία. Με το who done it αλλά και το why done it να εμπλέκονται δεξιοτεχνικά με την ταραγμένη πολιτική κατάσταση των ημερών. Που συνεχίζουν να ζουν η Θεσσαλονίκη και η χώρα. Καθόλου τυχαία δεν ανάφερα στις παραπάνω αράδες μερικά από τα επαγγέλματα που «ανθίζουν» στα πέριξ της Μελενίκου-κρανίου τόπος: αυτές τις «τέχνες» ασκούν οι νεκροί της έκρηξης. Και κάθε άλλο παρά τυχαία δεν είναι η εμπλοκή των περισσότερων με τα έργα και τις ημέρες της νεοεισελθούσας στο κουρμπέτι της εξουσίας «αριστερής διακυβέρνησης». Οι περισσότεροι είναι υμνητές της. Ακόμα κι αυτοί που απογοητευμένοι από τη μη πραγμάτωση των ριζοσπαστικών ρήξεων που πίστεψαν ότι θα κάνει, είτε συνεχίζουν να τη στηρίζουν κριτικάροντας εξ αριστερών ή συνεχίζουν μαχόμενοι για του «λαού το δίκιο». Άρα και άραγε: είναι και καθαρά τυχαία η διασταύρωσή τους σ' αυτό το γεφύρι-μονοπάτι του θανάτου; Άτυχοι, απλώς περιπολούντες επί του συγκεκριμένου «σημείου», μη γνωρίζοντας τι (δεν) τους ξημερώνει; Ή μήπως μεθοδευμένα από τον δολοφόνο-πυροκροτητή της βόμβας, συνέκλιναν κατά έναν δαιμονικά ενορχηστρωμένο αλάθητο timing!

Μέγας Μαρτινίδης: μάστορας στο να στήνει το μυστήριο και να ρίχνει τον ήρωά του, Αλέξη Ολμετζόγλου, στη βαθιά ίντριγκα και τα σκοτάδια που καλείται να εξιχνιάσει. Καλείται-προσκαλείται, «απευθείας ανάθεση» από τον ίδιο τον δολοφόνο. Κι όχι γιατί ως δημοσιογράφος θα ερευνήσει την υπόθεση, προκειμένου η εφημερίδα του να κατάγει περήφανη δημοσιογραφική νίκη. Ποια εφημερίδα, άλλωστε; Ο Ολμεζόγλου είναι άνεργος. Κι έτσι, μέσω μέιλ, και δίνοντας του μόνο 17 ώρες για να ερευνήσει το έγκλημα, ο δολοφόνος εξαναγκάζει τον Ολμετζόγλου να λύσει τον γρίφο μέσα από απανωτούς συνδυασμούς μεταξύ των νεκρών προσώπων. Πρέπει να πετύχει τον σωστό συνδυασμό ο δημοσιογράφος για να φτάσει στη λύση. Δεν αποκαλύπτω το έπαθλο, για να μην κάνω spoiler.

Απολαυστικό βιβλίο. Δαιδαλώδες, μιας και οι συνδυασμοί, τα κίνητρα, οι σχέσεις ανάμεσα στους νεκρούς, που ειδικά για το χωριουδάκι που λέγεται Θεσσαλονίκη όλοι ξέρουν τα πάντα ο ένας για τον άλλον, δείχνουν να μην εκπλήσσουν τον Αλέξη Ολμετζόγλου. Καθόλου περίεργο, ειδικά για τα πέριξ της Ροτόντας και της Αγγελάκη: μπίζνες, επανάσταση, έρωτες, θρησκεία, επιστήμη ανταμώνουν καθημερινά σε διαδρομές και κομιστές που εμπλέκονται, διακλαδώνονται, τέμνονται ή βαδίζουν εν παραλλήλω, αλλά πάντα κατασκοπεύοντας και εποπτεύοντας αμφότερους.

Ο γρίφος είναι μαέστρικα γραμμένος. Το σασπένς εγγυημένο, μιας και το μυαλό του ντετέκτιβ-λύτη Ολμετζόγλου, όντας στα πρόθυρα μιας εξοντωτικά παραισθησιακής, πυρετικής και άγρυπνης κατάστασης, ωθεί τη σκέψη αλλά και τη γλώσσα σε έξω από τα δόντια τοποθετήσεις- διαλόγους με τον δολοφόνο. Και την ίδια στιγμή, να μια ακόμα εγνωσμένη αρετή του Πέτρου Μαρτινίδη, η αφήγηση να διανθίζεται από εξαιρετικά φλεγματικά σχόλια για την πρώτη φορά αριστερά. Ο ιδεαλισμός της μπίζνας ή η μπίζνα του ιδεαλισμού;

Τα σπάει ο μετρ! Πολιτική, τέχνη, λογοτεχνία, κοινωνιολογία, ψυχανάλυση, σημειολογία αλλά και νέα τεχνολογία συνδυάζονται έξοχα με μια συγκλονιστικά βιρτουόζα πρόζα που επαληθεύει και επικυρώνει την προσωπική μου πίστη στον κανόνα της νέας αστυνομικής λογοτεχνίας: ίσως είναι η μόνη που μπορεί να εξηγήσει την υπάρχουσα κατάσταση. Το δικαιούται, πολλώ δε περισσότερο όταν η οικονομία και η ιστορία των καιρών που γράφεται από παρέες περίτεχνα κλειστών συστημάτων έχουν από μόνες τους στοιχεία και κωδικούς θρίλερ. Και την ίδια στιγμή, μην αφήνοντας αυτό το μεταμοντέρνο why done it του Ελρόι ή του Νέσμπο (τυχαία η παράθεση) να κυριαρχήσει και να εξαλείψει το γενεσιουργό who done it της κυρίας Αγκάθα ή του Κερ (κι εδώ τυχαία η παράθεση) το «17 ώρες» αποτίνει τα δέοντα και στις δύο σχολές. Αξίζει να περάσετε παρέα με τον Ολμετζόγλου-Μαρτινίδη τις γιορτές όσοι το έχετε το χούι να διαβάζετε τα Χριστούγεννα και να τα περνάτε μαζί με μοναχικούς ήρωες σαν τον Ολμετζόγλου, ενώ έξω στα «επαναστατικά» καφέ της μικρής μας πόλης θα δίνουν και θα παίρνουν οι προγνώσεις περί του μέλλοντός μας. Εντός ευρώ ή εκτός, δεν ξέρω, δεν εγγυώμαι, αλλά εντός της ιστορίας του Μαρτινίδη, προσυπογράφω: θα περάσετε εξουθενωτικά τέλεια!

Το βιβλίο «17 ώρες» του Πέτρου Μαρτινίδη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.