Κατερίνα Μπέη «Η διαφήμιση της ευτυχίας και της επιτυχίας στα social media είναι απότοκα απογοητεύσεων»

Είχα γράψει σε παλιότερη συνέντευξή μας στην Athens Voice, ότι η Κατερίνα Μπέη είναι η φίλη που θα ήθελαν όλα τα κορίτσια να έχουν. Διαβάζοντας το νέο βιβλίο της, "Τετράδιο της ευτυχίας", αλλά και βλέποντας τυχαία κάποιες από τις παλιότερες ταινίες που είχε δημιουργήσει με τον Νίκο Περράκη, καταλήγω ότι η Κατερίνα, μάλλον είναι το κορίτσι που θα ήθελαν πολλοί άντρες να έχουν φίλη. Γιατί, μεταξύ άλλων, μπορεί να κάνει κάτι ξεχωριστό. Να μιλήσει για τις σχέσεις ή να τις αποδομήσει, αλλά με τρόπο αριστοτεχνικό, γεμάτο χιούμορ, που θα έκανε έναν άντρα- που μισούν να μιλάνε για σχέσεις- να την ακούσει με προσοχή. Στα γραπτά της σατιρίζει τον γυναικείο υπεραναλυτικό τρόπο σκέψης, ψέγει ή ειρωνεύεται συμπεριφορές, αλλά με τόση αγάπη και τρυφερότητα, που όχι μόνο δεν τσαντίζει, αλλά σε κάνει να γελάς και να θες να την ακούς. Σε καμία περίπτωση, όμως, δε θα χαρακτήριζε κανείς τα βιβλία της "γυναικεία λογοτεχνία", με τον τρόπο που έχει επικρατήσει να χρησιμοποιείται ο όρος. Ναι, εμπεριέχουν σχέσεις και έρωτες. Αλλά, αυτά είναι μόνο η αφορμή. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και στο "Τετράδιο της ευτυχίας", όπου ενώ χρησιμοποιεί ως αφορμή μία σχέση και έναν γάμο, τελικά τα υπερβαίνει και μιλάει για την κρίση, τα media, τις ματαιώσεις που φέρνει η πραγματικότητα στις εφηβικές προσδοκίες. Αυτή την εποχή ανεβαίνει θεατρικό της για τρίτη χρονιά στο θέατρο Ήβη, έχει έτοιμη μία νέα ταινία, αλλά και ένα νέο θεατρικό. Την ρωτήσαμε, λοιπόν, για αυτά... και πολλά άλλα.

---

Εσύ έχεις κρατήσει ποτέ «τετράδιο ευτυχίας»;

Όχι με την έννοια που κρατάει η Αριάδνη. Έχω όμως «ψυχαναγκάσει» τον εαυτό μου να εστιάσει στα θετικά που συμβαίνουν. Πιστεύω πως η «ευτυχία» είναι θέμα οπτικής και στάσης ζωής κι όχι κάτι μεταφυσικό που συμβαίνει ερήμην μας...

«Όταν νιώθεις την ευτυχία, δεν έχεις ανάγκη να την γράφεις» λέει η ηρωίδα. Θεωρείς ότι όλοι αυτοί που διαφημίζουν την ευτυχία, την ευδαιμονία ή την τύχη τους στα social media στην ουσία προσπαθούν να πείσουν και ίδιο τους τον εαυτό;

Ούτε καν... Ειδικά για τα social media πιστεύω, πως οι υπερβολικές εκδηλώσεις ευτυχίας, έχουν συνήθως αποδέκτη κάποιον άλλον. Ίσως γίνεται ασυνείδητα, αλλά νομίζω όλη αυτή η υπερπροσπάθεια διαφήμισης της ευτυχίας, επιτυχίας, πλούτου, «γαματοσύνης» είναι απότοκα ερωτικών απογοητεύσεων. Οι υπερ-διασκεδαστικές φωτό και τα έξυπνα στάτους, λειτουργούν συνήθως, κάπως σαν αντεραστές. Θέλουν να κάνουν κάποιον να ζηλέψει.

Η ηρωίδα λέει κάποια στιγμή ότι είχε επιφορτίσει τον σύζυγό της με το έργο της ευτυχίας της, του παρέδωσε τη ζωή της και απαιτούσε να την οδηγήσει στην ευτυχία. Γιατί το κάνουμε αυτό οι γυναίκες;

Διότι σπάνια θα δεις έναν άντρα να εκχωρεί την «ευθύνη» του σε μία γυναίκα. Είναι νομίζω αταβιστικό. Η γυναίκες έχουν γονιδιακή εντολή να κρατήσουν την οικογένεια ενωμένη, για καθαρά λόγους επιβίωσης των απογόνων. Οι άντρες καλούνται από τη βιολογία, να εξασφαλίσουν αυτές τις συνθήκες, να βγουν στον κόσμο και να φέρουν τροφή. Οπότε, άσχετα με μοντέρνους ρόλους και δικαιώματα, οι γυναίκες είναι πιο ενωτικές και οι άντρες πιο ανταγωνιστικοί. Άρα οι γυναίκες δίνουν βάρος στην οικογένεια, οι άντρες στην έξω από την οικογένεια καταξίωση, ακριβώς για να μπορούν να προσφέρουν σε αυτή.

Μετά τη διάλυση του γάμου της η Αριάδνη προσπαθεί να έρθει σε επαφή με τους φίλους του παρελθόντος, που όμως πια έχουν γίνει αγνώριστοι. Γιατί σε ένα τόσο αισιόδοξο βιβλίο αποφάσισες να βάλεις όλους τους παιδικούς φίλους της ηρωίδας να έχουν τόσο άσχημη κατάληξη;

Καταρχήν δεν έχουν όλοι, άσχημη κατάληξη. Τουλάχιστον όχι με τα δικά τους κριτήρια. Αν δεχτούμε πως η ευτυχία είναι υποκειμενική υπόθεση, ο μαρμαράς- ενεχυροδανειστής ζει το όνειρό του με τη δεύτερη σύζυγό του, μέσα στην κιτς νεόπλουτη βίλα του, που αυτός δεν αντιλαμβάνεται έτσι. Και ο άλλος της συμμαθητής, ο ηθοποιός, έχει κάνει την επανάστασή του, ζώντας συμβιβασμένος με τη σεξουαλικότητά σου, σε ένα κοινόβιο με καλλιτέχνες κι έχει κοντά του όσους αγαπά. Κι αυτός νομίζω είναι χαρούμενος με τον τρόπο του. Όσο για τους άλλους που ζουν, μάλλον ζοφερές ζωές, για μένα ήταν ένα στοίχημα κι η ουσία του βιβλίου: να περάσει η ηρωίδα μέσα από διάφορους κόσμους φρίκης, χωρίς όμως να χάσει το βιβλίο την αισιόδοξη του ματιά, με δεδομένο ότι δε βρίσκω και πολύ ενδιαφέρον να μιλάω για ευτυχισμένους ήρωες που ζουν ευτυχισμένες καταστάσεις, αλλά κι επειδή ήθελα να μιλήσω και για την σημερινή κατάσταση, αλλά και για τις ματαιώσεις που φέρνει η πραγματικότητα στις εφηβικές προσδοκίες.

Η Αριάδνη δεν μπορεί να σταματήσει να νοιάζεται για την γνώμη των άλλων, μάλιστα κάποια στιγμή λέει «ο ετεροκαθορισμός είναι ένας ύπουλος τρόπος ζωής που σου γίνεται απαραίτητος». Εσύ πέφτεις σε αυτήν την παγίδα;

Όλοι πέφτουμε νομίζω. Απλά αυτό που προσπαθώ να κάνω εγώ, τουλάχιστον, είναι να επηρεάζομαι τουλάχιστον, από τη γνώμη, των ανθρώπων που έχω επιλέξει, που εκτιμώ και που είμαι σίγουρη για τα κίνητρά τους.

Και πάλι οι γυναίκες δεν το κάνουμε κυρίως αυτό; Να ετεροκαθοριζόμαστε ή να εξαρτάμε την ευτυχία μας -όπως λέει η ηρωίδα ότι κάνει- από κάποιον τρίτο. Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει;

Νομίζω κι οι άντρες το κάνουν. Απλά για εκείνους ίσως είναι πιο σημαντική η επαγγελματική καταξίωση ενώ για τις γυναίκες είναι κυρίως η συναισθηματική. Αυτά βέβαια ισχύουν μόνο αρχετυπικά και στο μέτρο που οι γυναίκες δεν αναπτύσσουν αρσενικά χαρακτηριστικά για να αντεπεξέλθουν στην καριέρα τους κι οι άντρες, πιο θηλυκά χαρακτηριστικά, δεδομένου ότι οι γυναίκες τους έχουν πάρει, κομμάτια από τον ρόλο τους. Πάλι στη βιολογία το ρίξαμε...

Εσύ έχεις σκεφτεί ποτέ στη ζωή σου να τα παρατήσεις όλα και να αλλάξεις πορεία όπως έκανε η Αριάδνη;

Πάντα σκέφτομαι εναλλακτικές ζωές... γι αυτό και γράφω. Δεν πιστεύω όμως πως έχω κάνει τόσο μεγάλους συμβιβασμούς όσους η Αριάδνη για να κάνω τόσο θεαματικές αλλαγές στη ζωή μου. Ούτε σε ότι αφορά τη δουλειά μου, ούτε τη χώρα που ζω, ούτε τους φίλους μου. Επειδή όμως είμαστε συχνά αχάριστοι οι άνθρωποι-αυτός είναι κι ο λόγος της «μη ευτυχίας» μας- κάποιες φορές με πιάνω να μην είμαι ικανοποιημένη. Αυτό ένας απαισιόδοξος θα το έβλεπε σαν αχαριστία, ένας αισιόδοξος σαν κίνητρο να βάλει στόχους. Ξαναρχόμαστε λοιπόν, στο ότι, όλα θέμα οπτικής είναι.

Μεσολάβησαν 4 χρόνια από το τελευταίο σου βιβλίο, η κρίση έχει επηρεάσει τον εκδοτικό χώρο;

Ναι. Αναμφισβήτητα. Όλους τους χώρους η κρίση τους έχει επηρεάσει, ειδικά τον πολιτισμό, που δεν θεωρείται είδος πρώτης ανάγκης. Το ίδιο συμβαίνει και με τον κινηματογράφο, το θέατρο, τη μουσική, γενικά την τέχνη, που «υποφέρουν» περισσότερο, τόσο από έλλειψη κρατικής στήριξης, όσο από το πάγωμα των επιχειρηματιών αλλά κι από την συρρικνωμένη δυνατότητα, ανταπόκρισης από τον κόσμο.

Γράφεις για το θέατρο, αλλά για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο γιατί σταμάτησες να γράφεις σενάρια;

Δε σταμάτησα... Προσγειώθηκα. Στην παρούσα φάση κάνω διαλόγους σε μια ελληνοκυπριακή σαπουνόπερα. Έχω γράψει ένα σενάριο για μια μεγάλου μήκους το «Success story» και ψάχνουμε χρήματα να το γυρίσουμε . Επίσης έχω συνυπογράψει με τον Κώστα Σπυρόπουλο την διασκευή του «Toc Toc» που ανεβαίνει για 3η χρονιά στο θέατρο Ήβη καθώς και το «Ομερτά» που ξεκινάει τις επόμενες μέρες, στον ίδιο χώρο.