Το να συμπεριληφθεί ένας συγγραφέας/ποιητής στη λίστα για το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου είναι ένα δείγμα αναγνώρισης. Η A.V., χορηγός επικοινωνίας των βραβείων ΔΙΑΒΑΖΩ, ζήτησε από τους δέκα υποψηφίους ν’ απαντήσουν στην ερώτηση: «Πότε αρχίζει κάποιος να θεωρείται πραγματικά συγγραφέας»;
Ορφέας ΑπέργηςΥ, Πατάκης (ποίηση)
«Κάποιος αρχίζει να θεωρείται πραγματικά συγγραφέας, όταν δεν τον νοιάζει πια αν θα θεωρείται πραγματικά συγγραφέας. Δηλαδή, το έξωθεν κριτήριο, το πολύ επισφαλές, το επισφαλέστατο, δεν μπορεί να είναι (ουσία) παρά το εσωτερικό, επίμοχθο και αυτόχρημα ασφαλέστατο κριτήριο, που λέει ότι “τα εαυτού πράττω”, είμαι αυτό που έχω, κι είμαι χωρίς να έχω!»
«Εποχή παραοικονομίας, παραψυχολογίας, παραλογοτεχνίας, παραποίησης... Εξαιρώντας ιδιοφυΐες, συγγραφέας θεωρείται κάποιος (οπωσδήποτε με 2-3 βιβλία) τη στιγμή που τον αποδέχεται η Κριτική –πρωτίστως– και το κοινό ως τέτοιον. Καλό, κακό, μέτριο ή εξαίρετο. Τα κριτήρια –πέρα από θεωρίες συνωμοσίας ή αδυναμίες– είναι δοκιμασμένα και ελεγχόμενα. Η Ιστορία αναλαμβάνει τα περαιτέρω…»
Γιάννης ΔούκαςΣτα μέσα σύνορα, Πόλις (ποίηση)
«Πότε θεωρείται; Από τον ίδιο του τον εαυτό ή από τους άλλους; Όταν δημοσιεύει ή όταν γίνεται “γνωστός”; Στη δική μου αντίληψη, η ιδιότητα του συγγραφέα αποτελεί αντικείμενο εσωτερικής διαπραγμάτευσης και διαρκώς διακυβεύεται, επινοείται, ανακαλείται, επιβεβαιώνεται ή διαψεύδεται μέσα από τη διαδικασία της γραφής που έρχεται, εντέλει, να απαιτήσει την αυθυπαρξία της».
«Ίσως όταν τη γεύση της γραφής την εγκρίνει ο εκλεκτοφάγος χρόνος και τη συμπεριλάβει στο μόνιμο διαιτολόγιό του, ως πρώτο ή κύριο πιάτο ή, έστω, ως λογοτεχνικό επιδόρπιο. Αρκεί, μονάχα, αυτή η επάρκεια, ή ακόμα και η επιτυχία ενός έργου, να μην προδικάζει τη μαγειρική των επόμενων. Ο συγγραφέας οφείλει να αρχίζει, να παύει και να... ξαναρχίζει».
«Εάν αφηγούμενος την αναχώρηση ενός πλοίου καταφέρεις να περιγράψεις στους αναγνώστες σου τις εικόνες που αφήνει ο καπνός απ’ το φουγάρο του τόσο καλά, ώστε χαμένοι μέσα τους να μην αναρωτηθούν ποτέ ποιος στο διάολο ήταν ο προορισμός του πλοίου, χρησιμοποιώντας μάλιστα και πέντε λέξεις λιγότερες… τότε ναι, είσαι στο σωστό δρόμο!»
Αλέξιος ΜάιναςΤο περιεχόμενο του υπόλοιπου, Γαβριηλίδης (ποίηση)
«Ως προς τον πραγματικό ποιητή λένε ότι “poeta nascitur” – ποιητής γεννιέσαι! Που αναφέρεται όμως στην προικοδότηση θεωρητικά, όχι στην αξιοποίησή της. Υπάρχει μάλλον μια περιγραφική και μια κανονιστική απόδοση τέτοιων τίτλων: Η πρώτη έχει να κάνει με τη de facto κατατριβή με το γράψιμο και το τόλμημα της δημόσιας έκθεσης. Η δεύτερη, με την καταξίωση και τον έπαινο».
«Συγγραφέας αρχίζει να θεωρείται κάποιος που έχει εκδώσει τουλάχιστον ένα βιβλίο το οποίο έτυχε της αναγνώρισης των ομοτέχνων και, δευτερευόντως, της κριτικής. Ένα δεύτερο συνήθως έρχεται να επιβεβαιώσει την ιδιότητα-τίτλο, καθώς και να «επισημοποιήσει» την απαραίτητη συνθήκη: ανεξάρτητα από το πόσο συχνά δημοσιεύει, ο πραγματικός συγγραφέας δεν μπορεί να συνεχίσει χωρίς τη γραφή».
Νίκος ΞένιοςΤο άχτι, Φαρφουλάς (διηγήματα)
«Καθένας που αποπειράται να γράψει ελπίζει να αισθανθεί τη “μαγική” εκείνη στιγμή όπου το κείμενό του θα ωριμάσει και θ’ αναζητήσει τον αποδοχέα του: μιλάμε, τότε, για ένα δυνάμει συγγραφέα. Αυτός, από τη στιγμή που δημοσιεύει κι εξασφαλίζει τουλάχιστον έναν αναγνώστη, αυτόματα μπορεί να χαρακτηρισθεί “συγγραφέας”, καλός ή κακός».
Χίλντα ΠαπαδημητρίουΓια μια χούφτα βινύλια, Μεταίχμιο (μυθιστόρημα)
«Θα έλεγα ότι συγγραφέας γίνεσαι όταν ερωτεύεσαι για πρώτη φορά τα βιβλία και το γράψιμο, όταν οι φράσεις των αγαπημένων σου συγγραφέων σε ακολουθούν μέρα και νύχτα. Από τη στιγμή αυτή ως την ώρα που θα γράψεις μπορεί να περάσουν δεκαετίες – όπως στη δική μου περίπτωση. Η αρχή όμως ανιχνεύεται σ’ ένα παιδί που ξενυχτούσε διαβάζοντας μαγεμένο».
Βασιλική Πέτσα Θυμάμαι, Πόλις (νουβέλα)
«Όταν αρχίσει να δίνει έμφαση στο μόριο “συν” παρά στο ρήμα “γράφω”. Όταν κατορθώσει να δει τη συγγραφή όχι ως μέσο για την ικανοποίηση μιας προσωπικής ανάγκης (έκφρασης), αλλά στο πλαίσιο μιας κοινωνικής σχέσης (πράξης). Ίσως και ποτέ».
Info: Λογοτεχνικά Βραβεία ΔΙΑΒΑΖΩ, Τετάρτη 6/6. Κήπος του Μεγάρου Μουσικής, 20.00. Είσοδος ελεύθερη. Διαβάστε εδώ περισσότερα για τη βραδιά.
Ο Παναγιώτης Σκληρός μας ταξιδεύει στη Λευκάδατων δεκαετιών του ’50, του ’60 και του ’70 μέσα από τα βιβλία «Μικρές λευκαδίτικες ιστορίες» και «Η Αλτάνη και άλλες Λευκαδίτικες ιστορίες»
Ρωτήσαμε 10 προσωπικότητες από τους χώρους των τεχνών, των βιβλίων, της πολιτικής και της ακαδημαϊκής ζωής να μας μιλήσουν για τα τρία βιβλία που διάβασαν και αγάπησαν περισσότερο μέσα στο 2024. (Έχουμε κι ένα έξτρα. Κι είναι, φυσικά, ποίηση.)
10°
