Λεπτομέρειες 379

● Πόσο αναγκαίο είναι το βρόμικο χρήμα; Ο Τζον Λε Καρέ δεν τρέφει αυταπάτες: τόσο ώστε να γυρίσει ο κόσμος ανάποδα,  αφού και οι «καλοί» της Δύσης έφτασαν να εξαρτούν την επιβίωσή τους από τα κέρδη του εγκλήματος. Αυτό δείχνει στο καινούργιο του θρίλερ «Ένας προδότης στα μέτρα μας» (Βell). Ρώσοι μαφιόζοι που αλληλοεξοντώνονται και Βρετανοί κατάσκοποι που παίζουν κρυφτό με τους επικεφαλής τους, σε μια περιπέτεια σημαδεμένη από την ανηθικότητα των διεθνών οικονομικών κύκλων και την υποκρισία των πολιτικών. Chapeau!

● Άλλη ερώτηση: Πώς οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι ενώ οι υπόλοιποι πληρώνουν όλους τους φόρους; Ο Νίκολας Σάξον θ’ απαντούσε: με τον ίδιο τρόπο που μεγαλώνει το έλλειμμα του δημοκρατικού καπιταλισμού. Περισσότερα, σήμερα Πέμπτη (12.30) στον Παπασωτηρίου της Πανεπιστημίου, όπου παρουσιάζει την κατατοπιστική έρευνά του «Οffshore - Τα νησιά των θησαυρών» (Παπαδόπουλος).

● Πολύ καταθλιπτικά βρήκε ο Δημοσθένης Κούρτοβικ τα διηγήματα της Ιωάννας Καρυστιάνη («Καιρός σκεπτικός», Καστανιώτης). Κι όμως, η συλλογή κλείνει χαρούμενα. Σε παλιά μονοκατοικία της Κινέτας –χαίρε, Ζωζώ Σαπουντζάκη!–  ένα ζευγάρι μεσήλικων γκέι  λύνει  μια εκκρεμότητα δεκαετιών: καλεί σε τραπέζι τις δυο συμπεθέρες για να συστηθούν. Κι η Αττική μετά το γεύμα, ένας «παράδεισος, χωρίς εχθρούς».

● Ο πεζογράφος Κούρτοβικ, άστεγος μετά το κλείσιμο των Ελληνικών Γραμμάτων, επανεκδίδει στην Εστία  το «Τι ζητούν οι βάρβαροι».

● Αναρωτιέμαι πόσο καταθλιπτικές  θα του φανούν οι φρεσκοτυπωμένες ιστορίες της Ευγενίας Μπογιάνου στο «Κλειστή πόρτα» (Πόλις): αλυσιδωτοί εσωτερικοί μονόλογοι ανθρώπων της διπλανής πόρτας, διαδοχικά  μπρα ντε φερ με την αρρώστια, τα γηρατειά, το θάνατο, την εκτροπή, και μικρές, κοφτές προτάσεις που μετατρέπουν σε εικόνες όσα δεν θέλουμε να δούμε κατάματα. Στενάχωρο, αλλά και παρηγορητικό...

● Κλέβω φράσεις από τις οδηγίες ντόπιου μεγαθηρίου προς τους συγγραφείς του, σχετικά με τις δημόσιες  εμφανίσεις τους: «Να θυμάστε ότι είστε άνθρωποι του πνεύματος κι όχι των επιχειρήσεων. Δεν χρειάζεται να επικοινωνείτε την “πραμάτεια” σας. Οι αναγνώστες έχουν τους συγγραφείς σ’ ένα βάθρο, τους έχουν κάπως φανταστεί. Μην τους το χαλάσετε!». Ποιοι έχουν ανάγκη τέτοιες συμβουλές;

● Πολλά χειρόγραφα επιστρέφονται, προγραμματισμένες εκδόσεις αναβάλλονται επ’ αόριστον, ενώ και στα καλύτερα εκδοτικά, πόστα και μισθοί συρρικνώνονται. Δύσκολοι καιροί για ντεμπούτα.

● Μια βδομάδα στο κομοδίνο ο «Τζεβντέτ μπέη και οι γιοι του» (μτφ. Σ. Βρετού, Ωκεανίδα), το  ντεμπούτο του Ορχάν Παμούκ. Παλιομοδίτικο σήμερα και στα δικά του μάτια, το ’γραψε στα 25 του υπό τη σκιά του Τολστόι και η έκδοσή του ήταν έπαθλο λογοτεχνικού διαγωνισμού. Μια οικογενειακή σάγκα που αγκαλιάζει όλο σχεδόν τον 20ό αιώνα, απ’ τη σκοπιά των ανερχόμενων Τούρκων αστών. Κυλάει αργά, η αλήθεια να λέγεται. Αυτό το στρίμωγμα όμως μεταξύ Ανατολής κι Ευρώπης, σε κάθε σελίδα, γερό αγκίστρι τελικά.

stavroulapapaspirou@gmail.com