Daniel Clowes

Στη διαδοχή των 80s από τα 90s, η αμερικανική ποπ κουλτούρα κάνει στροφή στο ανεξάρτητο. Νέοι ήρωες στη μουσική (Cobain), στο σινεμά (Tarantino) και φυσικά στα κόμικ.

Οι υπερήρωες θα τεθούν για λίγο στο περιθώριο από μια νέα γενιά δημιουργών που κάνουν κόμικ τη (νεανική) weird καθημερινότητα. Ο Daniel Clowes και η σειρά “Eightball” είναι εμβλήματα του ρεύματος. Δύο δεκαετίες μετά, ο 48χρονος δημιουργός από το Σικάγο έχει προταθεί για Όσκαρ, απολαμβάνει στάτους πρωτοπόρου, μεταφράζεται κι εκδίδεται για πρώτη φορά στα ελληνικά, και απαντά «αυστηρά» στην A.V. για εμμονές που δεν μιλάει ποτέ…

Πώς θα όριζες σήμερα το αμερικανικό «ανεξάρτητο/εναλλακτικό κόμικ»; Σε τι κατάσταση βρίσκεται; Oι παραδοσιακές κόμικ εκδόσεις πεθαίνουν. Κανείς δεν θέλει να πληρώσει 6 δολάρια για να αγοράσει κάτι που μοιάζει πια με διαφημιστικό φυλλάδιο. Από την άλλη το κοινό των graphic novels είναι μεγαλύτερο από ποτέ. Υποψιάζομαι ότι στο μέλλον «ανεξάρτητα» ή «εναλλακτικά» θα θεωρούνται τα κόμικ που δημιουργήθηκαν από το 1980 έως περίπου το 2005 και ξέφυγαν από το υπερηρωικό mainstream.

Τι θυμάσαι από την εποχή που έβγαινε το “Eightball”; Πριν το “Eightball” είχα φτιάξει έξι τεύχη μιας άλλης σειράς με τίτλο “LLOYD LLEWELLYN”, η οποία καταργήθηκε αφού δεν πουλούσε. Στα 26 μου αντιμετώπισα τη σκληρή πραγματικότητα να εγκαταλείψω το όνειρο μιας καριέρας στα κόμιξ. Από τη στιγμή που δεν είχα άλλα ενδιαφέροντα ή ικανότητες, αποφάσισα να δοκιμάσω άλλη μία φορά. Σκοπός ήταν να κάνω κάτι πιο προσωπικό κι ενδεικτικό του καταθλιπτικού εαυτού μου εκείνη την περίοδο. Κι αν αποτύχαινα, τουλάχιστον να είχα κάνει αυτό που ήθελα. Τελικά, βρέθηκε το κοινό, η σειρά εξελίχθηκε κι εγώ, στο παρά πέντε, δεν έμεινα άστεγος.

Πολλοί αναλυτές της ποπ κουλτούρας σε θεωρούν σύμβολο της Generation X και των «σλάκερς», μαζί με τον Κομπέιν, τον Ντάγκλας Κόπλαντ κτλ. Τι νομίζεις εσύ;

Δεν θεωρώ ότι η δουλειά μου έχει κάποια σύνδεση με όλα αυτά. Ακόμα και σήμερα, 15-20 χρόνια μετά, δεν ξέρω να σου πω πώς ακούγονται οι Nirvana και δεν έχω διαβάσει ούτε λέξη από τα βιβλία του Κόπλαντ. Εξάλλου, οι δικές τους δουλειές είναι πολύ πιο πετυχημένες και δημοφιλείς από όσα έκανα εγώ εκείνο τον καιρό.

Το «Σαν σιδερένιο ομοίωμα γαντιού από βελούδο» είναι η πιο σκοτεινή κι «άρρωστη» δουλειά σου; Αν γυριζόταν σε ταινία ποιος θα ήθελες να το σκηνοθετήσει; Είναι στ’ αλήθεια νοσηρό. Δεν έχω κάποιον συγκεκριμένο σκηνοθέτη στο μυαλό μου για την κινηματογραφική μεταφορά, η οποία πιθανότατα θα γίνει καιρό αφότου πεθάνω.

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σου έρχεται στο μυαλό όταν ακούς ΟΚ Soda (σ.σ. αναψυκτικό της Coca-Cola του οποίου ο Clowes σχεδίαζε τα κουτάκια κι εξελίχθηκε σε μεγάλη εμπορική αποτυχία); Μετανιώνω που δεν κατάφερα να δω ούτε ένα κουτάκι σε κάποιο σούπερ μάρκετ. Το κυκλοφόρησαν σε λίγες πόλεις, καμία από αυτές δεν ήταν στην πολιτεία της Καλιφόρνια που ζούσα τότε. Θα έπρεπε να είχα πεταχτεί μέχρι το Σιάτλ να το τσεκάρω, άλλωστε στόχευε πολύ στη σκηνή του «γκραντζ» που ήταν ακμαία εκεί.

Αν μπορούσες να συνοψίσεις σε μια φράση τη δεκαετία που τελειώνει, ποια θα ήταν αυτή; Δεν είναι αυτή η δουλειά μου – εγώ είμαι απλά ένας καρτουνίστας.

Τι πιστεύεις για τις μεταφορές των κόμικ στο σινεμά; Συμφωνείς ότι στα 00s η κινηματογραφική βιομηχανία στράφηκε εκεί  λόγω της 11ης Σεπτεμβρίου; Προσωπικά με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η κινηματογραφική προσαρμογή των έργων μου, αλλά μόνο αν την αναλαμβάνουν άνθρωποι που σέβομαι. Ξέρω όμως ότι σε καμία περίπτωση το φιλμ δεν θα αντιπροσωπεύει το δικό μου «όραμα», εκτός κι αν είμαι εγώ ο σκηνοθέτης. Όσον αφορά την 11η Σεπτεμβρίου, είναι αστείο ότι συνέπεσε με το “Ghost World” (σ.σ. το πρώτο του κόμικ που μεταφέρθηκε στο σινεμά) κι έτσι ένα φιλμ με τις υπαρξιακές αναζητήσεις δύο έφηβων κοριτσιών δεν έμοιαζε τότε καθόλου επίκαιρο. Δεν έχω το παραμικρό ενδιαφέρον για τις ταινίες με σούπερ ήρωες που γυρίστηκαν κατά κόρον στα 00s. Όχι γιατί είμαι εναντίον των χαρακτήρων, αλλά γιατί μισώ το χαζό, «σκοτεινό», χωρίς χιούμορ τόνο των φιλμ που συνοδεύεται από αυτά τα τελείως ψεύτικα ειδικά εφέ που θυμίζουν βιντεοπαιχνίδι. Είδα σε ένα αεροπλάνο τον “Spiderman” και σοκαρίστηκα που σε όλη την ταινία δεν υπάρχει ούτε μία ανθρώπινη στιγμή.

5 πράγματα που σε εμπνέουν, και τα αγαπημένα σου από μουσική, σινεμά και κόμικ όλων των εποχών… Sorry, αλλά ποτέ δεν απαντώ ούτε στη μία ούτε στην άλλη ερώτηση…

* Το «Σαν σιδερένιο ομοίωμα γαντιού από βελούδο» κυκλοφορεί ήδη από τις εκδόσεις Inkpress - Κορμοράνος