- CITY GUIDE
- PODCAST
-
25°
Πόση αγάπη υπάρχει στον κόσμο! Άφθονη σαν ποτάμι που χύνεται μέσα σ' έναν κάμπο
Στρατής Μυριβήλης - πέθανε σαν σήμερα στην Αθήνα, το 1969
Ο συγγραφέας της Ζωής εν τάφω, της Δασκάλας με τα χρυσά μάτια, της Παναγιάς Γοργόνας γεννήθηκε με το όνομα Ευστράτιος Σταματόπουλος στη Λέσβο το 1892. Εκτός από το συγγραφικό του έργο, έχει συζητηθεί πολύ και για την μετάλλαξη των πολιτικών του πεποιθήσεων, αφού από σοσιαλιστής έγινε βαθιά αντικομμουνιστής και φίλα προσκείμενος στο καθεστώς Μεταξά. Έγινε ακαδημαϊκός το 1958 και έφυγε από τη ζωή από πνευμονία το 1969.
Στο Ψηφιακό Σχολείο βρήκαμε αυτό πολύ γνωστό απόσπασμα από την Ζωή εν τάφω:
«Ο λόφος με τις παπαρούνες»
Είναι και μια μέρα χαρούμενη μέσα στις άσκημες μέρες της πορείας. Μια μέρα γαλάζια και κόκκινη, με ανοιξιάτικον ουρανό, γεμάτη μαβιά μάτια, κόκκινα αγριολούλουδα και αργά μελαγχολικά τραγούδια.
Ήταν ένας λόφος άλικος από τις παπαρούνες. Ξεκουραζόταν ένα Ρούσικο Σύνταγμα, που τραβούσε κι αυτό για το μέτωπο. Εκεί μας σταματήσανε κ' εμάς. Είχε νερό μπόλικο και πρασινάδα εκεί δίπλα. Στήσαμε πυραμίδες τα όπλα και φάγαμε κοντά τους. Μας σίμωσαν κάτι μεγαλόσωμα παλικάρια με τριανταφυλλιά μάγουλα, με χοντρές μπότες και μπλούζες παιδιάτικες δίχως κουμπιά. Τα πηλίκιά τους είχαν κεραμίδι στενούτσικο.
— Γκίρτς;
— Γκίρτς.
— Κριστιάν;
— Κριστιάν.
— Ορτοντόξ;
— Ορτοντόξ.
Μας δεχτήκανε με χαρές σχεδόν παιδιάτικες. Γελούσανε, και μεις γελούσαμε, μας χάριζαν κονσέρβες, σουγιάδες. Με τα μεγάλα τους χέρια μάς χτυπούσανε στην πλάτη. Τραβούσανε και μας δείχναν από την τραχηλιά τους χρυσά, σιντεφένια σταυρουδάκια και φυλαχτάρια κρεμασμένα με αλυσιδίτσες. Σταυροκοπιόντανε με τον ορθόδοξο τρόπο.
— Κριστιάν! Κριστιάν!
Φάγαμε μαζί, κουβεντιάσαμε ώρες δίχως να καταλαβαίνει γρι ο ένας απ' τη γλώσσα τ' αλλουνού. Όμως συνεννοηθήκαμε περίφημα. Η αγάπη κ’ η όχτρα έχουνε διεθνή γλώσσα.
Βρήκα κ' ένα νεώτατον αξιωματικό, λεπτοκαμωμένο σαν κορίτσι, με μεγάλα γυαλιά και γελαζούμενα χείλη, που θυμόταν απ' το σκολειό του μερικά αρχαία, τσάτρα-πάτρα. Τα μαλλιά του ήταν ξανθά σαν του καλαμποκιού, είχε κ’ ένα χρυσό μουστακάκι.
— Ημείς ρούσιαν λίαν Έλληνες αγαπώμεθαν! Οδησσόν λίαν Έλληνες! Λίαν!
Πήρε ύφος και μου απάγγειλε κάτι αλαμπουρνέζικα, που, όπως με βεβαίωσε ήταν Όμηρος από το πρωτότυπο. Κατόπι κάμανε μια μεγάλη χορωδία και μας τραγούδησαν λαϊκά τραγούδια. Καμπόσοι τα κομπανιάριζαν με κάτι μακριές μπαλαλάικες που τις σήκωναν στη ράχη σταυρωτά με το ντουφέκι τους. Δεν κατάλαβα τα λόγια των τραγουδιών, μα σίγουρα θα μιλούσαν για ένα δάσος χιονισμένο, για ένα χωριό χιονισμένο, που οι μπουχαρίδες των καλυβιώ του θυμιάζουνε γαλάζιον καπνό μέσα στον παγωμένον αγέρα. Ξανθιές γυναίκες με χοντρές πλεξούδες κάθουνται πίσω απ' τα κλειστά τους τζάμια, με το λευκό κούτελο ακουμπισμένο στο γυαλί. Σκουπίζουν αργά με το δάχτυλό τ' αχνισμένο τζάμι και βλέπουνε στα χαμένα, μακριά, μακριά, το ρούσικο κάμπο που δεν τελειώνει παρά στα ουρανοθέμελα. Μέσα στην απέραντη πλατωσιά, ένα μονοπάτι χαραγμένο στο χιόνι από τα έλκηθρα. Ένα μονοπάτι που πήρε τα παλικάρια του χωριού και τα πήγε μακριά, μακριά, πέρα από τα σταχτιά ουρανοθέμελα. Ίσως και πέρα απ' τη ζωή.
Οι μορφές των τραγουδιστάδων ήταν σοβαρές, τα παιδιάτικά τους τα σλάβικα μάτια βούρκωναν. Σαν τέλειωσαν το τραγούδι μείναμε πολλήν ώρα ακίνητοι μαζί τους, ταξιδεύοντας πάνω στα φτερά της μουσικής, που ενώνει τις καρδιές, γιατ' είναι η γλώσσα τους η πανανθρώπινη.
Σαν κάμαμε τις τετράδες για να φύγουμε, οι Ρούσοι βάλανε παπαρούνες μέσα στις μπούκες των τουφεκιώ μας. Ήτανε σα μια παράξενη λιτανεία με ατσαλένιες λαμπάδες, που στην κορφή τους άναβε η πιο χαρούμενη φλόγα.
— Αντίο! Αντίο!
Ο πολύ νέος αξιωματικός πετά το καπέλο του, λυγερός, σχεδόν διάφανος μέσα στο φως.
— Χαίρε, λίαν, Έλληνες! Χαίρε!
Πόση αγάπη υπάρχει στον κόσμο! Άφθονη σαν ποτάμι που χύνεται μέσα σ' έναν κάμπο. Ανθισμένη σαν ένας λόφος κόκκινος από τις παπαρούνες, που σε φωνάζουνε να τις κόψεις. Δεν έχεις παρά να σκύψεις να τις κόψεις.
[πηγή: Στράτης Μυριβήλης, Η ζωή εν τάφω. Το βιβλίο του πολέμου, Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», Αθήνα 1959, σ. 53-55]
Επίσης στο αρχείο της ΕΡΤ βρήκαμε αυτό το ντοκιμαντέρ του Τάσου Ψαρρά, ένα ωραίο απογευματινό θέαμα για τη ζωή του συγγραφέα και την εποχή στην οποία έζησε.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η επετειακή έκδοση για τον ξανθό γίγαντα
Οι σταθμοί του πολύκροτου βίου του και η φρενήρης πορεία προς τη φήμη
Τέσσερις άνθρωποι των κόμικς στην Ελλάδα γράφουν στο αφιέρωμα της Athens Voice
Όψεις της πόλης, αναμνήσεις, πράγματα που συνέβησαν παλιά, και πράγματα που συμβαίνουν σήμερα γύρω μας
Στο βιβλίο είναι τα κομμάτια μιας αφήγησης για όσα έζησε ο συγγραφέας με τη γιαγιά του στα Κρέστενα Ηλείας ως το 1986 που εκείνη πέθανε
Το βιβλίο διερευνά τη θεραπευτική δύναμη της μουσικής μέσα από τα έργα μερικών εκ των σημαντικότερων συγγραφέων της αρχαιότητας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Νέα μετάφραση από την Ελένη Μπακοπούλου για το διαχρονικό μυθιστόρημα του συγγραφέα στο οποίο επεδίωξε να σκιαγραφήσει τις απαρχές της κομμουνιστικής κοινωνίας
O Γκαμπόρ Ματέ απογειώνει την κριτική της δυτικής κοινωνικοποίησης ως κατεξοχήν παθογενούς, προσκομίζοντας πλήθος ευρήματα από τη βιβλιογραφία και την κλινική του εμπειρία τεσσάρων δεκαετιών.
Ο Γάλλος φιλόσοφος και καθηγητής γράφει για την εξέλιξη της ιατρικής μέσω της τεχνολογίας και πώς αυτή μπορεί να συμβιβαστεί με την κατανόηση της ταυτότητάς μας, όπως έχει διαμορφωθεί μέσα στους αιώνες
Η δημιουργός του Bonjour Tristesse που έμπλεξε στον ιστό της πρόωρης επιτυχίας
Με αμείωτους ρυθμούς συνεχίζεται η λογοκρισία στις ρεπουμπλικανικά ελεγχόμενες πολιτείες
Διασκευάζεται για τον κινηματογράφο άλλο ένα βιβλίο του Νορβηγού σταρ της αστυνομικής λογοτεχνίας
Ο τόμος που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μέλισσα αποτελεί φόρο τιμής στον σπουδαίο αρχαιολόγο για τις γνώσεις, την καθοδήγηση και τις εμπειρίες ζωής
Την Κυριακή η αυλαία της διοργάνωσης
Η Καναδή συγγραφέας, στο νέο της βιβλίο, αναφέρεται από το γυναικείο κίνημα έως τον ποταμό της μνήμης
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Διαβάστε ένα ποίημα από τη συλλογή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Ρομαντική, ηρωική φαντασία ή αλλιώς όλα εκείνα τα saga που λατρεύονται από μεγάλο μέρος του αναγνωστικού κοινού
Διαβάστε σε προδημοσίευση μερικά αποσπάσματα από την αυτοβιογραφία του «Συλλέκτης στιγμών», που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Οξύ
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.