- CITY GUIDE
- PODCAST
-
27°
![4754-202316.jpeg 4754-202316.jpeg](/images/120x120/3/jpeg/sites/default/files/contributor/4754-202316_0.jpeg)
![129767-293512.jpg 129767-293512.jpg](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2016/05/31/129767-293512.jpg)
Μια ομιλία του στην «Τέχνη», εταιρία πολιτισμού και πάντα στην αιχμή και στην πρωτοπορία των θεσσαλονικιώτικων γραμμάτων, με θέμα τη συνοπτική ιστορία της ντόπιας πεζογραφικής σκηνής, ώθησε τον ιστορικό και πεζογράφο Κώστα Χατζηαντωνίου στο να κωδικοποιήσει τα γράμματα της πόλης σε μια μεστή, κριτική και εύχρηστη διατριβή σε μορφή... snapsot! Ναι, θέρους εισβάλλοντος, αυτή είναι η σωστή λέξη αλλά και η γεύση του αυτού του δοκιμίου: μια ζουμερή, παρά το μικρό μέγεθος του τόμου - ομιλίας καταγραφή όλου του βόρειου λογοτεχνικού πόλου.
Από τις μέρες του κύκλου των «Μακεδονικών Ημερών», τον Ξεφλούδα, τον Σπανδωνή και την εκκίνηση των νεωτερικών μονολόγων και της οικοδόμησης της εσωστρεφούς γραμματείας, έως και σήμερα, όπου ο Σκαμπαρδώνης, ο Σερέφας, η Νικολαΐδου, ο Μίγγας και ο Κοροβίνης, βιβλιογραφούν σχοινοβατώντας επί των πιονέρων του τότε. Αρίθμηση και απαρίθμηση, εύστοχη κατηγοριοποίηση, είτε χρονική είτε υφολογική, και προπάντων μια άψογα δομημένη και τεκμηριωμένη αρχή, βάσει της οποίας μπορούμε να ορίζουμε τη θεσσαλονικιώτικη πεζογραφία. Γιατί ο Χατζηαντωνίου έτσι ακριβώς την ορίζει, σε αντίστιξη με την αθηναϊκή γενιά του '30, που οι εκπρόσωποί της μέσω του άξονα Ιωνίας, Αθήνας και Βερολίνου, συνομίλησαν με τον μοντερνισμό: οι Θεσσαλονικείς λόγιοι της εποχής περισσότερο προς τα βάθη της Μοραβίας και της μελαγχολικής Νέας Βοημίας στράφηκαν και γι' αυτό οι λέξεις και η αύρα παραγωγής τους φλέρταρε με την εσωστρέφεια και τη μετεωρολογική ψυχικώς υγρασία και παγωνιά.
Ο σκοτεινός Βορράς και ο λαμπερός νότος, τούτο είναι το δίπολο που διαχωρίζει την αθηναϊκή με τη θεσσαλονικιώτικη σχολή και εξαίσια ο Χατζηαντωνίου επικεντρώνει, παρότι Νότιος, εκ Ρόδου, στα πέριξ του Βαρδάρη και του Χριστιανόπουλου. Ή στην πόλη των προσφύγων του Ιωάννου, στις πολεμίστρες που βιγλούσε ο έξοχος «Χαμαιδράκων» του Πάνου Θεοδωρίδη. Επιμένοντας στη σύνδεση Κάφκα με Αλαβέρα και Τσβάιχ με Δέλιο ή Πεντζίκη, Μπακόλα και Κάτο, ο Χατζηαντωνίου προσφέρει μια απολαυστική διήγηση αλλά και οδηγό, σε όσους επιθυμούν μια χρονολογική ή έστω χωροταξική προσέγγιση στα σπουδάματα της Θεσσαλονίκης.
Οι Θεσσαλονικείς λογοτέχνες, από το ξεκίνημά τους, τεκμηριώνει ο συγγραφέας, δεν ενδιαφέρθηκαν τόσο για τον ρεαλισμό ή το βεριτέ όσο για τα βαθύτερα ψυχολογικά της ύπαρξης. Η μεσοπολεμική ειδικά γενιά Βορείων νέταρε συνειδητά στον ανθρωπισμό και το βαθύτερο υπόγειο της ψυχής, δρώντας μακριά από τους νατουραλισμούς των συνομηλίκων «απέξω». Η «Πεζογραφία της Θεσσαλονίκης» διαβάζεται και ως λεξικό, μιας και η παράθεση ονομάτων γίνεται με τρόπο εύληπτο και αρκούντως επεξηγηματικό. Το snapshot που λέγαμε: ο συγγραφέας έχει το τάλαντο της σύμπτυξης και της αφαίρεσης, δείγμα του πόσο μελέτησε αλλά και συνεχίζει να εντρυφεί σε ό,τι έχει να κάνει με τη Θεσσαλονίκη.
Μικρή εξομολόγηση, αυθαίρετα, αλλά θα την τολμήσω! Δεν είχα ακούσει ευλαβικά τα μπλουζ, πέρα από στάνταρ του είδους, όταν τα άκουγα στο ράδιο ή παιγμένα από γνώστες δισκοβόλους των μπαρ. Μέχρι που πριν πέντε καλοκαίρια, διαβάζοντας τη βιογραφία του Keith Richards, αποφάσισα να ακούσω ένα ένα όλα τα τραγούδια που ο Rolling Stone θεωρεί καθοριστικά για την εξέλιξη της καλλιτεχνικής προσωπικότητάς του. Ναι, χάρη στο drive του Keith Richards, έμαθα μετά από τρελή μελέτη και ακούσματα να ξεχωρίζω τον Μισισιπή από το Μιζούρι και τον John Lee Hooker από τον Muddy και τον Sonny Rollins. Ε, το ίδιο σκοπεύω να κάνω φέτος το καλοκαίρι σε ό,τι αφορά την πεζογραφία της Θεσσαλονίκης. Με drive τούτο το βιβλίο, που αυτή θεωρώ άλλη μια από τις αρετές του. Πως δηλαδή προσφέρει ιδανική ευκαιρία, ονοματολογία, χρονολογίες και ζουμί, για να αρχίσεις μαζί της.
Το δοκίμιο «Η πεζογραφία της Θεσσαλονίκης» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κουκούτσι.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Διαβάστε το ποίημα από τη συλλογή «Κλαγγή των όπλων», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Μάθε απο το παρελθόν σου, αγάπησε τον εαυτό σου, ζήσε τη ζωή που σου αξίζει
Γράφοντας για αυτά που έχουν σημασία, με τον πιο συναρπαστικό τρόπο
Μιλήσαμε με αφορμή το νέο της βιβλίο «Η φωνή στα χέρια της» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ίκαρος
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Τι τη συγκινεί, τι τη θυμώνει, τι νοσταλγεί στην καθημερινή της ζωή και τι της λείπει από το παρελθόν; Μιλήσαμε μαζί της με αφορμή το πρώτο της βιβλίο με ποιήματα
Πώς η επιμονή, η αφοσίωση στη δημιουργική σου φωνή και μια σειρά από ευφάνταστα σωματικά τελετουργικά μπορούν να δώσουν φτερά στην καλλιτεχνική δημιουργία
Διαβάστε δύο ποιήματα από τη νέα συλλογή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη
Η ψυχαναλύτρια Galit Atlas φωτίζει τη σκοτεινή επικράτεια του ασυνείδητου, αυτή που μας στοιχειώνει εν αγνοία μας
Τα λημέρια των συγγραφέων - πεζογράφων, ποιητών, δοκιμιογράφων. Γιατί γράφουν εκεί που γράφουν; Τι φετίχ έχουν; Πώς εμπνέονται σ’ αυτόν τον χώρο;
Tι μας ενδιαφέρει η πεισιθάνατη αναζήτηση ενός μετανάστη Ιρανού που μέσα σε όλα τα άλλα είναι και ορφανός από μητέρα, ενώ ο πατέρας του δουλεύει σε εκτροφείο ορνίθων;
Μια συζήτηση για το βιβλίο της «Πρόσωπα του μύθου, του θρύλου, της μουσικής» και το πώς οι μύθοι και οι θρύλοι εικονογραφούν ένα είδος πρωτόγονης ψυχολογίας
«Η ζωή με το δικό σου φως» του Abdellah Taïa είναι μια γοητευτική καταβύθιση σ’ έναν κόσμο άγνωστο, σκληρό και ανθρώπινο, όπου οι κατηγοριοποιήσεις και οι κανόνες της Δύσης δεν χωρούν
Μια συζήτηση με τους συγγραφείς για τον ρόλο του επιχειρείν στη δημοκρατία
Ο υδράργυρος ανεβαίνει και τα συναισθήματα στις σελίδες κορυφώνονται
Τα βιβλία που θα προσθέσουμε στις καλοκαιρινές μας αναγνώσεις
Σπουδή εφηβικής αφύπνισης, παραμένει ένα από τα πιο αγαπημένα βιβλία του 20ού αιώνα
«Το τρίτο στεφάνι», οι περιπέτειες του λογοτέχνη με τον νόμο στην Αυστραλία και η οριστική επιστροφή του στην Ελλάδα καταγράφονται στο βιβλίο «Το Τέρας και ο Κολοσσός»
Βιβλία για ένα μακρύ, καυτό και διαβαστερό καλοκαίρι!
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.