Κρίση και δημιουργία

«Πώς μπορούμε να κάνουμε την αδυναμία δύναμη, την κρίση και την απώλεια πηγή έμπνευσης και δημιουργίας;» θα αναρωτηθεί η συγγραφέας και καθηγήτρια Ψυχολογίας Φωτεινή Τσαλίκογλου στη διάλεξή της στο MEGARON PLUS. Η A.V. προσπάθησε να αποκωδικοποιήσει μέρος της σκέψης της.

Η σημερινή κατάσταση ενοχοποιεί την απώλεια; Οδηγεί σε μια ενοχοποίηση της αντίδρασης. Αν φταίω «δεν με παίρνει», δεν δικαιούμαι να αντιδράσω. Σιωπή, λοιπόν, και μοιρολατρική εγκαρτέρηση. Θα συμφωνήσετε όμως ότι δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Αν αφεθείς σε μια τέτοια, βολική για την τάξη των πραγμάτων, στάση είσαι από χέρι χαμένος.

Για το θάνατο υπάρχει ουσιαστικός παρηγορητικός λόγος; Υπάρχει μια κουλτούρα αποφυγής του θανάτου, άρνησης του πένθους. Ο θάνατος, ένα ταμπού. Τον μακιγιάρουμε με κάθε λογής φτιασίδια, ή τον στέλνουμε στο νοσοκομείο για να μη μολύνει το «υγιές» σπίτι μας. Όλα αυτά όμως έρχεται η στιγμή που τα πληρώνουμε. Καθώς κομμάτι της ζωής μας είναι το πένθος. Και αν το αρνηθείς τελικά η ίδια η ζωή λιγοστεύει.

Η απώλεια της εργασίας είναι απώλεια της ευκαιρίας για δημιουργία (εκτός των άλλων!). Στον τίτλο της διάλεξής σας υπάρχει η φράση «η δημιουργία ως αντίδοτο στις κρίσεις». Δεν είναι σχήμα οξύμωρο; Η δύναμη της απώλειας σημαίνει να μην καταθέτεις τα όπλα, αλλά να διεκδικείς το δικαίωμα στην έκπληξη που σου επιφυλάσσει το άγνωστο και αναπάντεχο μέλλον. Η ιστορία μάς διδάσκει ότι το μέλλον ανήκει στην έκπληξη.

«Τρέλα, κατάθλιψη και δημιουργία έχουν ένα κοινό πεδίο συνάντησης». Ποιο είναι αυτό; Η δημιουργία μεταμορφώνει την οδύνη της κατάθλιψης.  Η τρέλα ως υπερβολή, ως άναρχο σπάσιμο του κανόνα, επιτρέπει διαφυγές από την εξουθενωτική τάξη και ασφάλεια του ορθού λόγου. 

Υπάρχουν απτά παραδείγματα πρακτικής εφαρμογής της σκέψης σας; Η κρίση που ζούμε είναι και μια κρίση του σκέπτεσθαι. Οι πρακτικές εφαρμογές ενίοτε οριοθετούν και αφυδατώνουν το πέταγμα της σκέψης. Αν μείνεις με το πέταγμα γίνεσαι γραφικός, αναποτελεσματικός, αν αρχίσεις τις πρακτικές εφαρμογές, γίνεσαι ένας ακόμα αποτυχημένος πολιτικός αφηγητής ψευδαισθήσεων που προτάσσονται ως λύσεις. 

Info: Διάλεξη: «Η δύναμη της απώλειας και οι μεταμορφώσεις της οδύνης: η δημιουργία ως αντίδοτο στις κρίσεις». 9/3, 19.00, είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων αρχίζει στις 17.30. Σε περίπτωση μεγάλης προσέλευσης αρχίζει μισή ώρα νωρίτερα. ΜΜΑ, Βασ. Σοφίας & Κόκαλη. Το τελευταίο βιβλίο της «Το χάρισμα της Βέρθας» κυκλοφορεί από τις εκδ. Καστανιώτη.