Βιβλιο

Πέτρος Τατσόπουλος: «Ήμουν κι εγώ εκεί»

Μερικές σκέψεις για το βιβλίο

Σταύρος Κωνσταντινίδης
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Πέτρος Τατσόπουλος κατάφερε να κάνει μία δεύτερη καριέρα, ως πολιτικός αυτή τη φορά, και μέσα σε 3 χρόνια έγινε το ίδιο γνωστός όσο στα 30 ως συγγραφέας. Κινούμενος όψιμα στην τρέχουσα ενεργό πολιτική, ξανασυστήθηκε στα μάτια της κοινωνίας, αυτή τη φορά όχι στους αναγνώστες της λογοτεχνίας αλλά του αδυσώπητου πολιτικού παιχνιδιού, της θερμής «κουζίνας» της πολιτικής, όπως θα λέγαμε.

Άνθρωπος ευρυμαθής και πολυπράγμων συμπυκνώνει πολύ ενδιαφέρουσες χαρακτηριολογικές αντιθέσεις και συνθέσεις. Αριστερός και φιλελεύθερος, συγγραφέας και μαχητικός, διανοούμενος και ορθολογιστής, είρων και αυτοσαρκαστικός (με λεπτό χιούμορ που καίει), καλλιεργημένος αλλά και πρακτικός, συγκρουσιακός αλλά και ευαίσθητος.

Παρ' όλα αυτά, επιλέγει το 2012 να εισέλθει στον ΣΥΡΙΖΑ, αντί πιθανώς στην τότε ΔΗΜΑΡ, χώρος που ομολογεί και ο ίδιος −και συμφωνούμε και εμείς οι τρίτοι παρατηρητές− ως φαινομενικά πιο συμβατός στο ιδεολογικό προφίλ του. Βέβαια, χωρίς αυτήν την λοξοδρόμηση θα στερούμασταν σήμερα το αποκαλυπτικό νέο του βιβλίο «Ήμουν κι εγώ εκεί». Σαν να οσφρίστηκε πού θα γίνει ο «τζερτζελές». Κατά την άποψη μου, η πολιτική και κοινωνιολογική συγκρότηση του Πέτρου ήταν πολύ επαρκής για να προβλέψει εκείνη τη στιγμή της εισόδου του αυτά που θα αντιμετώπιζε αργότερα και τα οποία ουσιαστικά συνοψίζονται στην ιδεοληπτική παραλυσία του κόμματος, την ελλιπή επαφή με την πραγματικότητα, την εμμονή στη χρήση παλαιοκομματικών μεθόδων. Πάντως, η πρόθεση του ίδιου φαίνεται να ήταν ρομαντική, προσδοκώντας μάλλον αργά ή γρήγορα τη ρεαλιστική προσγείωση του ΣΥΡΙΖΑ και μιας πιθανής κεντροαριστερής στροφής του. Πράγμα, βέβαια, που αποδεικνύεται μέχρι και σήμερα ότι δεν είχε καμιά σχέση με την πραγματικότητα. Ο Πέτρος Τατσόπουλος χρειάστηκε μάλλον να ψηλαφίσει δια ζώσης για να αμφισβητήσει.

Προσγειώνεται στον μαγικό κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, με αερόστατο και με συνεπιβάτη τον αρχηγό. Δεν χρειάστηκε παρά μία συνάντηση για να πάρει το βάπτισμα του πυρός. Ο αρχηγός του φαίνεται χαλαρός, χωρίς την κλασσική στερεοτυπίατου αριστερού αναγνωρίζει τα έκδηλα σημάδια της πορφυρογέννεσης και της επιδερμικής και light εμπειρίας. Εντυπωσιάζεται αρνητικά από την πρώιμη κυνικότητα του Τσίπρα, απότοκη ίσως της αυτοπεποίθησης που του δίνει ήδη ο κεκτημένος καλπασμός προς τα ανάκτορα. Η επιβολή δια του αρχηγού είναι γνωστή άσκηση του Μακιαβέλλι και οδηγεί βέβαια με μαθηματική ακρίβεια πάντα στην ακαριαία και σφοδρή εμπάθεια της ιεραρχίας του μηχανισμού, όπως μας πληροφορεί ο μέγας στοχαστής του πολιτικού νεωτερισμού και πρωτοπόρος της θεωρίας της πολιτικής εξουσίας.

Μια δεύτερη έκπληξη έρχεται όταν κάθεται στα κοινοβουλευτικά έδρανα. Βλέπει μια κοινοβουλευτική ομάδα άπειρη, «ψάρακες», όπως λέει, έξω από τα νερά τους. Ο Τατσόπουλος, όντας καλλιτέχνης, θα μπορούσε καλύτερα από όλους να κομίσει τη δήθεν φαντασία στην εξουσία, αλλά,παρ' όλα αυτά, δείχνει απόλυτα προσδεμένος στο κοινοβουλευτικό έργο, στο αυτονόητο και στην κοινή λογική. Δεν διστάζει να επικρίνει την επινοητική βλακεία, όπου τη συναντά μπροστά του.

Τον απασχολεί έντονα το ζήτημα των συμμαχιών, καθώς διαπιστώνει από τη μία τη μετά βδελυγμίας απόρριψη της συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ και από την άλλη την αστόχαστη επιμονή προς ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που −αν μη τι άλλο− τον ξενίζει δεδομένης της απόλυτης απροθυμίας και εχθρότητας των χώρων αυτών.

Μια άλλη πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή ήταν ότι αφοσιώθηκε με επιτυχία στο κοινοβουλευτικό έργο, παρότι γρήγορα αντιλαμβάνεται τις αδυναμίες του συστήματος. Βέβαια, ο Πέτρος Τατσόπουλος, παρότι δεν το προδίδει εκ πρώτης, είναι ιδιαίτερα μεθοδικός, εργατικός και επαγγελματίας με ό,τι καταπιάνεται. Είναι, κατά τη γνώμη μου, ένας επαγγελματίας συγγραφέας για 30 και πλέον χρόνια.

Ως ένας από του ελάχιστους αγγλομαθείς της κοινοβουλευτικής ομάδας, συμμετέχει στις ομάδες εργασίας των διεθνών οργανισμών, ενώ στη Βουλή επιδίδεται στο τρέχον κοινοβουλευτικό έργο με αποκορύφωμα βέβαια την σθεναρή και επίμονη αντιπολίτευση απέναντι στο ναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής. Για το θέμα αυτό αξίζει την αναγνώριση και την αποδοχή όλων μας, αφού σχεδόν μεταβλήθηκε στον πιο μαχητικό κοινοβουλευτικό και εξωκοινοβουλευτικό κατακριτή τους. Το ίδιο θέμα βέβαια έμελλε ως τραγική ειρωνεία να είναι η πρώτη αφορμή για το ξήλωμα του πουλόβερ με τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι η στιγμή που έρχεται αντιμέτωπος με τον παλαιοκομματισμό, τη στρεψοδικία και τις φαύλες μεθοδεύσεις του βαθέως κόμματος. Ο Τατσόπουλος είναι πολύ εξωτικός, εξωστρεφής και ρεαλιστής για τα μάτια της νομενκλατούρας του κόμματος. Η μαχητικότητα και η αντισυμβατικότητα, η ειλικρίνεια και η κοινή λογική, τα αντιλαϊκίστικά του αντανακλαστικά και η άφοβη και σθεναρή του αντιπαλότητα με την Χρυσή Αυγή στο κοινοβούλιο και στο δημόσιο λόγο, παρότι έδωσαν ένα νέο αέρα στο καταθλιπτικό πολιτικό περιβάλλον, δεν έγιναν ποτέ αποδεκτά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ τον ήθελε ξένο, ενοχλούσε κατάφωρα τον ιδεολογικό μονισμό τους.

Το βιβλίο με τη γλαφυρή και οξυδερκή πρωτοπρόσωπη αφήγηση των 20 κεφαλαίων αξίζει να διαβαστεί απ' όλους γιατί φωτίζει αποκαλυπτικά εκ των έσω αυτό που σταδιακά όλο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται. Ότι η κυβέρνηση αυτή με το δήθεν ριζοσπαστικό, αλλά σίγουρα εθνικολαϊκίστικογονιδίωμά της, μας οδηγεί σε πολλαπλά αδιέξοδα. Εκτός από την πλήρη αδυναμία της να διαχειριστεί τα μεγάλα προβλήματα, όπως η οικονομία και το προσφυγικό, προσθέτει καθημερινά στο πορτφόλιο της αδιανόητες κωμικοτραγικές εκτροπές.

Άλλοτε με ταλέντο κωμικού καρατερίστα διαχειρίζεται με αστειότητα τις υποκλοπές του ΔΝΤ και άλλοτε, κινούμενη στις παρυφές της καθεστωτικής αντίληψης, κατασκευάζει πρόθυμους πλειοδότες της εξουσιαστικής νομιμοφροσύνης και φτάνουμε στα πρωτοφανή φαινόμενα ντροπής των διαγραφών της ΕΣΗΕΑ.