O Ted Bundy είναι ένας από τους πιο γνωστούς serial killers της ανθρώπινης ιστορίας. Δολοφόνος, βιαστής και νεκρόφιλος είχε ευγενικό και φιλικό παρουσιαστικό και τη φήμη του καλού παιδιού. Ομολόγησε ότι σκότωσε 30 γυναίκες σε διάστημα τεσσάρων χρόνων, ενώ υπολογίζεται ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος.
Ο Βρετανός θεατρικός συγγραφέας Greg Wohead δημιούργησε μια σόλο περφόρμανς βασισμένη στην προσωπικότητα του Ted Bundy διερευνώντας γιατί μας ελκύουν τόσο πολύ τα φριχτά θεάματα και οι splatter εικόνες.
Η παράσταση «The Ted Bundy Project», που θα παρουσιάστει στο Βios σε συνεργασία με το caravan showcase του Μπράιτον και το Βρετανικό Συμβούλιο στο πλαίσιο του Americana Festival, απευθύνεται σε κοινό από 16 και πάνω και περιέχει βίαιες ρεαλιστικές εικόνες αναπαράστασης. Πρόκειται για ένα φεστιβάλ περφόρμανς και live art με κοινό σημείο αναφοράς τον κόσμο του θεάματος, την εικονογραφία και την αφηγηματική της αμερικάνικης ποπ κουλτούρας.
Η συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Greg Wohead έγινε με τον επίσης θεατρικό συγγραφέα Richard Aslan στο πλαίσιο του θεατρικού φεστιβάλ Mayfest στο Μπρίστολ.
Tι σε οδήγησε να δουλέψεις πάνω στον Ted Bundy; Είναι αυτός συγκεκριμένα ή οι κατά συρροή δολοφόνοι γενικότερα που σε ενδιαφέρουν;
Πριν καιρό πέτυχα κατά τύχη αποσπάσματα από τις κασέτες-ομολογίες του Ted Bundy στο διαδίκτυο και ήμουν το ίδιο περίεργος αλλά και τρομοκρατημένος από αυτές. Με εντυπωσιάζουν οι κατά συρροή δολοφόνοι γενικότερα –όπως και πολύ κόσμο νομίζω– αλλά βρήκα συγκεκριμένα τον Ted Bundy ενδιαφέροντα, γιατί είχε τη φήμη του καλού παιδιού. Εξομολογήθηκε πως δολοφόνησε 30 γυναίκες (αν και πολλοί υπολογίζουν πως ο πραγματικός αριθμός είναι κατά πολύ μεγαλύτερος) από το 1974 ως το 1978 και ήταν συνήθως σε θέση να πείθει τα θύματά του να τον ακολουθούν στο αμάξι προσποιούμενος κάποιον τραυματισμό και ζητώντας βοήθεια για να μεταφέρει κάποιο κουτί ή χαρτοφύλακα. Υπάρχουν τόσες πολλές συναρπαστικές λεπτομέρειες στην υπόθεση του Ted Bundy που πιστεύω ο καθένας θα τον έβρισκε ενδιαφέρον: απέδρασε από τη φυλακή δύο φορές, ήταν δικηγόρος του εαυτού του, παντρεύτηκε στο δικαστήριο κατά την διάρκεια της δίκης του για τους φόνους εξαιτίας μίας νομικής ρύθμισης που παρέχει το νομοθετικό σύστημα της Φλόριντας.
Πραγματικά, όταν άκουσα για πρώτη φορά τις κασέτες εξομολόγησης του, αισθάνθηκα άνετα με το γεγονός ότι άκουγα ένα ανθρώπινο ον. Με έκανε να αναρωτιέμαι τι είμαι ικανός να κάνω στον ίδιο μου τον εαυτό, σχεδόν με ανάγκασα να φανταστώ όλα αυτά που οι άνθρωποι μπορούν εν δυνάμει να διαπράξουν. Υπήρχε μία νοσηρή ικανοποίηση στο να ακούω τις κασέτες, με έκαναν να αηδιάζω αλλά παράλληλα άφηναν την φαντασία μου να ταξιδέψει σε φρικτά μέρη. Υποθέτω η απάντησή μου σε αυτή την άρρωστη ικανοποίηση είναι το Ted Bundy project και μία δοκιμή του να διαδώσω αυτήν την απάντηση σε έναν ανοιχτό χώρο μαζί με άλλους ανθρώπους.
Έχεις καταλάβει γιατί ασκούν γοητεία οι κατά συρροή δολοφόνοι στον περισσότερο κόσμο;
Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας αυτού του έργου διάβασα πολλά βιβλία, μίλησα σε αρκετούς ψυχολόγους, ειδικούς ψυχοθεραπευτές, κοινωνικούς λειτουργούς και νευρολόγους. Μερικοί άνθρωποι φαίνεται να είναι σίγουροι για το τι μας τραβάει το ενδιαφέρον στους κατά συρροή δολοφόνους –ή γενικότερα σε αυτή την νοσηρή γοητεία– αλλά ο καθένας λέει διαφορετικά πράγματα. Μία από τις πιο πλούσιες εξερευνήσεις αυτής της νοσηρής γοητείας με τη οποία ήρθα σε επαφή κατά τύχη είναι το βιβλίο του Εric G. Wilson το οποίο ονομάζεται «Everyone Loves a Good Train Wreck: Why We Can’t Look Away». Αντί να προσπαθήσει να προσδώσει οποιαδήποτε εξήγηση, ο Wilson στρέφεται απευθείας σε αυτό το μυστήριο μέσα από μία σειρά εκθέσεων και προσωπικών προφίλ: ένας ειλικρινής, θεωρώ, τρόπος για να καταλάβει κανείς τη γοητεία που αποπνέουν οι κατά συρροή δολοφόνοι. Τα περισσότερα πράγματα στη ζωή δεν είναι εύκολο να τα εξηγήσεις ή να τα κατηγοριοποιήσεις. Ο τρόπος με τον οποίο σχετιζόμαστε με αυτά τα πράγματα λένε πολλά περισσότερα πράγματα για εμάς απ’ ό,τι θα θέλαμε.
Πιστεύεις ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν διαβάσει για τους πραγματικούς κατά συρροή δολοφόνους ή έχουν παρακολουθήσει προγράμματα σχετικά με αυτούς, τους διαφοροποιούν σε σχέση με τους μυθοπλαστικούς κατά συρροή δολοφόνους;
Δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους του συνόλου αλλά φαντάζομαι πως υπάρχει μία διαφοροποίηση ανάμεσα στους ανθρώπους. Κάτι το οποίο με απασχόλησε αρκετά κατά τη διάρκεια της εξέλιξης αυτού του έργου είναι η διαφορά μεταξύ του πραγματικού και του ψεύτικου, όταν έχει να κάνει με αιμοσταγείς ή βίαιες ιστορίες και τη φαντασία (ή μάλλον ακόμα καλύτερα, αν αυτές οι ιδέες έχουν συλληφθεί για να γίνουν πραγματικότητα ή απλά ιστορίες). Στο βιβλίο του ο Wilson μιλάει για την ταλάντευση μεταξύ των ορίων που απέχουν από την ασφαλή οπτική της νοσηρής περιέργειας, η οποία είναι αρκετά μακριά από το τραύμα του να ξέρουμε ότι είμαστε ασφαλείς αλλά αρκετά κοντά στην ευχάριστη ανατριχίλα. Ένα σημείο της νοσηρής αισθητικής από την οποία μπορούμε να αγγίξουμε κάτι μεγαλειώδες. Πιστεύω, ότι αυτή η έλξη ή αυτό το ενδιαφέρον για τους πραγματικούς κατά συρροή δολοφόνους μπορεί να παρέχει αυτή την αίσθηση ισχύος. Μιλάμε για πραγματικούς ανθρώπους και πραγματικά γεγονότα που όντως συνέβησαν, οπότε αισθανόμαστε ένα διαφορετικό είδος ανατριχίλας όταν διαβάζουμε βιβλία ή συνεντεύξεις ή όταν παρακολουθούμε προγράμματα σχετικά με αυτούς. Θα μπορούσε να έχει συμβεί σε εμάς. Ή κάτω από ορισμένες συνθήκες θα μπορούσαμε εμείς να ήμασταν ο επιτιθέμενος. Είναι ένα διαφορετικό είδος ανατριχίλας από αυτό που παίρνεις από τα μυθιστορήματα. Προφανώς και μπορείς να ανατριχιάσεις από φανταστικές ιστορίες και χαρακτήρες αλλά έχει μία διαφορετική ποιότητα. Κατά κάποιο τρόπο εξασθενεί η δύναμή της.
Πιστεύεις πως η απεικόνιση της βίας αποτελεί πρόβλημα στην κοινωνία μας;
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με καταστροφικούς τρόπους αν σκεφτούμε πόση εξουσία ασκείται και επικοινωνείται στον πολιτισμό μας. Δεν λέω απαραίτητα ότι δεν αποτελεί πρόβλημα αλλά πιστεύω ότι είναι πολύ εύκολο να κατηγορούμε κάτι, όπως την μυθιστορηματική βία ή τις διασκευασμένες ιστορίες της, ενώ αυτό που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι η πλευρά του εαυτού μας που διεγείρεται από αυτήν την απεικόνιση βίας. Με αυτό το έργο, δεν με ενδιαφέρει να καταδείξω κάποια «σκοτεινή πλευρά» η οποία είναι βλαβερή για την κοινωνία. Με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο να ανοίξω τον εαυτό μου (και όλους μας) και να αναδείξω το αιματηρό χάος που υπάρχει μέσα μας.
Σε δυσκόλεψε ποτέ η έρευνα που έκανες για το έργο σου; Υπήρξε στιγμή που να έχεις μετανιώσεις και απλά να εύχεσαι να ερευνάς κάτι ευκολότερο;
Σίγουρα υπήρξαν δυσκολίες. Μερικές έρευνες με οδήγησαν σε αρκετές «σκοτεινές» ιστοσελίδες. Υποθέτω πως δεν ήμουν πραγματικά ξαφνιασμένος αλλά ήταν η πρώτη φορά που ερχόμουν σε επαφή με τέτοιες διαδικτυακές κοινότητες, οι οποίες διαπραγματεύονταν φωτογραφίες και βίντεο από πραγματικά εγκλήματα καθώς και φρικαλέα ατυχήματα. Μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις οι φωτογραφίες και τα βίντεο έχουν τραβηχτεί από τον δολοφόνο του θύματος. Αναμφισβήτητα, υπήρξαν κάποιες ερωτήσεις που μου δημιουργήθηκαν –και ακόμα υπάρχουν– σχετικά με την συναίνεση, δηλαδή κοιτώντας τέτοιου είδους φωτογραφίες κατά πόσο τις επικρίνω (επικρίνουμε) ή κατά πόσο τις υποστηρίζω (υποστηρίζουμε). Είναι μία άβολη σκέψη αλλά δεν νομίζω ότι αυτό σημαίνει πως θα ήταν καλό να κρυφτώ (κρυφτούμε) από αυτή. Δεν μπορώ να πω ότι μετάνιωσα ποτέ. Πιστεύω, πως οι δυσκολίες που συνάντησα με έκαναν να νιώσω πόσο σημαντικό ήταν να το μεταφέρω σε ζωντανό κοινό.
Ποιος είναι ο στόχος σου δημιουργώντας αυτό το έργο;
Ο στόχος μου είναι συνήθως να δημιουργώ έναν χώρο όπου οι άνθρωποι μπορούν να βιώσουν μία εμπειρία αντί απλώς να τους παρουσιάσω κάτι. Στην προκειμένη περίπτωση, υποθέτω ο στόχος μου είναι να δημιουργήσω μία επαφή με τη εμπειρία της νοσηρής γοητείας –με την οποία πιστεύω πως όλοι μπορούμε να ταυτιστούμε– μέσω από διαφορετικά είδη εξομολογήσεων και αναθεωρήσεων. Είναι μία ώρα που κρατάμε στην άκρη για να κοιτάξουμε απευθείας κάτι το οποίο πολλές φορές τα κρατάμε στην περιφερειακή μας όραση επειδή είναι άσχημο.
Σε ελκύουν περισσότερο τα πιο ζοφερά ή τα πιο ανάλαφρα θέματα;
Και τα δύο. Στο παρελθόν είχα ασχοληθεί κυρίως με πιο ανάλαφρα θέματα αλλά σαν μέλος του κοινού (και σαν άτομο) με ελκύει ισάξια και το ζοφερό και το πιο ανάλαφρο. Προφανώς ,αισθάνομαι μία δυνατή έλξη για το «σκοτεινό», από την οποία προήλθε και η παρόρμηση αυτού του έργου.
Πώς αυτό το έργο ταιριάζει με την πλειονότητα της δουλειάς σου;
Το «Ted Bundy Project» διαφέρει κατά πολύ από την προηγούμενη δουλειά μου με πολλούς τρόπους. Τα έργα μου πριν από αυτό έχουν περιγραφεί με τις λέξεις νοσταλγικό, αξιαγάπητο ή φαντασιόπληκτο. Μέχρι στιγμής οι άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει διάφορες λέξεις για να περιγράψουν το «Ted Bundy Project» αλλά το γλυκανάλατο δεν είναι μία από αυτές.
Δεν είναι τόσο το ότι ήθελα να δοκιμάσω κάτι καινούριο με το «Ted Bundy όσο το ότι ήθελα να αναγνωρίσω τις ιδιότητες που υπάρχουν στον εαυτό μου και στη δουλειά μου. Τις ιδιότητες εκείνες που οδηγούν τον κόσμο να περιγράφει τη δουλειά μου ως αξιαγάπητη και να χρησιμοποιήσω αυτές τις ιδιότητες με τέτοιο τρόπο ώστε να μας μεταφέρει όλους κάπου διαφορετικά και απροσδόκητα. Και αυτός ο τρόπος φαντάζει σωστός για αυτό που ήθελα να εξερευνήσω.
Ο πρώην γιατρός που αποφάσισε να ασχοληθεί σοβαρά με το θέατρο, οι πετυχημένες παραστάσεις, οι διακρίσεις και το νέο του έργο στο θέατρο του Νέου Κόσμου
Το έργο του Τζέφρι Ναφτς, εντασσόμενο στην γκέι δραματουργία, διαθέτει μια στιβαρή, αν και πλέον κλασική, δομή, αλλά κυρίως θίγει ζητήματα που η τρέχουσα δραματουργία σπάνια τολμά να θίξει
Το έργο της Μάρτα Μπαρσελό αποτυπώνει τη διαδρομή της σχέσης «μητέρας-κόρης», μετά την ανατρεπτική απόφασή τους να εφαρμόσουν τους όρους ενός άρρηκτου συμβολαίου
13°
