Ο Γιάννης Χουβαρδάς σκηνοθετεί τον «Δον Κάρλος» στο ΚΘΒΕ

Ο Γιάννης Χουβαρδάς επιστρέφει στο ΚΘΒΕ για να σκηνοθετήσει την πρώτη μεγάλη παραγωγή του θεάτρου για τη σεζόν 2024-2025, τον «Δον Κάρλος» του μεγάλου ρομαντικού συγγραφέα Φρίντριχ Σίλλερ. Η μετάφραση είναι του Γιώργου Δεπάστα, ενώ ο Γιάννης Χουβαρδάς εκτός από τη σκηνοθεσία υπογράφει και τη διασκευή, δραματουργική αλλά και σκηνική επεξεργασία μετάφρασης.

Το συγκεκριμένο έργο στην πλήρη ανάπτυξή του έχει διάρκεια πάνω από 5 ώρες. Οπότε η σύμπτυξή του σε 130 λεπτά χρειάστηκε δουλειά αρκετών μηνών πάνω στο κείμενο από τον Γιάννη Χουβαρδά, ώστε να μπορεί να αποδοθεί με ακρίβεια και σαφήνεια το νόημά του. Αυτό που τονίζει ο ίδιος ο σκηνοθέτης είναι ότι παρόλο που αποτελεί ένα έργο που γράφτηκε στα τέλη του 18ου αιώνα, τον εκπλήσσει πόσο επίκαιρο είναι. Αυτός άλλωστε είναι και ένας από τους λόγους που επέλεξε να το ανεβάσει. «Προσέξτε πώς, ένα έργο γραμμένο στα τέλη του 18ου αιώνα, μπορεί να μιλά τόσο καθαρά, εύστοχα και προφητικά, για τη σχέση του ανθρώπου με την εξουσία, για την ακατάσβεστη ανάγκη του για ελευθερία και τον άπληστο γιγαντισμό των μηχανισμών του κράτους, το οποίο, αφού παρακολουθήσει, καταπιέσει, καταστείλει ανελέητα τους πολίτες του (μεταφορικά, και –στην περίπτωσή μας– κυριολεκτικά, τα ίδια τα παιδιά του), στο τέλος τούς αφαιρεί κάθε έννοια ανθρωπιάς, καταλήγοντας να απεμψυχώσει την ίδια του την υπόσταση και να καταντήσει –όπως συμβαίνει δυστυχώς πολύ φανερά πλέον στις μέρες μας– μια σκοτεινή μηχανή τεχνητής νοημοσύνης», αναφέρει χαρακτηριστικά στο σκηνοθετικό του σημείωμα.

Η συγκεκριμένη παράσταση του Γιάννη Χουβαρδά στο ΚΘΒΕ αποτελεί το τελευταίο μέρος της σκηνοθετικής του τετραλογίας, με την οποία ολοκληρώνει την προσωπική του διερεύνηση πάνω στη σχέση θεάτρου και κινηματογράφου, που οργανώνεται γύρω από μια κεντρική θεματολογία, η οποία εστιάζει στην ηθική και πνευματική εξόντωση του ανθρώπου, μέσα σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία -παντελώς διεφθαρμένη από την εξουσία και το χρήμα- που αδυνατεί να βρει την ισορροπία και το μέτρο.

Το ρόλο του Δον Κάρλος υποδύεται ο Χάρης Φραγκούλης.

Ο «Δον Κάρλος» του Φρίντριχ Σίλλερ

Μεταφερόμαστε στην Ισπανία του 16ου αιώνα, την εποχή της Ιεράς Εξέτασης. Από τη μια έχουμε την απολυταρχική εξουσία του βασιλιά Φιλίπππου Β. Από την άλλη, έχουμε τον γιο του, τον Δον Κάρλος, που έχει ανάγκη για αλλαγή, για δράση, για ζωή κι έναν νεανικό ιδεαλισμό. Εναποθέτει όλες τις ελπίδες του στον αδερφικό του φίλο Μαρκήσιο Πόζα. Η ισχυρή θέληση του Πόζα, οι ανανεωτικές του ιδέες, η πίστη και η αφοσίωσή του στον Δον Κάρλος, τον οδηγούν στην εφαρμογή ενός σχεδίου, που θα επιχειρήσει να ανατρέψει την κρατική τρομοκρατία του μονάρχη.

Ο Δον Κάρλος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1787 και έχει ως αφετηρία ένα γαλλικό ρομαντικό μυθιστόρημα του 17ου αιώνα. Ο Σίλλερ χρησιμοποιώντας ως φόντο την Ισπανία του 16ου αιώνα, αμφισβητεί την απολυταρχία της δικής του εποχής, υπερασπιζόμενος την ελευθερία της σκέψης και τις ιδέες του Διαφωτισμού.

Γιάννης Χουβαρδάς: Το σημείωμά του για τον«Δον Κάρλος» στο ΚΘΒΕ

Δον Κάρλος 2024 ή η σκοτεινή νοημοσύνη
Με τη Θεσσαλονίκη και ειδικά το ΚΘΒΕ με συνδέουν οι πιο ωραίες αναμνήσεις των νεανικών μου χρόνων και των πρώτων βημάτων μου στον χώρο της σκηνοθεσίας. Επιστρέφω λοιπόν στο ιστορικό αυτό θέατρο και την πόλη που το φιλοξενεί με ιδιαίτερη συγκίνηση και μεγάλο σεβασμό. Και με ένα έργο που εδώ και πολύν καιρό με απασχολεί. Ο Δον Κάρλοςαποτελεί ένα κορυφαίο κομψοτέχνημα της παγκόσμιας δραματουργίας. Νεανικό αλλά και ώριμο, ενθουσιώδες αλλά και πυκνό σε νοήματα, δραματουργικά πολυσύνθετο αλλά και θεατρικά απολαυστικό, κλασικό αλλά και σύγχρονο, προσφέρει σε όποιον καλλιτέχνη καταπιαστεί μαζί του τεράστια ανταπόδοση. Και ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τον θεατή.

Ένα έργο που στην πλήρη του ανάπτυξη διαρκεί πάνω από πέντε ώρες, με δεκάδες δραματικά πρόσωπα, δαιδαλώδη εξέλιξη και άπειρες ανατροπές, με πολύπλοκο ιστορικό υπόβαθρο και διπλοκεντημένη γλώσσα, ένα δράμα που μπορεί να χαρακτηριστεί ταυτόχρονα ερωτικό, πολιτικό, ποιητικό, φιλοσοφικό, υπαρξιακό (για να αναφέρω μερικά μόνο από τα πολλά λογοτεχνικά είδη που το απαρτίζουν), στην παράστασή μας συμπυκνώνεται σε καθαρή διάρκεια 130 λεπτών. Έχει λοιπόν τεράστια σημασία για μας, όλους τους ανθρώπους που δούλεψαν επί τρεις σχεδόν μήνες για να προσφέρουμε στο κοινό με όσο πιο έντιμο τρόπο μπορούσαμε αυτό το θαυμαστό κείμενο, να έχουμε την πλήρη ενέργεια των θεατών μας, τη συγκέντρωσή τους, τη συμμετοχή τους σ’ αυτό το δύσκολο εγχείρημα. Και τότε είναι σίγουρο ότι οι θεατές μας θα αποσπάσουν ως ανταμοιβή τους το 100% της αξίας του αριστουργήματος του Σίλλερ.

Πριν αφήσω τους εξαίρετους ηθοποιούς του ΚΘΒΕ να μιλήσουν από σκηνής, μία μόνο ακόμη επισήμανση. Προσέξτε πώς, ένα έργο γραμμένο στα τέλη του 18ου αιώνα, μπορεί να μιλά τόσο καθαρά, εύστοχα και προφητικά, για τη σχέση του ανθρώπου με την εξουσία, για την ακατάσβεστη ανάγκη του για ελευθερία και τον άπληστο γιγαντισμό των μηχανισμών του κράτους, το οποίο, αφού παρακολουθήσει, καταπιέσει, καταστείλει ανελέητα τους πολίτες του (μεταφορικά, και –στην περίπτωσή μας– κυριολεκτικά, τα ίδια τα παιδιά του), στο τέλος τούς αφαιρεί κάθε έννοια ανθρωπιάς, καταλήγοντας να απεμψυχώσει την ίδια του την υπόσταση και να καταντήσει –όπως συμβαίνει δυστυχώς πολύ φανερά πλέον στις μέρες μας– μια σκοτεινή μηχανή τεχνητής νοημοσύνης.

Συντελεστές
Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας, Διασκευή- Δραματουργική & Σκηνική επεξεργασία μετάφρασης -Σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς, Σκηνικά:NίκηΨυγογιού, Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, Μουσική: Φώτης Σιώτας, Κίνηση- Χορογραφίες: Δημήτρης Σωτηρίου, Βίντεο Design: Παντελής Μάκκας, Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας, Βοηθός Σκηνοθέτη Α΄: Σοφία Παπανικάνδρου, Βοηθός Σκηνοθέτη Β΄:Βίκυ Κίτσιου, Βοηθός Σκηνοθέτη Γ΄:Ιορδάνης Αϊβάζογλου, Βοηθός Σκηνογράφου & Ενδυματολόγου:Δανάη Πανά, Οργάνωση Παραγωγής: Εύα Κουμανδράκη, Φωτογραφίες: Mike Rafail (ThatLongBlackCloud)

Παίζουν οι ηθοποιοί (με αλφαβητική σειρά): Ιορδάνης Αϊβάζογλου(Δούκας Μεντίνα-Σιντόνια), Λουκία Βασιλείου(Βασίλισσα Ελισάβετ), Ζωή Ευθυμίου(Πριγκίπισσα Έμπολι, σε διπλή διανομή), Στέλιος Καλαϊτζής(Κόμης Λέρμα), Γιώργος Κολοβός(Μαρκήσιος Πόζα), Θάνος Κοντογιώργης(Ντομίνγκο), Βασίλης Μπεσίρης(Δούκας Φέρια),ΜπέττυΝικολέση(Μαρκησία Μοντεκάρ), Κώστας Σαντάς(Μέγας Ιεροεξεταστής),Θεοφανώ Τζαλαβρά(Πριγκίπισσα Έμπολι,σε διπλή διανομή ), Δημήτρης Τσιλινίκος(Δούκας Άλμπα), Χάρης Φραγκούλης(Δον Κάρλος, Διάδοχος του θρόνου),ΕλίζαΧαραλαμπογιάννη(ΛουίςΜερκάδο, ακόλουθος της Βασίλισσας), Γιάννης Χαρίσης(Φίλιππος Β΄)

Κυρίες και Κύριοι: Λίλη Ανδρασκέλα, Ζωή Ευθυµίου, Κωνσταντίνος Καπελλίδης, Αίγλη Κατσίκη, Δηµήτρης Καυκάς, Αναστασία Κελέση, Νίκος Κουσούλης, Πασχάλης Τερζής, Θεοφανώ Τζαλαβρά

Βίντεο - μοντάζ επί σκηνής: Γιώργος Ζλατάνος

INFO
Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών (Εθνικής Αμύνης 2)
Πρεμιέρα: Παρασκευή 8 Νοεμβρίου2024, στις 21.00
Ώρες παραστάσεων: Τετάρτη: 19:00, Πέμπτη- Παρασκευή, Σάββατο: 21:00, Κυριακή: 19:00