Ναντίν Σιέρρα: «Η φωνή μου είναι η περιουσία μου, χάρη σ’ αυτήν κάνω αυτό που αγαπώ»
Μιλήσαμε με την Αμερικανίδα σούπερ σταρ της όπερας λίγο πριν έρθει στο Ηρώδειο για την Τραβιάτα της ΕΛΣ, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.
Ναντίν Σιέρρα: Συνέντευξη με τη σοπράνο με αφορμή την αναβίωση της «Τραβιάτα» στο Ηρώδειο, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου
Είναι νέα, όμορφη, διάσημη και κρύβει μέσα της μια κρυστάλλινη σοπράνο-κολορατούρα φωνή. Στα 6 της χρόνια πρωτόμαθε να τραγουδά, στα 10 της είδε την Μποέμ και ερωτεύτηκε την όπερα, στα 19 έδωσε το πρώτο της ρεσιτάλ στη Νέα Υόρκη. Έχει θριαμβεύσει στη Σκάλα του Μιλάνου, στη Μετροπόλιταν Όπερα, στην Όπερα του Παρισιού, στη Βασιλική Όπερα Λονδίνου αφήνοντας το προσωπικό της στίγμα στους ρόλους της Τζίλντας (Ριγολέττος), της Λουτσίας ντι Λαμμερμούρ και της Βιολέτας (Τραβιάτα). «Ακόμη ψάχνουμε να βρούμε λέξεις για να εκφράσουμε τον θαυμασμό μας για την αριστουργηματική ερμηνεία της Ναντίν Σιέρα ως Βιολέτας. Σας ευχαριστούμε, κυρία, που μας κάνατε να κλάψουμε για πρώτη φορά στην όπερα. Πόσο συγκινητικό ήταν αυτό το “Addio, del passato...”», έγραψε γι’ αυτήν το γαλλικό περιοδικό Olyrix πριν λίγους μήνες.
Κι αυτό το Σάββατο, η σούπερ σταρ της όπερας –αλλά καθόλου ντίβα–Ναντίν Σιέρρα, ανεβαίνει πρώτη φορά στη σκηνή του Ηρωδείου για να ερμηνεύσει την εμβληματική ηρωίδα του Βέρντι, στην αναβίωση της δημοφιλέστατης Τραβιάτα, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου και μουσική διεύθυνση Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι.
Η συνέντευξή μας ήταν μια μικρή περιπέτεια. Έπειτα από σχεδόν καθημερινά meetings μέσω zoom, επί μια εβδομάδα, που αναβάλλονταν κάθε φορά λόγω φόρτου εργασίας –η Ναντίν Σιέρρα βρισκόταν μια στο Παρίσι και μια στη Ρώμη– στην ύστατη προσπάθειά μας τα καταφέραμε! Η κουβέντα μας με τη γλυκύτατη Αμερικανίδα σοπράνο έγινε στην Αθήνα πια, καθ’ οδόν για την πρόβα της στο Ηρώδειο. Αλλά πραγματικά άξιζε τον κόπο…
Πώς αισθάνεστε που βρίσκεστε επιτέλους στην Αθήνα; Ενθουσιασμένη, και μπορώ να πω ανακουφισμένη! Τις προηγούμενες ημέρες συμμετείχα σε ένα καταπληκτικό τριήμερο κονσέρτο στην Ιταλία προς τιμήν του Αντρέα Μποτσέλλι για τα 30 χρόνια του στο τραγούδι το οποίο, όμως, επειδή κινηματογραφήθηκε ήταν εξαντλητικό… Έφτασα χθες (Σάββατο) και αυτό που ένιωσα στο Ηρώδειο ήταν πως είναι ένας χώρος μαγικός. Ανυπομονώ να ανέβω στη σκηνή του! Αλλά και όλη η Αθήνα είναι μαγική. Η ιστορία της, αυτός ο πολιτισμός της, που γέννησε όλους τους άλλους πολιτισμούς…
Έχετε ερμηνεύσει τη Βιολέτα αρκετές φορές μέχρι τώρα. Πώς προετοιμάζεστε κάθε φορά για αυτόν τον απαιτητικό, συναισθηματικά και φωνητικά, ρόλο; Αντλείτε στοιχεία από προσωπικές εμπειρίες για να τον ερμηνεύσετε; Ω ναι! Είμαι πια μια 36χρονη γυναίκα και έχω βιώσει πολλές καλές και κακές στιγμές, έχω περάσει από πολλές σχέσεις και μπορώ πολύ καλά να συνδεθώ με τις συναισθηματικές μεταπτώσεις αυτού του χαρακτήρα. Είναι μια γυναίκα που λαχταρά να ζήσει μια πιο φυσιολογική ζωή σε σύγκριση με εκείνη που ζούσε πριν γνωρίσει τον Αλφρέντο. Για μένα, πρόκληση δεν είναι οι φωνητικές, αλλά οι συναισθηματικές απαιτήσεις του ρόλου. Θέλω να τις εκφράσω με τέτοιον τρόπο, που στο τέλος της όπερας να κλαίω κι εγώ μαζί με το κοινό. Είμαι έτοιμη να ανοίξω την καρδιά και την ψυχή μου. Μπορεί η φωνή μου εκείνη τη στιγμή να μην ακούγεται τέλεια, όμως δεν είναι αυτό το ζητούμενο, αλλά να μοιάζει, να ακούγεται, να την αισθάνεσαι όσο γίνεται πιο αληθινή. Αυτή είναι η δική μου Βιολέτα και αυτή μου δίνει τη δύναμη να συνεχίζω, να φτάνω πιο βαθιά στον κόσμο της, τόσο που το κοινό να πιστεύει στο τέλος ότι πεθαίνω στ’ αλήθεια!
Ίσως αυτή η εμβάθυνση στον χαρακτήρα της Βιολέτας είναι που διαφοροποιεί τη δική σας ερμηνεία σε σχέση με άλλες… Δεν ξέρω, το προσπαθώ. Φωνητικά είμαι τόσο καλά προετοιμασμένη γι’ αυτόν τον ρόλο, τον μελετώ σχεδόν όλη μου τη ζωή. Κάνω μαθήματα τραγουδιού από τα έξι μου, 30 ολόκληρα χρόνια! Ίσως αυτή η πολύχρονη προετοιμασία με έχει βοηθήσει να τραγουδώ με λίγο μεγαλύτερη ευκολία και άνεση συγκριτικά με άλλες σοπράνο που ξεκίνησαν αργότερα.
Είναι αλήθεια ότι λατρέψατε την όπερα όταν, σε ηλικία 10 ετών, είδατε τη Μποέμ από ένα βίντεο που έφερε στο σπίτι η μητέρα σας; Τι μπορεί να συγκινήσει τόσο πολύ ένα μικρό κορίτσι ώστε να πει «θα γίνω λυρική τραγουδίστρια»; Πράγματι, έτσι έγινε. Δεν μπορώ να το εξηγήσω. Για μένα, ήταν ένα κάλεσμα, κάτι που ήταν ίσως γραμμένο να ακολουθήσω. Αυτήν τη συγκεκριμένη παράσταση της ΜΕΤ (1981), σκηνοθετημένη από τον Φράνκο Τζεφιρέλλι, με την Τερέζα Στράτας, τον Χοσέ Καρέρας και τη Ρενάτα Σκόττο, τη λάτρεψα, όχι μόνο για το τραγούδι ή για τα κοστούμια, αλλά για τον τρόπο που ζωντάνευαν τους χαρακτήρες. Μάλιστα συνέβη κάτι παράξενο τις προηγούμενες μέρες. Στο event για τον Μποτσέλι, καλεσμένος ήταν και ο Χοσέ Καρέρας. Τον πλησίασα και του είπα «Θέλω να σας ευχαριστήσω, γιατί είστε ένας από τους τρεις καλλιτέχνες που στα δέκα μου με ενέπνευσαν να γίνω ερμηνεύτρια της όπερας». Κι εκείνος κάπως έκπληκτος μου είπε «Αλήθεια; Βοηθήσαμε κι εμείς να γίνετε αυτό που είστε σήμερα;» Με άγγιξε πολύ η συνάντηση αυτή…
Έχετε ερμηνεύσει σε διαφορετικές παραγωγές μερικές από τις εμβληματικότερες ηρωίδες του μπελκάντο, Λουτσία ντι Λαμερμούρ, Τζίλντα από τον Ριγκολέτο και, φυσικά, Βιολέτα από την Τραβιάτα. Αισθάνεστε ότι κάθε φορά η ερμηνεία σας εξελίσσεται; Οπωσδήποτε. Όσο εγώ εξελίσσομαι ως άνθρωπος, θα εξελίσσεται και η εκφραστική μου προσέγγιση στους ρόλους αυτούς. Μεγαλώνοντας προσπαθούμε να συνδεόμαστε λίγο περισσότερο με τη συναισθηματική νοημοσύνη μας και αυτό, πιστεύω, μας κάνει καλύτερους καλλιτέχνες. Σε μένα τουλάχιστον συνέβη.
Πρόσφατα συνεργαστήκατε με την εξίσου διάσημη συνάδελφό σας, Πρίτι Γιέντε, και ηχογραφήσατε ένα άλμπουμ με μερικά από τα ομορφότερα ντουέτα για σοπράνο και όχι μόνο. Με τα νέα media όμως, το τοπίο της δισκογραφίας έχει αλλάξει. Πώς σας επηρεάζουν αυτές οι αλλαγές; Μα, και η ίδια η βιομηχανία της όπερας προσπαθεί να αλλάξει. Τα τελευταία χρόνια αρχίζει να γίνεται λίγο πιο δεκτική σε νέες παραγωγές, νέες ερμηνείες και να υιοθετεί ενδεχομένως πιο νεωτερικούς τρόπους για να κάνει μουσική και να τη μοιράζεται με ένα νεότερο ακροατήριο. Πιστεύω, όμως, ότι πολλές από τις ιδέες της παραμένουν αρκετά στενόμυαλες, δεν κινείται ακόμη όσο γρήγορα θα έπρεπε, για να προσεγγίσει τη νέα γενιά. Καταλαβαίνω, βέβαια, ότι δεν θέλει να παρεκκλίνει πολύ από τις αξίες και τις παραδόσεις της, προτιμά να κρατήσει την οπερατική τέχνη σε μια κλασική, πιο συντηρητική και σε ορισμένες περιπτώσεις πιο ελιτίστικη μορφή. Όμως, ο κόσμος αλλάζει γρήγορα και εμείς πρέπει να προσαρμοστούμε, τουλάχιστον στον τρόπο με τον οποίο μοιραζόμαστε την όπερα συνδυάζοντάς την και με άλλα είδη μουσικής –όπως έκαναν οι τρεις τενόροι στα 90s–, αν θέλουμε να τη γνωρίσει και να την αγαπήσει ένα ευρύτερο κοινό. Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε τώρα και στα κονσέρτα μας με την Πρίτι Γιέντε, να είμαστε ευφάνταστες, δημιουργικές, χωρίς να κάνουμε εκπτώσεις στην ποιότητα, αλλά και για να αποδείξουμε ότι δύο σοπράνο μπορούν να είναι φίλες και να τραγουδούν μαζί!
Το ίδιο ισχύει και για τις παραστάσεις όπερας; Αν έπρεπε να επιλέξετε ανάμεσα σε μια κλασική και μια τολμηρή, σύγχρονη σκηνοθετική προσέγγιση, σε ποια θα λέγατε ευκολότερα ναι; Εξαρτάται. Σίγουρα τα κλασικά ανεβάσματα είναι όμορφα, μου αρέσει να φορώ τα παραδοσιακά κοστούμια, όλη η ατμόσφαιρα με κάνει να συμπεριφέρομαι, να αισθάνομαι διαφορετικά. Αν, όμως, μια σύγχρονη παραγωγή είναι καλή, στηρίζεται πάνω σε μια σωστή ιδέα, που έχει νόημα και κρατά όλη τη συγκίνηση, θα πω σίγουρα ναι. Όταν, όμως, μετατρέπεται σε μια καθαρά εννοιολογική παραγωγή, από την οποία απουσιάζει το συναίσθημα, τότε με χάνει, δεν την απολαμβάνω, είναι σαν πηγαίνω για ψυχοθεραπεία…
Και κάτι τελευταίο. Υπάρχουν ρόλοι που ονειρεύεστε να ερμηνεύσετε έστω και με το ρίσκο να καταπονήσετε τη φωνή σας; Από το μπελκάντο θα ήταν υπέροχο να ερμηνεύσω Νόρμα και επειδή σιγά σιγά κινούμαι προς το ρεπερτόριο της λυρικής σοπράνο, ο πρώτος ρόλος που ονειρεύομαι είναι, φυσικά, της Μιμί από τη Μποέμ. Όμως, αφήνω να με οδηγήσει η φωνή μου, δεν θέλω να βάλω την υγεία της σε κίνδυνο. Είναι η περιουσία μου, χάρη σ’ αυτήν κάνω αυτό που αγαπώ…
Info «Τραβιάτα» του Τζουζέπε Βέρντι στο Ηρώδειο
27 - 31 Ιουλίου, στις 21:00
Εισιτήρια: από €15 Μουσική διεύθυνση: Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι
Σκηνοθεσία – Χορογραφία – Σκηνικά: Κωνσταντίνος Ρήγος
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Ερμηνεύουν: Ναντίν Σιέρα (27/7 και 30/7), Βασιλική Καραγιάννη (28/7 και 31/7), Φρέντι Ντε Τομάζο (27/7 και 30/7), Φραντσέσκο Ντεμούρο (28/7 και 31/7), Δημήτρης Πλατανιάς (27/7 και 30/7), Τάσης Χριστογιαννόπουλος (28/7 και 31/7), Χρυσάνθη Σπιτάδη, Ελένη Βουδουράκη, Γιάννης Καλύβας, Νικόλας Ντούρος, Νίκος Κοτενίδης, Γιώργος Παπαδημητρίου, Νίκος Κατσιγιάννης, Ιωάννης Κοντέλλης
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Το έργο του Τζέφρι Ναφτς, εντασσόμενο στην γκέι δραματουργία, διαθέτει μια στιβαρή, αν και πλέον κλασική, δομή, αλλά κυρίως θίγει ζητήματα που η τρέχουσα δραματουργία σπάνια τολμά να θίξει
Το έργο της Μάρτα Μπαρσελό αποτυπώνει τη διαδρομή της σχέσης «μητέρας-κόρης», μετά την ανατρεπτική απόφασή τους να εφαρμόσουν τους όρους ενός άρρηκτου συμβολαίου
Ο ράπερ μιλάει για την απόφασή του να δοκιμάσει κάτι που δεν έχει ξανακάνει, το θεατρικό σανίδι, στο ψυχολογικό θρίλερ που σκηνοθετεί ο Δημήτρης Αγοράς
Η παράσταση του Γιάννη Χουβαρδά αποτελεί το τελευταίο μέρος της σκηνοθετικής του τετραλογίας, με την οποία ολοκληρώνει την προσωπική του διερεύνηση πάνω στη σχέση θεάτρου και κινηματογράφου
18°
