Σβετλάνα Ζαχάροβα: Η απόλυτη μπαλαρίνα

Πρώτη χορεύτρια, μοντέλο, μέλος του κοινοβουλίου με το κόμμα του Πούτιν, μητέρα. Υπάρχει κάποιος ρόλος στον οποίο δεν είστε καλή τελικά; Όταν ασχολείσαι με κάτι που πραγματικά αγαπάς, όλως περιέργως βρίσκεις τον τρόπο να το κάνεις καλά και φυσικά να το συνδυάσεις με άλλα πράγματα και ασχολίες. Ο χορός είναι η ζωή μου. Έχω αφιερώσει, πέρα από άπειρες ώρες σε προπονήσεις, σώμα και μυαλό όλα αυτά τα χρόνια. Μεγαλώνοντας, έρχονται και άλλα πράγματα στη ζωή τα οποία δεν είχες σκεφτεί ή δεν περίμενες ότι θα σε συνεπάρουν τόσο. Κάπως έτσι έγινε και με την κόρη μου. Οι προτεραιότητες αλλάζουν, αλλά όταν ειλικρινά το θέλεις θα βρεθεί ο τρόπος να τα συνδυάσεις όλα.

Πώς συνδυάζονται μητρότητα και καριέρα στη ζωή μιας μπαλαρίνας; Δεν είναι κάτι εύκολο και σίγουρα δεν ήταν ούτε για μένα. Ευτυχώς το σώμα μου επανήλθε σχετικά γρήγορα, λόγω της εξάσκησης που έχω κάνει όλα αυτά τα χρόνια. Προσωπικά, πήρα απίστευτη ενέργεια από την κόρη μου όταν γεννήθηκε. Μου έδωσε μια άλλη ώθηση. Έγινα πολύ πιο δημιουργική. Από την άλλη, συνεχίζοντας το χορό, θεωρώ ότι είμαι ακόμη καλύτερη μητέρα, αφού είμαι πιο ολοκληρωμένη ως άνθρωπος.

Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την πολιτική; Θέλησα να γίνω μέλος του ρωσικού κοινοβουλίου για να στηρίξω και να προωθήσω τα θέματα που αφορούν το χορό. Αυτό ήταν το ζητούμενο για μένα. Το μπαλέτο έχει μεγάλη παράδοση στη χώρα μου και σίγουρα οι κυβερνήσεις το υποστηρίζουν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν θέματα που χρειάζονται την υποστήριξή μας. Έτσι όταν εκλέχθηκα με αυτά τα θέματα ασχολήθηκα και αυτό κάνω και σήμερα που παραμένω στην προεδρική επιτροπή για τα θέματα του πολιτισμού.

Ποια είναι η άποψή σας για την πρόσφατη εξωτερική πολιτική της Ρωσίας, σε σχέση με την Ουκρανία, με δεδομένο μάλιστα πως γεννηθήκατε εκεί; Δεν θα ήθελα να δηλώσω κάτι σχετικά με αυτό. Ελπίζω μόνο να γίνονται προσπάθειες καλοπροαίρετες που να φέρνουν ένα αποτέλεσμα.

Τρεις λέξεις που προσδιορίζουν την καριέρα σας και την ζωή σας επί σκηνής; Πάθος, όνειρο, εσωτερική αναζήτηση.

Πότε αποφασίσατε πως θέλετε να ασχοληθείτε με το χορό; Δεν ήταν συνειδητή απόφαση. Ήμουν πολύ μικρή όταν η μητέρα μου με πήγε στο σχολή, οπότε στην ουσία ήταν δική της επιλογή. Στη συνέχεια, βέβαια, ένιωσα ότι βρίσκομαι στο φυσικό μου περιβάλλον. Με κάποιο τρόπο όλα ήρθαν φυσικά στη δική μου περίπτωση. Ήταν δεδομένο από την αρχή ότι με αυτό θα ασχοληθώ στην υπόλοιπη ζωή μου.

Ποια είναι η πιο σκληρή προσδοκία σας ως επαγγελματίας μπαλαρίνα; Να μη σταματώ ποτέ να γίνομαι καλύτερη. Αυτό με ενδιαφέρει και μόνο. Όλα τα άλλα πιστεύω έρχονται από μόνα τους. Αν κάποιος καλλιτέχνης νιώσει ότι έφτασε το στόχο του, νομίζω πως πρέπει να ξανακοιτάξει μέσα του. Να επαναπροσδιορίσει τα πράγματα και να αρχίσει από την αρχή.

Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη στιγμή στην καριέρα σας που ξεχωρίζετε; Η αλήθεια είναι πως έχω πολλές στιγμές να θυμηθώ. Θα ξεχώριζα όμως όταν πρωτοχόρεψα τη «Λίμνη των κύκνων» σε ηλικία 17 ετών. Ήταν η πρώτη σημαντική αναγνώριση για μένα και το πρώτο πολύ μεγάλο στοίχημα που έβαλα με τον εαυτό μου.

Πιστεύετε ότι υπάρχει ηλικιακό όριο στο μπαλέτο; Δεν ξέρω αν έχω απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Σίγουρα έρχεται κάποτε η στιγμή που το σώμα δεν ακολουθεί, όσο και να θέλει το μυαλό κι η ψυχή. Κάπου εκεί πρέπει ο χορευτής να καταλάβει ότι πρέπει να σταματήσει. Να σταματήσει πριν έρθει η στιγμή όπου το σώμα δεν θα μπορεί να ακολουθήσει όσο θα ήθελε. Αυτό για μένα δηλώνει επαγγελματισμό και σημαίνει ότι δεν χορεύουμε μόνο από προσωπική ματαιοδοξία.

Το κλασικό μπαλέτο ακόμη μπορεί να προσελκύσει και να ενθουσιάσει με τον ίδιο τρόπο που το έκανε στο παρελθόν; Κάνουν ουρές τα νέα κορίτσια έξω από τις σχολές για να γίνουν μπαλαρίνες; Στη χώρα μου δεν έχει αλλάξει κάτι, ίσα-ίσα τα πράγματα έχουν γίνει ακόμη καλύτερα γιατί πλέον κάθε πόλη έχει τουλάχιστον μια σχολή μπαλέτου. Στο παρελθόν αυτό δεν ίσχυε. Οπότε ακόμη και αν ένα παιδί ήθελε να ασχοληθεί με το χορό, μπορεί αυτό να ήταν πρακτικά αδύνατο. Και εγώ εξάλλου ξεκίνησα στη σχολή μπαλέτου του Κιέβου, σε μια πόλη μακριά από τη δική μου, και κάποια στιγμή οι γονείς μου αποφάσισαν να μετακομίσουν στο Κίεβο για να μπορώ να τους βλέπω. Πλέον τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Η διάθεση πάντως του κόσμου δεν πιστεύω ότι έχει αλλάξει. Υπάρχει μεγάλη παράδοση γύρω από το κλασικό μπαλέτο και πιστεύω ότι ο κόσμος νιώθει ότι είναι κάτι προσιτό. Ότι μπορεί να μάθει τόσα πολλά για το χορό και να δει τόσα νέα πράγματα και παραστάσεις, που θεωρώ ότι εκ των πραγμάτων όλο αυτό προκαλεί ένα άλλο ενδιαφέρον σε ένα νέο άνθρωπο.

Χριστούγεννα στο Μέγαρο Μουσικής στην Αθήνα. Μπορείτε να μας δώσετε κάποια στοιχεία για την παράσταση; Είμαι πολύ χαρούμενη που επιστρέφω στο Μέγαρο γιατί είναι ένας χώρος που αγαπώ ιδιαιτέρως, όπως και το κοινό της Αθήνας. Έχουμε δουλέψει πολύ το τελευταίο διάστημα για να παρουσιάσουμε μαζί με άλλους 8 σπουδαίους χορευτές ένα πρόγραμμα με πολλά κλασικά κομμάτια, όπως η «Λίμνη των κύκνων», ο «Κουρσάρος» κ.ά. Από αυτό το πρόγραμμα δεν θα λείπουν βέβαια και αρκετές σύγχρονες χορογραφίες. Έχω αρχίσει τα τελευταία χρόνια να δουλεύω αρκετά πάνω στο σύγχρονο χορό. Πιστεύω ότι θα αρέσει πολύ αυτό το γκαλά στο αθηναϊκό κοινό γιατί ξέρω ότι αγαπάει το μπαλέτο και θεωρώ ότι αυτό το πρόγραμμα είναι ό,τι πρέπει ειδικά για τις γιορτινές μέρες.

Τι σας αρέσει περισσότερο στην Ελλάδα; Έχω επισκεφθεί την Αθήνα αρκετές φορές, είτε για παραστάσεις είτε για διακοπές. Αυτό που μου αρέσει πολύ είναι το στοιχείο του αρχαίου πολιτισμού το οποίο υπάρχει διάχυτο παντού. Οι μικρές εκκλησίες που βρίσκονται σε κάθε σημείο της πόλης και φυσικά η θέα της Ακρόπολης από όπου και αν κοιτάξεις. Μου αρέσει πολύ επίσης η Πλάκα. Θεωρώ την Αθήνα μια πολύ ερωτική πόλη και απολαμβάνω κάθε επίσκεψή μου εδώ.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Ρωσία έχει μια μεγάλη παράδοση στο κλασικό μπαλέτο. Πόσο σημαντική είναι η υποδομή, η εκπαίδευση και η χρηματοδότηση ώστε να αναπτυχθεί μια κουλτούρα γύρω από το χορό; Είναι πολύ σημαντικό. Όταν δεν υπάρχει παιδεία γύρω από κάτι πώς είναι δυνατόν να δοθούν ερεθίσματα και κίνητρα στους νέους ανθρώπους να ασχοληθούν; Η έλλειψη της υποδομής νομίζω είναι το βασικό πρόβλημα. Αν υπάρχει υποδομή θα υπάρξει και η ευαισθησία γύρω από ένα θέμα και αυτό συνεπάγεται και την παιδεία.

Ποια είναι η γνώμη σας για τα συνεχώς αυξανόμενα ριάλιτι χορού, όπως είναι το Strictly Come Dancing; Πιστεύετε ότι ενισχύουν ή ότι υποβαθμίζουν την έννοια του χορού; Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί πάρα πολύ τα ριάλιτι αυτά, θεωρώ όμως ότι κανείς δεν περιμένει να μάθει χορό μέσα από αυτές τις εκπομπές. Είναι απλώς ένα ψυχαγωγικό show. Σίγουρα θα υπάρξουν νέα παιδιά τα οποία θα παρασυρθούν και θα επηρεαστούν. Σε κάθε περίπτωση, εγώ πρέπει να πω ότι αυτά τα ριάλιτι δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα, με την προσπάθεια που απαιτεί ο χορός σε καθημερινό επίπεδο. Πρέπει να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής σου και για να συμβεί αυτό πρέπει να το αγαπάς πραγματικά το να χορεύεις ασταμάτητα.

Info: «Svetlana and her friends». Η S.Z. θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα κλασικού και μοντέρνου μπαλέτου έχοντας στο πλευρό της 8 ακόμη σούπερ σταρ χορευτές. 11, 12, 13/12, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, 210 7282333, www.megaron.gr