Χρήστος Στέργιογλου: «Δεν αφήνουμε χώρο στην αθωότητα, την ανιδιοτέλεια και την αγάπη»
Λίγο πριν κατεβούμε στην Πειραιώς 260 για την παράσταση «Το ρόδο είναι ρόδο», μια κουβέντα με τον γνωστό ηθοποιό για την ηρωίδα που υποδύεται και τον ρατσισμό
O Χρήστος Στέργιογλου μιλά στην ATHENS VOICE με αφορμή την παράσταση «Το ρόδο είναι ρόδο» στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
«Αισθάνομαι σαν τον λαγό που τον χτύπησαν με τα φώτα, έμεινε ακούνητος και το αυτοκίνητο θα έρθει και θα τον σκοτώσει». Τα νέα της κάλπης είναι πολύ νωπά ακόμα το πρωινό που συναντιόμαστε με τον Χρήστο Στέργιογλου στη γειτονιά του, στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου στην Κυψέλη. Στη σκιά των δέντρων, το γαλανό του βλέμμα φαίνεται «σκοτεινιασμένο», δύσκολο να χωνέψεις την ενισχυμένη παρουσία του ακροδεξιού και φασιστικού χώρου στη Βουλή. «Δεν μπορώ να καταλάβω το αποτέλεσμα, αν και εξηγείται, βέβαια, με την ανεκτικότητα της δικαιοσύνης και της κοινωνίας. Όμως τρομάζω. Αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν έλεος, ξέρουν πολύ καλά τι θέλουν και πώς να το καταφέρουν με τη βία και τον φόβο που σπέρνουν. Οι προοδευτικές δυνάμεις πρέπει να συσπειρωθούνε γιατί ο εχθρός δουλεύει, έχει σύστημα, είναι ενωμένοι. Η ακροδεξιά σημειώνει τρομακτική άνοδο στην Ευρώπη. Κάπου διάβασα και συμφωνώ: “δεν έχει γίνει γαλάζια η Ελλάδα, έχει γίνει μαύρη”. Και δεν ξέρω πού θα πάμε», λέει σαφώς προβληματισμένος.
Από τις 30 Ιουνίου και για τέσσερις βραδιές ο αγαπητός ηθοποιός πρωταγωνιστείστηsoldout παράσταση «Το ρόδο είναι ρόδο» που σκηνοθετεί ο Παντελής Δεντάκης στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Μια ιστορία που έγραψε η Κατερίνα Λούβαρη-Φασόη, αντλεί από τη ζωή της Δήμητρας της Λέσβου κι έρχεται να μας συστήσει ένα πλάσμα αλλόκοτα ντυμένο που οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν καχύποπτα και χλεύαζαν, αλλά εκείνο επέμενε να χορεύει ασταμάτητα, που του έσπασαν τα πόδια και το βίασαν, όμως εκείνο καλωσορίζει τον θάνατό του πιστεύοντας στη δύναμη της συγχώρεσης και την καλοσύνη των ανθρώπων. «Διαβολική» σύμπτωση; Ο κίνδυνος του ρατσισμού, σταθερά υπαρκτός, υπερβαίνει τη συγκυρία. Υπό το πρίσμα των εξελίξεων, όμως, ο συνομιλητής μου δεν κρύβει τον φόβο του για ενδεχόμενο πισωγύρισμα σε σχέση με όσα έχει κατακτήσει η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα.
«Θεωρώ ήρωες τους ανθρώπους που διεκδικούν το δικαίωμα να ζήσουν όπως θέλουν»,δηλώνει και αυτόν τον όρο προτιμά να χρησιμοποιεί εμφατικά όταν αναφέρεται στη Διονυσία, τον ρόλο που υποδύεται. Διευκρινίζει, ωστόσο, ότι στη σκηνή δεν θα «δούμε» τη Δήμητρα από τη Σκάλα Συκαμιάς, τόσο γιατί η παράσταση έχει στοιχεία μυθοπλασίας όσο και γιατί μέσα από την ερμηνεία του προσπαθεί να αποφύγει τη μίμηση της συμπεριφοράς της και στην εκφορά του λόγου.
Αποδέχτηκε μεμιάς αυτή την πρό(σ)κληση. Άλλωστε, στο θέατρο και τον κινηματογράφο έχει ενσαρκώσει χαρακτήρες που εκτείνονται σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Όταν τον ρωτώ τι είναι αυτό που τον ιντριγκάρει σ’ έναν ρόλο, αναφέρεται στην ανάγκη για δικαιοσύνη: «Αν βρεις το δίκιο του ήρωα, τότε ο καλός γίνεται καλύτερος και ο κακός χειρότερος». Αυτό το σκεπτικό καθοδηγεί και τη γενικότερη πορεία του, όπως μου λέει. «Είμαι υπέρ των ανθρώπων που αγωνίζονται για να ζήσουν, υπέρ των αδυνάτων, αυτών που μπορεί να μην έχουν τίποτα και κάποιοι τους εμποδίζουν να απολαύσουν ακόμα και το τίποτα που έχουν, όπως έχει πει ο Λόρκα».
Η Διονυσία που θα μας συστήσει από σκηνής, βλέπει τον κόσμο μέσα από ένα αθώο βλέμμα. «Επιτρέπει», άραγε, η εποχή μας μια τέτοια ματιά στα πράγματα; Αφήνουμε χώρο στην αθωότητα, την ανιδιοτέλεια, την αγάπη; «Κατά βάση όχι. Και δεν αναγνωρίζουμε αυτό το δικαίωμα σε πλάσματα τα οποία δεν είναι κοινωνικά αποδεκτά. Νομίζουμε ότι είναι διαφορετική η ζωή και τα συναισθήματά τους. Ίσως κάποιοι τους θεωρούν τέρατα και έτσι αντιμετωπίζουν στο έργο την ηρωίδα τα παιδιά που μπαίνουν στο σπίτι της και της κάνουν κακό. Δεν είναι όμως αυτά η αιτία του κακού. Θύτες είναι αυτοί που διαπαιδαγωγούν. Για μένα η μεγαλύτερη βαρβαρότητα είναι το να επιβάλεις τα δικά σου θέλω στους άλλους, κάτι που βλέπω να συμβαίνει».
Η δικαίωση της ηρωίδας και η αποδοχή για όσους μπορεί να φαντάζουν «διαφορετικοί» βρίσκονται σίγουρα στις προθέσεις της παράστασης. «Είναι κατά του φασισμού και των διακρίσεων και με το μέρος των ανθρώπων που αγωνίζονται για να ζήσουν όπως αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους. Η τέχνη μπορεί νααφυπνίσει συνειδήσεις. Προσωπικά πιστεύω στο “αγαπάτε αλλήλους”, στο “αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν” και στην κοινωνική ισότητα. Είμαι κατά της εξουσίας. Σκέφτομαι πώς θα ήταν ο κόσμος αν κάποιος δεν ήθελε να μου επιβάλλει την εξουσία του. Μιλάμε, βέβαια, για μια ιδανική κοινωνία. Θυμάσαι μια ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν στην οποία ξαφνικά όλα άλλαξαν, έγιναν πιο φωτεινά και οι άνθρωποι αγαπιόντουσαν; Ουτοπία, θα μου πεις. Αλλά αν σκεφτόμαστε κάπως έτσι, μπορεί κάτι να γινόταν. Αν υπολογίζαμε τον άλλο όπως τον εαυτό μας».
Ο γνωστός Ιταλός σκηνοθέτης αναλαμβάνει για πρώτη φορά να σκηνοθετήσει Έλληνες ηθοποιούς, προσεγγίζοντας τον «Γυάλινο κόσμο» μέσα από μια δική του, «πειραγμένη», και γι’ αυτό καλοδεχούμενη, οπτική
11°
