Andy Warhol: «Το να κερδίζεις χρήματα είναι τέχνη»

Η ρήση του τίτλου οφείλεται στον πολυσχιδή καλλιτέχνη που μετέτρεψε σε τέχνη τα καταναλωτικά προϊόντα, ανάγοντας και τον ίδιο του τον εαυτό, ως διασημότητα, σε καταναλωτικό προϊόν.

Ο Andrew Warhola (Πίτσμπουργκ,1928 - Νέα Υόρκη, 1987), με καταγωγή από τη σημερινή Σλοβακία, μεγαλωμένος στις ΗΠΑ σε μια φτωχή οικογένεια ρουθήνων μεταναστών, ορφανός από πατέρα ήδη από τα δεκατέσσερα χρόνια του, θα αναδειχθεί σταδιακά στον κυριότερο εκπρόσωπο της popart, γνωστός ως Andy Warhol. Έχοντας σπουδάσει Καλές Τέχνες, θα γίνει γνωστός μέσα από τη διαφήμιση, θα καθιερωθεί ως εικονογράφος, πραγματοποιώντας την πρώτη του ατομική έκθεση το 1952, υπό την προστασία του γκαλερίστα Αλέξανδρου Ιόλα.

Το 1962 θα συστηθεί πλέον ως ζωγράφος και θα παρουσιάσει για πρώτη φορά τη σειρά με τις 32 Campbell’s Soup can ενώ τη ίδια χρονιά θα παρουσιάσει σε μεταξοτυπίες τη σειρά πορτραίτων διασήμων, όπως της Μαίριλυν Μονρόε, του Έλβις Πρίσλεϋ και άλλων. Το 1964 δημιουργεί το περίφημο Factory ως εργαστήρι και τόπο συνάντησης με τους φίλους του, το οποίο θα εξελιχθεί σε τόπο συνάντησης πρωτοποριακών καλλιτεχνών, αντεργκράουντ κουλτούρας, διασήμων και τοξικομανών. Θα σωθεί ως εκ θαύματος από την απόπειρα δολοφονίας του το 1968, ενώ το 1969 δημιουργεί το περιοδικό Interview. Θα αναδειχθεί σε έναν από τους επιδραστικότερους, αν και αμφισβητούμενους ανθρώπους της τέχνης παγκοσμίως, συνδυάζοντας λάμψη, υψηλές γνωριμίες, καταχρήσεις, με την εμβληματική ασημένια περούκα του να κρύβει την πραγματική του προσωπικότητα. Θα πεθάνει το 1987 από επιπλοκές μιας εγχείρησης ρουτίνας αφαίρεσης χολής από την καρδιά του.

Αυτή την αμφίσημη προσωπικότητα επιχειρεί να αναδείξει, μέσα από μια αυτοπροσωπογραφία του, το κείμενο του ταλαντούχου σκηνοθέτη Δημήτρη Αγιοπετρίτη-Μπογδάνου, ένα κείμενο που γράφτηκε το 2010 για το Central Saint Martins του Λονδίνου, όπου και ανέβηκε για πρώτη φορά. Ένα κείμενο που στηρίζεται σε ποικίλα ντοκουμέντα και μαρτυρίες και επιδιώκει, μέσα από δέκα εικόνες ενός μονολογούντος προσώπου, να αναδείξει διαφορετικές πλευρές του Αμερικανού καλλιτέχνη, από τα παιδικά του χρόνια έως τον θάνατό του.

Στο ελληνικό ανέβασμα του έργου, ο σκηνοθέτης ευτύχησε να συνεργάζεται με έναν επίσης πολυτάλαντο ηθοποιό, τον Μιλτιάδη Φιορέντζη, ο οποίος μεταμορφώνεται σε Άντυ Γουόρχολ. Με τη γνωστή περούκα και με την πλάτη προς το κοινό, μοιάζει αρχικά να μιλάει με τον αντικατοπτρισμό του. Ντυμένος στα μαύρα, αλλάζοντας γυαλιά ανά διαστήματα, με φωνή ήρεμη, ήπιους τόνους, σχεδόν διστακτικούς, αλλά με κατάλληλες εναλλαγές, ο Φιορέντζης κινείται μέσα στον χώρο, κατασκευάζοντας μια πιστή εικόνα του δραματικού προσώπου, με τα μικρά άτολμα βηματάκια, τα χέρια, τα δάκτυλα σε διαρκή κίνηση, αναδεικνύοντας σωματικά τις διαδοχικές διαθέσεις του Άντυ κατά τη διάρκεια της ζωής του με τρόπο απολαυστικό. Τον μονόλογο διακόπτουν μόνο τηλεφωνήματα από φίλη, κάποιους γνωστούς, οι οποίοι, με φωνές οφ, εισάγουν εξωτερικές πληροφορίες, οι οποίες θα ενσωματωθούν, στη συνέχεια, στην πορεία της αυτo-διήγησης. Τέτοιες είναι, για παράδειγμα, τα όσα ακολούθησαν τον πυροβολισμό του από τη Βαλερύ Σολάνας, που θέλησε να τον εκδικηθεί γιατί είχε απορρίψει έργο της, και η βεβαιότητα των γιατρών του ότι θα πεθάνει.

Το σκηνικό του ίδιου του σκηνοθέτη θυμίζει αρχικά ένα είδος αποθήκης με ριγμένα ακατάστατα διάφορα παράταιρα αντικείμενα. Θα αποδειχθεί, ωστόσο, ότι πρόκειται για απόλυτα λειτουργικά αντικείμενα, τα οποία έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην καλλιτεχνική του πορεία, όπως μια κονσέρβα της εταιρείας της σούπας Κάμπελ, κουτί κόκα-κόλας, σε μια γωνιά ριγμένο ένα τεύχος του περιοδικού που εξέδωσε, το Interview, και άλλα, ενώ στο πίσω λευκό μέρος κάδρων ριγμένων στον τοίχο, αλλά και στο βάθος της σκηνής θα προβάλλονται κατά διαστήματα εικόνες από ζωγραφικά έργα του, από ταινίες του ή και προσωπικές του φωτογραφίες, ακόμη και εραστών του, σε ό,τι τελικά αναφέρεται κάθε φορά στον μονόλογό του. Ένα σκηνικό που αποδεικνύεται ιδιαίτερα ευφυές, το οποίο εξυπηρετεί την παράσταση, παίζοντας καθοριστικό ρόλο.

Το κείμενο του Αγιοπετρίτη-Μπογδάνου καταφέρνει με περιεκτικό τρόπο να δώσει όλη την πολυτάραχη και συγχρόνως μυστηριώδη προσωπική ζωή ενός πραγματικού ινδάλματος της σύγχρονης τέχνης, περιγράφοντας σε κάθε εικόνα μια διαφορετική πτυχή αυτής της ζωής, αλλά διατηρώντας ταυτόχρονα έναν ενιαίο καμβά όπου όλα διαπλέκονται. Ο δε Μιλτιάδης Φιορέντζης, σε αυτή του τη μεταμόρφωση, αναδεικνύεται ιδανικός ερμηνευτής σπάνιας ευαισθησίας και περίτεχνης κινησιολογίας. Αποδεικνύοντας ακόμη μια φορά το πόσο πολύτιμος ηθοποιός είναι για το ελληνικό θέατρο.

Τον σχεδιασμό των φωτισμών, καθοριστικό για την ατμόσφαιρα, σχεδίασε η Σοφία Αλεξιάδου. Η ενδυματολογία οφείλεται στη Λίνα Πηγαδιώτη, ενώ η επιτυχημένη περούκα στον Θωμά Γαλαζούλα.