Αφιέρωμα Εθνική Λυρική Σκηνή - Φραντσέσκο Ντεμούρο: «Ο Βέρθερος είναι στην καρδιά μου»

Φορά το σκουρόχρωμο κοστούμι του ιδεαλιστή αυτόχειρα ήρωα και μέσα σ’ ένα σκηνικό που αποπνέει μελαγχολία και αστάθεια, ερμηνεύει με πάθος και δραματικότητα την εμβληματική άρια «Pourquoi me réveiller». Από τα τέλη Φεβρουαρίου, ο Φραντσέσκο Ντεμούρο κυκλοφορεί ξανά στην πόλη μας χάρη στη νέα του συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή. Νιώθει πολύ καλά εδώ, μου λέει στο περιθώριο της πρόβας για την όπερα «Βέρθερος» του Ζυλ Μασνέ, μια από τις δημοφιλέστερες του γαλλικού ρεπερτορίου, που θα παρουσιάζεται από τις 23 Μαρτίου. Λατρεύει την Αθήνα και την Ελλάδα, την κουζίνα, την ιστορία μας, και επιστρέφει με κάθε ευκαιρία –πιο πρόσφατα το περασμένο καλοκαίρι ως Δούκας της Μάντοβας στον «Ριγολέττο» στο Ηρώδειο. Αυτή, όμως, είναι η πρώτη φορά που ανεβαίνει στη σκηνή της αίθουσας Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ και δεν παραλείπει να σχολιάσει τη σημασία της στήριξης του πολιτισμού.

«Η όπερα σήμερα, όπως πάντα, χρειάζεται ανθρώπους ικανούς στη διοίκηση των θεάτρων, όχι στην πολιτική. Όποιος διαχειρίζεται τα θέατρα θα πρέπει να μπορεί να καταλάβει την ποιότητα της δουλειάς τραγουδιστών, μουσικών, χορευτών κ.λπ. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό κάθε κράτος να χρηματοδοτεί γενναία τον πολιτισμό γιατί είναι επένδυση στη γνώση και στην πολιτιστική ανάπτυξη. Αυτό οδηγεί σε μια καλύτερη κοινωνία, η κουλτούρα είναι η βάση του πολιτισμού. Εσείς οι Έλληνες είστε παράδειγμα για όσα έχετε δώσει στον κόσμο με την ιστορία σας».

Γεννήθηκε στη Σαρδηνία και μεγάλωσε με τις μελωδίες του πολυφωνικού της τραγουδιού συμμετέχοντας σε σχετικές παραστάσεις από τα δέκα του χρόνια. «Η χροιά μου είναι σφυρηλατημένη από το δημοτικό τραγούδι και μέσα από τη φωνή μου μπορείς να νιώσεις τον ήλιο της πατρίδας μου και την καταγωγή μου» τονίζει με περηφάνεια. Στην ηλικία των 29 ετών μπαίνει στη ζωή του η όπερα και έτσι ξεκινά η πορεία του στα μεγάλα λυρικά θέατρα της Ιταλίας και του κόσμου. Τους επόμενους μήνες θα είναι ο Αλφρέντο Τζερμόντ στην «Τραβιάτα» της Κρατικής Όπερας του Αμβούργου, ο Ρωμαίος στο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Γκουνό στην Εθνική Όπερα του Παρισιού, ο Ροδόλφο στη «Λα Μποέμ» του Λυρικού Θεάτρου του Κάλιαρι.

Τώρα, όμως, ανανεώνει τη συνάντησή του με τον νεαρό ήρωα –γέννημα κατ’ αρχάς της πένας του Γκαίτε–, που ερωτεύεται παράφορα την Σαρλότ (την οποία ερμηνεύει η κορυφαία μεσόφωνος Ανίτα Ρατσβελισβίλι) και, όταν αντιλαμβάνεται ότι δεν έχει καμία ελπίδα, αυτοκτονεί. Έκανε το ντεμπούτο του σ’ αυτή την παρτιτούρα στο Μπάρι, τη Μόντενα και το Ρέτζο Εμίλια, αλλά δηλώνει πως πλέον μπορεί να τη χειριστεί καλύτερα επισημαίνοντας την καθοριστική συνδρομή και του μαέστρου Ζακ Λακόμπ. «Ο Βέρθερος είναι στην καρδιά μου. Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι το ακραίο πάθος με το οποίο αντιμετωπίζει το κάθετί. Βιώνει όλα τα συναισθήματα, ακόμα και για πράγματα μικρά, με ένταση. Είναι σαν κάποιον που βλέπει τα χρώματα αλλά πολύ πιο φωτεινά, πιο λαμπερά. Μπορώ να πω ότι έχω πολλά κοινά μαζί του, με εκπλήσσουν τα μικρά πράγματα και αγαπώ τη φαντασία στη ζωή, αλλά όταν αγαπώ ή επιθυμώ κάτι που δεν μπορώ να έχω, αυτό μου προκαλεί μεγάλο πόνο».

Ζει τον συγκεκριμένο ρόλο με ακραίο ψυχοσωματικό έλεγχο, ομολογεί. «Δεν μπορείς να αφεθείς εντελώς στην ομορφιά αυτού του αριστουργήματος γιατί μπορεί να είναι επικίνδυνο. Σε ορισμένες στιγμές το συναίσθημα είναι τόσο δυνατό που ενδέχεται να σου παίξει άσχημα παιχνίδια. Στις πρώτες παραστάσεις κόντευα να βάλω τα κλάματα από την ομορφιά της μουσικής. Σήμερα μπαίνω στον χαρακτήρα του Βέρθερου με εξαιρετική διαύγεια απολαμβάνοντας κάθε στιγμή».

Τον ιντριγκάρει η διαφορά στη γραφή του συνθέτη «που έκανε την τραγουδιστική γραμμή τόσο μελωδική σε σημείο που έπρεπε να είναι σε αρμονία με την ορχήστρα στο μεγαλύτερο μέρος του έργου. Γεγονός που απαιτεί από ερμηνευτές και μουσικούς μεγάλο μουσικό ένστικτο και κατάρτιση ώστε να μπορέσουν να συμβαδίσουν και να συνειδητοποιήσουν τη μαγεία που έχει συνθέσει ο Μασνέ».

Ο «Βέρθερος» είναι η τελευταία όπερα που σκηνοθέτησε ο Σπύρος Ευαγγελάτος το 2014 στο Ολύμπια και την τωρινή της αναβίωση υπογράφει ο Ίων Κεσούλης. «Η σκηνοθεσία έχει δώσει πολύ χώρο στη δημιουργία μας, στις προθέσεις μας. Οι σκηνές είναι πολλές και τα παιχνίδια του φωτός αναδεικνύουν το ρετσιτατίβο και το τραγούδι με τη μουσική που είναι ο πραγματικός πρωταγωνιστής». Στο μυαλό έρχονται αυτόματα οι στίχοι «Γιατί να με ξυπνάς, ω ανάσα της άνοιξης;», όμως ο ίδιος δηλώνει ότι το κομμάτι που αγαπά περισσότερο είναι το Clair de lune: «Eκείνη τη στιγμή μπορείς να νιώσεις την ουσία της βαθύτερης αγάπης, είναι κυριολεκτικά απίστευτης ομορφιάς».