«Η Δημοκρατία του Μπακλαβά» σε σκηνοθεσία Ανέστη Αζά

Βράδυ Παρασκευής, 28 Ιανουαρίου. Το χιόνι αργολιώνει παντού, παρότι τα δρομάκια της Πλάκας είναι πεντακάθαρα. Τι μ’ αυτό; Τα μαγαζιά είναι κλειστά -σχεδόν όλα-, ελάχιστοι κυκλοφορούν και προσπαθούν να αποφύγουν όχι το χιόνι, αλλά τις σταγόνες που πέφτουν από μπαλκόνια και στέγες καθώς αυτό λιώνει. Και οι περισσότεροι είχαν μια συγκεκριμένη κατεύθυνση: τη συμβολή των οδών Αδριανού και Αγγελικής Χατζημιχάλη, όπου βρίσκεται το «Αμφι-Θέατρο», που άνοιξε πάλι για λίγο τις πόρτες του για να φιλοξενήσει μια παράσταση που παρουσιάστηκε αρχικά στο Φεστιβάλ Αθηνών το καλοκαίρι του 2021. Μια παράσταση μ’ έναν περίεργο τίτλο [«Η Δημοκρατία του Μπακλαβά»] την ιδέα της οποίας συνέλαβε και σκηνοθέτησε ο Ανέστης Αζάς, συμμετέχοντας και στη συγγραφή του κειμένου μαζί με τους Γεράσιμο Μπέκα και Μιχάλη Πητίδη.

Η ιστορία είναι απλή και συνομιλεί μ’ έναν πολύ ελεύθερο τρόπο με το 1821 και την τότε πολιορκία του Μεσολογγίου. Στο Μεσολόγγι βρισκόμαστε πάλι, κάπου στο σήμερα,  και ένα μεικτό ελληνοτουρκικό ζευγάρι, η Σοφία και ο Φατίχ, δύο νέοι άνθρωποι που γνωρίστηκαν και ερωτεύτηκαν ως φοιτητές σε μια ουδέτερη χώρα της Δύσης, ιδρύουν μια επιχείρηση, ένα μπακλαβατζίδικο, στην ιστορική πόλη του Μεσολογγίου, τόπο καταγωγής της Σοφίας. Στην αρχή το εγχείρημά τους το υποδέχονται με ενθουσιασμό, κυρίως τα τοπικά ΜΜΕ. Κι από αυτό το σημείο ξεκινάει μια ασταμάτητη σάτιρα όλων όσα αποτελούν την καθημερινότητα, την επικοινωνία, την αντίληψη, τα στερεότυπα της σύγχρονης Ελλάδας. Ο δημοσιογράφος του τοπικού καναλιού (Γιώργος Κατσής) είναι απολαυστικός στο ρόλο του απλού ανθρώπου που έχει δημοσιότητα όσο και αυθάδεια και νομίζει ότι έχει εξουσία. Γρήγορα οι καλές μέρες θα τελειώσουν με τον πιο δυσάρεστο τρόπο για τον Φατίχ, τη Σοφία και τον γιο τους τον Μεζέ (αφού επέλεξαν ένα όνομα που να είναι κοινό και στις δύο γλώσσες)! Και οι δύο ονειροπόλοι νέοι θα έρθουν αντιμέτωποι με στερεότυπα, εθνικισμούς, κουτοπονηριές, υποκρισίες, ιστορία και μύθους, θέατρο και θεατρινισμούς, και τις απαραίτητες αντιδράσεις και καχυποψίες σε οτιδήποτε διαφορετικό. Ο Μεζέ γίνεται ο «ξένος», ο «εχθρός» και ο Φατίχ με τη Σοφία αποφασίζουν να ανακηρύξουν την επιχείρηση τους σε ανεξάρτητο κράτος, με δική του κυβέρνηση, νόμισμα και τις βασικές υποδομές. Γρήγορα γίνεται τόπος έλξης πολλών ανθρώπων απ’ όλο τον κόσμο που θέλουν να στηρίξουν και να μετάσχουν σ’ αυτό το εγχείρημα. Κάποιοι από αυτούς δεν είναι όμως μόνο ιδεολόγοι. Κι αυτό το εγχείρημα δεν θα πάει μακριά, αφού θεωρείται ως τέχνασμα για τη συγκέντρωση χρημάτων και την αποφυγή φορολογίας. Και οι σύγχρονοι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου δεν προλαβαίνουν να κάνουν καν έξοδο…

Αυτή είναι η ιστορία (σουρεαλιστική, με χιούμορ -συχνά πικρό-, με σάτιρα ανελέητη, με κριτική, με όραμα). Και η παράσταση που έστησε ο Ανέστης Αζάς (και πολύ καλά έκανε και την επανέλαβε για όσους δεν πρόλαβαν να τη δουν στη σύντομη φεστιβαλική της παρουσίαση) είχε έμπνευση, κέφι και μπρίο και από τους τέσσερις ηθοποιούς (Cem Yigit Üzümoglu, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Γιώργος Κατσής, Gary Salomon), χωρίς να ξεχωρίζω κανέναν, είχε συναρπαστική κίνηση (Ζωή Χατζηαντωνίου) και είχε εξαιρετικά εύστοχη μουσική (Παναγιώτης Μανουηλίδης), ισχυρό μέρος της παράστασης κι αυτή.

Και κυρίως είχε γέλιο για το κοινό. Τόσο γέλιο που ζέσταινε την τεράστια πλατεία του Αμφι-Θεάτρου, που γέμισε ασφυκτικά στην πρεμιέρα. «Η Δημοκρατία του Μπακλαβά» θα υψώνει τη σημαία της στο «Αμφι-Θέατρο» μέχρι τις 13 Φεβρουαρίου από Πέμπτη ως Κυριακή στις 9 μ.μ. Και θα δείχνει, με τη γλώσσα του θεάτρου και της υπερβολής, τα οράματα που εμπνέουν, τις υπερβολές που τα απαξιώνουν, τις ιδεοληψίες που τα δηλητηριάζουν.

Νομίζω ότι στον Ανέστη Αζά ταιριάζει πολύ αυτό το είδος θεάτρου (θεατρικό ψευδοντοκιμαντέρ το ονομάζουν οι ίδιοι), το οποίο στη συγκεκριμένη περίπτωση το βελτίωσε δραματουργικά (σε σχέση με παλαιότερες αντίστοιχου ύφους δουλειές του). Και μας χάρισε μια απρόσμενα ζεστή και ευφρόσυνη παράσταση.