19 παραστάσεις που εμπνέονται από τον κόσμο των βιβλίων

Το μεγάλο θεατρικό μακροβούτι στον ωκεανό της λογοτεχνίας προσφέρει ορισμένες από τις πλέον ευφυείς επιλογές κειμένων των τελευταίων ετών. Τη φετινή σεζόν, το ελληνικό θέατρο τολμά να αναμετρηθεί με κλασικά αλλά και σύγχρονα έργα από το παλμαρέ του γραπτού λόγου, αφήνοντας βάσιμες υποσχέσεις ότι οι παραστάσεις του χειμώνα θα διεκδικήσουν με αξιώσεις το ενδιαφέρον μας.

Ορλάντο στο Τόπος Αλλού
Ένας ήρωας που μετατρέπεται σε ηρωίδα, ώστε να αγαπήσει γυναίκες και άνδρες εξίσου παράφορα, ένας ύμνος στα δύο φύλα και στη ρευστότητα της σεξουαλικής έκφρασης και ταυτόχρονα ένα εγκώμιο στη δημιουργία, την ποίηση, την τέχνη, την ίδια τη ζωή. Το διαχρονικά οραματικό «Ορλάντο», το απόλυτο κείμενο της Βιρτζίνια Γουλφ, διασχίζει τους αιώνες ώστε να συστηθεί στη σκηνή του ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟΥ, σε μεταφορά και σκηνοθεσία του Νίκου Καμτσή. Κωμωδία, δράμα, έρωτας και προδοσία, ρεαλισμός και ρομαντισμός, τέχνη και πραγματική ζωή σε ένα έργο που δε χρειάζεται συστάσεις.
Θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟΥ, Κεφαλληνίας 17, Κυψέλη, 2108656004

Τσέρνομπιλ - Ένα χρονικό του μέλλοντος στο Θέατρο του Νέου Κόσμου 
Βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, το οποίο τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας, η παράσταση που σηματοδοτεί τα 30 χρόνια σκηνοθετικής σταδιοδρομίας του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου επιλέγει 16 μαρτυρίες από το έργο της συγγραφέως, που ερμηνεύονται από 6 ηθοποιούς. Το θεματικό επίκεντρο εδώ δεν είναι το ίδιο το ατύχημα, αλλά τα πρόσωπα του Τσέρνομπιλ – τα συναισθήματα, η οδύνη, η καταστροφή που ρήμαξε μπροστά στα μάτια τους κάθε ιδέα για το νόημα της ανθρώπινης ζωής. Όλα αυτά ενώ η παγκόσμια κοινότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πανδημία που έχει χαρακτηριστεί ως «πραγματικό Τσέρνομπιλ του 21ου αιώνα», και οι παραλληλισμοί ανάμεσα στην καταστροφή του πυρηνικού αντιδραστήρα και στη σύγχρονη περιπέτεια που κλονίζει τον πλανήτη μας θα δώσουν τροφή για γόνιμους προβληματισμούς.
Θέατρο του Νέου Κόσμου (Κεντρική Σκηνή), Αντισθένους 7 & Θαρύπου, 2109212900

Η τριλογία των Λήμαν Μπράδερς στο Θέατρο Ιλίσια
Μυθιστόρημα μοναδικό στο είδος του, που παντρεύει τη λογοτεχνία με το δοκίμιο, το θέατρο, το έπος, τον κινηματογράφο και το τραγούδι για να φτάσει έως τα κόμικς και τους τύπους των μαθηματικών, το πολυβραβευμένο έργο του Στέφανο Μασσίνι, το οποίο μεταφράστηκε σε 24 γλώσσες και διασκευάστηκε από κορυφαίους σκηνοθέτες, ανάμεσά τους ο Λούκα Ρονκόνι και ο Σαμ Μέντες, τώρα και στην Αθήνα. Μάκης Παπαδημητρίου, Αργύρης Ξάφης και Μιχάλης Οικονόμου καταλαμβάνουν τους πρωταγωνιστικούς ρόλους υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου σε αυτή την τοιχογραφία εποχής που συμπλέκει τα μεγάλα γεγονότα της Ιστορίας με την πορεία των αδελφών Λήμαν και των απογόνων τους, μια ιστορία ανόδου και πτώσης, θριάμβου αλλά και κατάρρευσης. 
Θέατρο Ιλίσια, Παπαδιαμαντοπούλου 4, Ιλίσια, 210 7210045

Αβυσσαλέο κτήνος στο Rabbithole
Ο Τζακ Λόντον υπήρξε μια από τις θρυλικότερες λογοτεχνικές φυσιογνωμίες της εποχής του, εμφορούμενος από την ακλόνητη πίστη ότι η πρόζα οφείλει να αντικατοπτρίζει τις πιο οριακές εμπειρίες του συγγραφέα. Ομοίως και στο «Αβυσσαλέο κτήνος», η διεισδυτική ματιά του εμβαθύνει στον κόσμο της πυγμαχίας και του επαγγελματικού μποξ. Σε σκηνοθεσία του Γιώργου Σίμωνα, η παράσταση που φιλοξενείται στο Rabbithole τοποθετείται στο Ρίνο της Νεβάδα, με επίκεντρο έναν πυγμάχο στο απόγειο της δόξας του, ο οποίος κατατροπώνει τους αντιπάλους του τον έναν μετά τον άλλον. Η ξαφνική επίσκεψη ξένων προσώπων, ωστόσο, ταράζει τα νερά, καθώς αναδύεται η πραγματικότητα πίσω από τον μύθο του αθλητή και του συστήματος που τον στηρίζει στη διαδικασία των στοιχημάτων. 
Rabbithole, Γερμανικού 20, Μεταξουργείο, 210 5249903

Συνέντευξη με τον Μαρξ στο Θέατρο OLVIO
Η συγγραφέας Ελένη Ζαφειρίου δραματοποιεί το βιβλίο «Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία» του Καρλ Μαρξ, και ο Κώστας Σταματόπουλος σκηνοθετεί την παράσταση που αντλεί από τα τεκταινόμενα της Κομμούνας του Παρισιού το 1871, τότε που η εργατική τάξη για πρώτη φορά στην Ιστορία κατέλαβε την εξουσία. Στο έργο που παρουσιάζεται κάθε Τετάρτη και Πέμπτη, ο Καρλ Μαρξ απαντά στις ερωτήσεις του Αμερικάνου δημοσιογράφου Αρ Λάντορ ξεδιπλώνοντας τις 72 ηρωικές και αιματοκυλισμένες ημέρες εξέγερσης της παρισινής Κομμούνας. Εκατόν πενήντα χρόνια μετά την πρώτη έφοδο του γαλλικού λαού, τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν και τα κοινωνικά ζητήματα που τέθηκαν παραμένουν επίκαιρα. 
Θέατρο OLVIO, Ιερά Οδός 67 & Φαλαισίας 7, Βοτανικός, 2103414118

Οι δολοφόνοι στο Rabbithole
Ένα αντιηρωικό νουάρ στις παρυφές του γουέστερν, από την απαράμιλλη διηγηματογραφία του Έρνεστ Χέμινγουεϊ, σε μια θεατρική εκδοχή της ομάδας Νοσταλγία, με στοιχεία ζωντανής κινηματογράφησης. Μια απόμερη γωνιά της Αμερικής, κατάλοιπο της Άγριας Δύσης, γίνεται ο τόπος επίσκεψης δύο πληρωμένων δολοφόνων. Σκοπός τους, ο εντοπισμός του υποψήφιου θύματος στο τοπικό ντάινερ της μικρής πόλης και η εκτέλεσή του. Ο Γιώργος Σίμωνας σκηνοθετεί ένα έργο το οποίο προσφέρει μια απρόσμενη ματιά πάνω στην κατασκευή της παράστασης, καλώντας τους θεατές να επανατοποθετηθούν σχετικά με το πώς δέχονται και προσλαμβάνουν μια ιστορία, ανοίγοντας παράλληλα έναν διάλογο με τα σύγχρονα μέσα διήγησης. 
Rabbithole, Γερμανικού 20, Μεταξουργείο, 2105249903

Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου στο Θέατρο Πορεία
Έχοντας ντεμπουτάρει αποκλειστικά μέσα από δύο live streaming παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο λόγω των συνθηκών της πανδημίας, το έργο του Μ. Καραγάτση έρχεται επιτέλους ζωντανά αυτή τη φορά στο θέατρο Πορεία, με ένα πλούσιο καστ δεκαεννέα ηθοποιών και μουσικών. Η τριλογία του μείζονος συγγραφέα της Γενιάς του ’30, σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Τάρλοου και διασκευή για το θέατρο του Θανάση Τριαρίδη, αναβιώνει επί σκηνής και πραγματεύεται με τόλμη τις αρετές όσο και τα σκοτεινά σημεία του Αγώνα του 1821. Ήρωες και προδότες, νικητές και ηττημένοι μιας ολόκληρης μυθιστορηματικής σκηνής και εποχής συναντούν το θεατρικό κοινό σε μια από τις πιο πολυαναμενόμενες παραστάσεις της θεατρικής σεζόν. 
Θέατρο Πορεία, Τρικόρφων 3-5 & 3ης Σεπτεμβρίου 69, Πλατεία Βικτωρίας, 2108210991

Η χώρα που ποτέ δεν πεθαίνεις στο Θέατρο Σταθμός
Αρκούν δύο ώρες για να αποτυπώσεις μια ζωή, ένα σώμα, μια χώρα, τα ίδια τα Βαλκάνια; Υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Ένκε Φεζολλάρι, την Αμαλία Αρσένη στον πρωταγωνιστικό ρόλο και τις Αθηνά Καραγιώτη και Vefi Redhi να πλαισιώνουν τη διανομή, το πολυμεταφρασμένο μυθιστόρημα της Ornela Vorpsi έρχεται στη σκηνή του θεάτρου Σταθμός. Ένα μανιφέστο ενάντια στην πατριαρχική δομή της Αλβανίας και στην καταπίεση του λαού της από την περίοδο του ’70 έως τη διάλυση του πρώην Ανατολικού Μπλοκ, το «Η χώρα που ποτέ δεν πεθαίνεις» πλάθει ένα καθαρά γυναικείο σύμπαν το οποίο αμύνεται, ονειρεύεται, συνθλίβεται στιγμιαία προκειμένου να επιβιώσει σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο. 
Θέατρο Σταθμός, Βίκτωρος Ουγκώ 55, 210 5230267

Φυλαχτό στο Θέατρο οδού Κυκλάδων 
Μια σπάνια ευκαιρία να αναμετρηθείτε με το έργο του πρόωρα χαμένου γίγαντα της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας. Το μυθιστόρημα του Χιλιανού κορυφαίου συγγραφέα Ρομπέρτο Μπολάνιο μεταφέρεται στη σκηνή, σε σκηνοθεσία της Μάγδας Κόρπη και ερμηνεία της Αγγελικής Παπαθεμελή. Τόπος είναι το Μεξικό και περίοδος το 1968, με πρωταγωνίστρια την Αουξίλιο Λακουτύρ, επί δώδεκα ημέρες κρυμμένη στις γυναικείες τουαλέτες της Σχολής Φιλοσοφίας και Φιλολογίας, όταν η αστυνομία καταλαμβάνει το πανεπιστήμιο. Εκεί θα αρχίσει το παραληρηματικό της παραμύθι μέσα από το παρελθόν, το μέλλον και τη μήτρα της μεξικάνικης ποίησης, σε μια παράσταση που συμπυκνώνει την ορμητική δύναμη της αφήγησης του Μπολάνιο.  
Θέατρο οδού Κυκλάδων - Λευτέρης Βογιατζής, Κυκλάδων 11, Κυψέλη, 210 8217877

Η ανταλλαγή στο Θησείον, ένα Θέατρο για τις Τέχνες
Σε ένα έργο που διαδραματίζεται στο διάστημα μιας ημέρας, σε πραγματικό σχεδόν χρόνο, τέσσερα πρόσωπα, σε αναζήτηση της χαμένης τους ενότητας, στέκουν αντίκρυ στον Νέο Κόσμο, στην αμερικάνικη ήπειρο και, ρίχνοντας το φως τους ο ένας στον άλλον, μένουν μαζί από την ανατολή έως τη δύση του ήλιου, το καθένα τους διαδραματίζοντας αθέλητα έναν συγκεκριμένο ρόλο, ώστε να αποκαλύψει την πραγματική ταυτότητα για τα υπόλοιπα πρόσωπα. Πρόκειται για την «Ανταλλαγή» του Πολ Κλοντέλ, ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της παγκόσμιας δραματουργίας, το οποίο παρουσιάζεται από την ομάδα «The 3rd person theatre group», σε σκηνοθεσία Βαλάντη Φράγκου, σε μια διασκευή βασισμένη στη μετάφραση της Παναγιώτας Πανταζή και σε ανανεωμένη εκδοχή της. 
Θησείον, ένα Θέατρο για τις Τέχνες, Τουρναβίτου 7, 2103255444

Το τρίτο στεφάνι στο Θέατρο Παλλάς
Το έργο ορόσημο για τη νεότερη ελληνική πεζογραφία, το οποίο αφηγείται την ιστορία της χώρας μέσα από τη ζωή δύο γυναικών με φόντο το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, σε μια παράσταση με ορμητική ροή και συνεχείς εναλλαγές δράσης. Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης κερδίζει το τολμηρό σκηνοθετικό στοίχημα της μεταφοράς ενός τόσο μνημειώδους λογοτεχνικού κειμένου, ενώ η Μαρία Καβογιάννη και η Μαρία Κίτσου ενσαρκώνουν υποδειγματικά τους εμβληματικούς χαρακτήρες της Εκάβης και της Νίνας. Εξήντα χρόνια μετά την κυκλοφορία του εμβληματικού μυθιστορήματος του Κώστα Ταχτσή, το «Τρίτο στεφάνι» παρουσιάζεται και φέτος στη σκηνή με εικοσαμελή θίασο και μουσική του Μίνου Μάτσα. 
Θέατρο Παλλάς, Βουκουρεστίου 3-5, 2103213100

Τα πουλιά στο Vault Theatre Plus
Η ιστορία περίφημη, η αίγλη του μύθου διαχρονική. Μυστηριώδη σμήνη πουλιών επιτίθενται βίαια οδηγώντας δύο ξένους σε ένα ερημωμένο σπίτι, με την άφιξη μιας μυστηριώδους γυναίκας να δοκιμάζει τις εύθραυστες ισορροπίες. Το συναρπαστικό αφήγημα της Δάφνης Ντι Μοριέ που μεταφέρθηκε στο σινεμά από τον Άλφρεντ Χίτσκοκ διασκευάζεται για το θέατρο από τον βραβευμένο Ιρλανδό συγγραφέα Κόνορ Μακφέρσον, δίνοντας μια νέα εκδοχή στη διαχρονική αυτή αλληγορία για την εκδίκηση της φύσης απέναντι στον άνθρωπο. Το έργο, που ανέβηκε στο Gate Theatre του Δουβλίνου, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε σκηνοθεσία του Λεωνίδα Παπαδόπουλου. 
Vault Theatre Plus, Μελενίκου 26, Βοτανικός, 2130356472

Σεροτονίνη στο Κάμιρος
Το τρομερό παιδί των γαλλικών γραμμάτων, ο προβοκάτορας της ευρωπαϊκής διανόησης, ένας από τους επιδραστικότερους σύγχρονους λογοτέχνες, σε μια από τις κορυφαίες στιγμές του. Πρόκειται για τη «Σεροτονίνη», το μυθιστόρημα του Μισέλ Ουελμπέκ που πραγματεύεται την πολιτική παρακμή που εξασθενεί το σώμα και την ψυχή, σε μια παράσταση που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και σε παγκόσμια πρώτη στο θέατρο. Πατριαρχία, ρατσισμός, ένοπλη βία, διακρίσεις, φυλετικά στερεότυπα, έλλειμμα ψυχολογικής υποστήριξης, body shaming, οικολογική καταστροφή, είναι ορισμένα μονάχα από τα ζητήματα που ανατέμνει η ελεύθερη μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του Ουελμπέκ, το οποίο σκηνοθετεί ο Δημήτρης Αγαρτζίδης. Διάρκεια: 3/1 - 1/2/2022.
Κάμιρος, Ιθάκης 32, Κυψέλη, 2117251384, 6989945228

Ιστορία ενός σκύλου που τον έλεγαν πιστό στο Θέατρο Άλφα - Ληναίος-Φωτίου
Το αριστούργημα του Λούις Σεπούλβεδα σε διασκευή για το θέατρο, σε μια παρθενική παρουσίαση στην Αθήνα. Ο Κώστας Γάκης σκηνοθετεί και δανείζεται τη φωνή του σκύλου, αλλά και του ίδιου του συγγραφέα, σε έναν συγκλονιστικό μονόλογο που αναφέρεται σε όλα όσα μας καίνε, στην ιδιότητα δυνάστη που ασκούμε πάνω στη Γη αλλά και στα διδάγματα που μας προσφέρουν οι φυλές του κόσμου, οι οποίες πορεύονται υπό μια οργανική και αρμονική σχέση με τη φύση. Ένα θεατρικό έργο που η καρδιά του χτυπά δυνατά για το φυσικό περιβάλλον και τα αρχαία δάση του πλανήτη. Παράλληλα, ένας φόρος τιμής στον αδικοχαμένο στη μάχη με τον κορωνοϊό Χιλιανό συγγραφέα. 
Θέατρο Άλφα - Ληναίος-Φωτίου, 28ης Οκτωβρίου 37, 2105201828

Η γυναίκα της Πάτρας στο Θέατρο Πόλη
Έντεκα χρόνια μετά τη σκηνική συνάντηση που της χάρισε το βραβείο ερμηνείας «Κάρολος Κουν», η Ελένη Κοκκίδου ντύνεται ξανά το κοστούμι και τον βίο της Πανωραίας, μιας παθιασμένης, πονεμένης γυναίκας που εξομολογείται τη ζωή της και μιλά ανοιχτά χωρίς φόβο για τον πόνο, τη βία, την ηδονή, την αγάπη, τον έρωτα. Μιας πόρνης που τραγουδά, χορεύει, κλαίει, γελά, θυμώνει, προκαλεί... Το κείμενο του Γιώργου Χρονά περικλείει την Ελλάδα περασμένων δεκαετιών (του ’50, του ’60 και του ’70) και έκανε κάποτε τον Μάνο Χατζιδάκι να πει πως είναι το καλύτερο βιβλίο που διάβασε στη ζωή του. Παρουσιάζεται σε σκηνοθετική επιμέλεια της Λένας Κιτσοπούλου.
Θέατρο Πόλη, Φωκαίας 4 & Αριστοτέλους 87, Πλατεία Βικτωρίας, 2111828900

Μικροί πυροβολισμοί μέσα στη νύχτα στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν»
Βασισμένη στη νουβέλα «Μίχαελ Κόλχαας» του Χάινριχ Φον Κλάιστ, η παράσταση της ομάδας Sforaris, την οποία σκηνοθετεί ο Γιάννης Καλαβριανός, αντλεί από το σπουδαίο κείμενο της γερμανικής λογοτεχνίας προκειμένου να αναδείξει ζητήματα που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο έως τις ημέρες μας. Το θέμα του νομοταγούς πολίτη που παρανομεί, της φύσης της εξουσίας, καθώς και τα ζητήματα των κοινωνικών εξεγέρσεων και της ριζοσπαστικοποίησης πολιτών τοποθετούνται στο μικροσκόπιο και ανοίγουν ξανά τη συζήτηση για τα ηθικά όρια μιας εξέγερσης. Μπορεί να πρόκειται για έργο που διαδραματίζεται στον 16ο αιώνα, ωστόσο ο θεατής θα διαπιστώσει ότι ο Μίχαελ Κόλχαας είναι ο πλέον σύγχρονος Ευρωπαίος ήρωας της εποχής μας.  
Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» - Φρυνίχου, Φρυνίχου 14, Πλάκα, 210 3222464

Αναφορά σε μια Ακαδημία στο Θέατρο Άττις - Νέος Χώρος
Η ομάδα Σημείο Μηδέν συνεχίζει την ερευνητική εργασία της στο λογοτεχνικό έργο του Φραντς Κάφκα, με το «Αναφορά σε μια Ακαδημία», σε σκηνοθεσία Σάββα Στρούμπου. Κεντρικός χαρακτήρας του διηγήματος που μεταφέρεται στη σκηνή είναι ο πίθηκος Rotpeter, πυροβολημένος στη ζούγκλα, ευνουχισμένος, αιχμαλωτισμένος, ανήμπορος και βασανισμένος, ο οποίος στο τέρμα του ταξιδιού του στο Αμβούργο καλείται να επιλέξει ανάμεσα στον ζωολογικό κήπο ή στο βαριετέ. Διαλέγει το δεύτερο, ολοκληρώνει την εκπαίδευσή του στην ανθρώπινη συμπεριφορά και παρουσιάζει ως περφόρμανς τη διαδικασία του βίαιου εξανθρωπισμού του. Ποιο τραύμα αφηγείται και τι είδους αγωνίες θα εκφράσει; Απαντήσεις στη σκηνή του θεάτρου Άττις. 
Θέατρο Άττις - Νέος Χώρος, Λεωνίδου 12, Μεταξουργείο, 2107234567

O Λάμπρος στο Θέατρο Χώρος
Μια παράσταση εμπνευσμένη από το ομώνυμο ποίημα του Διονύσιου Σολωμού, «Ο Λάμπρος» παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία της Έλενας Μαυρίδου. Πρόκειται για ένα έργο πρωτοποριακό, το οποίο εξερευνά τα όρια μεταξύ διαφορετικών τεχνών. Ανάμεσά τους, η κινηματογραφική αφήγηση, το θέατρο σκιών, το αναλογικό animation, η περφόρμανς, η τεχνολογία του ήχου, η electronica, το ambient, η ανθρώπινη φωνή και τα παραδοσιακά μουσικά όργανα της Μακεδονίας και της Θράκης. Στο αμάλγαμά τους, αναδύεται ένα ακουστικό και οπτικό σύμπαν μέσα από το οποίο ταξιδεύει προς τον θεατή ο υπέροχος λόγος του Σολωμού. 
Θέατρο Χώρος, Πραβίου 6, Βοτανικός, 2103426736

Μεταμόρφωση στο Θέατρο Πόρτα
Το λογοτεχνικό αριστούργημα του Φραντς Κάφκα, σε σκηνοθεσία Τάσου Σαγρή, φιλοξενείται για τρίτη χρονιά στο θέατρο Πόρτα. Σε μια παράσταση που φέρνει το κοινό αντιμέτωπο με το «ριζικό κακό», την επαναληπτική και αδιαμφισβήτητη υπακοή στις καταστροφικές νόρμες, οι οποίες με τον τρόπο τους αναπαράγουν μια τερατώδη εκδοχή του κόσμου, το καφκικό κείμενο παίρνει νέα πνοή μέσα από μια θεατρική διασκευή που αξιοποιεί στο έπακρο το ερμηνευτικό δυναμικό της όσο και τα δυνατού δραματουργικού αντίκτυπου μουσικά αποσπάσματα, που κυμαίνονται από τους Radiohead και τους Einstürzende Neubauten έως τον Arvo Pärt και τον Max Richter. 
Θέατρο Πόρτα, Μεσογείων 59, 2107711333